See aan in All languages combined, or Wiktionary
{ "categories": [ { "kind": "other", "name": "Erfwoord_in_het_Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Ontbrekend geluid", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Retrograad van het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Voorzetsel in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 3", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "derived": [ { "word": "aan de hand" }, { "word": "aan het" }, { "word": "aanaarden" }, { "word": "aanaarding" }, { "word": "aanbakken" }, { "word": "aanbeeld" }, { "word": "aanbehoren" }, { "word": "aanbelanden" }, { "word": "aanbelang" }, { "word": "aanbelangen" }, { "word": "aanbellen" }, { "word": "aanbenen" }, { "word": "aanbermen" }, { "word": "aanbesteden" }, { "word": "aanbesterven" }, { "word": "aanbetalen" }, { "word": "aanbevelen" }, { "word": "aanbewijzen" }, { "word": "aanbidden" }, { "word": "aanbieden" }, { "word": "aanbijten" }, { "word": "aanbinden" }, { "word": "aanblaffen" }, { "word": "aanblazen" }, { "word": "aanblijven" }, { "word": "aanblik" }, { "word": "aanblikken" }, { "word": "aanbod" }, { "word": "aanboren" }, { "word": "aanbouw" }, { "word": "aanbouwen" }, { "word": "aanbraden" }, { "word": "aanbranden" }, { "word": "aanbreien" }, { "word": "aanbreken" }, { "word": "aanbreng" }, { "word": "aanbrengen" }, { "word": "aandacht" }, { "word": "aandammen" }, { "word": "aandeel" }, { "word": "aandenken" }, { "word": "aandewinds" }, { "word": "aandienen" }, { "word": "aandikken" }, { "word": "aandoen" }, { "word": "aandraaien" }, { "word": "aandragen" }, { "word": "aandrang" }, { "word": "aandrift" }, { "word": "aandrijven" }, { "word": "aandringen" }, { "word": "aandrukken" }, { "word": "aanduiden" }, { "word": "aandurven" }, { "word": "aanduwen" }, { "word": "aandweilen" }, { "word": "aaneen" }, { "word": "aanflitsen" }, { "word": "aanfloepen" }, { "word": "aangaan" }, { "word": "aangaande" }, { "word": "aangapen" }, { "word": "aangeboren" }, { "word": "aangehuwd" }, { "word": "aangelande" }, { "word": "aangetrouwd" }, { "word": "aangeven" }, { "word": "aangever" }, { "word": "aangezicht" }, { "word": "aangezweten" }, { "word": "aangeërfde" }, { "word": "aangieten" }, { "word": "aangifte" }, { "word": "aangorden" }, { "word": "aangrenzend" }, { "word": "aangrijnzen" }, { "word": "aangrijpen" }, { "word": "aangrijpend" }, { "word": "aangroei" }, { "word": "aangroeien" }, { "word": "aanhaken" }, { "word": "aanhalen" }, { "word": "aanhang" }, { "word": "aanhangen" }, { "word": "aanharken" }, { "word": "aanhebben" }, { "word": "aanhechten" }, { "word": "aanheffen" }, { "word": "aanhikken" }, { "word": "aanhitsen" }, { "word": "aanhollen" }, { "word": "aanhoren" }, { "word": "aanhoudelijk" }, { "word": "aanhouden" }, { "word": "aanjagen" }, { "word": "aankaarten" }, { "word": "aankakken" }, { "word": "aankeffen" }, { "word": "aankijken" }, { "word": "aanklacht" }, { "word": "aanklagen" }, { "word": "aanklampen" }, { "word": "aankleden" }, { "word": "aankleven" }, { "word": "aanklikken" }, { "word": "aanklooien" }, { "word": "aankloppen" }, { "word": "aanknippen" }, { "word": "aanknoeien" }, { "word": "aanknopen" }, { "word": "aankoeken" }, { "word": "aankoersen" }, { "word": "aankomen" }, { "word": "aankondigen" }, { "word": "aankoop" }, { "word": "aankopen" }, { "word": "aankoppelen" }, { "word": "aankrijgen" }, { "word": "aankruisen" }, { "word": "aankunnen" }, { "word": "aankweek" }, { "word": "aankweken" }, { "word": "aanlachen" }, { "word": "aanlanden" }, { "word": "aanlassen" }, { "word": "aanlaten" }, { "word": "aanleggen" }, { "word": "aanlengen" }, { "word": "aanleren" }, { "word": "aanleunen" }, { "word": "aanleveren" }, { "word": "aanlichten" }, { "word": "aanliggen" }, { "word": "aanlijnen" }, { "word": "aanloeven" }, { "word": "aanlokken" }, { "word": "aanloop" }, { "word": "aanlopen" }, { "word": "aanmaak" }, { "word": "aanmaken" }, { "word": "aanmanen" }, { "word": "aanmatigen" }, { "word": "aanmatigend" }, { "word": "aanmelden" }, { "word": "aanmengen" }, { "word": "aanmeren" }, { "word": "aanmerken" }, { "word": "aanmeten" }, { "word": "aanminnig" }, { "word": "aanmodderen" }, { "word": "aanmoedigen" }, { "word": "aanmonsteren" }, { "word": "aanmunten" }, { "word": "aannaaien" }, { "word": "aannemen" }, { "word": "aanpakken" }, { "word": "aanpalend" }, { "word": "aanpappen" }, { "word": "aanpassen" }, { "word": "aanpezen" }, { "word": "aanplakken" }, { "word": "aanplant" }, { "word": "aanplanten" }, { "word": "aanporren" }, { "word": "aanpoten" }, { "word": "aanpraten" }, { "word": "aanprijzen" }, { "word": "aanpunten" }, { "word": "aanraden" }, { "word": "aanraken" }, { "word": "aanranden" }, { "word": "aanrecht" }, { "word": "aanrechten" }, { "word": "aanreiken" }, { "word": "aanrekenen" }, { "word": "aanrennen" }, { "word": "aanrichten" }, { "word": "aanrijden" }, { "word": "aanrijgen" }, { "word": "aanroep" }, { "word": "aanroepen" }, { "word": "aanroeren" }, { "word": "aanrommelen" }, { "word": "aanrotzooien" }, { "word": "aanrukken" }, { "word": "aanschaf" }, { "word": "aanschaffen" }, { "word": "aanschakelen" }, { "word": "aanscherpen" }, { "word": "aanschieten" }, { "word": "aanschijn" }, { "word": "aanschikken" }, { "word": "aanschoppen" }, { "word": "aanschouwen" }, { "word": "aanschrijden" }, { "word": "aanschrijven" }, { "word": "aanschroeven" }, { "word": "aanschuiven" }, { "word": "aansjorren" }, { "word": "aanslaan" }, { "word": "aanslag" }, { "word": "aanslepen" }, { "word": "aanslibben" }, { "word": "aanslijpen" }, { "word": "aanslingeren" }, { "word": "aansluipen" }, { "word": "aansluiten" }, { "word": "aansluitend" }, { "word": "aansmeren" }, { "word": "aansnellen" }, { "word": "aansnijden" }, { "word": "aansnoeren" }, { "word": "aanspannen" }, { "word": "aanspelen" }, { "word": "aanspeten" }, { "word": "aanspinnen" }, { "word": "aanspoelen" }, { "word": "aansporen" }, { "word": "aanspraak" }, { "word": "aanspreken" }, { "word": "aansprekend" }, { "word": "aanspringen" }, { "word": "aanstaan" }, { "word": "aanstalten" }, { "word": "aanstampen" }, { "word": "aanstaren" }, { "word": "aansteken" }, { "word": "aanstellen" }, { "word": "aansterken" }, { "word": "aansterven" }, { "word": "aanstevenen" }, { "word": "aanstichten" }, { "word": "aanstiefelen" }, { "word": "aanstippen" }, { "word": "aanstoken" }, { "word": "aanstonds" }, { "word": "aanstoot" }, { "word": "aanstormen" }, { "word": "aanstormend" }, { "word": "aanstoten" }, { "word": "aanstrepen" }, { "word": "aanstrijken" }, { "word": "aanstuiven" }, { "word": "aansturen" }, { "word": "aanswitchen" }, { "word": "aantasten" }, { "word": "aantekenen" }, { "word": "aantelen" }, { "word": "aantijgen" }, { "word": "aantikken" }, { "word": "aantocht" }, { "word": "aantonen" }, { "word": "aantrappen" }, { "word": "aantreden" }, { "word": "aantreffen" }, { "word": "aantrekken" }, { "word": "aantuigen" }, { "word": "aanvaarden" }, { "word": "aanvaart" }, { "word": "aanvallen" }, { "word": "aanvang" }, { "word": "aanvangen" }, { "word": "aanvaren" }, { "word": "aanvatten" }, { "word": "aanvechten" }, { "word": "aanvegen" }, { "word": "aanversterven" }, { "word": "aanverwant" }, { "word": "aanvijzen" }, { "word": "aanvinken" }, { "word": "aanvliegen" }, { "word": "aanvoegen" }, { "word": "aanvoelen" }, { "word": "aanvoer" }, { "word": "aanvoeren" }, { "word": "aanvraag" }, { "word": "aanvrage" }, { "word": "aanvragen" }, { "word": "aanvreten" }, { "word": "aanvullen" }, { "word": "aanvuren" }, { "word": "aanwaaien" }, { "word": "aanwakkeren" }, { "word": "aanwassen" }, { "word": "aanwenden" }, { "word": "aanwennen" }, { "word": "aanwerven" }, { "word": "aanwezig" }, { "word": "aanwijzen" }, { "word": "aanwinnen" }, { "word": "aanwippen" }, { "word": "aanwoekeren" }, { "word": "aanwrijven" }, { "word": "aanzeggen" }, { "word": "aanzetten" }, { "word": "aanzien" }, { "word": "aanzijn" }, { "word": "aanzitten" }, { "word": "aanzoek" }, { "word": "aanzoeken" }, { "word": "aanzuigen" }, { "word": "aanzuiveren" }, { "word": "aanzuren" }, { "word": "aanzwellen" }, { "word": "aanzwellend" }, { "word": "aanzwemmen" }, { "word": "aanzwengelen" }, { "word": "aanzweten" }, { "word": "nek-aan-nekrace" } ], "etymology_texts": [ "erfwoord als voorzetsel aangetroffen vanaf 901" ], "hyphenation": "aan", "hyponyms": [ { "word": "achteraan" }, { "word": "alsaan" }, { "word": "bovenaan" }, { "word": "buitenaan" }, { "word": "daaraan" }, { "word": "dienstbaar aan" }, { "word": "effenaan" }, { "word": "eraan" }, { "word": "hieraan" }, { "word": "komaan" }, { "word": "langzaamaan" }, { "word": "naastaan" }, { "word": "onderaan" }, { "word": "pakaan" }, { "word": "poot-aan" }, { "word": "recht-toe-recht-aan" }, { "word": "rechtaan" }, { "word": "schootaan" }, { "word": "stilaan" }, { "word": "tegenaan" }, { "word": "vooraan" }, { "word": "voortaan" }, { "word": "waaraan" }, { "word": "welaan" }, { "word": "zachtjesaan" }, { "word": "zoetjesaan" }, { "word": "zwaan-kleef-aan" } ], "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "prep", "pos_title": "Voorzetsel", "proverbs": [ { "sense_index": 1, "word": "aan de hand" }, { "word": "aan het" }, { "sense_index": 1, "word": "aan het hart laten komen" }, { "word": "de boot is aan" }, { "sense_index": 1, "word": "dienstbaar aan" }, { "sense_index": 2, "word": "het is aan" }, { "sense": "Te veel alcoholhoudende drank nuttigen", "word": "Aan Bacchus offeren" }, { "word": "Aan de bak komen" }, { "word": "Aan de boemel zijn" }, { "sense": "ontslaan", "word": "Aan de dijk zetten" }, { "sense": "Bijna niets meer hebben", "word": "Aan de grond zitten" }, { "sense": "ergens mee vandoor gaan", "word": "Aan de haal gaan" }, { "word": "Aan de kaak stellen" }, { "sense": "niet zelfstandig een beslissing kunnen nemen, maar het laten afhangen van een ander", "word": "Aan de leiband lopen" }, { "sense": "de beste resultaten dragen tegelijkertijd de grootste risico's", "word": "Aan de rand van het ravijn bloeien de mooiste bloemen." }, { "sense": "geld dat aan een constructief doel wordt besteed verdwijnt voor een groot deel bij mensen die oneerlijke onkosten maken", "word": "Aan de strijkstok blijven hangen" }, { "sense": "de baas zijn, alles regelen, het voor het zeggen hebben", "word": "Aan de touwtjes trekken" }, { "sense": "aan het uiterlijk (verzorging/kleding) kun je zien met wat voor iemand je te maken hebt. De kleren maken de man.", "word": "Aan de veren kent men de vogel." }, { "sense": "aandachtig luisteren naar de les die een wijs persoon meegeeft", "word": "Aan de voeten van Gamaliël zitten" }, { "sense": "je kunt alleen iemand echt leren kennen door de dingen die doet en de manieren waarop iemand dingen aanpakt", "word": "Aan de vruchten kent men de boom." }, { "sense": "het in groot gevaar zijn van het voortbestaan (bv het leven)", "word": "Aan een zijden draadje hangen" }, { "word": "Aan het eind van zijn Latijn zijn" }, { "sense": "verliezen", "word": "Aan het kortste eind trekken" }, { "sense": "de leiding hebben", "word": "Aan het roer zitten" }, { "sense": "Iemand die je niet kan helpen", "word": "Aan het verkeerde kantoor zijn" }, { "sense": "dezelfde fouten maken als iemand anders", "word": "Aan hetzelfde euvel mank gaan" }, { "sense": "een oplossing ergens voor weten", "word": "Aan iets een mouw weten te passen" }, { "sense": "in mindere welvaart komen: minder wel varen: daar waar economische/wind en wal omstandigheden ongunstig zijn ofwel: veel geld verloren zijn", "word": "Aan lager wal geraken/zijn" }, { "word": "Aan mijn lijf geen polonaise" }, { "word": "Aan zijn stutten trekken" }, { "sense": "krijgen wat diegene graag wilt en fijn/leuk vindt", "word": "Aan zijn trekken komen" }, { "sense": "herstellende zijn", "word": "aan de beterende hand zijn" }, { "sense": "gebeuren", "word": "aan de hand zijn" }, { "sense": "beginnen", "word": "aan de slag gaan" }, { "word": "aan de weg timmeren" }, { "sense": "iets helemaal niet leuk vinden", "word": "aan iets een broertje dood hebben" }, { "sense": "van boord gaan, uit de boot stappen", "word": "aan land gaan / aan wal komen" }, { "sense": "iedereen meehelpen", "word": "Alle hens aan dek!" }, { "sense": "zaken die niets met elkaar te maken hebben die samengebracht worden", "word": "Als los zand aan elkaar hangen" }, { "sense": "erg voorzichtig zijn", "word": "Bang zijn zich aan koud water te branden" }, { "sense": "vergeefse moeite doen, iets zal niet helpen", "word": "Boter aan de galg smeren" }, { "sense": "alles gaat goed zonder problemen", "word": "Botertje aan de boom zijn of Het is botertje tot de boom" }, { "sense": "niets helpt, ook vriendelijke woorden niet", "word": "Daar helpt geen lievemoederen aan." }, { "sense": "het is makkelijker om kritiek te geven dan om zelf iets te bereiken; diegenen die het moeilijke werk niet doen hebben wel de grootste kritiek en aanmerkingen, maar hebben er zelf geen ervaring mee en denken het toch beter te weten", "word": "De beste stuurlui staan aan wal." }, { "sense": "de baas spelen (van een vrouw over haar man), het voor het zeggen hebben", "word": "De broek aan hebben" }, { "sense": "ergens mee ophouden", "word": "De brui aan iets geven" }, { "sense": "met moeite zichzelf in leven kunnen houden en alles kunnen kopen wat nodig is", "word": "De eindjes aan elkaar knopen" }, { "sense": "flink aan het werk gaan", "word": "De hand aan de ploeg slaan." }, { "sense": "iets afmaken/voltooien", "word": "De laatste hand aan iets leggen" }, { "sense": "ergens mee stoppen", "word": "De lier aan de wilgen hangen" }, { "sense": "een erge hekel hebben", "word": "De mier aan iets/iemand hebben" }, { "sense": "Dood gaan", "word": "De pijp aan Maarten geven" }, { "sense": "Problemen hebben door iets", "word": "De poppen aan het dansen hebben" }, { "sense": "dood gaan", "word": "De tol aan de natuur betalen" }, { "sense": "in de gaten houden of alles goed gaat", "word": "De vinger aan de pols houden" }, { "sense_index": 1, "word": "de voeten vegen aan" }, { "word": "Een adder aan zijn borst koesteren" }, { "sense": "niet vrij zijn en niet kunnen doen en laten wat iemand wil vanwege iets", "word": "Een blok aan het been hebben" }, { "sense": "een hele eigen versie van wat er gebeurd is vertellen", "word": "Een draai aan iets geven" }, { "sense": "wanneer iemand een fout heeft gemaakt past diegene er meestal voor op diezelfde fout nog eens te maken", "word": "Een ezel stoot zich in het algemeen geen tweemaal aan dezelfde steen." }, { "sense": "iets klopt ergens niet aan", "word": "Een luchtje aan zitten" }, { "sense": "zoveel verdriet ergens aan hebben dat sterven wel eens zou kunnen gebeuren", "word": "Een nagel aan iemands doodkist zijn" }, { "sense": "iets klopt er niet aan", "word": "Een steekje aan los zijn" }, { "sense": "iets erg onbelangrijks zijn", "word": "Een stofje aan een weegschaal zijn" }, { "word": "Een zware dobber aan iets hebben" }, { "sense": "men moet zich niet zorgen maken over de toekomst", "word": "Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad." }, { "sense_index": 3, "word": "er niet aan kunnen" }, { "sense_index": 1, "word": "er niet aan uit kunnen" }, { "sense": "erg wild en rumoerig aan toe gaan", "word": "Er Spaans aan toe gaan" }, { "word": "Er de brui aan geven" }, { "sense": "er een voorbeeld aan kunnen nemen", "word": "Er een puntje aan kunnen zuigen" }, { "sense": "door de onduidelijkheid niet kunnen begrijpen wat er wordt bedoeld", "word": "Er geen touw aan vast kunnen knopen" }, { "sense": "niets is perfect", "word": "Er is geen koe zo bont of er zit wel een vlekje aan." }, { "sense": "ergens niets aan kunnen doen of geen enke zinvol advies mogelijk voor iemand", "word": "Er is geen zalf aan te strijken" }, { "sense": "een slechte koop doen", "word": "Ergens aan bekocht zijn" }, { "sense": "ergens een hekel aan hebben", "word": "Ergens een broertje dood aan hebben" }, { "word": "Ergens een puntje aan kunnen zuigen" }, { "word": "Ergens geen woorden aan vuil (willen) maken." }, { "word": "Ergens lak aan hebben" }, { "sense": "ergens niets van weten of niet aan deelgenomen hebben", "word": "Ergens part noch deel aan hebben" }, { "sense": "voorstel werd niet aangenomen", "word": "Geen been aan de grond krijgen" }, { "sense": "ergens helemaal niets voor voelen", "word": "Geen haar op mijn hoofd die daar aan denkt." }, { "sense": "niets aan de hand zijn, geen enkel probleem zijn", "word": "Geen vuiltje aan de lucht zijn" }, { "sense": "niets opleveren", "word": "Geen zoden aan de dijk zetten" }, { "sense": "Het instinctief aanvoelen", "word": "Het aan zijn water voelen" }, { "word": "Het gaat er Hoeks en Kabeljauws aan toe" }, { "sense": "men denkt dat anderen geen problemen hebben", "word": "Het gras aan de andere kant van de heuvel is altijd groener." }, { "sense": "aan iets een hekel hebben", "word": "Het land aan iets hebben" }, { "sense": "beiden voordeel ergens hebben", "word": "Het mes aan twee kanten snijden" }, { "sense": "ruzie met elkaar hebben/krijgen", "word": "Het met iemand aan de stok hebben/krijgen" }, { "sense": "het zonder deze persoon kunnen stellen", "word": "Het vijfde rad aan de wagen zijn" }, { "sense": "op strenge manier ondervragen", "word": "Iemand aan de tand voelen" }, { "sense": "meewerken met iemand", "word": "Iemand aan het lijntje hebben" }, { "sense": "over iemand de macht hebben", "word": "Iemand aan het touw hebben" }, { "sense": "Iemand uithoren", "word": "Iemand (aan) de pols voelen" }, { "sense": "streng ondervragen", "word": "Iemand het vuur na aan de schenen leggen" }, { "sense": "iemand een suggestie geven", "word": "Iemand iets aan de hand doen" }, { "sense": "iemand iets vertellen wat die beter niet kan weten", "word": "Iemand iets aan de neus hangen" }, { "sense": "iets grootschalig bekend maken", "word": "Iets aan de grote klok hangen" }, { "sense": "bekend maken wat niet in orde is", "word": "Iets aan de kaak stellen" }, { "sense": "iets niet in orde of aan de hand zijn", "word": "Iets aan de knikker zijn" }, { "sense": "iets verkopen", "word": "Iets aan de man brengen" }, { "word": "Iets aan de wilgen hangen" }, { "sense": "een beetje verkering hebben", "word": "Iets aan het handje hebben" }, { "sense": "iets bekend maken wat verborgen is", "word": "Iets aan het licht brengen" }, { "sense": "zich ergens niets van aantrekken", "word": "Iets aan zijn laars lappen" }, { "sense": "een gebeurtenis is zo belangrijk/bijzonder dat men het niet wil vergeten", "word": "Iets (met krijt) aan de balk schrijven" }, { "sense": "je kunt beter rustig doorwerken, dan kan er het minste fout gaan", "word": "Langzaam aan, dan breekt het lijntje niet." }, { "sense": "ergens niets van aantrekken", "word": "Maling aan iets of iemand hebben" }, { "sense": "als er allerlei vervelende dingen worden verteld is er vast wel iets van waar", "word": "Men noemt geen koe bont, of er is een vlekje aan." }, { "word": "Paal en perk aan iets stellen" }, { "sense": "Heel rustig en langzaam gaan", "word": "Piano aan gaan" }, { "word": "Stront aan de knikker" }, { "sense": "een hopeloze zaak die alleen maar energie kost en uiteindelijk niets oplevert.", "word": "Trekken aan een dood paard." }, { "sense": "vanaf het eerste begin", "word": "Van meet af aan (zijn)" }, { "sense": "iets gedaan krijgen en/of als gebruikelijk beschouwd gaan worden", "word": "Vaste voet aan de grond krijgen" }, { "sense": "Aan wal gaan.", "word": "Voet aan wal zetten." }, { "sense": "wat is hier aan de hand?", "word": "Wat heb ik nou aan mijn fiets hangen?" }, { "sense": "veel werk te verzetten zijn", "word": "Werk aan de winkel zijn" }, { "sense": "iemand die grote beslissingen moet nemen, krijgt vaak ook veel kritiek", "word": "Wie aan de weg timmert heeft veel bekijks." }, { "sense": "als je je aangesproken voelt moet je er maar wat mee doen ofwel: zonder dat iemand bij naam wordt genoemd toch weten dat diegene wordt bedoeld", "word": "Wie de schoen past, trekke hem aan." }, { "sense": "wie de problemen van een ander ziet weet hoe die moet handelen en voorkomt eigen schade zonder dat het hem zelf wat kost", "word": "Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht." }, { "sense": "zich vergelijken met een ander", "word": "Zich aan een ander spiegelen" }, { "sense": "ergens enorm van genieten", "word": "Zijn hart aan iets ophalen" }, { "sense": "goedkeuring of toestemming ergens aan geven", "word": "Zijn zegel aan iets hechten" }, { "sense": "flink aan het werk gaan", "word": "de hand aan de ploeg slaan" }, { "word": "een blok aan iemands been zijn" }, { "sense": "te voorzichtig zijn", "word": "een dood paard aan een boom (vast)binden" }, { "sense": "iets is vervelend maar het kan niet minder vervelend gemaakt worden", "word": "er is niets aan te doen" }, { "word": "er zit een mooie tijd aan te komen" }, { "sense": "met smaak iets eten", "word": "zich te goed doen aan" } ], "senses": [ { "examples": [ { "text": "Het schilderij hangt aan de muur." }, { "text": "Zij zitten aan aan de maaltijd." }, { "text": "De stad lag aanweerszij van de rivier." } ], "glosses": [ "verbonden met, tegen, tegenaan" ], "id": "nl-aan-nl-prep-3IIcsghD" }, { "examples": [ { "text": "Ik geef die rozen aan Sandra." } ], "glosses": [ "de ontvangende persoon (datief)" ], "id": "nl-aan-nl-prep-UvxcEDXO" }, { "examples": [ { "text": "aan boord: op het schip." }, { "text": "aan wal: op het land." }, { "text": "aan de kade: op de kade." } ], "glosses": [ "op een bepaalde plaats" ], "id": "nl-aan-nl-prep-zSsH9RKu" }, { "examples": [ { "text": "Hij bezit een fortuin aan aandelen." } ], "glosses": [ "bestaande uit" ], "id": "nl-aan-nl-prep-P7ee8eeM" }, { "examples": [ { "text": "De spiegel viel aan diggelen." } ], "glosses": [ "verdeeld in, kapot gaan" ], "id": "nl-aan-nl-prep-msQsEW0t" }, { "glosses": [ "tegen, voor, à (gevolgd door een prijsindicatie)" ], "id": "nl-aan-nl-prep-iBR4tp3z" } ], "sounds": [ { "audio": "nl-aan.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Nl-aan.ogg/Nl-aan.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-aan.ogg" }, { "ipa": "an" } ], "translations": [ { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "на" }, { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "за" }, { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "при" }, { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "до" }, { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "в" }, { "lang": "Duits", "lang_code": "de", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "an" }, { "lang": "Oudnoords", "lang_code": "non", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "á" } ], "word": "aan" } { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Bijwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Erfwoord_in_het_Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Ontbrekend geluid", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Retrograad van het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 3", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "etymology_texts": [ "erfwoord als voorzetsel aangetroffen vanaf 901" ], "hyphenation": "aan", "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "adv", "pos_title": "Bijwoord", "senses": [ { "glosses": [ "bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord" ], "id": "nl-aan-nl-adv-i9eBfulE" }, { "examples": [ { "text": "Deze soort is er nauw aan verwant." }, { "text": "Het is aan tussen Peter en Marie: Marie en Peter houden van elkaar, ze hebben een relatie." } ], "glosses": [ "prepositioneel deel van een voornaamwoordelijk bijwoord" ], "id": "nl-aan-nl-adv-4wriGxLQ" } ], "sounds": [ { "audio": "nl-aan.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Nl-aan.ogg/Nl-aan.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-aan.ogg" }, { "ipa": "an" } ], "word": "aan" } { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Erfwoord_in_het_Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Ontbrekend geluid", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Retrograad van het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Limburgs met IPA-weergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Limburgs met audioweergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 3", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "etymology_texts": [ "erfwoord als voorzetsel aangetroffen vanaf 901" ], "hyphenation": "aan", "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "adj", "pos_title": "Bijvoeglijk naamwoord", "senses": [ { "examples": [ { "text": "De kachel is aan." } ], "glosses": [ "actief, in bedrijf" ], "id": "nl-aan-nl-adj-5WDgj47M" } ], "sounds": [ { "audio": "nl-aan.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Nl-aan.ogg/Nl-aan.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-aan.ogg" }, { "ipa": "an" }, { "audio": "li-aan (HL).ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/4/40/Li-aan_(HL).ogg/Li-aan_(HL).ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/li-aan (HL).ogg" }, { "ipa": "/aːn/" } ], "translations": [ { "lang": "Deens", "lang_code": "da", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "på" }, { "lang": "Duits", "lang_code": "de", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "an" }, { "lang": "Engels", "lang_code": "en", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "to" }, { "lang": "Esperanto", "lang_code": "eo", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "al" }, { "lang": "Frans", "lang_code": "fr", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "à" }, { "lang": "Italiaans", "lang_code": "it", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "a" }, { "lang": "Spaans", "lang_code": "es", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "a" } ], "word": "aan" }
{ "categories": [ "Erfwoord_in_het_Nederlands", "Ontbrekend geluid", "Retrograad van het Nederlands", "Voorzetsel in het Nederlands", "Woorden in het Nederlands", "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "Woorden in het Nederlands van lengte 3", "Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands" ], "derived": [ { "word": "aan de hand" }, { "word": "aan het" }, { "word": "aanaarden" }, { "word": "aanaarding" }, { "word": "aanbakken" }, { "word": "aanbeeld" }, { "word": "aanbehoren" }, { "word": "aanbelanden" }, { "word": "aanbelang" }, { "word": "aanbelangen" }, { "word": "aanbellen" }, { "word": "aanbenen" }, { "word": "aanbermen" }, { "word": "aanbesteden" }, { "word": "aanbesterven" }, { "word": "aanbetalen" }, { "word": "aanbevelen" }, { "word": "aanbewijzen" }, { "word": "aanbidden" }, { "word": "aanbieden" }, { "word": "aanbijten" }, { "word": "aanbinden" }, { "word": "aanblaffen" }, { "word": "aanblazen" }, { "word": "aanblijven" }, { "word": "aanblik" }, { "word": "aanblikken" }, { "word": "aanbod" }, { "word": "aanboren" }, { "word": "aanbouw" }, { "word": "aanbouwen" }, { "word": "aanbraden" }, { "word": "aanbranden" }, { "word": "aanbreien" }, { "word": "aanbreken" }, { "word": "aanbreng" }, { "word": "aanbrengen" }, { "word": "aandacht" }, { "word": "aandammen" }, { "word": "aandeel" }, { "word": "aandenken" }, { "word": "aandewinds" }, { "word": "aandienen" }, { "word": "aandikken" }, { "word": "aandoen" }, { "word": "aandraaien" }, { "word": "aandragen" }, { "word": "aandrang" }, { "word": "aandrift" }, { "word": "aandrijven" }, { "word": "aandringen" }, { "word": "aandrukken" }, { "word": "aanduiden" }, { "word": "aandurven" }, { "word": "aanduwen" }, { "word": "aandweilen" }, { "word": "aaneen" }, { "word": "aanflitsen" }, { "word": "aanfloepen" }, { "word": "aangaan" }, { "word": "aangaande" }, { "word": "aangapen" }, { "word": "aangeboren" }, { "word": "aangehuwd" }, { "word": "aangelande" }, { "word": "aangetrouwd" }, { "word": "aangeven" }, { "word": "aangever" }, { "word": "aangezicht" }, { "word": "aangezweten" }, { "word": "aangeërfde" }, { "word": "aangieten" }, { "word": "aangifte" }, { "word": "aangorden" }, { "word": "aangrenzend" }, { "word": "aangrijnzen" }, { "word": "aangrijpen" }, { "word": "aangrijpend" }, { "word": "aangroei" }, { "word": "aangroeien" }, { "word": "aanhaken" }, { "word": "aanhalen" }, { "word": "aanhang" }, { "word": "aanhangen" }, { "word": "aanharken" }, { "word": "aanhebben" }, { "word": "aanhechten" }, { "word": "aanheffen" }, { "word": "aanhikken" }, { "word": "aanhitsen" }, { "word": "aanhollen" }, { "word": "aanhoren" }, { "word": "aanhoudelijk" }, { "word": "aanhouden" }, { "word": "aanjagen" }, { "word": "aankaarten" }, { "word": "aankakken" }, { "word": "aankeffen" }, { "word": "aankijken" }, { "word": "aanklacht" }, { "word": "aanklagen" }, { "word": "aanklampen" }, { "word": "aankleden" }, { "word": "aankleven" }, { "word": "aanklikken" }, { "word": "aanklooien" }, { "word": "aankloppen" }, { "word": "aanknippen" }, { "word": "aanknoeien" }, { "word": "aanknopen" }, { "word": "aankoeken" }, { "word": "aankoersen" }, { "word": "aankomen" }, { "word": "aankondigen" }, { "word": "aankoop" }, { "word": "aankopen" }, { "word": "aankoppelen" }, { "word": "aankrijgen" }, { "word": "aankruisen" }, { "word": "aankunnen" }, { "word": "aankweek" }, { "word": "aankweken" }, { "word": "aanlachen" }, { "word": "aanlanden" }, { "word": "aanlassen" }, { "word": "aanlaten" }, { "word": "aanleggen" }, { "word": "aanlengen" }, { "word": "aanleren" }, { "word": "aanleunen" }, { "word": "aanleveren" }, { "word": "aanlichten" }, { "word": "aanliggen" }, { "word": "aanlijnen" }, { "word": "aanloeven" }, { "word": "aanlokken" }, { "word": "aanloop" }, { "word": "aanlopen" }, { "word": "aanmaak" }, { "word": "aanmaken" }, { "word": "aanmanen" }, { "word": "aanmatigen" }, { "word": "aanmatigend" }, { "word": "aanmelden" }, { "word": "aanmengen" }, { "word": "aanmeren" }, { "word": "aanmerken" }, { "word": "aanmeten" }, { "word": "aanminnig" }, { "word": "aanmodderen" }, { "word": "aanmoedigen" }, { "word": "aanmonsteren" }, { "word": "aanmunten" }, { "word": "aannaaien" }, { "word": "aannemen" }, { "word": "aanpakken" }, { "word": "aanpalend" }, { "word": "aanpappen" }, { "word": "aanpassen" }, { "word": "aanpezen" }, { "word": "aanplakken" }, { "word": "aanplant" }, { "word": "aanplanten" }, { "word": "aanporren" }, { "word": "aanpoten" }, { "word": "aanpraten" }, { "word": "aanprijzen" }, { "word": "aanpunten" }, { "word": "aanraden" }, { "word": "aanraken" }, { "word": "aanranden" }, { "word": "aanrecht" }, { "word": "aanrechten" }, { "word": "aanreiken" }, { "word": "aanrekenen" }, { "word": "aanrennen" }, { "word": "aanrichten" }, { "word": "aanrijden" }, { "word": "aanrijgen" }, { "word": "aanroep" }, { "word": "aanroepen" }, { "word": "aanroeren" }, { "word": "aanrommelen" }, { "word": "aanrotzooien" }, { "word": "aanrukken" }, { "word": "aanschaf" }, { "word": "aanschaffen" }, { "word": "aanschakelen" }, { "word": "aanscherpen" }, { "word": "aanschieten" }, { "word": "aanschijn" }, { "word": "aanschikken" }, { "word": "aanschoppen" }, { "word": "aanschouwen" }, { "word": "aanschrijden" }, { "word": "aanschrijven" }, { "word": "aanschroeven" }, { "word": "aanschuiven" }, { "word": "aansjorren" }, { "word": "aanslaan" }, { "word": "aanslag" }, { "word": "aanslepen" }, { "word": "aanslibben" }, { "word": "aanslijpen" }, { "word": "aanslingeren" }, { "word": "aansluipen" }, { "word": "aansluiten" }, { "word": "aansluitend" }, { "word": "aansmeren" }, { "word": "aansnellen" }, { "word": "aansnijden" }, { "word": "aansnoeren" }, { "word": "aanspannen" }, { "word": "aanspelen" }, { "word": "aanspeten" }, { "word": "aanspinnen" }, { "word": "aanspoelen" }, { "word": "aansporen" }, { "word": "aanspraak" }, { "word": "aanspreken" }, { "word": "aansprekend" }, { "word": "aanspringen" }, { "word": "aanstaan" }, { "word": "aanstalten" }, { "word": "aanstampen" }, { "word": "aanstaren" }, { "word": "aansteken" }, { "word": "aanstellen" }, { "word": "aansterken" }, { "word": "aansterven" }, { "word": "aanstevenen" }, { "word": "aanstichten" }, { "word": "aanstiefelen" }, { "word": "aanstippen" }, { "word": "aanstoken" }, { "word": "aanstonds" }, { "word": "aanstoot" }, { "word": "aanstormen" }, { "word": "aanstormend" }, { "word": "aanstoten" }, { "word": "aanstrepen" }, { "word": "aanstrijken" }, { "word": "aanstuiven" }, { "word": "aansturen" }, { "word": "aanswitchen" }, { "word": "aantasten" }, { "word": "aantekenen" }, { "word": "aantelen" }, { "word": "aantijgen" }, { "word": "aantikken" }, { "word": "aantocht" }, { "word": "aantonen" }, { "word": "aantrappen" }, { "word": "aantreden" }, { "word": "aantreffen" }, { "word": "aantrekken" }, { "word": "aantuigen" }, { "word": "aanvaarden" }, { "word": "aanvaart" }, { "word": "aanvallen" }, { "word": "aanvang" }, { "word": "aanvangen" }, { "word": "aanvaren" }, { "word": "aanvatten" }, { "word": "aanvechten" }, { "word": "aanvegen" }, { "word": "aanversterven" }, { "word": "aanverwant" }, { "word": "aanvijzen" }, { "word": "aanvinken" }, { "word": "aanvliegen" }, { "word": "aanvoegen" }, { "word": "aanvoelen" }, { "word": "aanvoer" }, { "word": "aanvoeren" }, { "word": "aanvraag" }, { "word": "aanvrage" }, { "word": "aanvragen" }, { "word": "aanvreten" }, { "word": "aanvullen" }, { "word": "aanvuren" }, { "word": "aanwaaien" }, { "word": "aanwakkeren" }, { "word": "aanwassen" }, { "word": "aanwenden" }, { "word": "aanwennen" }, { "word": "aanwerven" }, { "word": "aanwezig" }, { "word": "aanwijzen" }, { "word": "aanwinnen" }, { "word": "aanwippen" }, { "word": "aanwoekeren" }, { "word": "aanwrijven" }, { "word": "aanzeggen" }, { "word": "aanzetten" }, { "word": "aanzien" }, { "word": "aanzijn" }, { "word": "aanzitten" }, { "word": "aanzoek" }, { "word": "aanzoeken" }, { "word": "aanzuigen" }, { "word": "aanzuiveren" }, { "word": "aanzuren" }, { "word": "aanzwellen" }, { "word": "aanzwellend" }, { "word": "aanzwemmen" }, { "word": "aanzwengelen" }, { "word": "aanzweten" }, { "word": "nek-aan-nekrace" } ], "etymology_texts": [ "erfwoord als voorzetsel aangetroffen vanaf 901" ], "hyphenation": "aan", "hyponyms": [ { "word": "achteraan" }, { "word": "alsaan" }, { "word": "bovenaan" }, { "word": "buitenaan" }, { "word": "daaraan" }, { "word": "dienstbaar aan" }, { "word": "effenaan" }, { "word": "eraan" }, { "word": "hieraan" }, { "word": "komaan" }, { "word": "langzaamaan" }, { "word": "naastaan" }, { "word": "onderaan" }, { "word": "pakaan" }, { "word": "poot-aan" }, { "word": "recht-toe-recht-aan" }, { "word": "rechtaan" }, { "word": "schootaan" }, { "word": "stilaan" }, { "word": "tegenaan" }, { "word": "vooraan" }, { "word": "voortaan" }, { "word": "waaraan" }, { "word": "welaan" }, { "word": "zachtjesaan" }, { "word": "zoetjesaan" }, { "word": "zwaan-kleef-aan" } ], "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "prep", "pos_title": "Voorzetsel", "proverbs": [ { "sense_index": 1, "word": "aan de hand" }, { "word": "aan het" }, { "sense_index": 1, "word": "aan het hart laten komen" }, { "word": "de boot is aan" }, { "sense_index": 1, "word": "dienstbaar aan" }, { "sense_index": 2, "word": "het is aan" }, { "sense": "Te veel alcoholhoudende drank nuttigen", "word": "Aan Bacchus offeren" }, { "word": "Aan de bak komen" }, { "word": "Aan de boemel zijn" }, { "sense": "ontslaan", "word": "Aan de dijk zetten" }, { "sense": "Bijna niets meer hebben", "word": "Aan de grond zitten" }, { "sense": "ergens mee vandoor gaan", "word": "Aan de haal gaan" }, { "word": "Aan de kaak stellen" }, { "sense": "niet zelfstandig een beslissing kunnen nemen, maar het laten afhangen van een ander", "word": "Aan de leiband lopen" }, { "sense": "de beste resultaten dragen tegelijkertijd de grootste risico's", "word": "Aan de rand van het ravijn bloeien de mooiste bloemen." }, { "sense": "geld dat aan een constructief doel wordt besteed verdwijnt voor een groot deel bij mensen die oneerlijke onkosten maken", "word": "Aan de strijkstok blijven hangen" }, { "sense": "de baas zijn, alles regelen, het voor het zeggen hebben", "word": "Aan de touwtjes trekken" }, { "sense": "aan het uiterlijk (verzorging/kleding) kun je zien met wat voor iemand je te maken hebt. De kleren maken de man.", "word": "Aan de veren kent men de vogel." }, { "sense": "aandachtig luisteren naar de les die een wijs persoon meegeeft", "word": "Aan de voeten van Gamaliël zitten" }, { "sense": "je kunt alleen iemand echt leren kennen door de dingen die doet en de manieren waarop iemand dingen aanpakt", "word": "Aan de vruchten kent men de boom." }, { "sense": "het in groot gevaar zijn van het voortbestaan (bv het leven)", "word": "Aan een zijden draadje hangen" }, { "word": "Aan het eind van zijn Latijn zijn" }, { "sense": "verliezen", "word": "Aan het kortste eind trekken" }, { "sense": "de leiding hebben", "word": "Aan het roer zitten" }, { "sense": "Iemand die je niet kan helpen", "word": "Aan het verkeerde kantoor zijn" }, { "sense": "dezelfde fouten maken als iemand anders", "word": "Aan hetzelfde euvel mank gaan" }, { "sense": "een oplossing ergens voor weten", "word": "Aan iets een mouw weten te passen" }, { "sense": "in mindere welvaart komen: minder wel varen: daar waar economische/wind en wal omstandigheden ongunstig zijn ofwel: veel geld verloren zijn", "word": "Aan lager wal geraken/zijn" }, { "word": "Aan mijn lijf geen polonaise" }, { "word": "Aan zijn stutten trekken" }, { "sense": "krijgen wat diegene graag wilt en fijn/leuk vindt", "word": "Aan zijn trekken komen" }, { "sense": "herstellende zijn", "word": "aan de beterende hand zijn" }, { "sense": "gebeuren", "word": "aan de hand zijn" }, { "sense": "beginnen", "word": "aan de slag gaan" }, { "word": "aan de weg timmeren" }, { "sense": "iets helemaal niet leuk vinden", "word": "aan iets een broertje dood hebben" }, { "sense": "van boord gaan, uit de boot stappen", "word": "aan land gaan / aan wal komen" }, { "sense": "iedereen meehelpen", "word": "Alle hens aan dek!" }, { "sense": "zaken die niets met elkaar te maken hebben die samengebracht worden", "word": "Als los zand aan elkaar hangen" }, { "sense": "erg voorzichtig zijn", "word": "Bang zijn zich aan koud water te branden" }, { "sense": "vergeefse moeite doen, iets zal niet helpen", "word": "Boter aan de galg smeren" }, { "sense": "alles gaat goed zonder problemen", "word": "Botertje aan de boom zijn of Het is botertje tot de boom" }, { "sense": "niets helpt, ook vriendelijke woorden niet", "word": "Daar helpt geen lievemoederen aan." }, { "sense": "het is makkelijker om kritiek te geven dan om zelf iets te bereiken; diegenen die het moeilijke werk niet doen hebben wel de grootste kritiek en aanmerkingen, maar hebben er zelf geen ervaring mee en denken het toch beter te weten", "word": "De beste stuurlui staan aan wal." }, { "sense": "de baas spelen (van een vrouw over haar man), het voor het zeggen hebben", "word": "De broek aan hebben" }, { "sense": "ergens mee ophouden", "word": "De brui aan iets geven" }, { "sense": "met moeite zichzelf in leven kunnen houden en alles kunnen kopen wat nodig is", "word": "De eindjes aan elkaar knopen" }, { "sense": "flink aan het werk gaan", "word": "De hand aan de ploeg slaan." }, { "sense": "iets afmaken/voltooien", "word": "De laatste hand aan iets leggen" }, { "sense": "ergens mee stoppen", "word": "De lier aan de wilgen hangen" }, { "sense": "een erge hekel hebben", "word": "De mier aan iets/iemand hebben" }, { "sense": "Dood gaan", "word": "De pijp aan Maarten geven" }, { "sense": "Problemen hebben door iets", "word": "De poppen aan het dansen hebben" }, { "sense": "dood gaan", "word": "De tol aan de natuur betalen" }, { "sense": "in de gaten houden of alles goed gaat", "word": "De vinger aan de pols houden" }, { "sense_index": 1, "word": "de voeten vegen aan" }, { "word": "Een adder aan zijn borst koesteren" }, { "sense": "niet vrij zijn en niet kunnen doen en laten wat iemand wil vanwege iets", "word": "Een blok aan het been hebben" }, { "sense": "een hele eigen versie van wat er gebeurd is vertellen", "word": "Een draai aan iets geven" }, { "sense": "wanneer iemand een fout heeft gemaakt past diegene er meestal voor op diezelfde fout nog eens te maken", "word": "Een ezel stoot zich in het algemeen geen tweemaal aan dezelfde steen." }, { "sense": "iets klopt ergens niet aan", "word": "Een luchtje aan zitten" }, { "sense": "zoveel verdriet ergens aan hebben dat sterven wel eens zou kunnen gebeuren", "word": "Een nagel aan iemands doodkist zijn" }, { "sense": "iets klopt er niet aan", "word": "Een steekje aan los zijn" }, { "sense": "iets erg onbelangrijks zijn", "word": "Een stofje aan een weegschaal zijn" }, { "word": "Een zware dobber aan iets hebben" }, { "sense": "men moet zich niet zorgen maken over de toekomst", "word": "Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad." }, { "sense_index": 3, "word": "er niet aan kunnen" }, { "sense_index": 1, "word": "er niet aan uit kunnen" }, { "sense": "erg wild en rumoerig aan toe gaan", "word": "Er Spaans aan toe gaan" }, { "word": "Er de brui aan geven" }, { "sense": "er een voorbeeld aan kunnen nemen", "word": "Er een puntje aan kunnen zuigen" }, { "sense": "door de onduidelijkheid niet kunnen begrijpen wat er wordt bedoeld", "word": "Er geen touw aan vast kunnen knopen" }, { "sense": "niets is perfect", "word": "Er is geen koe zo bont of er zit wel een vlekje aan." }, { "sense": "ergens niets aan kunnen doen of geen enke zinvol advies mogelijk voor iemand", "word": "Er is geen zalf aan te strijken" }, { "sense": "een slechte koop doen", "word": "Ergens aan bekocht zijn" }, { "sense": "ergens een hekel aan hebben", "word": "Ergens een broertje dood aan hebben" }, { "word": "Ergens een puntje aan kunnen zuigen" }, { "word": "Ergens geen woorden aan vuil (willen) maken." }, { "word": "Ergens lak aan hebben" }, { "sense": "ergens niets van weten of niet aan deelgenomen hebben", "word": "Ergens part noch deel aan hebben" }, { "sense": "voorstel werd niet aangenomen", "word": "Geen been aan de grond krijgen" }, { "sense": "ergens helemaal niets voor voelen", "word": "Geen haar op mijn hoofd die daar aan denkt." }, { "sense": "niets aan de hand zijn, geen enkel probleem zijn", "word": "Geen vuiltje aan de lucht zijn" }, { "sense": "niets opleveren", "word": "Geen zoden aan de dijk zetten" }, { "sense": "Het instinctief aanvoelen", "word": "Het aan zijn water voelen" }, { "word": "Het gaat er Hoeks en Kabeljauws aan toe" }, { "sense": "men denkt dat anderen geen problemen hebben", "word": "Het gras aan de andere kant van de heuvel is altijd groener." }, { "sense": "aan iets een hekel hebben", "word": "Het land aan iets hebben" }, { "sense": "beiden voordeel ergens hebben", "word": "Het mes aan twee kanten snijden" }, { "sense": "ruzie met elkaar hebben/krijgen", "word": "Het met iemand aan de stok hebben/krijgen" }, { "sense": "het zonder deze persoon kunnen stellen", "word": "Het vijfde rad aan de wagen zijn" }, { "sense": "op strenge manier ondervragen", "word": "Iemand aan de tand voelen" }, { "sense": "meewerken met iemand", "word": "Iemand aan het lijntje hebben" }, { "sense": "over iemand de macht hebben", "word": "Iemand aan het touw hebben" }, { "sense": "Iemand uithoren", "word": "Iemand (aan) de pols voelen" }, { "sense": "streng ondervragen", "word": "Iemand het vuur na aan de schenen leggen" }, { "sense": "iemand een suggestie geven", "word": "Iemand iets aan de hand doen" }, { "sense": "iemand iets vertellen wat die beter niet kan weten", "word": "Iemand iets aan de neus hangen" }, { "sense": "iets grootschalig bekend maken", "word": "Iets aan de grote klok hangen" }, { "sense": "bekend maken wat niet in orde is", "word": "Iets aan de kaak stellen" }, { "sense": "iets niet in orde of aan de hand zijn", "word": "Iets aan de knikker zijn" }, { "sense": "iets verkopen", "word": "Iets aan de man brengen" }, { "word": "Iets aan de wilgen hangen" }, { "sense": "een beetje verkering hebben", "word": "Iets aan het handje hebben" }, { "sense": "iets bekend maken wat verborgen is", "word": "Iets aan het licht brengen" }, { "sense": "zich ergens niets van aantrekken", "word": "Iets aan zijn laars lappen" }, { "sense": "een gebeurtenis is zo belangrijk/bijzonder dat men het niet wil vergeten", "word": "Iets (met krijt) aan de balk schrijven" }, { "sense": "je kunt beter rustig doorwerken, dan kan er het minste fout gaan", "word": "Langzaam aan, dan breekt het lijntje niet." }, { "sense": "ergens niets van aantrekken", "word": "Maling aan iets of iemand hebben" }, { "sense": "als er allerlei vervelende dingen worden verteld is er vast wel iets van waar", "word": "Men noemt geen koe bont, of er is een vlekje aan." }, { "word": "Paal en perk aan iets stellen" }, { "sense": "Heel rustig en langzaam gaan", "word": "Piano aan gaan" }, { "word": "Stront aan de knikker" }, { "sense": "een hopeloze zaak die alleen maar energie kost en uiteindelijk niets oplevert.", "word": "Trekken aan een dood paard." }, { "sense": "vanaf het eerste begin", "word": "Van meet af aan (zijn)" }, { "sense": "iets gedaan krijgen en/of als gebruikelijk beschouwd gaan worden", "word": "Vaste voet aan de grond krijgen" }, { "sense": "Aan wal gaan.", "word": "Voet aan wal zetten." }, { "sense": "wat is hier aan de hand?", "word": "Wat heb ik nou aan mijn fiets hangen?" }, { "sense": "veel werk te verzetten zijn", "word": "Werk aan de winkel zijn" }, { "sense": "iemand die grote beslissingen moet nemen, krijgt vaak ook veel kritiek", "word": "Wie aan de weg timmert heeft veel bekijks." }, { "sense": "als je je aangesproken voelt moet je er maar wat mee doen ofwel: zonder dat iemand bij naam wordt genoemd toch weten dat diegene wordt bedoeld", "word": "Wie de schoen past, trekke hem aan." }, { "sense": "wie de problemen van een ander ziet weet hoe die moet handelen en voorkomt eigen schade zonder dat het hem zelf wat kost", "word": "Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht." }, { "sense": "zich vergelijken met een ander", "word": "Zich aan een ander spiegelen" }, { "sense": "ergens enorm van genieten", "word": "Zijn hart aan iets ophalen" }, { "sense": "goedkeuring of toestemming ergens aan geven", "word": "Zijn zegel aan iets hechten" }, { "sense": "flink aan het werk gaan", "word": "de hand aan de ploeg slaan" }, { "word": "een blok aan iemands been zijn" }, { "sense": "te voorzichtig zijn", "word": "een dood paard aan een boom (vast)binden" }, { "sense": "iets is vervelend maar het kan niet minder vervelend gemaakt worden", "word": "er is niets aan te doen" }, { "word": "er zit een mooie tijd aan te komen" }, { "sense": "met smaak iets eten", "word": "zich te goed doen aan" } ], "senses": [ { "examples": [ { "text": "Het schilderij hangt aan de muur." }, { "text": "Zij zitten aan aan de maaltijd." }, { "text": "De stad lag aanweerszij van de rivier." } ], "glosses": [ "verbonden met, tegen, tegenaan" ] }, { "examples": [ { "text": "Ik geef die rozen aan Sandra." } ], "glosses": [ "de ontvangende persoon (datief)" ] }, { "examples": [ { "text": "aan boord: op het schip." }, { "text": "aan wal: op het land." }, { "text": "aan de kade: op de kade." } ], "glosses": [ "op een bepaalde plaats" ] }, { "examples": [ { "text": "Hij bezit een fortuin aan aandelen." } ], "glosses": [ "bestaande uit" ] }, { "examples": [ { "text": "De spiegel viel aan diggelen." } ], "glosses": [ "verdeeld in, kapot gaan" ] }, { "glosses": [ "tegen, voor, à (gevolgd door een prijsindicatie)" ] } ], "sounds": [ { "audio": "nl-aan.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Nl-aan.ogg/Nl-aan.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-aan.ogg" }, { "ipa": "an" } ], "translations": [ { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "на" }, { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "за" }, { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "при" }, { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "до" }, { "lang": "Bulgaars", "lang_code": "bg", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "в" }, { "lang": "Duits", "lang_code": "de", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "an" }, { "lang": "Oudnoords", "lang_code": "non", "sense": "verbonden met, tegen, tegenaan", "sense_index": 1, "word": "á" } ], "word": "aan" } { "categories": [ "Bijwoord in het Nederlands", "Erfwoord_in_het_Nederlands", "Ontbrekend geluid", "Retrograad van het Nederlands", "Woorden in het Nederlands", "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "Woorden in het Nederlands van lengte 3", "Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands" ], "etymology_texts": [ "erfwoord als voorzetsel aangetroffen vanaf 901" ], "hyphenation": "aan", "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "adv", "pos_title": "Bijwoord", "senses": [ { "glosses": [ "bijwoordelijk deel van een scheidbaar werkwoord" ] }, { "examples": [ { "text": "Deze soort is er nauw aan verwant." }, { "text": "Het is aan tussen Peter en Marie: Marie en Peter houden van elkaar, ze hebben een relatie." } ], "glosses": [ "prepositioneel deel van een voornaamwoordelijk bijwoord" ] } ], "sounds": [ { "audio": "nl-aan.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Nl-aan.ogg/Nl-aan.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-aan.ogg" }, { "ipa": "an" } ], "word": "aan" } { "categories": [ "Bijvoeglijk naamwoord in het Nederlands", "Erfwoord_in_het_Nederlands", "Ontbrekend geluid", "Retrograad van het Nederlands", "Woorden in het Limburgs met IPA-weergave", "Woorden in het Limburgs met audioweergave", "Woorden in het Nederlands", "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "Woorden in het Nederlands van lengte 3", "Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands" ], "etymology_texts": [ "erfwoord als voorzetsel aangetroffen vanaf 901" ], "hyphenation": "aan", "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "adj", "pos_title": "Bijvoeglijk naamwoord", "senses": [ { "examples": [ { "text": "De kachel is aan." } ], "glosses": [ "actief, in bedrijf" ] } ], "sounds": [ { "audio": "nl-aan.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/0a/Nl-aan.ogg/Nl-aan.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-aan.ogg" }, { "ipa": "an" }, { "audio": "li-aan (HL).ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/4/40/Li-aan_(HL).ogg/Li-aan_(HL).ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/li-aan (HL).ogg" }, { "ipa": "/aːn/" } ], "translations": [ { "lang": "Deens", "lang_code": "da", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "på" }, { "lang": "Duits", "lang_code": "de", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "an" }, { "lang": "Engels", "lang_code": "en", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "to" }, { "lang": "Esperanto", "lang_code": "eo", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "al" }, { "lang": "Frans", "lang_code": "fr", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "à" }, { "lang": "Italiaans", "lang_code": "it", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "a" }, { "lang": "Spaans", "lang_code": "es", "sense": "(predicatief) actief, in bedrijf", "sense_index": 1, "word": "a" } ], "word": "aan" }
Download raw JSONL data for aan meaning in Nederlands (24.3kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Nederlands dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-11-28 from the nlwiktionary dump dated 2024-11-21 using wiktextract (65a6e81 and 0dbea76). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.