"by" meaning in All languages combined

See by on Wiktionary

Noun [język afrykanerski]

IPA: bəɪ̯ Audio: LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav
  1. pszczoła
    Sense id: pl-by-af-noun-ih7JVZoK Topics: entomology
The following are not (yet) sense-disambiguated

Preposition [język afrykanerski]

IPA: bəɪ̯ Audio: LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav
  1. blisko, przy, u
    Sense id: pl-by-af-prep-EQZauux1
  2. na, w
    Sense id: pl-by-af-prep-JvTVbqG-
  3. z
    Sense id: pl-by-af-prep-WU5RmuSZ
  4. do, na
    Sense id: pl-by-af-prep-P1SqlNvE
The following are not (yet) sense-disambiguated

Adverb [język angielski]

IPA: baɪ [US], baI [SAMPA, US] Audio: En-us-by.ogg , LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav , LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav
  1. w czasownikach frazowych: obok
    Sense id: pl-by-en-adv-kkUNE9g2
  2. w czasownikach frazowych: gdzieś, tu, tam
    Sense id: pl-by-en-adv-Epp2RTHU
  3. w czasownikach frazowych: na później
    Sense id: pl-by-en-adv-~X~EqVlB
The following are not (yet) sense-disambiguated
Categories (other): Angielski (indeks)

Preposition [język angielski]

IPA: baɪ [US], baI [SAMPA, US] Audio: En-us-by.ogg , LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav , LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav
  1. przez (w podawaniu przyczyny, autora)
    Sense id: pl-by-en-prep-jW-kpQTK
  2. przy, obok, w pobliżu
    Sense id: pl-by-en-prep-muQ6WN4Z
  3. tłumaczony narzędnikiem (przy podawaniu drogi lub sposobu ruchu)
    Sense id: pl-by-en-prep-qE4PBNYe
  4. podczas, w
    Sense id: pl-by-en-prep-fy1erLrq
  5. do, przed (w określeniach czasu)
    Sense id: pl-by-en-prep-U8p72N1~
  6. przez (dzielenie, mnożenie)
    Sense id: pl-by-en-prep-dVnJkAys
  7. po, za (przy wyliczaniu)
    Sense id: pl-by-en-prep-5zRjQepo
  8. …łączący się z niektórymi innymi czasownikami, tworząc osobne znaczenia
    Sense id: pl-by-en-prep-Biddmssi
  9. na (przy podawaniu wymiarów, lub inwokacji do siły wyższej)
    Sense id: pl-by-en-prep-sRTd~0Fn
  10. według (czegoś)
    Sense id: pl-by-en-prep-AFLUxdZT
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: of, near, next to, with, during, while, until Related terms: by car, train, air, highway, ship, , by tomorrow, evening,
Categories (other): Angielski (indeks)

Verb [język dolnołużycki]

  1. by; tworzy tryb przypuszczający
    Sense id: pl-by-dsb-verb-8al1cO-G
The following are not (yet) sense-disambiguated

Noun [język duński]

  1. miasto
    Sense id: pl-by-da-noun-kprnwnys
  2. mieszkańcy miasta Tags: metaphoric
    Sense id: pl-by-da-noun-uuWsgj06
  3. centrum miasta Tags: colloquial
    Sense id: pl-by-da-noun--uHvP4kT
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: stad
Categories (other): Duński (indeks) Related terms: landsby, provinsby, storby, fødeby, hjemby, kulturby, millionby, soveby, stationsby, venskabsby, byboer, bydel, bykort

Verb [język górnołużycki]

  1. by; tworzy tryb przypuszczający
    Sense id: pl-by-hsb-verb-8al1cO-G
The following are not (yet) sense-disambiguated

Noun [język norweski (bokmål)]

Audio: LL-Q9043 (nor)-EdoAug-by.wav
  1. miasto
    Sense id: pl-by-nb-noun-kprnwnys
The following are not (yet) sense-disambiguated
Categories (other): Norweski (bokmål) (indeks)

Noun [język norweski (nynorsk)]

  1. miasto
    Sense id: pl-by-nn-noun-kprnwnys
The following are not (yet) sense-disambiguated
Categories (other): Norweski (nynorsk) (indeks)

Conjunction [język polski]

IPA: bɨ, by [Slavic-alphabet] Audio: Pl-by.ogg , LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav
  1. …używany w zdaniach podrzędnych określających, w jakim celu (po co) wykonywana jest czynność
    Sense id: pl-by-pl-conj-IgWFIxRA
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: aby, żeby Related terms: -by [suffix] Translations: to (angielski), so that (angielski), at (duński), for (duński), at (duński), por ke (esperanto), ke (esperanto), afin de (francuski), pour que (francuski), til þess að (islandzki), til að (islandzki), כּדי (kedej) (jidysz), bë (kaszubski), um… zu (niemiecki), damit (niemiecki), чтобы (rosyjski), щоб (ukraiński), аби (ukraiński), ut (łaciński)
Categories (other): Polski (indeks)

Particle [język polski]

IPA: bɨ, by [Slavic-alphabet] Audio: Pl-by.ogg , LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav
  1. …tworząca tryb przypuszczający, pisana jako oddzielne słowo w formach bezosobowych
    Sense id: pl-by-pl-particle-pC8HKdZr
The following are not (yet) sense-disambiguated
Related terms: -by [suffix] Translations: would (angielski), bë (kaszubski), би (ukraiński)
Categories (other): Polski (indeks)

Noun [język szwedzki]

Audio: Sv-by.ogg
  1. wieś
    Sense id: pl-by-sv-noun-YD~1IoZD
The following are not (yet) sense-disambiguated
Categories (other): Szwedzki (indeks)

Conjunction [język słowacki]

  1. aby, by
    Sense id: pl-by-sk-conj-w1oeDqxI
The following are not (yet) sense-disambiguated
Categories (other): Słowacki (indeks)

Particle [język słowacki]

  1. by
    Sense id: pl-by-sk-particle-p-LSbo0V
The following are not (yet) sense-disambiguated
Categories (other): Słowacki (indeks)

Preposition [język wilamowski]

Audio: Wym-by (wersja Józefa Gary).ogg
  1. przy, podczas
    Sense id: pl-by-wym-prep-65XqNItJ
The following are not (yet) sense-disambiguated

Verb [język średnioangielski]

  1. być
    Sense id: pl-by-enm-verb-QAaHCBZ5
The following are not (yet) sense-disambiguated
{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Polski (indeks)",
      "orig": "polski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "(2.1) pol. być, 3. os. lp aorystu słowa posiłkowego być (bych, by, by, bychom, byste, byszę)"
  ],
  "lang": "język polski",
  "lang_code": "pl",
  "notes": [
    {
      "text": "zobacz zasady pisowni w uwagach do hasła -by"
    }
  ],
  "pos": "conj",
  "pos_text": "spójnik",
  "related": [
    {
      "tags": [
        "suffix"
      ],
      "word": "-by"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Kupiłem sobie butelkę wody, by potem nie być spragnionym."
        }
      ],
      "glosses": [
        "…używany w zdaniach podrzędnych określających, w jakim celu (po co) wykonywana jest czynność"
      ],
      "id": "pl-by-pl-conj-IgWFIxRA",
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "bɨ"
    },
    {
      "ipa": "by",
      "tags": [
        "Slavic-alphabet"
      ]
    },
    {
      "audio": "Pl-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/12/Pl-by.ogg/Pl-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-by.ogg"
    },
    {
      "audio": "LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/82/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/82/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "aby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "żeby"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "to"
    },
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "so that"
    },
    {
      "lang": "duński",
      "lang_code": "da",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "at"
    },
    {
      "lang": "duński",
      "lang_code": "da",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "for"
    },
    {
      "lang": "duński",
      "lang_code": "da",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "at"
    },
    {
      "lang": "esperanto",
      "lang_code": "eo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "por ke"
    },
    {
      "lang": "esperanto",
      "lang_code": "eo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "ke"
    },
    {
      "lang": "francuski",
      "lang_code": "fr",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "afin de"
    },
    {
      "lang": "francuski",
      "lang_code": "fr",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "pour que"
    },
    {
      "lang": "islandzki",
      "lang_code": "is",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "til þess að"
    },
    {
      "lang": "islandzki",
      "lang_code": "is",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "til að"
    },
    {
      "lang": "jidysz",
      "lang_code": "yi",
      "roman": "kedej",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "כּדי"
    },
    {
      "lang": "kaszubski",
      "lang_code": "csb",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "bë"
    },
    {
      "lang": "łaciński",
      "lang_code": "la",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "ut"
    },
    {
      "lang": "niemiecki",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "um… zu"
    },
    {
      "lang": "niemiecki",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "damit"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "чтобы"
    },
    {
      "lang": "ukraiński",
      "lang_code": "uk",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "щоб"
    },
    {
      "lang": "ukraiński",
      "lang_code": "uk",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "аби"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Polski (indeks)",
      "orig": "polski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "(2.1) pol. być, 3. os. lp aorystu słowa posiłkowego być (bych, by, by, bychom, byste, byszę)"
  ],
  "lang": "język polski",
  "lang_code": "pl",
  "notes": [
    {
      "text": "zobacz zasady pisowni w uwagach do hasła -by"
    }
  ],
  "pos": "particle",
  "pos_text": "partykuła",
  "related": [
    {
      "tags": [
        "suffix"
      ],
      "word": "-by"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Trzeba by coś z tym zrobić."
        }
      ],
      "glosses": [
        "…tworząca tryb przypuszczający, pisana jako oddzielne słowo w formach bezosobowych"
      ],
      "id": "pl-by-pl-particle-pC8HKdZr",
      "sense_index": "2.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "bɨ"
    },
    {
      "ipa": "by",
      "tags": [
        "Slavic-alphabet"
      ]
    },
    {
      "audio": "Pl-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/12/Pl-by.ogg/Pl-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-by.ogg"
    },
    {
      "audio": "LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/82/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/82/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "2.1",
      "word": "would"
    },
    {
      "lang": "kaszubski",
      "lang_code": "csb",
      "sense_index": "2.1",
      "word": "bë"
    },
    {
      "lang": "ukraiński",
      "lang_code": "uk",
      "sense_index": "2.1",
      "word": "би"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Język afrykanerski",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Afrykanerski (indeks)",
      "orig": "afrykanerski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "niderl. bij"
  ],
  "lang": "język afrykanerski",
  "lang_code": "af",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "pszczoła"
      ],
      "id": "pl-by-af-noun-ih7JVZoK",
      "sense_index": "1.1",
      "topics": [
        "entomology"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "bəɪ̯"
    },
    {
      "audio": "LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Język afrykanerski",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Afrykanerski (indeks)",
      "orig": "afrykanerski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "niderl. bij"
  ],
  "lang": "język afrykanerski",
  "lang_code": "af",
  "pos": "prep",
  "pos_text": "przyimek",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "blisko, przy, u"
      ],
      "id": "pl-by-af-prep-EQZauux1",
      "sense_index": "2.1"
    },
    {
      "glosses": [
        "na, w"
      ],
      "id": "pl-by-af-prep-JvTVbqG-",
      "sense_index": "2.2"
    },
    {
      "glosses": [
        "z"
      ],
      "id": "pl-by-af-prep-WU5RmuSZ",
      "sense_index": "2.3"
    },
    {
      "glosses": [
        "do, na"
      ],
      "id": "pl-by-af-prep-P1SqlNvE",
      "sense_index": "2.4"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "bəɪ̯"
    },
    {
      "audio": "LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Angielski (indeks)",
      "orig": "angielski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "(1) pragerm. (por. niem. bei)"
  ],
  "lang": "język angielski",
  "lang_code": "en",
  "pos": "prep",
  "pos_text": "przyimek",
  "proverbs": [
    {
      "sense_index": "1.8",
      "word": "stand by"
    },
    {
      "sense_index": "1.8",
      "word": "go by"
    },
    {
      "word": "little by little"
    }
  ],
  "related": [
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "by car"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "train"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "air"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "highway"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "ship"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "…"
    },
    {
      "sense_index": "1.5",
      "word": "by tomorrow"
    },
    {
      "sense_index": "1.5",
      "word": "evening"
    },
    {
      "sense_index": "1.5",
      "word": "…"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "The car was driven by a drunk driver.",
          "translation": "Samochód był prowadzony przez pijanego kierowcę."
        },
        {
          "text": "The ball was caught by the goalkeeper.",
          "translation": "Piłka została złapana przez bramkarza."
        }
      ],
      "glosses": [
        "przez (w podawaniu przyczyny, autora)"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-jW-kpQTK",
      "sense_index": "1.1"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Do you see these two men by my car?",
          "translation": "Czy widzisz tych dwóch mężczyzn przy moim samochodzie?"
        }
      ],
      "glosses": [
        "przy, obok, w pobliżu"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-muQ6WN4Z",
      "sense_index": "1.2"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "We have flown by plane.",
          "translation": "Przylecieliśmy samolotem."
        }
      ],
      "glosses": [
        "tłumaczony narzędnikiem (przy podawaniu drogi lub sposobu ruchu)"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-qE4PBNYe",
      "sense_index": "1.3"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "It happened by night.",
          "translation": "To się stało w nocy."
        }
      ],
      "glosses": [
        "podczas, w"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-fy1erLrq",
      "sense_index": "1.4"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "I will be home by five pm.",
          "translation": "Będę w domu przed piątą."
        }
      ],
      "glosses": [
        "do, przed (w określeniach czasu)"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-U8p72N1~",
      "sense_index": "1.5"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "One can't divide 50 (fifty) by 7 (seven) without a remainder.",
          "translation": "Nie można podzielić 50 (pięćdziesięciu) przez 7 (siedem) bez reszty."
        }
      ],
      "glosses": [
        "przez (dzielenie, mnożenie)"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-dVnJkAys",
      "sense_index": "1.6"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Day by day passes, and we do nothing.",
          "translation": "Mija dzień za dniem, a my nic nie robimy."
        }
      ],
      "glosses": [
        "po, za (przy wyliczaniu)"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-5zRjQepo",
      "sense_index": "1.7"
    },
    {
      "glosses": [
        "…łączący się z niektórymi innymi czasownikami, tworząc osobne znaczenia"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-Biddmssi",
      "sense_index": "1.8"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "I need a piece of lumber that's 5 by 9 ft.",
          "translation": "Potrzebuję kawałek drewna o wymiarach 5 na 9 stóp."
        },
        {
          "text": "By Jove! I think she's got it!",
          "translation": "Na Jowisza! Myślę, że ona to ma!"
        }
      ],
      "glosses": [
        "na (przy podawaniu wymiarów, lub inwokacji do siły wyższej)"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-sRTd~0Fn",
      "sense_index": "1.9"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "By my calculations, it cannot work.",
          "translation": "Według moich obliczeń to nie może działać."
        }
      ],
      "glosses": [
        "według (czegoś)"
      ],
      "id": "pl-by-en-prep-AFLUxdZT",
      "sense_index": "1.10"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "baɪ",
      "tags": [
        "US"
      ]
    },
    {
      "ipa": "baI",
      "tags": [
        "SAMPA",
        "US"
      ]
    },
    {
      "audio": "En-us-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c8/En-us-by.ogg/En-us-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/En-us-by.ogg"
    },
    {
      "audio": "LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/33/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/33/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav"
    },
    {
      "audio": "LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/87/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/87/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "of"
    },
    {
      "sense_index": "1.2",
      "word": "near"
    },
    {
      "sense_index": "1.2",
      "word": "next to"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "with"
    },
    {
      "sense_index": "1.4",
      "word": "during"
    },
    {
      "sense_index": "1.4",
      "word": "while"
    },
    {
      "sense_index": "1.5",
      "word": "until"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Angielski (indeks)",
      "orig": "angielski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "(1) pragerm. (por. niem. bei)"
  ],
  "lang": "język angielski",
  "lang_code": "en",
  "pos": "adv",
  "pos_text": "przysłówek",
  "proverbs": [
    {
      "word": "little by little"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "I watched as it passed by.",
          "translation": "Obserwowałem, jak mnie mijało."
        }
      ],
      "glosses": [
        "w czasownikach frazowych: obok"
      ],
      "id": "pl-by-en-adv-kkUNE9g2",
      "sense_index": "2.1"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "I'll stop by on my way home.",
          "translation": "Wpadnę po drodze do domu."
        }
      ],
      "glosses": [
        "w czasownikach frazowych: gdzieś, tu, tam"
      ],
      "id": "pl-by-en-adv-Epp2RTHU",
      "sense_index": "2.2"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "The women spent much time after harvest putting jams by for winter and spring.",
          "translation": "Kobiety spędziły dużo czasu po zbiorach, robiąc przetwory na zimę i wiosnę."
        }
      ],
      "glosses": [
        "w czasownikach frazowych: na później"
      ],
      "id": "pl-by-en-adv-~X~EqVlB",
      "sense_index": "2.3"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "baɪ",
      "tags": [
        "US"
      ]
    },
    {
      "ipa": "baI",
      "tags": [
        "SAMPA",
        "US"
      ]
    },
    {
      "audio": "En-us-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c8/En-us-by.ogg/En-us-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/En-us-by.ogg"
    },
    {
      "audio": "LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/33/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/33/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav"
    },
    {
      "audio": "LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/87/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/87/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Język dolnołużycki",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Dolnołużycki (indeks)",
      "orig": "dolnołużycki (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "język dolnołużycki",
  "lang_code": "dsb",
  "notes": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "text": "„by” łączy się w dolnołużyckim z czasownikiem w czasie przeszłym (w ł-formie), przeczenie stawia się nie przy czasowniku, ale pisze łącznie z „by”, tworząc „njeby”"
    }
  ],
  "pos": "verb",
  "pos_text": "czasownik",
  "raw_tags": [
    "posiłkowy"
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Ja by rad pomogł, ale bóžko njamóžom",
          "translation": "Ja bym chętnie pomógł, ale niestety nie mogę."
        }
      ],
      "glosses": [
        "by; tworzy tryb przypuszczający"
      ],
      "id": "pl-by-dsb-verb-8al1cO-G",
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "land"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Duński (indeks)",
      "orig": "duński (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "st.nord. býr"
  ],
  "lang": "język duński",
  "lang_code": "da",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "proverbs": [
    {
      "word": "gå forkert i byen"
    },
    {
      "word": "male byen rød"
    }
  ],
  "raw_tags": [
    "wspólny"
  ],
  "related": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "landsby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "provinsby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "storby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "fødeby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "hjemby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "kulturby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "millionby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "soveby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "stationsby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "venskabsby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "byboer"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "bydel"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "bykort"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Jeg så dig i går i byen.",
          "translation": "Widziałem cię wczoraj w mieście."
        }
      ],
      "glosses": [
        "miasto"
      ],
      "id": "pl-by-da-noun-kprnwnys",
      "sense_index": "1.1"
    },
    {
      "glosses": [
        "mieszkańcy miasta"
      ],
      "id": "pl-by-da-noun-uuWsgj06",
      "sense_index": "1.2",
      "tags": [
        "metaphoric"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "centrum miasta"
      ],
      "id": "pl-by-da-noun--uHvP4kT",
      "sense_index": "1.3",
      "tags": [
        "colloquial"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "stad"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Język górnołużycki",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Górnołużycki (indeks)",
      "orig": "górnołużycki (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "język górnołużycki",
  "lang_code": "hsb",
  "notes": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "text": "„by” łączy się w górnołużyckim z czasownikiem w czasie przeszłym (w ł-formie), przeczenie stawia się nie przy czasowniku, ale pisze łącznie z „by”, tworząc „njeby”"
    }
  ],
  "pos": "verb",
  "pos_text": "czasownik",
  "raw_tags": [
    "posiłkowy"
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "by; tworzy tryb przypuszczający"
      ],
      "id": "pl-by-hsb-verb-8al1cO-G",
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Norweski (bokmål) (indeks)",
      "orig": "norweski (bokmål) (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "język norweski (bokmål)",
  "lang_code": "nb",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Foretrekker du å bo i by eller på landet?",
          "translation": "Wolisz mieszkać w mieście czy na wsi?"
        }
      ],
      "glosses": [
        "miasto"
      ],
      "id": "pl-by-nb-noun-kprnwnys",
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "LL-Q9043 (nor)-EdoAug-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/13/LL-Q9043_(nor)-EdoAug-by.wav/LL-Q9043_(nor)-EdoAug-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/13/LL-Q9043_(nor)-EdoAug-by.wav/LL-Q9043_(nor)-EdoAug-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q9043 (nor)-EdoAug-by.wav"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Norweski (nynorsk) (indeks)",
      "orig": "norweski (nynorsk) (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "język norweski (nynorsk)",
  "lang_code": "nn",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "miasto"
      ],
      "id": "pl-by-nn-noun-kprnwnys",
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Słowacki (indeks)",
      "orig": "słowacki (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "język słowacki",
  "lang_code": "sk",
  "pos": "particle",
  "pos_text": "partykuła",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "by"
      ],
      "id": "pl-by-sk-particle-p-LSbo0V",
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Słowacki (indeks)",
      "orig": "słowacki (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "język słowacki",
  "lang_code": "sk",
  "pos": "conj",
  "pos_text": "spójnik",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "aby, by"
      ],
      "id": "pl-by-sk-conj-w1oeDqxI",
      "sense_index": "2.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Szwedzki (indeks)",
      "orig": "szwedzki (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "język szwedzki",
  "lang_code": "sv",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Hon bor i en liten by i norr om Stockholm",
          "translation": "Ona mieszka w małej wsi na północ od Sztokholmu."
        }
      ],
      "glosses": [
        "wieś"
      ],
      "id": "pl-by-sv-noun-YD~1IoZD",
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "Sv-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/2c/Sv-by.ogg/Sv-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Sv-by.ogg"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Język średnioangielski",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Średnioangielski (indeks)",
      "orig": "średnioangielski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "język średnioangielski",
  "lang_code": "enm",
  "pos": "verb",
  "pos_text": "czasownik",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "być"
      ],
      "id": "pl-by-enm-verb-QAaHCBZ5",
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Język wilamowski",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Wilamowski (indeks)",
      "orig": "wilamowski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "język wilamowski",
  "lang_code": "wym",
  "pos": "prep",
  "pos_text": "przyimek",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "przy, podczas"
      ],
      "id": "pl-by-wym-prep-65XqNItJ",
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "Wym-by (wersja Józefa Gary).ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/96/Wym-by_(wersja_Józefa_Gary).ogg/Wym-by_(wersja_Józefa_Gary).ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Wym-by (wersja Józefa Gary).ogg"
    }
  ],
  "word": "by"
}
{
  "categories": [
    "Język afrykanerski",
    "afrykanerski (indeks)"
  ],
  "etymology_texts": [
    "niderl. bij"
  ],
  "lang": "język afrykanerski",
  "lang_code": "af",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "pszczoła"
      ],
      "sense_index": "1.1",
      "topics": [
        "entomology"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "bəɪ̯"
    },
    {
      "audio": "LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "Język afrykanerski",
    "afrykanerski (indeks)"
  ],
  "etymology_texts": [
    "niderl. bij"
  ],
  "lang": "język afrykanerski",
  "lang_code": "af",
  "pos": "prep",
  "pos_text": "przyimek",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "blisko, przy, u"
      ],
      "sense_index": "2.1"
    },
    {
      "glosses": [
        "na, w"
      ],
      "sense_index": "2.2"
    },
    {
      "glosses": [
        "z"
      ],
      "sense_index": "2.3"
    },
    {
      "glosses": [
        "do, na"
      ],
      "sense_index": "2.4"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "bəɪ̯"
    },
    {
      "audio": "LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/8f/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav/LL-Q14196_(afr)-Oesjaar-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q14196 (afr)-Oesjaar-by.wav"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "angielski (indeks)"
  ],
  "etymology_texts": [
    "(1) pragerm. (por. niem. bei)"
  ],
  "lang": "język angielski",
  "lang_code": "en",
  "pos": "prep",
  "pos_text": "przyimek",
  "proverbs": [
    {
      "sense_index": "1.8",
      "word": "stand by"
    },
    {
      "sense_index": "1.8",
      "word": "go by"
    },
    {
      "word": "little by little"
    }
  ],
  "related": [
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "by car"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "train"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "air"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "highway"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "ship"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "…"
    },
    {
      "sense_index": "1.5",
      "word": "by tomorrow"
    },
    {
      "sense_index": "1.5",
      "word": "evening"
    },
    {
      "sense_index": "1.5",
      "word": "…"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "The car was driven by a drunk driver.",
          "translation": "Samochód był prowadzony przez pijanego kierowcę."
        },
        {
          "text": "The ball was caught by the goalkeeper.",
          "translation": "Piłka została złapana przez bramkarza."
        }
      ],
      "glosses": [
        "przez (w podawaniu przyczyny, autora)"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Do you see these two men by my car?",
          "translation": "Czy widzisz tych dwóch mężczyzn przy moim samochodzie?"
        }
      ],
      "glosses": [
        "przy, obok, w pobliżu"
      ],
      "sense_index": "1.2"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "We have flown by plane.",
          "translation": "Przylecieliśmy samolotem."
        }
      ],
      "glosses": [
        "tłumaczony narzędnikiem (przy podawaniu drogi lub sposobu ruchu)"
      ],
      "sense_index": "1.3"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "It happened by night.",
          "translation": "To się stało w nocy."
        }
      ],
      "glosses": [
        "podczas, w"
      ],
      "sense_index": "1.4"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "I will be home by five pm.",
          "translation": "Będę w domu przed piątą."
        }
      ],
      "glosses": [
        "do, przed (w określeniach czasu)"
      ],
      "sense_index": "1.5"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "One can't divide 50 (fifty) by 7 (seven) without a remainder.",
          "translation": "Nie można podzielić 50 (pięćdziesięciu) przez 7 (siedem) bez reszty."
        }
      ],
      "glosses": [
        "przez (dzielenie, mnożenie)"
      ],
      "sense_index": "1.6"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Day by day passes, and we do nothing.",
          "translation": "Mija dzień za dniem, a my nic nie robimy."
        }
      ],
      "glosses": [
        "po, za (przy wyliczaniu)"
      ],
      "sense_index": "1.7"
    },
    {
      "glosses": [
        "…łączący się z niektórymi innymi czasownikami, tworząc osobne znaczenia"
      ],
      "sense_index": "1.8"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "I need a piece of lumber that's 5 by 9 ft.",
          "translation": "Potrzebuję kawałek drewna o wymiarach 5 na 9 stóp."
        },
        {
          "text": "By Jove! I think she's got it!",
          "translation": "Na Jowisza! Myślę, że ona to ma!"
        }
      ],
      "glosses": [
        "na (przy podawaniu wymiarów, lub inwokacji do siły wyższej)"
      ],
      "sense_index": "1.9"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "By my calculations, it cannot work.",
          "translation": "Według moich obliczeń to nie może działać."
        }
      ],
      "glosses": [
        "według (czegoś)"
      ],
      "sense_index": "1.10"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "baɪ",
      "tags": [
        "US"
      ]
    },
    {
      "ipa": "baI",
      "tags": [
        "SAMPA",
        "US"
      ]
    },
    {
      "audio": "En-us-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c8/En-us-by.ogg/En-us-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/En-us-by.ogg"
    },
    {
      "audio": "LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/33/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/33/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav"
    },
    {
      "audio": "LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/87/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/87/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "of"
    },
    {
      "sense_index": "1.2",
      "word": "near"
    },
    {
      "sense_index": "1.2",
      "word": "next to"
    },
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "with"
    },
    {
      "sense_index": "1.4",
      "word": "during"
    },
    {
      "sense_index": "1.4",
      "word": "while"
    },
    {
      "sense_index": "1.5",
      "word": "until"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "angielski (indeks)"
  ],
  "etymology_texts": [
    "(1) pragerm. (por. niem. bei)"
  ],
  "lang": "język angielski",
  "lang_code": "en",
  "pos": "adv",
  "pos_text": "przysłówek",
  "proverbs": [
    {
      "word": "little by little"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "I watched as it passed by.",
          "translation": "Obserwowałem, jak mnie mijało."
        }
      ],
      "glosses": [
        "w czasownikach frazowych: obok"
      ],
      "sense_index": "2.1"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "I'll stop by on my way home.",
          "translation": "Wpadnę po drodze do domu."
        }
      ],
      "glosses": [
        "w czasownikach frazowych: gdzieś, tu, tam"
      ],
      "sense_index": "2.2"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "The women spent much time after harvest putting jams by for winter and spring.",
          "translation": "Kobiety spędziły dużo czasu po zbiorach, robiąc przetwory na zimę i wiosnę."
        }
      ],
      "glosses": [
        "w czasownikach frazowych: na później"
      ],
      "sense_index": "2.3"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "baɪ",
      "tags": [
        "US"
      ]
    },
    {
      "ipa": "baI",
      "tags": [
        "SAMPA",
        "US"
      ]
    },
    {
      "audio": "En-us-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c8/En-us-by.ogg/En-us-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/En-us-by.ogg"
    },
    {
      "audio": "LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/33/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/33/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Back_ache-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q1860 (eng)-Back ache-by.wav"
    },
    {
      "audio": "LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/87/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/87/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav/LL-Q1860_(eng)-Nattes_à_chat-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q1860 (eng)-Nattes à chat-by.wav"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "Język dolnołużycki",
    "dolnołużycki (indeks)"
  ],
  "lang": "język dolnołużycki",
  "lang_code": "dsb",
  "notes": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "text": "„by” łączy się w dolnołużyckim z czasownikiem w czasie przeszłym (w ł-formie), przeczenie stawia się nie przy czasowniku, ale pisze łącznie z „by”, tworząc „njeby”"
    }
  ],
  "pos": "verb",
  "pos_text": "czasownik",
  "raw_tags": [
    "posiłkowy"
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Ja by rad pomogł, ale bóžko njamóžom",
          "translation": "Ja bym chętnie pomógł, ale niestety nie mogę."
        }
      ],
      "glosses": [
        "by; tworzy tryb przypuszczający"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "land"
    }
  ],
  "categories": [
    "duński (indeks)"
  ],
  "etymology_texts": [
    "st.nord. býr"
  ],
  "lang": "język duński",
  "lang_code": "da",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "proverbs": [
    {
      "word": "gå forkert i byen"
    },
    {
      "word": "male byen rød"
    }
  ],
  "raw_tags": [
    "wspólny"
  ],
  "related": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "landsby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "provinsby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "storby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "fødeby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "hjemby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "kulturby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "millionby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "soveby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "stationsby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "venskabsby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "byboer"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "bydel"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "bykort"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Jeg så dig i går i byen.",
          "translation": "Widziałem cię wczoraj w mieście."
        }
      ],
      "glosses": [
        "miasto"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    },
    {
      "glosses": [
        "mieszkańcy miasta"
      ],
      "sense_index": "1.2",
      "tags": [
        "metaphoric"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "centrum miasta"
      ],
      "sense_index": "1.3",
      "tags": [
        "colloquial"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "stad"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "Język górnołużycki",
    "górnołużycki (indeks)"
  ],
  "lang": "język górnołużycki",
  "lang_code": "hsb",
  "notes": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "text": "„by” łączy się w górnołużyckim z czasownikiem w czasie przeszłym (w ł-formie), przeczenie stawia się nie przy czasowniku, ale pisze łącznie z „by”, tworząc „njeby”"
    }
  ],
  "pos": "verb",
  "pos_text": "czasownik",
  "raw_tags": [
    "posiłkowy"
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "by; tworzy tryb przypuszczający"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "norweski (bokmål) (indeks)"
  ],
  "lang": "język norweski (bokmål)",
  "lang_code": "nb",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Foretrekker du å bo i by eller på landet?",
          "translation": "Wolisz mieszkać w mieście czy na wsi?"
        }
      ],
      "glosses": [
        "miasto"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "LL-Q9043 (nor)-EdoAug-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/13/LL-Q9043_(nor)-EdoAug-by.wav/LL-Q9043_(nor)-EdoAug-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/13/LL-Q9043_(nor)-EdoAug-by.wav/LL-Q9043_(nor)-EdoAug-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q9043 (nor)-EdoAug-by.wav"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "norweski (nynorsk) (indeks)"
  ],
  "lang": "język norweski (nynorsk)",
  "lang_code": "nn",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "miasto"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "polski (indeks)"
  ],
  "etymology_texts": [
    "(2.1) pol. być, 3. os. lp aorystu słowa posiłkowego być (bych, by, by, bychom, byste, byszę)"
  ],
  "lang": "język polski",
  "lang_code": "pl",
  "notes": [
    {
      "text": "zobacz zasady pisowni w uwagach do hasła -by"
    }
  ],
  "pos": "conj",
  "pos_text": "spójnik",
  "related": [
    {
      "tags": [
        "suffix"
      ],
      "word": "-by"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Kupiłem sobie butelkę wody, by potem nie być spragnionym."
        }
      ],
      "glosses": [
        "…używany w zdaniach podrzędnych określających, w jakim celu (po co) wykonywana jest czynność"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "bɨ"
    },
    {
      "ipa": "by",
      "tags": [
        "Slavic-alphabet"
      ]
    },
    {
      "audio": "Pl-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/12/Pl-by.ogg/Pl-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-by.ogg"
    },
    {
      "audio": "LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/82/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/82/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "aby"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "żeby"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "to"
    },
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "so that"
    },
    {
      "lang": "duński",
      "lang_code": "da",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "at"
    },
    {
      "lang": "duński",
      "lang_code": "da",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "for"
    },
    {
      "lang": "duński",
      "lang_code": "da",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "at"
    },
    {
      "lang": "esperanto",
      "lang_code": "eo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "por ke"
    },
    {
      "lang": "esperanto",
      "lang_code": "eo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "ke"
    },
    {
      "lang": "francuski",
      "lang_code": "fr",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "afin de"
    },
    {
      "lang": "francuski",
      "lang_code": "fr",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "pour que"
    },
    {
      "lang": "islandzki",
      "lang_code": "is",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "til þess að"
    },
    {
      "lang": "islandzki",
      "lang_code": "is",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "til að"
    },
    {
      "lang": "jidysz",
      "lang_code": "yi",
      "roman": "kedej",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "כּדי"
    },
    {
      "lang": "kaszubski",
      "lang_code": "csb",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "bë"
    },
    {
      "lang": "łaciński",
      "lang_code": "la",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "ut"
    },
    {
      "lang": "niemiecki",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "um… zu"
    },
    {
      "lang": "niemiecki",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "damit"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "чтобы"
    },
    {
      "lang": "ukraiński",
      "lang_code": "uk",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "щоб"
    },
    {
      "lang": "ukraiński",
      "lang_code": "uk",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "аби"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "polski (indeks)"
  ],
  "etymology_texts": [
    "(2.1) pol. być, 3. os. lp aorystu słowa posiłkowego być (bych, by, by, bychom, byste, byszę)"
  ],
  "lang": "język polski",
  "lang_code": "pl",
  "notes": [
    {
      "text": "zobacz zasady pisowni w uwagach do hasła -by"
    }
  ],
  "pos": "particle",
  "pos_text": "partykuła",
  "related": [
    {
      "tags": [
        "suffix"
      ],
      "word": "-by"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Trzeba by coś z tym zrobić."
        }
      ],
      "glosses": [
        "…tworząca tryb przypuszczający, pisana jako oddzielne słowo w formach bezosobowych"
      ],
      "sense_index": "2.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "bɨ"
    },
    {
      "ipa": "by",
      "tags": [
        "Slavic-alphabet"
      ]
    },
    {
      "audio": "Pl-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/12/Pl-by.ogg/Pl-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-by.ogg"
    },
    {
      "audio": "LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/82/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/8/82/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav/LL-Q809_(pol)-Krokus-by.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Krokus-by.wav"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "2.1",
      "word": "would"
    },
    {
      "lang": "kaszubski",
      "lang_code": "csb",
      "sense_index": "2.1",
      "word": "bë"
    },
    {
      "lang": "ukraiński",
      "lang_code": "uk",
      "sense_index": "2.1",
      "word": "би"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "szwedzki (indeks)"
  ],
  "lang": "język szwedzki",
  "lang_code": "sv",
  "pos": "noun",
  "pos_text": "rzeczownik",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Hon bor i en liten by i norr om Stockholm",
          "translation": "Ona mieszka w małej wsi na północ od Sztokholmu."
        }
      ],
      "glosses": [
        "wieś"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "Sv-by.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/2c/Sv-by.ogg/Sv-by.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Sv-by.ogg"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "słowacki (indeks)"
  ],
  "lang": "język słowacki",
  "lang_code": "sk",
  "pos": "particle",
  "pos_text": "partykuła",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "by"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "słowacki (indeks)"
  ],
  "lang": "język słowacki",
  "lang_code": "sk",
  "pos": "conj",
  "pos_text": "spójnik",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "aby, by"
      ],
      "sense_index": "2.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "Język wilamowski",
    "wilamowski (indeks)"
  ],
  "lang": "język wilamowski",
  "lang_code": "wym",
  "pos": "prep",
  "pos_text": "przyimek",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "przy, podczas"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "Wym-by (wersja Józefa Gary).ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/9/96/Wym-by_(wersja_Józefa_Gary).ogg/Wym-by_(wersja_Józefa_Gary).ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Wym-by (wersja Józefa Gary).ogg"
    }
  ],
  "word": "by"
}

{
  "categories": [
    "Język średnioangielski",
    "średnioangielski (indeks)"
  ],
  "lang": "język średnioangielski",
  "lang_code": "enm",
  "pos": "verb",
  "pos_text": "czasownik",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "być"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    }
  ],
  "word": "by"
}

Download raw JSONL data for by meaning in All languages combined (17.4kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-31 from the plwiktionary dump dated 2025-01-20 using wiktextract (bcd5c38 and 9dbd323). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.