"яр" meaning in All languages combined

See яр on Wiktionary

Noun [Башкирский]

IPA: jɑr
Etymology: Происходит от пратюркск. *jạ̄r «обрыв, крутой берег». Forms: яр [nominative, singular], ярҙар [nominative, plural], ярҙың [singular], ярҙарҙың [plural], ярға [dative, singular], ярҙарға [dative, plural], ярҙы [accusative, singular], ярҙарҙы [accusative, plural], ярҙа [singular], ярҙарҙа [plural], ярҙан [singular], ярҙарҙан [plural]
  1. берег (береговой), яр
    Sense id: ru-яр-ba-noun-b6itVAsJ
The following are not (yet) sense-disambiguated

Noun [Башкирский]

IPA: jɑr
Etymology: Происходит от пратюркск. *jạr- «приказ; объявление, клич». Forms: яр [nominative, singular], ярҙар [nominative, plural], ярҙың [singular], ярҙарҙың [plural], ярға [dative, singular], ярҙарға [dative, plural], ярҙы [accusative, singular], ярҙарҙы [accusative, plural], ярҙа [singular], ярҙарҙа [plural], ярҙан [singular], ярҙарҙан [plural]
  1. клич, оповещение, объявление
    Sense id: ru-яр-ba-noun-Fxvrr6tm
The following are not (yet) sense-disambiguated

Noun [Белорусский]

Etymology: От тюркск.; тур., тат., башк., алт., леб., тел. jаr «крутой берег, крутизна, пропасть, отвесная скала», чув. śi̮r «крутой берег». Следует отклонить предположение о родстве с др.-инд. íriṇam «дыра, трещина в земле, рыхлая земля», вопреки Потебне, или со слав. jarъ «ярый, неистовый», вопреки Кречмеру. Следует также отделять от яр тюрк. аrуk «ров, арык», вопреки Миклошичу. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.
  1. яр (аналогично русскому слову), овраг, балка
    Sense id: ru-яр-be-noun-UYIPuvDZ
The following are not (yet) sense-disambiguated

Noun [Крымскотатарский]

Etymology: Происходит от ??
  1. обрыв, овраг
    Sense id: ru-яр-crh-noun-vbPMQLut
The following are not (yet) sense-disambiguated
Related terms: Акъяр

Noun [Монгольский]

Etymology: Происходит от ??
  1. язва
    Sense id: ru-яр-mn-noun-xIjPf8uN
  2. сучок
    Sense id: ru-яр-mn-noun-95RNkvJz
The following are not (yet) sense-disambiguated

Noun [Ненецкий]

Etymology: От ??
  1. плач
    Sense id: ru-яр-yrk-noun-Ts~btXi~
The following are not (yet) sense-disambiguated

Adjective [Русский]

  1. краткая форма мужского рода единственного числа прилагательного ярый Tags: form-of Form of: ярый
    Sense id: ru-яр-ru-adj-gvTjl3bh
The following are not (yet) sense-disambiguated

Noun [Русский]

IPA: jar [singular], ɪ̯ɪˈrɨ [plural] Audio: LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav [singular]
Etymology: Происходит от тюркск.; тур., тат., башк., алт., леб., тел. jаr «крутой берег, крутизна, пропасть, отвесная скала», чув. śi̮r «крутой берег». Следует отклонить предположение о родстве с др.-инд. íriṇam «дыра, трещина в земле, рыхлая земля», вопреки Потебне, или со слав. jarъ «ярый, неистовый», вопреки Кречмеру. Следует также отделять от яр тюрк. аrуk «ров, арык», вопреки Миклошичу. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы. Forms: яр [nominative, singular], яры́ [nominative, plural], я́ры [nominative, plural], я́ра [genitive, singular], яро́в [genitive, plural], я́ров [genitive, plural], я́ру [dative, singular], яра́м [dative, plural], я́рам [dative, plural], яр [accusative, singular], яры́ [accusative, plural], я́ры [accusative, plural], я́ром [instrumental, singular], яра́ми [instrumental, plural], я́рами [instrumental, plural], я́ре [prepositional, singular], яра́х [prepositional, plural], я́рах [prepositional, plural], М., (на, в) яру́ [singular]
  1. обрывистый крутой и высокий берег реки, озера, склон оврага, обрыв
    Sense id: ru-яр-ru-noun-P9QucoTZ
  2. то же, что овраг, лощина
    Sense id: ru-яр-ru-noun-mYgpR3JE
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: овраг, лощина, балка Hypernyms: берег, рельеф Derived forms: Бабий Яр, сидеть на яру, Часов Яр Related terms: Яров, Капустин Яр, Красноярск, Яр, крутояр, яроводье Translations (обрывистый крутой и высокий берег): bank (Английский), meredek vízpart (Венгерский), яр (Украинский), jaruga (Хорватский), sráz (Чешский), svah (Чешский), stráň (Чешский) Translations (овраг, лощина): ravine (Английский), szakadék (Венгерский), strž (Чешский), rokle (Чешский), roklina (Чешский)

Noun [Русский]

IPA: jar [singular], ˈjarɨ [plural] Audio: LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav [singular]
Etymology: Происходит от ?? Forms: яр [nominative, singular], я́ры [nominative, plural], я́ра [genitive, singular], я́ров [genitive, plural], я́ру [dative, singular], я́рам [dative, plural], яр [accusative, singular], я́ры [accusative, plural], я́ром [instrumental, singular], я́рами [instrumental, plural], я́ре [prepositional, singular], я́рах [prepositional, plural]
  1. вет. болезненное состояние у некоторых птиц в период спаривания
    Sense id: ru-яр-ru-noun-qMGjzwHw Topics: zoology pathology
The following are not (yet) sense-disambiguated
Hypernyms: течка

Noun [Татарский]

Etymology: Общетюркское. Forms: яр [nominative, singular], ярлар [nominative, plural], ярның [singular], ярларның [plural], ярга [dative, singular], ярларга [dative, plural], ярны [accusative, singular], ярларны [accusative, plural], ярда [locative, singular], ярларда [locative, plural], ярдан [singular], ярлардан [plural]
  1. берег (береговой)
    Sense id: ru-яр-tt-noun-bXX9p3sP
The following are not (yet) sense-disambiguated

Noun [Татарский]

Forms: яр [nominative, singular], ярлар [nominative, plural], ярның [singular], ярларның [plural], ярга [dative, singular], ярларга [dative, plural], ярны [accusative, singular], ярларны [accusative, plural], ярда [locative, singular], ярларда [locative, plural], ярдан [singular], ярлардан [plural]
  1. возлюбленный, любимый
    Sense id: ru-яр-tt-noun-3ZHA56DF
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: яраткан, сөекле, сөйгән

Verb [Татарский]

  1. форма единственного числа повелительного наклонения глагола ярырга в знач. «колоть» Tags: form-of Form of: ярырга
    Sense id: ru-яр-tt-verb-vXFjkcT3
The following are not (yet) sense-disambiguated

Noun [Украинский]

Etymology: От тюркск.; тур., тат., башк., алт., леб., тел. jаr «крутой берег, крутизна, пропасть, отвесная скала», чув. śi̮r «крутой берег». Следует отклонить предположение о родстве с др.-инд. íriṇam «дыра, трещина в земле, рыхлая земля», вопреки Потебне, или со слав. jarъ «ярый, неистовый», вопреки Кречмеру. Следует также отделять от яр тюрк. аrуk «ров, арык», вопреки Миклошичу. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.
  1. яр, овраг, балка
    Sense id: ru-яр-uk-noun-G-n2s5BK
The following are not (yet) sense-disambiguated

Verb [Чувашский]

Etymology: От ??
  1. лить
    Sense id: ru-яр-cv-verb-nYcb~M9u
The following are not (yet) sense-disambiguated

Inflected forms

{
  "anagrams": [
    {
      "word": "Ря"
    }
  ],
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "равнина"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Берег/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Мужской род/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Неодушевлённые/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омографы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские лексемы",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские слова, тип морфемного строения R",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные с местным падежом",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные, склонение 1a",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные, склонение 1c",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова тюркского происхождения/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 3 омонимами/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Существительные, склонение 1a",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Формы рельефа/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "Бабий Яр"
    },
    {
      "word": "сидеть на яру"
    },
    {
      "word": "Часов Яр"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от тюркск.; тур., тат., башк., алт., леб., тел. jаr «крутой берег, крутизна, пропасть, отвесная скала», чув. śi̮r «крутой берег». Следует отклонить предположение о родстве с др.-инд. íriṇam «дыра, трещина в земле, рыхлая земля», вопреки Потебне, или со слав. jarъ «ярый, неистовый», вопреки Кречмеру. Следует также отделять от яр тюрк. аrуk «ров, арык», вопреки Миклошичу. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яры́",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ры",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ра",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яро́в",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ров",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ру",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яра́м",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рам",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яры́",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ры",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ром",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яра́ми",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ре",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яра́х",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "М.",
      "raw_tags": [
        "падеж"
      ]
    },
    {
      "form": "(на, в) яру́",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "берег"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "рельеф"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "фамилии"
      ],
      "word": "Яров"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Капустин Яр"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Красноярск"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Яр"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "крутояр"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "яроводье"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "Ф. П. Врангель",
          "date": "1839",
          "ref": "Ф. П. Врангель, «Обитатели северо-западных берегов Америки», 1839 г.",
          "text": "В осыпях песочных яров, образующих местами берега реки, или ручьев, в первую впадающих, находят клыки мамонтов;<…>",
          "title": "Обитатели северо-западных берегов Америки"
        },
        {
          "author": "А. С. Пушкин",
          "date": "1833",
          "ref": "А. С. Пушкин, «История Пугачева», 1833 г.",
          "text": "Они намерены были вести подкопы по яру Старицы, кругом всей крепости, под соборную церковь, под батареи и под комендантские палаты.",
          "title": "История Пугачева"
        },
        {
          "author": "В. И. Даль",
          "date": "1857",
          "ref": "В. И. Даль, «Мертвое тело», 1857 г.",
          "text": "Баба подумала, да и заложила дровни и взвалила старика, который был без памяти, свезла под яр и вывалила в речку.",
          "title": "Мертвое тело"
        },
        {
          "author": "В. Г. Короленко",
          "date": "1889–1890",
          "ref": "В. Г. Короленко, «Павловские очерки», 1889–1890 гг.",
          "text": "Ока нежилась в берегах, синея и сверкая искрами далеко под береговыми ярами.",
          "title": "Павловские очерки"
        }
      ],
      "glosses": [
        "обрывистый крутой и высокий берег реки, озера, склон оврага, обрыв"
      ],
      "id": "ru-яр-ru-noun-P9QucoTZ"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "Ф. Ф. Торнау",
          "date": "1866",
          "ref": "Ф. Ф. Торнау, «Воспоминания о кампании 1829 года в европейской Турции», 1866 г.",
          "text": "Скачка была самая ужасная; мотавшиеся на поводьях, избитые копытами, солдаты отчаянными криками ещё более увеличивали испуг лошадей, летевших по полю без удержу, стремглав бросавшихся в яры и овраги, убиваясь и убивая несчастных драгун.",
          "title": "Воспоминания о кампании 1829 года в европейской Турции"
        }
      ],
      "glosses": [
        "то же, что овраг, лощина"
      ],
      "id": "ru-яр-ru-noun-mYgpR3JE"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav",
      "ipa": "jar",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c1/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c1/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav.ogg",
      "tags": [
        "singular"
      ],
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav"
    },
    {
      "ipa": "ɪ̯ɪˈrɨ",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "овраг"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "лощина"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "балка"
    }
  ],
  "tags": [
    "declension-2",
    "inanimate",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Английский",
      "lang_code": "en",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "bank"
    },
    {
      "lang": "Венгерский",
      "lang_code": "hu",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "meredek vízpart"
    },
    {
      "lang": "Украинский",
      "lang_code": "uk",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "яр"
    },
    {
      "lang": "Хорватский",
      "lang_code": "hr",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "jaruga"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "sráz"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "svah"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "stráň"
    },
    {
      "lang": "Английский",
      "lang_code": "en",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "ravine"
    },
    {
      "lang": "Венгерский",
      "lang_code": "hu",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "szakadék"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "strž"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "rokle"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "roklina"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Болезни животных/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Мужской род/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Неодушевлённые/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Нужна этимология",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омографы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские лексемы",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские слова, тип морфемного строения R",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные, склонение 1a",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 3 омонимами/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от ??",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ры",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ра",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ров",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ру",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рам",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ры",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ром",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ре",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "течка"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "болезненное состояние у некоторых птиц в период спаривания"
      ],
      "id": "ru-яр-ru-noun-qMGjzwHw",
      "raw_glosses": [
        "вет. болезненное состояние у некоторых птиц в период спаривания"
      ],
      "topics": [
        "zoology pathology"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav",
      "ipa": "jar",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c1/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c1/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav.ogg",
      "tags": [
        "singular"
      ],
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav"
    },
    {
      "ipa": "ˈjarɨ",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "tags": [
    "declension-2",
    "inanimate",
    "masculine"
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омографы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Прилагательные в единственном числе/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Прилагательные в краткой форме/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Прилагательные мужского рода/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Словоформы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 3 омонимами/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Формы прилагательных/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "adj",
  "senses": [
    {
      "form_of": [
        {
          "word": "ярый"
        }
      ],
      "glosses": [
        "краткая форма мужского рода единственного числа прилагательного ярый"
      ],
      "id": "ru-яр-ru-adj-gvTjl3bh",
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Берег/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 2 омонимами/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от пратюркск. *jạ̄r «обрыв, крутой берег».",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярға",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "берег (береговой), яр"
      ],
      "id": "ru-яр-ba-noun-b6itVAsJ"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "jɑr"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Речевые жанры/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 2 букв/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Сообщение/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 2 омонимами/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от пратюркск. *jạr- «приказ; объявление, клич».",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярға",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "клич, оповещение, объявление"
      ],
      "id": "ru-яр-ba-noun-Fxvrr6tm"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "jɑr"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Белорусские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Белорусский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Берег/be",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Мужской род/be",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Неодушевлённые/be",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Рельеф/be",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 2 букв/be",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова тюркского происхождения/be",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "От тюркск.; тур., тат., башк., алт., леб., тел. jаr «крутой берег, крутизна, пропасть, отвесная скала», чув. śi̮r «крутой берег». Следует отклонить предположение о родстве с др.-инд. íriṇam «дыра, трещина в земле, рыхлая земля», вопреки Потебне, или со слав. jarъ «ярый, неистовый», вопреки Кречмеру. Следует также отделять от яр тюрк. аrуk «ров, арык», вопреки Миклошичу. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "lang": "Белорусский",
  "lang_code": "be",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "яр (аналогично русскому слову), овраг, балка"
      ],
      "id": "ru-яр-be-noun-UYIPuvDZ"
    }
  ],
  "tags": [
    "inanimate"
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Крымскотатарские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Крымскотатарский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Нет сведений о составе слова",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Нужна этимология",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 2 букв/crh",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Формы рельефа/crh",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от ??",
  "lang": "Крымскотатарский",
  "lang_code": "crh",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "имена собственные"
      ],
      "word": "Акъяр"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "обрыв, овраг"
      ],
      "id": "ru-яр-crh-noun-vbPMQLut"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Болезни/mn",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Монгольские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Монгольский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Нет сведений о составе слова",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Нужна этимология",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Пороки древесины/mn",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 2 букв/mn",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от ??",
  "lang": "Монгольский",
  "lang_code": "mn",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "язва"
      ],
      "id": "ru-яр-mn-noun-xIjPf8uN"
    },
    {
      "glosses": [
        "сучок"
      ],
      "id": "ru-яр-mn-noun-95RNkvJz"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ненецкие существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ненецкий язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Нет сведений о составе слова",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Нужна этимология",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Плач/yrk",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 2 букв/yrk",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "От ??",
  "lang": "Ненецкий",
  "lang_code": "yrk",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "плач"
      ],
      "id": "ru-яр-yrk-noun-Ts~btXi~"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 3 омонимами/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Татарские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Татарский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Требуется категоризация/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Общетюркское.",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярлар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярның",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларның",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярга",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларга",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярны",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларны",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярда",
      "tags": [
        "locative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларда",
      "tags": [
        "locative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярдан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярлардан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Татарский",
  "lang_code": "tt",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "берег (береговой)"
      ],
      "id": "ru-яр-tt-noun-bXX9p3sP"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "яратмаган"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "сөймәгән"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 3 омонимами/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Татарские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Татарский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Требуется категоризация/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярлар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярның",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларның",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярга",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларга",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярны",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларны",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярда",
      "tags": [
        "locative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларда",
      "tags": [
        "locative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярдан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярлардан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Татарский",
  "lang_code": "tt",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "возлюбленный, любимый"
      ],
      "id": "ru-яр-tt-noun-3ZHA56DF"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "яраткан"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "сөекле"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "сөйгән"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Словоформы/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 3 омонимами/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Татарский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Формы глаголов/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Формы единственного числа глаголов/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Формы повелительного наклонения глаголов/tt",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "lang": "Татарский",
  "lang_code": "tt",
  "pos": "verb",
  "senses": [
    {
      "form_of": [
        {
          "word": "ярырга"
        }
      ],
      "glosses": [
        "форма единственного числа повелительного наклонения глагола ярырга в знач. «колоть»"
      ],
      "id": "ru-яр-tt-verb-vXFjkcT3",
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Берег/uk",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Мужской род/uk",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Неодушевлённые/uk",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Рельеф/uk",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 2 букв/uk",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова тюркского происхождения/uk",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Украинские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Украинский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "От тюркск.; тур., тат., башк., алт., леб., тел. jаr «крутой берег, крутизна, пропасть, отвесная скала», чув. śi̮r «крутой берег». Следует отклонить предположение о родстве с др.-инд. íriṇam «дыра, трещина в земле, рыхлая земля», вопреки Потебне, или со слав. jarъ «ярый, неистовый», вопреки Кречмеру. Следует также отделять от яр тюрк. аrуk «ров, арык», вопреки Миклошичу. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "lang": "Украинский",
  "lang_code": "uk",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "яр, овраг, балка"
      ],
      "id": "ru-яр-uk-noun-G-n2s5BK"
    }
  ],
  "tags": [
    "inanimate"
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Викисловарь:Статьи с межъязыковой омонимией/9",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Глаголы литья/cv",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Нет сведений о составе слова",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Нужна этимология",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 2 букв/cv",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Чувашские глаголы",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Чувашский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "От ??",
  "lang": "Чувашский",
  "lang_code": "cv",
  "pos": "verb",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "лить"
      ],
      "id": "ru-яр-cv-verb-nYcb~M9u"
    }
  ],
  "word": "яр"
}
{
  "categories": [
    "Башкирские существительные",
    "Башкирский язык",
    "Берег/ba",
    "Омонимы/ba",
    "Статьи с 2 омонимами/ba"
  ],
  "etymology_text": "Происходит от пратюркск. *jạ̄r «обрыв, крутой берег».",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярға",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "берег (береговой), яр"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "jɑr"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Башкирские существительные",
    "Башкирский язык",
    "Омонимы/ba",
    "Речевые жанры/ba",
    "Слова из 2 букв/ba",
    "Сообщение/ba",
    "Статьи с 2 омонимами/ba"
  ],
  "etymology_text": "Происходит от пратюркск. *jạr- «приказ; объявление, клич».",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙың",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярға",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарға",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙы",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙа",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярҙарҙан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "клич, оповещение, объявление"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "jɑr"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Белорусские существительные",
    "Белорусский язык",
    "Берег/be",
    "Мужской род/be",
    "Неодушевлённые/be",
    "Рельеф/be",
    "Слова из 2 букв/be",
    "Слова тюркского происхождения/be"
  ],
  "etymology_text": "От тюркск.; тур., тат., башк., алт., леб., тел. jаr «крутой берег, крутизна, пропасть, отвесная скала», чув. śi̮r «крутой берег». Следует отклонить предположение о родстве с др.-инд. íriṇam «дыра, трещина в земле, рыхлая земля», вопреки Потебне, или со слав. jarъ «ярый, неистовый», вопреки Кречмеру. Следует также отделять от яр тюрк. аrуk «ров, арык», вопреки Миклошичу. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "lang": "Белорусский",
  "lang_code": "be",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "яр (аналогично русскому слову), овраг, балка"
      ]
    }
  ],
  "tags": [
    "inanimate"
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Крымскотатарские существительные",
    "Крымскотатарский язык",
    "Нет сведений о составе слова",
    "Нужна этимология",
    "Слова из 2 букв/crh",
    "Формы рельефа/crh"
  ],
  "etymology_text": "Происходит от ??",
  "lang": "Крымскотатарский",
  "lang_code": "crh",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "имена собственные"
      ],
      "word": "Акъяр"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "обрыв, овраг"
      ]
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Болезни/mn",
    "Монгольские существительные",
    "Монгольский язык",
    "Нет сведений о составе слова",
    "Нужна этимология",
    "Пороки древесины/mn",
    "Слова из 2 букв/mn"
  ],
  "etymology_text": "Происходит от ??",
  "lang": "Монгольский",
  "lang_code": "mn",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "язва"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "сучок"
      ]
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Ненецкие существительные",
    "Ненецкий язык",
    "Нет сведений о составе слова",
    "Нужна этимология",
    "Плач/yrk",
    "Слова из 2 букв/yrk"
  ],
  "etymology_text": "От ??",
  "lang": "Ненецкий",
  "lang_code": "yrk",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "плач"
      ]
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "anagrams": [
    {
      "word": "Ря"
    }
  ],
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "равнина"
    }
  ],
  "categories": [
    "Берег/ru",
    "Мужской род/ru",
    "Неодушевлённые/ru",
    "Омографы/ru",
    "Омонимы/ru",
    "Русские лексемы",
    "Русские слова, тип морфемного строения R",
    "Русские существительные",
    "Русские существительные с местным падежом",
    "Русские существительные, склонение 1a",
    "Русские существительные, склонение 1c",
    "Русский язык",
    "Слова тюркского происхождения/ru",
    "Статьи с 3 омонимами/ru",
    "Существительные, склонение 1a",
    "Формы рельефа/ru"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "Бабий Яр"
    },
    {
      "word": "сидеть на яру"
    },
    {
      "word": "Часов Яр"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от тюркск.; тур., тат., башк., алт., леб., тел. jаr «крутой берег, крутизна, пропасть, отвесная скала», чув. śi̮r «крутой берег». Следует отклонить предположение о родстве с др.-инд. íriṇam «дыра, трещина в земле, рыхлая земля», вопреки Потебне, или со слав. jarъ «ярый, неистовый», вопреки Кречмеру. Следует также отделять от яр тюрк. аrуk «ров, арык», вопреки Миклошичу. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яры́",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ры",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ра",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яро́в",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ров",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ру",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яра́м",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рам",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яры́",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ры",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ром",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яра́ми",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ре",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "яра́х",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "М.",
      "raw_tags": [
        "падеж"
      ]
    },
    {
      "form": "(на, в) яру́",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "берег"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "рельеф"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "фамилии"
      ],
      "word": "Яров"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Капустин Яр"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Красноярск"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Яр"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "крутояр"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "яроводье"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "Ф. П. Врангель",
          "date": "1839",
          "ref": "Ф. П. Врангель, «Обитатели северо-западных берегов Америки», 1839 г.",
          "text": "В осыпях песочных яров, образующих местами берега реки, или ручьев, в первую впадающих, находят клыки мамонтов;<…>",
          "title": "Обитатели северо-западных берегов Америки"
        },
        {
          "author": "А. С. Пушкин",
          "date": "1833",
          "ref": "А. С. Пушкин, «История Пугачева», 1833 г.",
          "text": "Они намерены были вести подкопы по яру Старицы, кругом всей крепости, под соборную церковь, под батареи и под комендантские палаты.",
          "title": "История Пугачева"
        },
        {
          "author": "В. И. Даль",
          "date": "1857",
          "ref": "В. И. Даль, «Мертвое тело», 1857 г.",
          "text": "Баба подумала, да и заложила дровни и взвалила старика, который был без памяти, свезла под яр и вывалила в речку.",
          "title": "Мертвое тело"
        },
        {
          "author": "В. Г. Короленко",
          "date": "1889–1890",
          "ref": "В. Г. Короленко, «Павловские очерки», 1889–1890 гг.",
          "text": "Ока нежилась в берегах, синея и сверкая искрами далеко под береговыми ярами.",
          "title": "Павловские очерки"
        }
      ],
      "glosses": [
        "обрывистый крутой и высокий берег реки, озера, склон оврага, обрыв"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "Ф. Ф. Торнау",
          "date": "1866",
          "ref": "Ф. Ф. Торнау, «Воспоминания о кампании 1829 года в европейской Турции», 1866 г.",
          "text": "Скачка была самая ужасная; мотавшиеся на поводьях, избитые копытами, солдаты отчаянными криками ещё более увеличивали испуг лошадей, летевших по полю без удержу, стремглав бросавшихся в яры и овраги, убиваясь и убивая несчастных драгун.",
          "title": "Воспоминания о кампании 1829 года в европейской Турции"
        }
      ],
      "glosses": [
        "то же, что овраг, лощина"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav",
      "ipa": "jar",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c1/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c1/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav.ogg",
      "tags": [
        "singular"
      ],
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav"
    },
    {
      "ipa": "ɪ̯ɪˈrɨ",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "овраг"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "лощина"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "балка"
    }
  ],
  "tags": [
    "declension-2",
    "inanimate",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Английский",
      "lang_code": "en",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "bank"
    },
    {
      "lang": "Венгерский",
      "lang_code": "hu",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "meredek vízpart"
    },
    {
      "lang": "Украинский",
      "lang_code": "uk",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "яр"
    },
    {
      "lang": "Хорватский",
      "lang_code": "hr",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "jaruga"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "sráz"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "svah"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "обрывистый крутой и высокий берег",
      "word": "stráň"
    },
    {
      "lang": "Английский",
      "lang_code": "en",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "ravine"
    },
    {
      "lang": "Венгерский",
      "lang_code": "hu",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "szakadék"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "strž"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "rokle"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "sense": "овраг, лощина",
      "word": "roklina"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Болезни животных/ru",
    "Мужской род/ru",
    "Неодушевлённые/ru",
    "Нужна этимология",
    "Омографы/ru",
    "Омонимы/ru",
    "Русские лексемы",
    "Русские слова, тип морфемного строения R",
    "Русские существительные",
    "Русские существительные, склонение 1a",
    "Русский язык",
    "Статьи с 3 омонимами/ru"
  ],
  "etymology_text": "Происходит от ??",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ры",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ра",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ров",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ру",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рам",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ры",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ром",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "я́ре",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "я́рах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "течка"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "болезненное состояние у некоторых птиц в период спаривания"
      ],
      "raw_glosses": [
        "вет. болезненное состояние у некоторых птиц в период спаривания"
      ],
      "topics": [
        "zoology pathology"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav",
      "ipa": "jar",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c1/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c1/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-яр.wav.ogg",
      "tags": [
        "singular"
      ],
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q7737 (rus)-Rominf-яр.wav"
    },
    {
      "ipa": "ˈjarɨ",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "tags": [
    "declension-2",
    "inanimate",
    "masculine"
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Омографы/ru",
    "Омонимы/ru",
    "Прилагательные в единственном числе/ru",
    "Прилагательные в краткой форме/ru",
    "Прилагательные мужского рода/ru",
    "Русский язык",
    "Словоформы/ru",
    "Статьи с 3 омонимами/ru",
    "Формы прилагательных/ru"
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "adj",
  "senses": [
    {
      "form_of": [
        {
          "word": "ярый"
        }
      ],
      "glosses": [
        "краткая форма мужского рода единственного числа прилагательного ярый"
      ],
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Омонимы/tt",
    "Статьи с 3 омонимами/tt",
    "Татарские существительные",
    "Татарский язык",
    "Требуется категоризация/tt"
  ],
  "etymology_text": "Общетюркское.",
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярлар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярның",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларның",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярга",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларга",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярны",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларны",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярда",
      "tags": [
        "locative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларда",
      "tags": [
        "locative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярдан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярлардан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Татарский",
  "lang_code": "tt",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "берег (береговой)"
      ]
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "яратмаган"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "сөймәгән"
    }
  ],
  "categories": [
    "Омонимы/tt",
    "Статьи с 3 омонимами/tt",
    "Татарские существительные",
    "Татарский язык",
    "Требуется категоризация/tt"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "яр",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярлар",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярның",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларның",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярга",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларга",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярны",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларны",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярда",
      "tags": [
        "locative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярларда",
      "tags": [
        "locative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "ярдан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "ярлардан",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Татарский",
  "lang_code": "tt",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "возлюбленный, любимый"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "яраткан"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "сөекле"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "сөйгән"
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Омонимы/tt",
    "Словоформы/tt",
    "Статьи с 3 омонимами/tt",
    "Татарский язык",
    "Формы глаголов/tt",
    "Формы единственного числа глаголов/tt",
    "Формы повелительного наклонения глаголов/tt"
  ],
  "lang": "Татарский",
  "lang_code": "tt",
  "pos": "verb",
  "senses": [
    {
      "form_of": [
        {
          "word": "ярырга"
        }
      ],
      "glosses": [
        "форма единственного числа повелительного наклонения глагола ярырга в знач. «колоть»"
      ],
      "tags": [
        "form-of"
      ]
    }
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Берег/uk",
    "Мужской род/uk",
    "Неодушевлённые/uk",
    "Рельеф/uk",
    "Слова из 2 букв/uk",
    "Слова тюркского происхождения/uk",
    "Украинские существительные",
    "Украинский язык"
  ],
  "etymology_text": "От тюркск.; тур., тат., башк., алт., леб., тел. jаr «крутой берег, крутизна, пропасть, отвесная скала», чув. śi̮r «крутой берег». Следует отклонить предположение о родстве с др.-инд. íriṇam «дыра, трещина в земле, рыхлая земля», вопреки Потебне, или со слав. jarъ «ярый, неистовый», вопреки Кречмеру. Следует также отделять от яр тюрк. аrуk «ров, арык», вопреки Миклошичу. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "lang": "Украинский",
  "lang_code": "uk",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "яр, овраг, балка"
      ]
    }
  ],
  "tags": [
    "inanimate"
  ],
  "word": "яр"
}

{
  "categories": [
    "Викисловарь:Статьи с межъязыковой омонимией/9",
    "Глаголы литья/cv",
    "Нет сведений о составе слова",
    "Нужна этимология",
    "Слова из 2 букв/cv",
    "Чувашские глаголы",
    "Чувашский язык"
  ],
  "etymology_text": "От ??",
  "lang": "Чувашский",
  "lang_code": "cv",
  "pos": "verb",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "лить"
      ]
    }
  ],
  "word": "яр"
}

Download raw JSONL data for яр meaning in All languages combined (21.6kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the ruwiktionary dump dated 2024-12-20 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.