See rust on Wiktionary
{
"antonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "activiteit"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "beweging"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "drukte"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "kabaal"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "ongedurigheid"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "storm"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "stress"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "woede"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "onrust"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "continudienst"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "doorwerken"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "nachtwerk"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "overwerken"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "werktijd"
},
{
"sense_index": 5,
"word": "geluid"
},
{
"sense_index": 5,
"word": "toon"
}
],
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Erfwoord_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Ontbrekend geluid",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Retrograad van het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Telbaar",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands van lengte 4",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"word": "gerust"
},
{
"word": "geruststellen"
},
{
"word": "met rust laten"
},
{
"word": "rustaltaar"
},
{
"word": "rustanker"
},
{
"word": "rustbank"
},
{
"word": "rustbed"
},
{
"word": "rustdag"
},
{
"word": "rusteloos"
},
{
"word": "rusteloosheid"
},
{
"word": "rusten"
},
{
"word": "rustgebied"
},
{
"word": "rustgevend"
},
{
"word": "rusthuis"
},
{
"word": "rustiek"
},
{
"word": "rustig"
},
{
"word": "rustijzer"
},
{
"word": "rusting"
},
{
"word": "rustjaar"
},
{
"word": "rustkamer"
},
{
"word": "rustkoets"
},
{
"word": "rustkuur"
},
{
"word": "rustlijn"
},
{
"word": "rustmassa"
},
{
"word": "rustoord"
},
{
"word": "rustpauze"
},
{
"word": "rustpensioen"
},
{
"word": "rustperiode"
},
{
"word": "rustplaats"
},
{
"word": "rustpotentiaal"
},
{
"word": "rustpunt"
},
{
"word": "ruststadium"
},
{
"word": "ruststand"
},
{
"word": "ruststoel"
},
{
"word": "ruststroom"
},
{
"word": "rustteken"
},
{
"word": "rusttijd"
},
{
"word": "rustuur"
},
{
"sense": "laten betijen, z'n gang laten gaan",
"word": "met rust laten"
},
{
"sense": "bedaren",
"word": "tot rust komen"
},
{
"sense": "dood",
"word": "eeuwige rust"
},
{
"sense": "passief zijn, stand-by zijn",
"word": "in rust"
},
{
"sense": "niet meer werkzaam zijn",
"word": "in ruste"
}
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands ruste van Oudnederlands raste \"afstandsmaat (tussen rustplaatsen)\", in de betekenis van ‘stilte, ontspanning’ aangetroffen vanaf 1240"
],
"forms": [
{
"form": "rusten",
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "rustje",
"tags": [
"diminutive",
"singular"
]
},
{
"form": "rustjes",
"tags": [
"diminutive",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "rust",
"hyponyms": [
{
"word": "ankerrust"
},
{
"word": "arbeidsrust"
},
{
"word": "bedrust"
},
{
"word": "bevallingsrust"
},
{
"word": "gemoedsrust"
},
{
"word": "gerust"
},
{
"word": "grafrust"
},
{
"word": "handrust"
},
{
"word": "inhaalrust"
},
{
"word": "kwartrust"
},
{
"word": "moederschapsrust"
},
{
"word": "nabevallingsrust"
},
{
"word": "nachtrust"
},
{
"word": "ochtendrust"
},
{
"word": "sabbatrust"
},
{
"word": "sabbatsrust"
},
{
"word": "uitgerust"
},
{
"word": "voetrust"
},
{
"word": "voorbevallingsrust"
},
{
"word": "wantrust"
},
{
"word": "winterrust"
},
{
"word": "zielenrust"
},
{
"word": "zielsrust"
},
{
"word": "zondagsrust"
},
{
"word": "zwaardrust"
}
],
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"proverbs": [
{
"word": "rust noch duur hebben"
},
{
"word": "rust roest"
}
],
"related": [
{
"word": "bedaardheid"
},
{
"word": "gerustheid"
},
{
"word": "kalmte"
},
{
"word": "pauze"
},
{
"word": "rustigheid"
},
{
"word": "stilte"
},
{
"word": "stilzwijgen"
},
{
"word": "uitrusten"
},
{
"word": "verpozing"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "kerkhof"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "paradijs"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "bijkomen"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "dutje"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "inactiviteit"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "onbelast"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "slaap"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "stand-by"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "uitblazen"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "adempauze"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "emeritaat"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "herstelperiode"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "middagpauze"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "pensioen"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "vakantie"
},
{
"sense_index": 4,
"word": "onderbreking"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "handgreep"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "handsteun"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "leuning"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "leunspaan"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "step"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "voetsteun"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "boord"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "doodshoofd"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "jufferblok"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "putting"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "puttingijzer"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "talreep"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "want"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "wantspanner"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met boekreferenties",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "We hadden het hele eiland voor ons alleen, wat een paradijselijke rust."
},
{
"ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers",
"text": "Helaas bracht de nacht niet de rust die ik had verwacht."
},
{
"ref": "Alain de Botton\n “Hoe overleef ik de moderne wereld” (2022), Atlas Contact , ISBN 9789045045979",
"text": "Het boek behandelt onze relatie met de nieuwsmedia, onze ideeën over liefde en seks, onze veronderstellingen over geld en onze carrières, onze houding ten opzichte van dieren en de natuur, onze bewondering voor wetenschap en technologie, ons geloof in individualisme en secularisme - en onze verhouding tot rust en eenzaamheid."
}
],
"glosses": [
"voortdurende toestand van kalmte en beheersing die niet wordt verstoord door onverwachte bewegingen of geluiden, en die geen bedreigingen kent"
],
"id": "nl-rust-nl-noun-BJKTnZjm"
},
{
"examples": [
{
"text": "Na zo'n avontuur komt men maar langzaam tot rust."
}
],
"glosses": [
"tijdelijke toestand van ontspanning en herstel na arbeid, moeite of inspanning"
],
"id": "nl-rust-nl-noun-uSi~I3-~"
},
{
"examples": [
{
"text": "Een mens heeft minstens acht uur rust per dag nodig."
}
],
"glosses": [
"periode van weinig of geen activiteit, van ontspanning, bezinning en herstel"
],
"id": "nl-rust-nl-noun-nSihwy8P"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Sport_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Na de rust werden geen doelpunten gemaakt."
}
],
"glosses": [
"onderbreking van een wedstrijd voor ontspanning en herstel"
],
"id": "nl-rust-nl-noun-nKsNd6hd",
"topics": [
"sports"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Muziek_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "In deze passage hebben de blazers het moeilijk, er komt geen tel rust in voor."
}
],
"glosses": [
"een moment of periode in een muziekstuk waarin één of meer instrumenten geluidloos zijn"
],
"id": "nl-rust-nl-noun-VBQtN2Nm",
"topics": [
"music"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Techniek_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "De motorrijder staat tijdens de veldrit op de voetrusten."
}
],
"glosses": [
"steunpunt voor hand of voet"
],
"id": "nl-rust-nl-noun-w11VlhUO",
"topics": [
"technology"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Scheepvaart_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "De bevestigingspunten (puttings) voor de wanten zijn op de rust aangebracht."
}
],
"glosses": [
"stevige klamp of brede rand die buitenboord op dekhoogte van een zeilschip is aangebracht, om er het want aan te bevestigen"
],
"id": "nl-rust-nl-noun-ApIS4CFn",
"topics": [
"shipping"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-rust.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/24/Nl-rust.ogg/Nl-rust.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-rust.ogg"
},
{
"ipa": "/rɵst/"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "gemak"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "kalmte"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "sereniteit"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "stilte"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "vredigheid"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "bijkomen"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "herstel"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "ontspanning"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "herstelperiode"
},
{
"sense_index": 4,
"word": "pauze"
},
{
"sense_index": 4,
"word": "rustpauze"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "rusting"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "steun"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "steunpunt"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "wantrust"
}
],
"tags": [
"feminine",
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deens",
"lang_code": "da",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"common"
],
"word": "stilhed"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Stille"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"word": "tranquillity"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"word": "tranquility"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tranquillité"
},
{
"lang": "Italiaans",
"lang_code": "it",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tranquillità"
},
{
"lang": "Portugees",
"lang_code": "pt",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tranquilidade"
},
{
"lang": "Spaans",
"lang_code": "es",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tranquilidad"
},
{
"lang": "Zweeds",
"lang_code": "sv",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"common"
],
"word": "stillhet"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Ruhe"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Ruhepause"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"word": "rest"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "repos"
},
{
"lang": "Noors",
"lang_code": "no",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "pause"
},
{
"lang": "Noors",
"lang_code": "no",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"masculine",
"feminine"
],
"word": "ro"
},
{
"lang": "Nynorsk",
"lang_code": "nn",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "pause"
},
{
"lang": "Nynorsk",
"lang_code": "nn",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "ro"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "periode van weinig of geen activiteit",
"sense_index": 3,
"word": "rest"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "periode van weinig of geen activiteit",
"sense_index": 3,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "repos"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Halbzeit"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Halbzeitpause"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"word": "half-time"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "pause"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "mi-temps"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "moment van stilte in muziek",
"sense_index": 5,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Pause"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "moment van stilte in muziek",
"sense_index": 5,
"word": "rest"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "moment van stilte in muziek",
"sense_index": 5,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "pause"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "moment van stilte in muziek",
"sense_index": 5,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "tacet"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "steunpunt",
"sense_index": 6,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Stützpunkt"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "steunpunt",
"sense_index": 6,
"word": "rest"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "steunpunt",
"sense_index": 6,
"word": "support"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "steunpunt",
"sense_index": 6,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "point d'appui"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "bevestigingspunt voor het want",
"sense_index": 7,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Rüste"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "bevestigingspunt voor het want",
"sense_index": 7,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "porte-hauban(s)"
}
],
"word": "rust"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Erfwoord_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Ontbrekend geluid",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Retrograad van het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Werkwoordsvorm in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "WikiWoordenboek:Wikilink",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands van lengte 4",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands ruste van Oudnederlands raste \"afstandsmaat (tussen rustplaatsen)\", in de betekenis van ‘stilte, ontspanning’ aangetroffen vanaf 1240"
],
"hyphenation": "rust",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "verb",
"pos_title": "Werkwoord",
"senses": [
{
"form_of": [
{
"word": "rusten"
}
],
"glosses": [
"enkelvoud tegenwoordige tijd van rusten"
],
"id": "nl-rust-nl-verb-Q~6SNVbY",
"tags": [
"form-of"
]
},
{
"form_of": [
{
"word": "rusten"
}
],
"glosses": [
"gebiedende wijs van rusten"
],
"id": "nl-rust-nl-verb-cA~7BlTH",
"tags": [
"form-of"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-rust.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/24/Nl-rust.ogg/Nl-rust.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-rust.ogg"
},
{
"ipa": "/rɵst/"
}
],
"tags": [
"form-of"
],
"word": "rust"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Werkwoord in het Engels",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Engels",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Engels van lengte 4",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"pos": "verb",
"pos_title": "Werkwoord",
"senses": [
{
"glosses": [
"roesten"
],
"id": "nl-rust-en-verb-FDtFcbfH"
}
],
"word": "rust"
}
{
"categories": [
"Werkwoord in het Engels",
"Woorden in het Engels",
"Woorden in het Engels van lengte 4"
],
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"pos": "verb",
"pos_title": "Werkwoord",
"senses": [
{
"glosses": [
"roesten"
]
}
],
"word": "rust"
}
{
"antonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "activiteit"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "beweging"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "drukte"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "kabaal"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "ongedurigheid"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "storm"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "stress"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "woede"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "onrust"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "continudienst"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "doorwerken"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "nachtwerk"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "overwerken"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "werktijd"
},
{
"sense_index": 5,
"word": "geluid"
},
{
"sense_index": 5,
"word": "toon"
}
],
"categories": [
"Erfwoord_in_het_Nederlands",
"Ontbrekend geluid",
"Retrograad van het Nederlands",
"Telbaar",
"Woorden in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"Woorden in het Nederlands van lengte 4",
"Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands",
"Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
],
"derived": [
{
"word": "gerust"
},
{
"word": "geruststellen"
},
{
"word": "met rust laten"
},
{
"word": "rustaltaar"
},
{
"word": "rustanker"
},
{
"word": "rustbank"
},
{
"word": "rustbed"
},
{
"word": "rustdag"
},
{
"word": "rusteloos"
},
{
"word": "rusteloosheid"
},
{
"word": "rusten"
},
{
"word": "rustgebied"
},
{
"word": "rustgevend"
},
{
"word": "rusthuis"
},
{
"word": "rustiek"
},
{
"word": "rustig"
},
{
"word": "rustijzer"
},
{
"word": "rusting"
},
{
"word": "rustjaar"
},
{
"word": "rustkamer"
},
{
"word": "rustkoets"
},
{
"word": "rustkuur"
},
{
"word": "rustlijn"
},
{
"word": "rustmassa"
},
{
"word": "rustoord"
},
{
"word": "rustpauze"
},
{
"word": "rustpensioen"
},
{
"word": "rustperiode"
},
{
"word": "rustplaats"
},
{
"word": "rustpotentiaal"
},
{
"word": "rustpunt"
},
{
"word": "ruststadium"
},
{
"word": "ruststand"
},
{
"word": "ruststoel"
},
{
"word": "ruststroom"
},
{
"word": "rustteken"
},
{
"word": "rusttijd"
},
{
"word": "rustuur"
},
{
"sense": "laten betijen, z'n gang laten gaan",
"word": "met rust laten"
},
{
"sense": "bedaren",
"word": "tot rust komen"
},
{
"sense": "dood",
"word": "eeuwige rust"
},
{
"sense": "passief zijn, stand-by zijn",
"word": "in rust"
},
{
"sense": "niet meer werkzaam zijn",
"word": "in ruste"
}
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands ruste van Oudnederlands raste \"afstandsmaat (tussen rustplaatsen)\", in de betekenis van ‘stilte, ontspanning’ aangetroffen vanaf 1240"
],
"forms": [
{
"form": "rusten",
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "rustje",
"tags": [
"diminutive",
"singular"
]
},
{
"form": "rustjes",
"tags": [
"diminutive",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "rust",
"hyponyms": [
{
"word": "ankerrust"
},
{
"word": "arbeidsrust"
},
{
"word": "bedrust"
},
{
"word": "bevallingsrust"
},
{
"word": "gemoedsrust"
},
{
"word": "gerust"
},
{
"word": "grafrust"
},
{
"word": "handrust"
},
{
"word": "inhaalrust"
},
{
"word": "kwartrust"
},
{
"word": "moederschapsrust"
},
{
"word": "nabevallingsrust"
},
{
"word": "nachtrust"
},
{
"word": "ochtendrust"
},
{
"word": "sabbatrust"
},
{
"word": "sabbatsrust"
},
{
"word": "uitgerust"
},
{
"word": "voetrust"
},
{
"word": "voorbevallingsrust"
},
{
"word": "wantrust"
},
{
"word": "winterrust"
},
{
"word": "zielenrust"
},
{
"word": "zielsrust"
},
{
"word": "zondagsrust"
},
{
"word": "zwaardrust"
}
],
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"proverbs": [
{
"word": "rust noch duur hebben"
},
{
"word": "rust roest"
}
],
"related": [
{
"word": "bedaardheid"
},
{
"word": "gerustheid"
},
{
"word": "kalmte"
},
{
"word": "pauze"
},
{
"word": "rustigheid"
},
{
"word": "stilte"
},
{
"word": "stilzwijgen"
},
{
"word": "uitrusten"
},
{
"word": "verpozing"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "kerkhof"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "paradijs"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "bijkomen"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "dutje"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "inactiviteit"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "onbelast"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "slaap"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "stand-by"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "uitblazen"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "adempauze"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "emeritaat"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "herstelperiode"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "middagpauze"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "pensioen"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "vakantie"
},
{
"sense_index": 4,
"word": "onderbreking"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "handgreep"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "handsteun"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "leuning"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "leunspaan"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "step"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "voetsteun"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "boord"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "doodshoofd"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "jufferblok"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "putting"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "puttingijzer"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "talreep"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "want"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "wantspanner"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
"Woorden met boekreferenties"
],
"examples": [
{
"text": "We hadden het hele eiland voor ons alleen, wat een paradijselijke rust."
},
{
"ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers",
"text": "Helaas bracht de nacht niet de rust die ik had verwacht."
},
{
"ref": "Alain de Botton\n “Hoe overleef ik de moderne wereld” (2022), Atlas Contact , ISBN 9789045045979",
"text": "Het boek behandelt onze relatie met de nieuwsmedia, onze ideeën over liefde en seks, onze veronderstellingen over geld en onze carrières, onze houding ten opzichte van dieren en de natuur, onze bewondering voor wetenschap en technologie, ons geloof in individualisme en secularisme - en onze verhouding tot rust en eenzaamheid."
}
],
"glosses": [
"voortdurende toestand van kalmte en beheersing die niet wordt verstoord door onverwachte bewegingen of geluiden, en die geen bedreigingen kent"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Na zo'n avontuur komt men maar langzaam tot rust."
}
],
"glosses": [
"tijdelijke toestand van ontspanning en herstel na arbeid, moeite of inspanning"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Een mens heeft minstens acht uur rust per dag nodig."
}
],
"glosses": [
"periode van weinig of geen activiteit, van ontspanning, bezinning en herstel"
]
},
{
"categories": [
"Sport_in_het_Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Na de rust werden geen doelpunten gemaakt."
}
],
"glosses": [
"onderbreking van een wedstrijd voor ontspanning en herstel"
],
"topics": [
"sports"
]
},
{
"categories": [
"Muziek_in_het_Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "In deze passage hebben de blazers het moeilijk, er komt geen tel rust in voor."
}
],
"glosses": [
"een moment of periode in een muziekstuk waarin één of meer instrumenten geluidloos zijn"
],
"topics": [
"music"
]
},
{
"categories": [
"Techniek_in_het_Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "De motorrijder staat tijdens de veldrit op de voetrusten."
}
],
"glosses": [
"steunpunt voor hand of voet"
],
"topics": [
"technology"
]
},
{
"categories": [
"Scheepvaart_in_het_Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "De bevestigingspunten (puttings) voor de wanten zijn op de rust aangebracht."
}
],
"glosses": [
"stevige klamp of brede rand die buitenboord op dekhoogte van een zeilschip is aangebracht, om er het want aan te bevestigen"
],
"topics": [
"shipping"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-rust.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/24/Nl-rust.ogg/Nl-rust.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-rust.ogg"
},
{
"ipa": "/rɵst/"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "gemak"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "kalmte"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "sereniteit"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "stilte"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "vredigheid"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "bijkomen"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "herstel"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "ontspanning"
},
{
"sense_index": 3,
"word": "herstelperiode"
},
{
"sense_index": 4,
"word": "pauze"
},
{
"sense_index": 4,
"word": "rustpauze"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "rusting"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "steun"
},
{
"sense_index": 6,
"word": "steunpunt"
},
{
"sense_index": 7,
"word": "wantrust"
}
],
"tags": [
"feminine",
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deens",
"lang_code": "da",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"common"
],
"word": "stilhed"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Stille"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"word": "tranquillity"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"word": "tranquility"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tranquillité"
},
{
"lang": "Italiaans",
"lang_code": "it",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tranquillità"
},
{
"lang": "Portugees",
"lang_code": "pt",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tranquilidade"
},
{
"lang": "Spaans",
"lang_code": "es",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tranquilidad"
},
{
"lang": "Zweeds",
"lang_code": "sv",
"sense": "voortdurende toestand van kalmte",
"sense_index": 1,
"tags": [
"common"
],
"word": "stillhet"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Ruhe"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Ruhepause"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"word": "rest"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "repos"
},
{
"lang": "Noors",
"lang_code": "no",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "pause"
},
{
"lang": "Noors",
"lang_code": "no",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"masculine",
"feminine"
],
"word": "ro"
},
{
"lang": "Nynorsk",
"lang_code": "nn",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "pause"
},
{
"lang": "Nynorsk",
"lang_code": "nn",
"sense": "tijdelijke toestand van ontspanning na arbeid, moeite of inspanning",
"sense_index": 2,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "ro"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "periode van weinig of geen activiteit",
"sense_index": 3,
"word": "rest"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "periode van weinig of geen activiteit",
"sense_index": 3,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "repos"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Halbzeit"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Halbzeitpause"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"word": "half-time"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "pause"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "pauze in een wedstrijd",
"sense_index": 4,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "mi-temps"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "moment van stilte in muziek",
"sense_index": 5,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Pause"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "moment van stilte in muziek",
"sense_index": 5,
"word": "rest"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "moment van stilte in muziek",
"sense_index": 5,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "pause"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "moment van stilte in muziek",
"sense_index": 5,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "tacet"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "steunpunt",
"sense_index": 6,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Stützpunkt"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "steunpunt",
"sense_index": 6,
"word": "rest"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "steunpunt",
"sense_index": 6,
"word": "support"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "steunpunt",
"sense_index": 6,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "point d'appui"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "bevestigingspunt voor het want",
"sense_index": 7,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Rüste"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "bevestigingspunt voor het want",
"sense_index": 7,
"tags": [
"masculine"
],
"word": "porte-hauban(s)"
}
],
"word": "rust"
}
{
"categories": [
"Erfwoord_in_het_Nederlands",
"Ontbrekend geluid",
"Retrograad van het Nederlands",
"Werkwoordsvorm in het Nederlands",
"WikiWoordenboek:Wikilink",
"Woorden in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"Woorden in het Nederlands van lengte 4",
"Woorden met 1 lettergreep in het Nederlands"
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands ruste van Oudnederlands raste \"afstandsmaat (tussen rustplaatsen)\", in de betekenis van ‘stilte, ontspanning’ aangetroffen vanaf 1240"
],
"hyphenation": "rust",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "verb",
"pos_title": "Werkwoord",
"senses": [
{
"form_of": [
{
"word": "rusten"
}
],
"glosses": [
"enkelvoud tegenwoordige tijd van rusten"
],
"tags": [
"form-of"
]
},
{
"form_of": [
{
"word": "rusten"
}
],
"glosses": [
"gebiedende wijs van rusten"
],
"tags": [
"form-of"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-rust.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/24/Nl-rust.ogg/Nl-rust.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-rust.ogg"
},
{
"ipa": "/rɵst/"
}
],
"tags": [
"form-of"
],
"word": "rust"
}
Download raw JSONL data for rust meaning in All languages combined (14.0kB)
{
"called_from": "core/1021",
"msg": "too many args (5) in argument reference: ('pageurl', '\\U001023c0', '.*web.archive.org/web/\\U0010203f0-9\\U00102040*/(\\U0010203fa-z\\U00102040*)://(.*)', '%1://%2', 'plain=no')",
"path": [
"rust",
"Template:citeer",
"ARG-DEFVAL"
],
"section": "Nederlands",
"subsection": "Zelfstandig naamwoord",
"title": "rust",
"trace": ""
}
{
"called_from": "core/1021",
"msg": "too many args (5) in argument reference: ('pageurl', '\\U001023c0', '.*web.archive.org/web/\\U0010203f0-9\\U00102040*/(\\U0010203fa-z\\U00102040*)://(.*)', '%1://%2', 'plain=no')",
"path": [
"rust",
"Template:citeer",
"ARG-DEFVAL"
],
"section": "Nederlands",
"subsection": "Zelfstandig naamwoord",
"title": "rust",
"trace": ""
}
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-31 from the nlwiktionary dump dated 2025-01-20 using wiktextract (bcd5c38 and 9dbd323). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.