"воробей" meaning in Русский

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Воробьиные/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Мужской род/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Одушевлённые/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Птицы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские лексемы",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские слова, тип морфемного строения R",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные, склонение 6*b",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 7 букв/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Чередование гласных",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "воробьи чирикают"
    },
    {
      "word": "воробья в поле загонять"
    },
    {
      "word": "воробья в поле на коленях загонять"
    },
    {
      "word": "домовый воробей"
    },
    {
      "word": "стреляный воробей"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от праслав. *vorbь, от кот. в числе прочего произошли: др.-русск. воробии, русск.-церк.-слав. врабии, русск. воробей, укр. воробе́ць, горобе́ць, горобе́ль, гворобе́ць, белор. веребе́й, воро́бчык, , болг. врабе́ц, сербохорв. вра́бац, словенск. vrábelj, чешск. vrabec, словацк. vrabec, польск. wróbel, в.-луж. wrobel, н.-луж. robel'; восходит к праиндоевр. *werb- «птица». Исконнородственно греч. ῥόβιλλος ̇ βασιλίσκος ὄρνις (Гесихий), а также лит. žvìrblis «воробей», латышск. zvir̃bulis — то же. Корень *virb- подвергся, вероятно, в балтийск. языках контаминации со словом на ž- (латышск. z), ср. латышск. zvirbulis «воробей», zvīgurs — то же, zvañdzina^t «звенеть, звонить»; см. звягу́. Сомнительна гипотеза Шахматова о праслав. *γvorb-. Из прарусск. *ворбии заимств. фин. varpunen — то же.Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "forms": [
    {
      "form": "воробе́й",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробьи́",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробьёв",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробью́",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́м",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробьёв",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробьём",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́ми",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробье́",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́х",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "воробьиный"
    }
  ],
  "hyponyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "домовый воробей"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "proverbs": [
    {
      "word": "слово не воробей, вылетит — не поймаешь"
    },
    {
      "word": "стреляного воробья на мякине не проведёшь"
    },
    {
      "word": "стрелять из пушки по воробьям"
    }
  ],
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "уменьш.-ласк. формы"
      ],
      "word": "воробышек"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "уменьш.-ласк. формы"
      ],
      "word": "воробьишка"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "воробьиха"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "воробьёнок"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "воробьиный"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "Тургенев",
          "date": "1878–1882 гг.",
          "ref": "И. С. Тургенев, «Стихотворения в прозе», I. Senilia, 1878–1882 гг. [НКРЯ]",
          "source": "НКРЯ",
          "text": "Я глянул вдоль аллеи и увидал молодого воробья с желтизной около клюва и пухом на голове.",
          "title": "Стихотворения в прозе"
        },
        {
          "author": "А. П. Чехов",
          "date": "1888",
          "ref": "А. П. Чехов, «Именины», 1888 г. [НКРЯ]",
          "source": "НКРЯ",
          "text": "В два настежь открытые окна спальни глядел ясный летний день; в саду за окнами, не умолкая ни на одну секунду, кричали воробьи и сороки.",
          "title": "Именины"
        },
        {
          "author": "К. М. Станюкович",
          "date": "1895",
          "ref": "К. М. Станюкович, «Нянька», 1895 г. [НКРЯ]",
          "source": "НКРЯ",
          "text": "Стайка воробьёв то и дело слетала из сада на двор и прыгала, чирикая и ссорясь друг с другом.",
          "title": "Нянька"
        }
      ],
      "glosses": [
        "птица семейства воробьиных (лат. Passeridæ)"
      ],
      "id": "ru-воробей-ru-noun-qnxkrKp0"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "Ru-воробей.ogg",
      "ipa": "vərɐˈbʲeɪ̯",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f6/Ru-воробей.ogg/Ru-воробей.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ru-воробей.ogg",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "ipa": "vərɐˈbʲji",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "raw_tags": [
        "уменьш.-ласк."
      ],
      "sense_index": 1,
      "word": "воробышек"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "уменьш.-ласк."
      ],
      "sense_index": 1,
      "word": "воробьишка"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "obsolete"
      ],
      "word": "врабий"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Азербайджанский",
      "lang_code": "az",
      "word": "sərçə"
    },
    {
      "lang": "Албанский",
      "lang_code": "sq",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "harabel"
    },
    {
      "lang": "Албанский",
      "lang_code": "sq",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "rabeckë"
    },
    {
      "lang": "Албанский",
      "lang_code": "sq",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "trumcak"
    },
    {
      "lang": "Алеманнский",
      "lang_code": "gsw",
      "word": "Spatz"
    },
    {
      "lang": "Английский",
      "lang_code": "en",
      "word": "sparrow"
    },
    {
      "lang": "Арабский",
      "lang_code": "ar",
      "roman": "ʕuṣfūr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "عصفور"
    },
    {
      "lang": "Арабский",
      "lang_code": "ar",
      "roman": "dūri",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "دوري"
    },
    {
      "lang": "Армянский",
      "lang_code": "hy",
      "word": "ճնճղուկ"
    },
    {
      "lang": "Армянский",
      "lang_code": "hy",
      "roman": "cit",
      "word": "ծիտ"
    },
    {
      "lang": "Африкаанс",
      "lang_code": "af",
      "word": "mossie"
    },
    {
      "lang": "Баскский",
      "lang_code": "eu",
      "word": "txolarre"
    },
    {
      "lang": "Башкирский",
      "lang_code": "ba",
      "word": "турғай"
    },
    {
      "lang": "Белорусский",
      "lang_code": "be",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "верабей"
    },
    {
      "lang": "Болгарский",
      "lang_code": "bg",
      "tags": [
        "neuter"
      ],
      "word": "врабче"
    },
    {
      "lang": "Болгарский",
      "lang_code": "bg",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "врабец"
    },
    {
      "lang": "Бретонский",
      "lang_code": "br",
      "word": "filip"
    },
    {
      "lang": "Бретонский",
      "lang_code": "br",
      "word": "golvan"
    },
    {
      "lang": "Венгерский",
      "lang_code": "hu",
      "word": "házi veréb"
    },
    {
      "lang": "Венгерский",
      "lang_code": "hu",
      "word": "veréb"
    },
    {
      "lang": "Верхнелужицкий",
      "lang_code": "hsb",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "wrobl"
    },
    {
      "lang": "Верхнелужицкий",
      "lang_code": "hsb",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "wroblik"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "word": "pardal"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "word": "pintarroxo"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "word": "liñaceiro"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "word": "pardao"
    },
    {
      "lang": "Греческий",
      "lang_code": "el",
      "tags": [
        "neuter"
      ],
      "word": "σπουργίτι"
    },
    {
      "lang": "Грузинский",
      "lang_code": "ka",
      "word": "ბეღურა"
    },
    {
      "lang": "Гэльский",
      "lang_code": "gd",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "gealbhonn"
    },
    {
      "lang": "Датский",
      "lang_code": "da",
      "word": "spurv"
    },
    {
      "lang": "Датский",
      "lang_code": "da",
      "raw_tags": [
        "общ."
      ],
      "word": "gråspurv"
    },
    {
      "lang": "Древнегреческий",
      "lang_code": "grc",
      "raw_tags": [
        "мёртвый язык"
      ],
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "στρουθός"
    },
    {
      "lang": "Древнегреческий",
      "lang_code": "grc",
      "tags": [
        "neuter"
      ],
      "word": "στρουθίον"
    },
    {
      "lang": "Египетский арабский",
      "lang_code": "arz",
      "roman": "ʕaṣfūr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "عصفور"
    },
    {
      "lang": "Иврит",
      "lang_code": "he",
      "word": "אנקור"
    },
    {
      "lang": "Иврит",
      "lang_code": "he",
      "word": "דרור"
    },
    {
      "lang": "Идиш",
      "lang_code": "yi",
      "roman": "šperl",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "שפּערל"
    },
    {
      "lang": "Идиш",
      "lang_code": "yi",
      "roman": "vorobei",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "װאָראָבײ"
    },
    {
      "lang": "Идо",
      "lang_code": "io",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "word": "pasero"
    },
    {
      "lang": "Ингушский",
      "lang_code": "inh",
      "word": "хьазилг"
    },
    {
      "lang": "Индонезийский",
      "lang_code": "id",
      "word": "burung gereja"
    },
    {
      "lang": "Интерлингва",
      "lang_code": "ia",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "word": "passere"
    },
    {
      "lang": "Ирландский",
      "lang_code": "ga",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "gealbhan binne"
    },
    {
      "lang": "Исландский",
      "lang_code": "is",
      "word": "spör"
    },
    {
      "lang": "Испанский",
      "lang_code": "es",
      "word": "gorrión"
    },
    {
      "lang": "Испанский",
      "lang_code": "es",
      "word": "gorrión común"
    },
    {
      "lang": "Итальянский",
      "lang_code": "it",
      "word": "passero"
    },
    {
      "lang": "Казахский",
      "lang_code": "kk",
      "word": "шымшық торғай"
    },
    {
      "lang": "Казахский",
      "lang_code": "kk",
      "word": "торғай"
    },
    {
      "lang": "Карачаево-балкарский",
      "lang_code": "krc",
      "word": "чорбат чыпчыкъ"
    },
    {
      "lang": "Каталанский",
      "lang_code": "ca",
      "word": "pardal"
    },
    {
      "lang": "Каталанский",
      "lang_code": "ca",
      "word": "moixó"
    },
    {
      "lang": "Каталанский",
      "lang_code": "ca",
      "word": "gorrió"
    },
    {
      "lang": "Китайский",
      "lang_code": "zh",
      "roman": "máquè",
      "word": "麻雀"
    },
    {
      "lang": "Корейский",
      "lang_code": "ko",
      "word": "참새"
    },
    {
      "lang": "Крымскотатарский",
      "lang_code": "crh",
      "word": "torğay"
    },
    {
      "lang": "Кумыкский",
      "lang_code": "kum",
      "word": "жымчыкъ"
    },
    {
      "lang": "Курдский",
      "lang_code": "ku",
      "word": "şalûl"
    },
    {
      "lang": "Курдский",
      "lang_code": "ku",
      "word": "şalûle"
    },
    {
      "lang": "Латгальский",
      "lang_code": "ltg",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "zvierbuļs"
    },
    {
      "lang": "Латгальский",
      "lang_code": "ltg",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "žeigurs"
    },
    {
      "lang": "Латинский",
      "lang_code": "la",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "passer"
    },
    {
      "lang": "Латышский",
      "lang_code": "lv",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "zvirbulis"
    },
    {
      "lang": "Лезгинский",
      "lang_code": "lez",
      "word": "хуьруьн нуькI"
    },
    {
      "lang": "Литовский",
      "lang_code": "lt",
      "word": "žvirblis"
    },
    {
      "lang": "Литовский",
      "lang_code": "lt",
      "word": "žvirblė"
    },
    {
      "lang": "Македонский",
      "lang_code": "mk",
      "word": "врабец"
    },
    {
      "lang": "Марийский",
      "lang_code": "chm",
      "word": "пӧрткайык"
    },
    {
      "lang": "Марийский",
      "lang_code": "chm",
      "word": "орави"
    },
    {
      "lang": "Марийский",
      "lang_code": "chm",
      "roman": "диал.",
      "word": "сарсий"
    },
    {
      "lang": "Мокшанский",
      "lang_code": "mdf",
      "word": "кирьхкс"
    },
    {
      "lang": "Мэнский",
      "lang_code": "gv",
      "word": "spadjer"
    },
    {
      "lang": "Мэнский",
      "lang_code": "gv",
      "word": "sparroo"
    },
    {
      "lang": "Навахо",
      "lang_code": "nv",
      "word": "tsídiiłbáhí"
    },
    {
      "lang": "Немецкий",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Sperling"
    },
    {
      "lang": "Немецкий",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Spatz"
    },
    {
      "lang": "Немецкий",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Haussperling"
    },
    {
      "lang": "Ненецкий",
      "lang_code": "yrk",
      "word": "лэ'мор"
    },
    {
      "lang": "Нидерландский",
      "lang_code": "nl",
      "raw_tags": [
        "общ."
      ],
      "word": "mus"
    },
    {
      "lang": "Нидерландский",
      "lang_code": "nl",
      "raw_tags": [
        "общ."
      ],
      "word": "huismus"
    },
    {
      "lang": "Нижнелужицкий",
      "lang_code": "dsb",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "wrobel"
    },
    {
      "lang": "Норвежский",
      "lang_code": "no",
      "word": "gråspurv"
    },
    {
      "lang": "Норвежский",
      "lang_code": "no",
      "word": "spurv"
    },
    {
      "lang": "нюнорск",
      "lang_code": "nn",
      "word": "gråsporv"
    },
    {
      "lang": "нюнорск",
      "lang_code": "nn",
      "word": "sporv"
    },
    {
      "lang": "Окситанский",
      "lang_code": "oc",
      "word": "passerat"
    },
    {
      "lang": "Ория",
      "lang_code": "or",
      "roman": "ghara catiā",
      "word": "ଘର ଚଟିଆ"
    },
    {
      "lang": "Осетинский",
      "lang_code": "os",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "сырддонцъиу"
    },
    {
      "lang": "Польский",
      "lang_code": "pl",
      "word": "wróbel"
    },
    {
      "lang": "Португальский",
      "lang_code": "pt",
      "word": "pardal"
    },
    {
      "lang": "Португальский",
      "lang_code": "pt",
      "word": "pássaro"
    },
    {
      "lang": "Румынский",
      "lang_code": "ro",
      "word": "vrabie"
    },
    {
      "lang": "Сардинский",
      "lang_code": "sc",
      "word": "pisariccu"
    },
    {
      "lang": "Сардинский",
      "lang_code": "sc",
      "word": "furfurayu"
    },
    {
      "lang": "Сардинский",
      "lang_code": "sc",
      "word": "bidisone"
    },
    {
      "lang": "Сардинский",
      "lang_code": "sc",
      "word": "ziria"
    },
    {
      "lang": "Сербский",
      "lang_code": "sr",
      "tags": [
        "Cyrillic",
        "masculine"
      ],
      "word": "врабац"
    },
    {
      "lang": "Сербский",
      "lang_code": "sr",
      "tags": [
        "Latin",
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabac"
    },
    {
      "lang": "Словацкий",
      "lang_code": "sk",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabec"
    },
    {
      "lang": "Словенский",
      "lang_code": "sl",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabec"
    },
    {
      "lang": "Старославянский",
      "lang_code": "cu",
      "raw_tags": [
        "мёртвый язык"
      ],
      "tags": [
        "Cyrillic",
        "masculine"
      ],
      "word": "врабии"
    },
    {
      "lang": "Суахили",
      "lang_code": "sw",
      "word": "kidosho"
    },
    {
      "lang": "Таджикский",
      "lang_code": "tg",
      "word": "гунҷишк"
    },
    {
      "lang": "Таджикский",
      "lang_code": "tg",
      "word": "чумчук"
    },
    {
      "lang": "Татарский",
      "lang_code": "tt",
      "word": "чыпчык"
    },
    {
      "lang": "Телугу",
      "lang_code": "te",
      "roman": "pichchuka",
      "word": "పిచ్చుక"
    },
    {
      "lang": "Турецкий",
      "lang_code": "tr",
      "word": "serçe"
    },
    {
      "lang": "Туркменский",
      "lang_code": "tk",
      "word": "serçe"
    },
    {
      "lang": "Узбекский",
      "lang_code": "uz",
      "roman": "чумчуқ",
      "word": "chumchuq"
    },
    {
      "lang": "Украинский",
      "lang_code": "uk",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "горобець"
    },
    {
      "lang": "Фарерский",
      "lang_code": "fo",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "gráspurvur"
    },
    {
      "lang": "Финский",
      "lang_code": "fi",
      "word": "varpunen"
    },
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "passereau"
    },
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "moineau"
    },
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "moineau domestique"
    },
    {
      "lang": "Фризский",
      "lang_code": "fy",
      "word": "mosk"
    },
    {
      "lang": "Фриульский",
      "lang_code": "fur",
      "word": "passarat"
    },
    {
      "lang": "Фриульский",
      "lang_code": "fur",
      "word": "pàssare"
    },
    {
      "lang": "Хакасский",
      "lang_code": "kjh",
      "word": "хусхаӌах"
    },
    {
      "lang": "Хакасский",
      "lang_code": "kjh",
      "word": "пораатай"
    },
    {
      "lang": "Хорватский",
      "lang_code": "hr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabac"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabec"
    },
    {
      "lang": "Чувашский",
      "lang_code": "cv",
      "word": "ҫерҫи"
    },
    {
      "lang": "Шведский",
      "lang_code": "sv",
      "raw_tags": [
        "общ."
      ],
      "word": "sparv"
    },
    {
      "lang": "Шведский",
      "lang_code": "sv",
      "word": "gråsparv"
    },
    {
      "lang": "Шведский",
      "lang_code": "sv",
      "word": "tätting"
    },
    {
      "lang": "Эвенкийский",
      "lang_code": "evn",
      "word": "воробей"
    },
    {
      "lang": "Эвенкийский",
      "lang_code": "evn",
      "word": "чипича̄"
    },
    {
      "lang": "Эвенкийский",
      "lang_code": "evn",
      "word": "чивукча̄к"
    },
    {
      "lang": "Эрзянский",
      "lang_code": "myv",
      "word": "озяз"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "word": "pasero"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "word": "dompasero"
    },
    {
      "lang": "Эстонский",
      "lang_code": "et",
      "word": "varblane"
    },
    {
      "lang": "Эстонский",
      "lang_code": "et",
      "word": "koduvarblane"
    },
    {
      "lang": "Якутский",
      "lang_code": "sah",
      "word": "барабыай"
    },
    {
      "lang": "Японский",
      "lang_code": "ja",
      "word": "すずめ"
    },
    {
      "lang": "Японский",
      "lang_code": "ja",
      "raw_tags": [
        "ромадзи"
      ],
      "word": "suzume"
    },
    {
      "lang": "Японский",
      "lang_code": "ja",
      "roman": "suzume",
      "word": "スズメ"
    }
  ],
  "word": "воробей"
}

{
  "categories": [
    "Воробьиные/ru",
    "Мужской род/ru",
    "Одушевлённые/ru",
    "Птицы/ru",
    "Русские лексемы",
    "Русские слова, тип морфемного строения R",
    "Русские существительные",
    "Русские существительные, склонение 6*b",
    "Русский язык",
    "Слова из 7 букв/ru",
    "Чередование гласных"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "воробьи чирикают"
    },
    {
      "word": "воробья в поле загонять"
    },
    {
      "word": "воробья в поле на коленях загонять"
    },
    {
      "word": "домовый воробей"
    },
    {
      "word": "стреляный воробей"
    }
  ],
  "etymology_text": "Происходит от праслав. *vorbь, от кот. в числе прочего произошли: др.-русск. воробии, русск.-церк.-слав. врабии, русск. воробей, укр. воробе́ць, горобе́ць, горобе́ль, гворобе́ць, белор. веребе́й, воро́бчык, , болг. врабе́ц, сербохорв. вра́бац, словенск. vrábelj, чешск. vrabec, словацк. vrabec, польск. wróbel, в.-луж. wrobel, н.-луж. robel'; восходит к праиндоевр. *werb- «птица». Исконнородственно греч. ῥόβιλλος ̇ βασιλίσκος ὄρνις (Гесихий), а также лит. žvìrblis «воробей», латышск. zvir̃bulis — то же. Корень *virb- подвергся, вероятно, в балтийск. языках контаминации со словом на ž- (латышск. z), ср. латышск. zvirbulis «воробей», zvīgurs — то же, zvañdzina^t «звенеть, звонить»; см. звягу́. Сомнительна гипотеза Шахматова о праслав. *γvorb-. Из прарусск. *ворбии заимств. фин. varpunen — то же.Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "forms": [
    {
      "form": "воробе́й",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробьи́",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробьёв",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробью́",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́м",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробьёв",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробьём",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́ми",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "воробье́",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "воробья́х",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "воробьиный"
    }
  ],
  "hyponyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "домовый воробей"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "proverbs": [
    {
      "word": "слово не воробей, вылетит — не поймаешь"
    },
    {
      "word": "стреляного воробья на мякине не проведёшь"
    },
    {
      "word": "стрелять из пушки по воробьям"
    }
  ],
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "уменьш.-ласк. формы"
      ],
      "word": "воробышек"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "уменьш.-ласк. формы"
      ],
      "word": "воробьишка"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "воробьиха"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "воробьёнок"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "воробьиный"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "Тургенев",
          "date": "1878–1882 гг.",
          "ref": "И. С. Тургенев, «Стихотворения в прозе», I. Senilia, 1878–1882 гг. [НКРЯ]",
          "source": "НКРЯ",
          "text": "Я глянул вдоль аллеи и увидал молодого воробья с желтизной около клюва и пухом на голове.",
          "title": "Стихотворения в прозе"
        },
        {
          "author": "А. П. Чехов",
          "date": "1888",
          "ref": "А. П. Чехов, «Именины», 1888 г. [НКРЯ]",
          "source": "НКРЯ",
          "text": "В два настежь открытые окна спальни глядел ясный летний день; в саду за окнами, не умолкая ни на одну секунду, кричали воробьи и сороки.",
          "title": "Именины"
        },
        {
          "author": "К. М. Станюкович",
          "date": "1895",
          "ref": "К. М. Станюкович, «Нянька», 1895 г. [НКРЯ]",
          "source": "НКРЯ",
          "text": "Стайка воробьёв то и дело слетала из сада на двор и прыгала, чирикая и ссорясь друг с другом.",
          "title": "Нянька"
        }
      ],
      "glosses": [
        "птица семейства воробьиных (лат. Passeridæ)"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "Ru-воробей.ogg",
      "ipa": "vərɐˈbʲeɪ̯",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f6/Ru-воробей.ogg/Ru-воробей.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ru-воробей.ogg",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "ipa": "vərɐˈbʲji",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "raw_tags": [
        "уменьш.-ласк."
      ],
      "sense_index": 1,
      "word": "воробышек"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "уменьш.-ласк."
      ],
      "sense_index": 1,
      "word": "воробьишка"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "tags": [
        "obsolete"
      ],
      "word": "врабий"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Азербайджанский",
      "lang_code": "az",
      "word": "sərçə"
    },
    {
      "lang": "Албанский",
      "lang_code": "sq",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "harabel"
    },
    {
      "lang": "Албанский",
      "lang_code": "sq",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "rabeckë"
    },
    {
      "lang": "Албанский",
      "lang_code": "sq",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "trumcak"
    },
    {
      "lang": "Алеманнский",
      "lang_code": "gsw",
      "word": "Spatz"
    },
    {
      "lang": "Английский",
      "lang_code": "en",
      "word": "sparrow"
    },
    {
      "lang": "Арабский",
      "lang_code": "ar",
      "roman": "ʕuṣfūr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "عصفور"
    },
    {
      "lang": "Арабский",
      "lang_code": "ar",
      "roman": "dūri",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "دوري"
    },
    {
      "lang": "Армянский",
      "lang_code": "hy",
      "word": "ճնճղուկ"
    },
    {
      "lang": "Армянский",
      "lang_code": "hy",
      "roman": "cit",
      "word": "ծիտ"
    },
    {
      "lang": "Африкаанс",
      "lang_code": "af",
      "word": "mossie"
    },
    {
      "lang": "Баскский",
      "lang_code": "eu",
      "word": "txolarre"
    },
    {
      "lang": "Башкирский",
      "lang_code": "ba",
      "word": "турғай"
    },
    {
      "lang": "Белорусский",
      "lang_code": "be",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "верабей"
    },
    {
      "lang": "Болгарский",
      "lang_code": "bg",
      "tags": [
        "neuter"
      ],
      "word": "врабче"
    },
    {
      "lang": "Болгарский",
      "lang_code": "bg",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "врабец"
    },
    {
      "lang": "Бретонский",
      "lang_code": "br",
      "word": "filip"
    },
    {
      "lang": "Бретонский",
      "lang_code": "br",
      "word": "golvan"
    },
    {
      "lang": "Венгерский",
      "lang_code": "hu",
      "word": "házi veréb"
    },
    {
      "lang": "Венгерский",
      "lang_code": "hu",
      "word": "veréb"
    },
    {
      "lang": "Верхнелужицкий",
      "lang_code": "hsb",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "wrobl"
    },
    {
      "lang": "Верхнелужицкий",
      "lang_code": "hsb",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "wroblik"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "word": "pardal"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "word": "pintarroxo"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "word": "liñaceiro"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "word": "pardao"
    },
    {
      "lang": "Греческий",
      "lang_code": "el",
      "tags": [
        "neuter"
      ],
      "word": "σπουργίτι"
    },
    {
      "lang": "Грузинский",
      "lang_code": "ka",
      "word": "ბეღურა"
    },
    {
      "lang": "Гэльский",
      "lang_code": "gd",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "gealbhonn"
    },
    {
      "lang": "Датский",
      "lang_code": "da",
      "word": "spurv"
    },
    {
      "lang": "Датский",
      "lang_code": "da",
      "raw_tags": [
        "общ."
      ],
      "word": "gråspurv"
    },
    {
      "lang": "Древнегреческий",
      "lang_code": "grc",
      "raw_tags": [
        "мёртвый язык"
      ],
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "στρουθός"
    },
    {
      "lang": "Древнегреческий",
      "lang_code": "grc",
      "tags": [
        "neuter"
      ],
      "word": "στρουθίον"
    },
    {
      "lang": "Египетский арабский",
      "lang_code": "arz",
      "roman": "ʕaṣfūr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "عصفور"
    },
    {
      "lang": "Иврит",
      "lang_code": "he",
      "word": "אנקור"
    },
    {
      "lang": "Иврит",
      "lang_code": "he",
      "word": "דרור"
    },
    {
      "lang": "Идиш",
      "lang_code": "yi",
      "roman": "šperl",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "שפּערל"
    },
    {
      "lang": "Идиш",
      "lang_code": "yi",
      "roman": "vorobei",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "װאָראָבײ"
    },
    {
      "lang": "Идо",
      "lang_code": "io",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "word": "pasero"
    },
    {
      "lang": "Ингушский",
      "lang_code": "inh",
      "word": "хьазилг"
    },
    {
      "lang": "Индонезийский",
      "lang_code": "id",
      "word": "burung gereja"
    },
    {
      "lang": "Интерлингва",
      "lang_code": "ia",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "word": "passere"
    },
    {
      "lang": "Ирландский",
      "lang_code": "ga",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "gealbhan binne"
    },
    {
      "lang": "Исландский",
      "lang_code": "is",
      "word": "spör"
    },
    {
      "lang": "Испанский",
      "lang_code": "es",
      "word": "gorrión"
    },
    {
      "lang": "Испанский",
      "lang_code": "es",
      "word": "gorrión común"
    },
    {
      "lang": "Итальянский",
      "lang_code": "it",
      "word": "passero"
    },
    {
      "lang": "Казахский",
      "lang_code": "kk",
      "word": "шымшық торғай"
    },
    {
      "lang": "Казахский",
      "lang_code": "kk",
      "word": "торғай"
    },
    {
      "lang": "Карачаево-балкарский",
      "lang_code": "krc",
      "word": "чорбат чыпчыкъ"
    },
    {
      "lang": "Каталанский",
      "lang_code": "ca",
      "word": "pardal"
    },
    {
      "lang": "Каталанский",
      "lang_code": "ca",
      "word": "moixó"
    },
    {
      "lang": "Каталанский",
      "lang_code": "ca",
      "word": "gorrió"
    },
    {
      "lang": "Китайский",
      "lang_code": "zh",
      "roman": "máquè",
      "word": "麻雀"
    },
    {
      "lang": "Корейский",
      "lang_code": "ko",
      "word": "참새"
    },
    {
      "lang": "Крымскотатарский",
      "lang_code": "crh",
      "word": "torğay"
    },
    {
      "lang": "Кумыкский",
      "lang_code": "kum",
      "word": "жымчыкъ"
    },
    {
      "lang": "Курдский",
      "lang_code": "ku",
      "word": "şalûl"
    },
    {
      "lang": "Курдский",
      "lang_code": "ku",
      "word": "şalûle"
    },
    {
      "lang": "Латгальский",
      "lang_code": "ltg",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "zvierbuļs"
    },
    {
      "lang": "Латгальский",
      "lang_code": "ltg",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "žeigurs"
    },
    {
      "lang": "Латинский",
      "lang_code": "la",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "passer"
    },
    {
      "lang": "Латышский",
      "lang_code": "lv",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "zvirbulis"
    },
    {
      "lang": "Лезгинский",
      "lang_code": "lez",
      "word": "хуьруьн нуькI"
    },
    {
      "lang": "Литовский",
      "lang_code": "lt",
      "word": "žvirblis"
    },
    {
      "lang": "Литовский",
      "lang_code": "lt",
      "word": "žvirblė"
    },
    {
      "lang": "Македонский",
      "lang_code": "mk",
      "word": "врабец"
    },
    {
      "lang": "Марийский",
      "lang_code": "chm",
      "word": "пӧрткайык"
    },
    {
      "lang": "Марийский",
      "lang_code": "chm",
      "word": "орави"
    },
    {
      "lang": "Марийский",
      "lang_code": "chm",
      "roman": "диал.",
      "word": "сарсий"
    },
    {
      "lang": "Мокшанский",
      "lang_code": "mdf",
      "word": "кирьхкс"
    },
    {
      "lang": "Мэнский",
      "lang_code": "gv",
      "word": "spadjer"
    },
    {
      "lang": "Мэнский",
      "lang_code": "gv",
      "word": "sparroo"
    },
    {
      "lang": "Навахо",
      "lang_code": "nv",
      "word": "tsídiiłbáhí"
    },
    {
      "lang": "Немецкий",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Sperling"
    },
    {
      "lang": "Немецкий",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Spatz"
    },
    {
      "lang": "Немецкий",
      "lang_code": "de",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Haussperling"
    },
    {
      "lang": "Ненецкий",
      "lang_code": "yrk",
      "word": "лэ'мор"
    },
    {
      "lang": "Нидерландский",
      "lang_code": "nl",
      "raw_tags": [
        "общ."
      ],
      "word": "mus"
    },
    {
      "lang": "Нидерландский",
      "lang_code": "nl",
      "raw_tags": [
        "общ."
      ],
      "word": "huismus"
    },
    {
      "lang": "Нижнелужицкий",
      "lang_code": "dsb",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "wrobel"
    },
    {
      "lang": "Норвежский",
      "lang_code": "no",
      "word": "gråspurv"
    },
    {
      "lang": "Норвежский",
      "lang_code": "no",
      "word": "spurv"
    },
    {
      "lang": "нюнорск",
      "lang_code": "nn",
      "word": "gråsporv"
    },
    {
      "lang": "нюнорск",
      "lang_code": "nn",
      "word": "sporv"
    },
    {
      "lang": "Окситанский",
      "lang_code": "oc",
      "word": "passerat"
    },
    {
      "lang": "Ория",
      "lang_code": "or",
      "roman": "ghara catiā",
      "word": "ଘର ଚଟିଆ"
    },
    {
      "lang": "Осетинский",
      "lang_code": "os",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "сырддонцъиу"
    },
    {
      "lang": "Польский",
      "lang_code": "pl",
      "word": "wróbel"
    },
    {
      "lang": "Португальский",
      "lang_code": "pt",
      "word": "pardal"
    },
    {
      "lang": "Португальский",
      "lang_code": "pt",
      "word": "pássaro"
    },
    {
      "lang": "Румынский",
      "lang_code": "ro",
      "word": "vrabie"
    },
    {
      "lang": "Сардинский",
      "lang_code": "sc",
      "word": "pisariccu"
    },
    {
      "lang": "Сардинский",
      "lang_code": "sc",
      "word": "furfurayu"
    },
    {
      "lang": "Сардинский",
      "lang_code": "sc",
      "word": "bidisone"
    },
    {
      "lang": "Сардинский",
      "lang_code": "sc",
      "word": "ziria"
    },
    {
      "lang": "Сербский",
      "lang_code": "sr",
      "tags": [
        "Cyrillic",
        "masculine"
      ],
      "word": "врабац"
    },
    {
      "lang": "Сербский",
      "lang_code": "sr",
      "tags": [
        "Latin",
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabac"
    },
    {
      "lang": "Словацкий",
      "lang_code": "sk",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabec"
    },
    {
      "lang": "Словенский",
      "lang_code": "sl",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabec"
    },
    {
      "lang": "Старославянский",
      "lang_code": "cu",
      "raw_tags": [
        "мёртвый язык"
      ],
      "tags": [
        "Cyrillic",
        "masculine"
      ],
      "word": "врабии"
    },
    {
      "lang": "Суахили",
      "lang_code": "sw",
      "word": "kidosho"
    },
    {
      "lang": "Таджикский",
      "lang_code": "tg",
      "word": "гунҷишк"
    },
    {
      "lang": "Таджикский",
      "lang_code": "tg",
      "word": "чумчук"
    },
    {
      "lang": "Татарский",
      "lang_code": "tt",
      "word": "чыпчык"
    },
    {
      "lang": "Телугу",
      "lang_code": "te",
      "roman": "pichchuka",
      "word": "పిచ్చుక"
    },
    {
      "lang": "Турецкий",
      "lang_code": "tr",
      "word": "serçe"
    },
    {
      "lang": "Туркменский",
      "lang_code": "tk",
      "word": "serçe"
    },
    {
      "lang": "Узбекский",
      "lang_code": "uz",
      "roman": "чумчуқ",
      "word": "chumchuq"
    },
    {
      "lang": "Украинский",
      "lang_code": "uk",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "горобець"
    },
    {
      "lang": "Фарерский",
      "lang_code": "fo",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "gráspurvur"
    },
    {
      "lang": "Финский",
      "lang_code": "fi",
      "word": "varpunen"
    },
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "passereau"
    },
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "moineau"
    },
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "moineau domestique"
    },
    {
      "lang": "Фризский",
      "lang_code": "fy",
      "word": "mosk"
    },
    {
      "lang": "Фриульский",
      "lang_code": "fur",
      "word": "passarat"
    },
    {
      "lang": "Фриульский",
      "lang_code": "fur",
      "word": "pàssare"
    },
    {
      "lang": "Хакасский",
      "lang_code": "kjh",
      "word": "хусхаӌах"
    },
    {
      "lang": "Хакасский",
      "lang_code": "kjh",
      "word": "пораатай"
    },
    {
      "lang": "Хорватский",
      "lang_code": "hr",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabac"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "vrabec"
    },
    {
      "lang": "Чувашский",
      "lang_code": "cv",
      "word": "ҫерҫи"
    },
    {
      "lang": "Шведский",
      "lang_code": "sv",
      "raw_tags": [
        "общ."
      ],
      "word": "sparv"
    },
    {
      "lang": "Шведский",
      "lang_code": "sv",
      "word": "gråsparv"
    },
    {
      "lang": "Шведский",
      "lang_code": "sv",
      "word": "tätting"
    },
    {
      "lang": "Эвенкийский",
      "lang_code": "evn",
      "word": "воробей"
    },
    {
      "lang": "Эвенкийский",
      "lang_code": "evn",
      "word": "чипича̄"
    },
    {
      "lang": "Эвенкийский",
      "lang_code": "evn",
      "word": "чивукча̄к"
    },
    {
      "lang": "Эрзянский",
      "lang_code": "myv",
      "word": "озяз"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "word": "pasero"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "word": "dompasero"
    },
    {
      "lang": "Эстонский",
      "lang_code": "et",
      "word": "varblane"
    },
    {
      "lang": "Эстонский",
      "lang_code": "et",
      "word": "koduvarblane"
    },
    {
      "lang": "Якутский",
      "lang_code": "sah",
      "word": "барабыай"
    },
    {
      "lang": "Японский",
      "lang_code": "ja",
      "word": "すずめ"
    },
    {
      "lang": "Японский",
      "lang_code": "ja",
      "raw_tags": [
        "ромадзи"
      ],
      "word": "suzume"
    },
    {
      "lang": "Японский",
      "lang_code": "ja",
      "roman": "suzume",
      "word": "スズメ"
    }
  ],
  "word": "воробей"
}