See ξένος in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Altgriechisch",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Anagramm sortiert (Altgriechisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Rückläufige Wörterliste (Altgriechisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Substantiv (Altgriechisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Siehe auch",
"orig": "siehe auch",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Altkirchenslawisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Gotisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "seit Homer bezeugt; die Etymologie ist nicht gesichert; aufgrund der semantischen Übereinstimmungen mit lateinisch hostis ^(→ la), gotisch 𐌲𐌰𐍃𐍄𐍃 (gasts) ^(→ got) und altkirchenslawisch гость (gostь) ^(→ cu), die sich alle auf die indogermanische Wurzel *gʰosti- zurückführen lassen, wird eine etymologische Verwandtschaft mit der indogermanischen Wurzel *gʰes- angenommen; es könnte sich aber auch um vorgriechisches Wort handeln",
"forms": [
{
"form": "ξεῖνος",
"raw_tags": [
"ionisch, episch, poetisch"
],
"tags": [
"variant"
]
}
],
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Euripides, Hecuba, 25–27.",
"text": "„ κτείνει με χρυσοῦ τὸν ταλαίπωρον χάριν / ξένος πατρῷος καὶ κτανὼν ἐς οἶδμ’ ἁλὸς / μεθῆχ’, ἵν’ αὐτὸς χρυσὸν ἐν δόμοις ἔχῃ.“"
},
{
"ref": "Sophokles, Oedipus Coloneus, 1254–1261.",
"text": "„οἴμοι, τί δράσω; πότερα τἀμαυτοῦ κακὰ / πρόσθεν δακρύσω, παῖδες, ἢ τὰ τοῦδ’ ὁρῶν / πατρὸς γέροντος; ὃν ξένης ἐπὶ χθονὸς / σὺν σφῷν ἐφηύρηκ’ ἐνθάδ’ ἐκβεβλημένον / ἐσθῆτι σὺν τοιᾷδε, τῆς ὁ δυσφιλὴς / γέρων γέροντι συγκατῴκηκεν πίνος / πλευρὰν μαραίνων, κρατὶ δ’ ὀμματοστερεῖ / κόμη δι’ αὔρας ἀκτένιστος ᾄσσεται·“"
},
{
"ref": "Sophokles, Electra, 1138–1142.",
"text": "„κοὔτ’ ἐν φίλαισι χερσὶν ἡ τάλαιν’ ἐγὼ / λουτροῖς σ’ ἐκόσμησ’ οὔτε παμφλέκτου πυρὸς / ἀνειλόμην, ὡς εἰκός, ἄθλιον βάρος, / ἀλλ’ ἐν ξένησι χερσὶ κηδευθεὶς τάλας / σμικρὸς προσήκεις ὄγκος ἐν σμικρῷ κύτει“"
}
],
"glosses": [
"Person, die bewirtet wird; Gastfreund, Gast"
],
"id": "de-ξένος-grc-noun-jwE6jX-L",
"sense_index": "1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Aristophanes, Ranae, 108–111.",
"text": "„ἀλλ’ ὧνπερ ἕνεκα τήνδε τὴν σκευὴν ἔχων / ἦλθον κατὰ σὴν μίμησιν, ἵνα μοι τοὺς ξένους / τοὺς σοὺς φράσειας, εἰ δεοίμην, οἷσι σὺ / ἐχρῶ τόθ’, ἡνίκ’ ἦλθες ἐπὶ τὸν Κέρβερον,“"
},
{
"ref": "Sophokles, Oedipus Tyrannus, 219–220.",
"text": "„ἁγὼ ξένος μὲν τοῦ λόγου τοῦδ’ ἐξερῶ, / ξένος δὲ τοῦ πραχθέντος·“"
}
],
"glosses": [
"Person, die [1] bewirtet; Gastgeber, Wirt"
],
"id": "de-ξένος-grc-noun-3ToRRccP",
"sense_index": "2",
"tags": [
"rare"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Platon, Gorgias, 473b11–d8.",
"text": "„ἐὰν ἀδικῶν ἄνθρωπος ληφθῇ τυραννίδι ἐπιβουλεύων, καὶ ληφθεὶς στρεβλῶται καὶ ἐκτέμνηται καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐκκάηται, καὶ ἄλλας πολλὰς καὶ μεγάλας καὶ παντοδαπὰς λώβας αὐτός τε λωβηθεὶς καὶ τοὺς αὑτοῦ ἐπιδὼν παῖδάς τε καὶ γυναῖκα τὸ ἔσχατον ἀνασταυρωθῇ ἢ καταπιττωθῇ, οὗτος εὐδαιμονέστερος ἔσται ἢ ἐὰν διαφυγὼν τύραννος καταστῇ καὶ ἄρχων ἐν τῇ πόλει διαβιῷ ποιῶν ὅτι ἂν βούληται, ζηλωτὸς ὢν καὶ εὐδαιμονιζόμενος ὑπὸ τῶν πολιτῶν καὶ τῶν ἄλλων ξένων;“"
},
{
"ref": "Aischylos, Prometheus vinctus, 688–689.",
"text": "„οὔποθ’ ὧδ’ οὔποτ’ ηὔχουν ξένους / μολεῖσθαι λόγους ἐς ἀκοὰν ἐμάν,“"
},
{
"ref": "Aristoteles, Rhetorica, 1404b8–12.",
"text": "„τὸ γὰρ ἐξαλλάξαι ποιεῖ φαίνεσθαι σεμνοτέραν· ὥσπερ γὰρ πρὸς τοὺς ξένους οἱ ἄνθρωποι καὶ πρὸς τοὺς πολίτας, τὸ αὐτὸ πάσχουσιν καὶ πρὸς τὴν λέξιν· διὸ δεῖ ποιεῖν ξένην τὴν διάλεκτον· θαυμασταὶ γὰρ τῶν ἀπόντων εἰσίν, ἡδὺ δὲ τὸ θαυμαστόν ἐστιν.“"
}
],
"glosses": [
"unbekannte Person; Fremder"
],
"id": "de-ξένος-grc-noun-OBksdT6b",
"sense_index": "3"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Xenophon, Anabasis, 1,1,10.",
"text": "„οὕτω τρεφόμενον ἐλάνθανεν αὐτῷ τὸ στράτευμα. Ἀρίστιππος δὲ ὁ Θετταλὸς ξένος ὢν ἐτύγχανεν αὐτῷ, καὶ πιεζόμενος ὑπὸ τῶν οἴκοι ἀντιστασιωτῶν ἔρχεται πρὸς τὸν Κῦρον καὶ αἰτεῖ αὐτὸν εἰς δισχιλίους ξένους καὶ τριῶν μηνῶν μισθόν, ὡς οὕτως περιγενόμενος ἂν τῶν ἀντιστασιωτῶν.“"
}
],
"glosses": [
"Söldner, Mietsoldat"
],
"id": "de-ξένος-grc-noun-xabXiiD4",
"sense_index": "4",
"topics": [
"military"
]
}
],
"sounds": [
{
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "2",
"word": "ξενοδόκος"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Person, die bewirtet wird; Gastfreund, Gast",
"sense_index": "1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Gast"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense_index": "2",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Gastgeber"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense_index": "2",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Wirt"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "unbekannte Person; Fremder",
"sense_index": "3",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Fremder"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Militär: Söldner, Mietsoldat",
"sense_index": "4",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Söldner"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Militär: Söldner, Mietsoldat",
"sense_index": "4",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Mietsoldat"
}
],
"word": "ξένος"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Adjektiv (Altgriechisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Altgriechisch",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Anagramm sortiert (Altgriechisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Rückläufige Wörterliste (Altgriechisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Siehe auch",
"orig": "siehe auch",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"word": "ξένως"
}
],
"etymology_text": "nachhomerische Konversion des Substantivs ξένος",
"forms": [
{
"form": "ξεῖνος",
"raw_tags": [
"ionisch, episch, poetisch"
],
"tags": [
"variant"
]
},
{
"form": "Positiv",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "ξένος",
"raw_tags": [
""
]
},
{
"form": "ξένη",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "ξένος",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "ξένον",
"tags": [
"feminine"
]
},
{
"form": "ξένως",
"tags": [
"neuter"
]
},
{
"form": "Komparativ",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "ξενώτερος",
"raw_tags": [
""
]
},
{
"form": "ξενώτερα",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "ξενώτερον",
"tags": [
"feminine"
]
},
{
"form": "Superlativ",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "ξενότατος",
"raw_tags": [
""
]
},
{
"form": "ξενοτάτη",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "ξενότατον",
"tags": [
"feminine"
]
},
{
"form": "ξενότατα",
"tags": [
"neuter"
]
},
{
"form": "Alle weiteren Formen: Flexion:ξένος",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
}
],
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc",
"pos": "adj",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Sophokles, Oedipus Coloneus, 1254–1261.",
"text": "„οἴμοι, τί δράσω; πότερα τἀμαυτοῦ κακὰ / πρόσθεν δακρύσω, παῖδες, ἢ τὰ τοῦδ’ ὁρῶν / πατρὸς γέροντος; ὃν ξένης ἐπὶ χθονὸς / σὺν σφῷν ἐφηύρηκ’ ἐνθάδ’ ἐκβεβλημένον / ἐσθῆτι σὺν τοιᾷδε, τῆς ὁ δυσφιλὴς / γέρων γέροντι συγκατῴκηκεν πίνος / πλευρὰν μαραίνων, κρατὶ δ’ ὀμματοστερεῖ / κόμη δι’ αὔρας ἀκτένιστος ᾄσσεται·“"
},
{
"ref": "Sophokles, Electra, 1138–1142.",
"text": "„κοὔτ’ ἐν φίλαισι χερσὶν ἡ τάλαιν’ ἐγὼ / λουτροῖς σ’ ἐκόσμησ’ οὔτε παμφλέκτου πυρὸς / ἀνειλόμην, ὡς εἰκός, ἄθλιον βάρος, / ἀλλ’ ἐν ξένησι χερσὶ κηδευθεὶς τάλας / σμικρὸς προσήκεις ὄγκος ἐν σμικρῷ κύτει“"
}
],
"glosses": [
"nicht eigen, nicht bekannt, fremd"
],
"id": "de-ξένος-grc-adj-ZIpCN45A",
"sense_index": "1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Sophokles, Oedipus Tyrannus, 219–220.",
"text": "„ἁγὼ ξένος μὲν τοῦ λόγου τοῦδ’ ἐξερῶ, / ξένος δὲ τοῦ πραχθέντος·“"
}
],
"glosses": [
"unvertraut mit etwas, einer Sache unkundig"
],
"id": "de-ξένος-grc-adj-6D-gJvtf",
"raw_tags": [
"mit Genitiv"
],
"sense_index": "2"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Aischylos, Prometheus vinctus, 688–689.",
"text": "„οὔποθ’ ὧδ’ οὔποτ’ ηὔχουν ξένους / μολεῖσθαι λόγους ἐς ἀκοὰν ἐμάν,“"
},
{
"ref": "Aristoteles, Rhetorica, 1404b8–12.",
"text": "„τὸ γὰρ ἐξαλλάξαι ποιεῖ φαίνεσθαι σεμνοτέραν· ὥσπερ γὰρ πρὸς τοὺς ξένους οἱ ἄνθρωποι καὶ πρὸς τοὺς πολίτας, τὸ αὐτὸ πάσχουσιν καὶ πρὸς τὴν λέξιν· διὸ δεῖ ποιεῖν ξένην τὴν διάλεκτον· θαυμασταὶ γὰρ τῶν ἀπόντων εἰσίν, ἡδὺ δὲ τὸ θαυμαστόν ἐστιν.“"
}
],
"glosses": [
"nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend"
],
"id": "de-ξένος-grc-adj--YeZm2pF",
"sense_index": "3"
}
],
"sounds": [
{
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc"
},
{
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc",
"raw_tags": [
"Femininum:"
]
},
{
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc",
"raw_tags": [
"Neutrum:"
]
},
{
"raw_tags": [
"Femininum:"
]
},
{
"raw_tags": [
"Neutrum:"
]
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht eigen, nicht bekannt, fremd",
"sense_index": "1",
"word": "fremd"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "mit Genitiv: unvertraut mit etwas, einer Sache unkundig",
"sense_index": "2",
"word": "unvertraut"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "mit Genitiv: unvertraut mit etwas, einer Sache unkundig",
"sense_index": "2",
"word": "unkundig"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend",
"sense_index": "3",
"word": "fremd"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend",
"sense_index": "3",
"word": "fremdartig"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend",
"sense_index": "3",
"word": "ungewöhnlich"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend",
"sense_index": "3",
"word": "befremdend"
}
],
"word": "ξένος"
}
{
"categories": [
"Altgriechisch",
"Anagramm sortiert (Altgriechisch)",
"Rückläufige Wörterliste (Altgriechisch)",
"Substantiv (Altgriechisch)",
"siehe auch",
"Übersetzungen (Altkirchenslawisch)",
"Übersetzungen (Gotisch)",
"Übersetzungen (Latein)"
],
"etymology_text": "seit Homer bezeugt; die Etymologie ist nicht gesichert; aufgrund der semantischen Übereinstimmungen mit lateinisch hostis ^(→ la), gotisch 𐌲𐌰𐍃𐍄𐍃 (gasts) ^(→ got) und altkirchenslawisch гость (gostь) ^(→ cu), die sich alle auf die indogermanische Wurzel *gʰosti- zurückführen lassen, wird eine etymologische Verwandtschaft mit der indogermanischen Wurzel *gʰes- angenommen; es könnte sich aber auch um vorgriechisches Wort handeln",
"forms": [
{
"form": "ξεῖνος",
"raw_tags": [
"ionisch, episch, poetisch"
],
"tags": [
"variant"
]
}
],
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Euripides, Hecuba, 25–27.",
"text": "„ κτείνει με χρυσοῦ τὸν ταλαίπωρον χάριν / ξένος πατρῷος καὶ κτανὼν ἐς οἶδμ’ ἁλὸς / μεθῆχ’, ἵν’ αὐτὸς χρυσὸν ἐν δόμοις ἔχῃ.“"
},
{
"ref": "Sophokles, Oedipus Coloneus, 1254–1261.",
"text": "„οἴμοι, τί δράσω; πότερα τἀμαυτοῦ κακὰ / πρόσθεν δακρύσω, παῖδες, ἢ τὰ τοῦδ’ ὁρῶν / πατρὸς γέροντος; ὃν ξένης ἐπὶ χθονὸς / σὺν σφῷν ἐφηύρηκ’ ἐνθάδ’ ἐκβεβλημένον / ἐσθῆτι σὺν τοιᾷδε, τῆς ὁ δυσφιλὴς / γέρων γέροντι συγκατῴκηκεν πίνος / πλευρὰν μαραίνων, κρατὶ δ’ ὀμματοστερεῖ / κόμη δι’ αὔρας ἀκτένιστος ᾄσσεται·“"
},
{
"ref": "Sophokles, Electra, 1138–1142.",
"text": "„κοὔτ’ ἐν φίλαισι χερσὶν ἡ τάλαιν’ ἐγὼ / λουτροῖς σ’ ἐκόσμησ’ οὔτε παμφλέκτου πυρὸς / ἀνειλόμην, ὡς εἰκός, ἄθλιον βάρος, / ἀλλ’ ἐν ξένησι χερσὶ κηδευθεὶς τάλας / σμικρὸς προσήκεις ὄγκος ἐν σμικρῷ κύτει“"
}
],
"glosses": [
"Person, die bewirtet wird; Gastfreund, Gast"
],
"sense_index": "1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Aristophanes, Ranae, 108–111.",
"text": "„ἀλλ’ ὧνπερ ἕνεκα τήνδε τὴν σκευὴν ἔχων / ἦλθον κατὰ σὴν μίμησιν, ἵνα μοι τοὺς ξένους / τοὺς σοὺς φράσειας, εἰ δεοίμην, οἷσι σὺ / ἐχρῶ τόθ’, ἡνίκ’ ἦλθες ἐπὶ τὸν Κέρβερον,“"
},
{
"ref": "Sophokles, Oedipus Tyrannus, 219–220.",
"text": "„ἁγὼ ξένος μὲν τοῦ λόγου τοῦδ’ ἐξερῶ, / ξένος δὲ τοῦ πραχθέντος·“"
}
],
"glosses": [
"Person, die [1] bewirtet; Gastgeber, Wirt"
],
"sense_index": "2",
"tags": [
"rare"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Platon, Gorgias, 473b11–d8.",
"text": "„ἐὰν ἀδικῶν ἄνθρωπος ληφθῇ τυραννίδι ἐπιβουλεύων, καὶ ληφθεὶς στρεβλῶται καὶ ἐκτέμνηται καὶ τοὺς ὀφθαλμοὺς ἐκκάηται, καὶ ἄλλας πολλὰς καὶ μεγάλας καὶ παντοδαπὰς λώβας αὐτός τε λωβηθεὶς καὶ τοὺς αὑτοῦ ἐπιδὼν παῖδάς τε καὶ γυναῖκα τὸ ἔσχατον ἀνασταυρωθῇ ἢ καταπιττωθῇ, οὗτος εὐδαιμονέστερος ἔσται ἢ ἐὰν διαφυγὼν τύραννος καταστῇ καὶ ἄρχων ἐν τῇ πόλει διαβιῷ ποιῶν ὅτι ἂν βούληται, ζηλωτὸς ὢν καὶ εὐδαιμονιζόμενος ὑπὸ τῶν πολιτῶν καὶ τῶν ἄλλων ξένων;“"
},
{
"ref": "Aischylos, Prometheus vinctus, 688–689.",
"text": "„οὔποθ’ ὧδ’ οὔποτ’ ηὔχουν ξένους / μολεῖσθαι λόγους ἐς ἀκοὰν ἐμάν,“"
},
{
"ref": "Aristoteles, Rhetorica, 1404b8–12.",
"text": "„τὸ γὰρ ἐξαλλάξαι ποιεῖ φαίνεσθαι σεμνοτέραν· ὥσπερ γὰρ πρὸς τοὺς ξένους οἱ ἄνθρωποι καὶ πρὸς τοὺς πολίτας, τὸ αὐτὸ πάσχουσιν καὶ πρὸς τὴν λέξιν· διὸ δεῖ ποιεῖν ξένην τὴν διάλεκτον· θαυμασταὶ γὰρ τῶν ἀπόντων εἰσίν, ἡδὺ δὲ τὸ θαυμαστόν ἐστιν.“"
}
],
"glosses": [
"unbekannte Person; Fremder"
],
"sense_index": "3"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Xenophon, Anabasis, 1,1,10.",
"text": "„οὕτω τρεφόμενον ἐλάνθανεν αὐτῷ τὸ στράτευμα. Ἀρίστιππος δὲ ὁ Θετταλὸς ξένος ὢν ἐτύγχανεν αὐτῷ, καὶ πιεζόμενος ὑπὸ τῶν οἴκοι ἀντιστασιωτῶν ἔρχεται πρὸς τὸν Κῦρον καὶ αἰτεῖ αὐτὸν εἰς δισχιλίους ξένους καὶ τριῶν μηνῶν μισθόν, ὡς οὕτως περιγενόμενος ἂν τῶν ἀντιστασιωτῶν.“"
}
],
"glosses": [
"Söldner, Mietsoldat"
],
"sense_index": "4",
"topics": [
"military"
]
}
],
"sounds": [
{
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "2",
"word": "ξενοδόκος"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Person, die bewirtet wird; Gastfreund, Gast",
"sense_index": "1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Gast"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense_index": "2",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Gastgeber"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense_index": "2",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Wirt"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "unbekannte Person; Fremder",
"sense_index": "3",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Fremder"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Militär: Söldner, Mietsoldat",
"sense_index": "4",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Söldner"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Militär: Söldner, Mietsoldat",
"sense_index": "4",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Mietsoldat"
}
],
"word": "ξένος"
}
{
"categories": [
"Adjektiv (Altgriechisch)",
"Altgriechisch",
"Anagramm sortiert (Altgriechisch)",
"Rückläufige Wörterliste (Altgriechisch)",
"siehe auch"
],
"derived": [
{
"word": "ξένως"
}
],
"etymology_text": "nachhomerische Konversion des Substantivs ξένος",
"forms": [
{
"form": "ξεῖνος",
"raw_tags": [
"ionisch, episch, poetisch"
],
"tags": [
"variant"
]
},
{
"form": "Positiv",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "ξένος",
"raw_tags": [
""
]
},
{
"form": "ξένη",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "ξένος",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "ξένον",
"tags": [
"feminine"
]
},
{
"form": "ξένως",
"tags": [
"neuter"
]
},
{
"form": "Komparativ",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "ξενώτερος",
"raw_tags": [
""
]
},
{
"form": "ξενώτερα",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "ξενώτερον",
"tags": [
"feminine"
]
},
{
"form": "Superlativ",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "ξενότατος",
"raw_tags": [
""
]
},
{
"form": "ξενοτάτη",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "ξενότατον",
"tags": [
"feminine"
]
},
{
"form": "ξενότατα",
"tags": [
"neuter"
]
},
{
"form": "Alle weiteren Formen: Flexion:ξένος",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
}
],
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc",
"pos": "adj",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Sophokles, Oedipus Coloneus, 1254–1261.",
"text": "„οἴμοι, τί δράσω; πότερα τἀμαυτοῦ κακὰ / πρόσθεν δακρύσω, παῖδες, ἢ τὰ τοῦδ’ ὁρῶν / πατρὸς γέροντος; ὃν ξένης ἐπὶ χθονὸς / σὺν σφῷν ἐφηύρηκ’ ἐνθάδ’ ἐκβεβλημένον / ἐσθῆτι σὺν τοιᾷδε, τῆς ὁ δυσφιλὴς / γέρων γέροντι συγκατῴκηκεν πίνος / πλευρὰν μαραίνων, κρατὶ δ’ ὀμματοστερεῖ / κόμη δι’ αὔρας ἀκτένιστος ᾄσσεται·“"
},
{
"ref": "Sophokles, Electra, 1138–1142.",
"text": "„κοὔτ’ ἐν φίλαισι χερσὶν ἡ τάλαιν’ ἐγὼ / λουτροῖς σ’ ἐκόσμησ’ οὔτε παμφλέκτου πυρὸς / ἀνειλόμην, ὡς εἰκός, ἄθλιον βάρος, / ἀλλ’ ἐν ξένησι χερσὶ κηδευθεὶς τάλας / σμικρὸς προσήκεις ὄγκος ἐν σμικρῷ κύτει“"
}
],
"glosses": [
"nicht eigen, nicht bekannt, fremd"
],
"sense_index": "1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Sophokles, Oedipus Tyrannus, 219–220.",
"text": "„ἁγὼ ξένος μὲν τοῦ λόγου τοῦδ’ ἐξερῶ, / ξένος δὲ τοῦ πραχθέντος·“"
}
],
"glosses": [
"unvertraut mit etwas, einer Sache unkundig"
],
"raw_tags": [
"mit Genitiv"
],
"sense_index": "2"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Aischylos, Prometheus vinctus, 688–689.",
"text": "„οὔποθ’ ὧδ’ οὔποτ’ ηὔχουν ξένους / μολεῖσθαι λόγους ἐς ἀκοὰν ἐμάν,“"
},
{
"ref": "Aristoteles, Rhetorica, 1404b8–12.",
"text": "„τὸ γὰρ ἐξαλλάξαι ποιεῖ φαίνεσθαι σεμνοτέραν· ὥσπερ γὰρ πρὸς τοὺς ξένους οἱ ἄνθρωποι καὶ πρὸς τοὺς πολίτας, τὸ αὐτὸ πάσχουσιν καὶ πρὸς τὴν λέξιν· διὸ δεῖ ποιεῖν ξένην τὴν διάλεκτον· θαυμασταὶ γὰρ τῶν ἀπόντων εἰσίν, ἡδὺ δὲ τὸ θαυμαστόν ἐστιν.“"
}
],
"glosses": [
"nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend"
],
"sense_index": "3"
}
],
"sounds": [
{
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc"
},
{
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc",
"raw_tags": [
"Femininum:"
]
},
{
"lang": "Altgriechisch",
"lang_code": "grc",
"raw_tags": [
"Neutrum:"
]
},
{
"raw_tags": [
"Femininum:"
]
},
{
"raw_tags": [
"Neutrum:"
]
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht eigen, nicht bekannt, fremd",
"sense_index": "1",
"word": "fremd"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "mit Genitiv: unvertraut mit etwas, einer Sache unkundig",
"sense_index": "2",
"word": "unvertraut"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "mit Genitiv: unvertraut mit etwas, einer Sache unkundig",
"sense_index": "2",
"word": "unkundig"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend",
"sense_index": "3",
"word": "fremd"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend",
"sense_index": "3",
"word": "fremdartig"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend",
"sense_index": "3",
"word": "ungewöhnlich"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "nicht vertraut, fremd, fremdartig, ungewöhnlich, befremdend",
"sense_index": "3",
"word": "befremdend"
}
],
"word": "ξένος"
}
Download raw JSONL data for ξένος meaning in Altgriechisch (11.4kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Altgriechisch dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-09-30 from the dewiktionary dump dated 2024-09-20 using wiktextract (3fd8a50 and 59b8406). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.