See заботить in All languages combined, or Wiktionary
{ "categories": [ { "kind": "other", "name": "Глаголы в видовых парах", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Глаголы каузации эмоций/ru", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Глаголы, спряжение 4a", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Переходные глаголы", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русские глаголы", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русские глаголы несовершенного вида", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русские лексемы", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русские слова с суффиксом -и", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русские слова, тип морфемного строения R-s-f", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русский язык", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Слова из 8 букв/ru", "parents": [], "source": "w" } ], "etymology_text": "Происходит от сущ. забота, далее из др.-русск. забота, зобота; ср.: диал. зоба́ться «заботиться, хлопотать», не зобли́сь обо мне «не заботься…», владим., новгор., псковск., тверск., олон., зоблеться «беспокоиться», зо́блиться «заботиться», тихвинск. (РФВ 62, 295). Возможно, связано чередованием с сербохорв. зо̀бати, зо̏бљем «есть (зерно)», словенск. zóbati, zóbljem «клевать, есть, пожирать», потому что забота гложет, ест человека. Относительно знач. ср. болг. гри́жа «забота» и т. д., русск. грызу́, см. гры́жа. Русск. гл. нельзя отделить от сущ. Поэтому едва ли за-бота от бо́тать «бить». Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.", "forms": [ { "form": "забо́чу", "tags": [ "first-person", "singular", "present" ] }, { "form": "забо́тил", "tags": [ "first-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тила", "tags": [ "first-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тишь", "tags": [ "second-person", "singular", "present" ] }, { "form": "забо́тил", "tags": [ "second-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тила", "tags": [ "second-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́ть", "tags": [ "second-person", "singular", "imperative" ] }, { "form": "забо́тит", "tags": [ "third-person", "singular", "present" ] }, { "form": "забо́тил", "tags": [ "third-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тила", "tags": [ "third-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тило", "tags": [ "third-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тим", "tags": [ "first-person", "plural", "present" ] }, { "form": "забо́тили", "tags": [ "first-person", "plural", "past" ] }, { "form": "забо́тите", "tags": [ "second-person", "plural", "present" ] }, { "form": "забо́тили", "tags": [ "second-person", "plural", "past" ] }, { "form": "забо́тьте", "tags": [ "second-person", "plural", "imperative" ] }, { "form": "забо́тят", "tags": [ "third-person", "plural", "present" ] }, { "form": "забо́тили", "tags": [ "third-person", "plural", "past" ] }, { "form": "забо́тящий", "tags": [ "active", "present" ] }, { "form": "забо́тивший", "tags": [ "active", "past" ] }, { "form": "забо́тя", "tags": [ "adverbial", "present" ] }, { "form": "забо́тив", "tags": [ "adverbial", "past" ] }, { "form": "забо́тивши", "tags": [ "adverbial", "past" ] }, { "form": "забо́тимый", "tags": [ "passive", "present" ] }, { "form": "забо́ченный", "tags": [ "passive", "past" ] }, { "form": "буду/будешь… забо́тить", "tags": [ "future" ] }, { "form": "озаботить", "tags": [ "perfective" ] } ], "lang": "Русский", "lang_code": "ru", "pos": "verb", "related": [ { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "существительные" ], "word": "забота" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "прилагательные" ], "word": "заботливый" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "глаголы" ], "word": "заботиться" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "глаголы" ], "word": "озаботить" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "глаголы" ], "word": "озаботиться" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "наречия" ], "word": "заботливо" } ], "senses": [ { "examples": [ { "author": "В. А. Обручев.", "date": "1920", "ref": "В. А. Обручев., «Тепловая шахта», 1920 г. [НКРЯ]", "source": "НКРЯ", "text": "А шахта начала его сильно заботить ― потому, что в середине ноября на глубине в 750 м температура оказалась всего 52°", "title": "Тепловая шахта" } ], "glosses": [ "вызывать тревогу, беспокойство" ], "id": "ru-заботить-ru-verb-CEdgNW7u" } ], "sounds": [ { "ipa": "zɐˈbotʲɪtʲ" } ], "synonyms": [ { "sense_index": 1, "word": "беспокоить" }, { "sense_index": 1, "word": "тревожить" } ], "tags": [ "imperfective", "transitive" ], "translations": [ { "lang": "Албанский", "lang_code": "sq", "word": "brengos" }, { "lang": "Албанский", "lang_code": "sq", "word": "preokupoj" }, { "lang": "Английский", "lang_code": "en", "word": "worry" }, { "lang": "Армянский", "lang_code": "hy", "word": "մտահոգել" }, { "lang": "Армянский", "lang_code": "hy", "word": "հոդս պատճառել" }, { "lang": "Армянский", "lang_code": "hy", "word": "անհանգստացնել" }, { "lang": "Башкирский", "lang_code": "ba", "word": "борсоу" }, { "lang": "Башкирский", "lang_code": "ba", "word": "тынғыһыҙлау" }, { "lang": "Башкирский", "lang_code": "ba", "word": "мәшәҡәтләү" }, { "lang": "Древнегреческий", "lang_code": "grc", "raw_tags": [ "мёртвый язык" ], "word": "μέλω" }, { "lang": "Идиш", "lang_code": "yi", "roman": "baumruikn", "word": "באַאומרויִקן" }, { "lang": "Идо", "lang_code": "io", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "desquietigar" }, { "lang": "Испанский", "lang_code": "es", "word": "preocupar" }, { "lang": "Испанский", "lang_code": "es", "word": "inquietar" }, { "lang": "Итальянский", "lang_code": "it", "word": "preoccupare" }, { "lang": "Итальянский", "lang_code": "it", "word": "dar pensiero" }, { "lang": "Итальянский", "lang_code": "it", "word": "assillare" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "қынжылу" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "ойлау" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "ойында болу" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "уайымдау" }, { "lang": "Каталанский", "lang_code": "ca", "word": "preocupar" }, { "lang": "Каталанский", "lang_code": "ca", "word": "amoïnar" }, { "lang": "Киргизский", "lang_code": "ky", "word": "тынчын алуу" }, { "lang": "Киргизский", "lang_code": "ky", "word": "түйшүккө салуу" }, { "lang": "Кумыкский", "lang_code": "kum", "word": "ичин бушдурмакъ" }, { "lang": "Кумыкский", "lang_code": "kum", "word": "къайгъы салмакъ" }, { "lang": "Кумыкский", "lang_code": "kum", "word": "рагьатсыз этмек" }, { "lang": "Латышский", "lang_code": "lv", "word": "rūpēt" }, { "lang": "Литовский", "lang_code": "lt", "word": "kaitėti" }, { "lang": "Литовский", "lang_code": "lt", "word": "rūpinti" }, { "lang": "Литовский", "lang_code": "lt", "word": "rūpėti" }, { "lang": "Марийский", "lang_code": "chm", "word": "тургыжтараш" }, { "lang": "Мокшанский", "lang_code": "mdf", "word": "пичефтемс" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "Sorgen machen" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "beunruhigen" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "kümmern" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "bekümmern" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "scheren" }, { "lang": "Нидерландский", "lang_code": "nl", "word": "bezorgd maken" }, { "lang": "Осетинский", "lang_code": "os", "word": "мӕты ӕфтауын" }, { "lang": "Польский", "lang_code": "pl", "word": "niepokoić" }, { "lang": "Португальский", "lang_code": "pt", "word": "preocupar" }, { "lang": "Португальский", "lang_code": "pt", "word": "desassossegar" }, { "lang": "Таджикский", "lang_code": "tg", "word": "ташвиш додан" }, { "lang": "Таджикский", "lang_code": "tg", "word": "ба ташвиш андохтан" }, { "lang": "Таджикский", "lang_code": "tg", "word": "нотинҷ кардаи" }, { "lang": "Татарский", "lang_code": "tt", "word": "борчырга" }, { "lang": "Татарский", "lang_code": "tt", "word": "борчу" }, { "lang": "Турецкий", "lang_code": "tr", "word": "tasalandırmak" }, { "lang": "Турецкий", "lang_code": "tr", "word": "kaygılandırmak" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "aladalandyrmak" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "ynjalyksyzlandyrmak" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "birahat etmek" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "alada goýmak" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "ezýet bermek" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "турбувати" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "непокоїти" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "бентежити" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "збентежувати" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "хвилювати" }, { "lang": "Финский", "lang_code": "fi", "word": "huolestuttaa" }, { "lang": "Французский", "lang_code": "fr", "word": "inquiéter" }, { "lang": "Чешский", "lang_code": "cs", "word": "znepokojovat" }, { "lang": "Шведский", "lang_code": "sv", "roman": "sig om", "word": "bekymra" }, { "lang": "Эрзянский", "lang_code": "myv", "word": "мелявтомс" }, { "lang": "Якутский", "lang_code": "sah", "word": "аймаа" }, { "lang": "Якутский", "lang_code": "sah", "word": "сүпсүнүт" }, { "lang": "Якутский", "lang_code": "sah", "word": "сиэгиргэт" } ], "word": "заботить" }
{ "categories": [ "Глаголы в видовых парах", "Глаголы каузации эмоций/ru", "Глаголы, спряжение 4a", "Переходные глаголы", "Русские глаголы", "Русские глаголы несовершенного вида", "Русские лексемы", "Русские слова с суффиксом -и", "Русские слова, тип морфемного строения R-s-f", "Русский язык", "Слова из 8 букв/ru" ], "etymology_text": "Происходит от сущ. забота, далее из др.-русск. забота, зобота; ср.: диал. зоба́ться «заботиться, хлопотать», не зобли́сь обо мне «не заботься…», владим., новгор., псковск., тверск., олон., зоблеться «беспокоиться», зо́блиться «заботиться», тихвинск. (РФВ 62, 295). Возможно, связано чередованием с сербохорв. зо̀бати, зо̏бљем «есть (зерно)», словенск. zóbati, zóbljem «клевать, есть, пожирать», потому что забота гложет, ест человека. Относительно знач. ср. болг. гри́жа «забота» и т. д., русск. грызу́, см. гры́жа. Русск. гл. нельзя отделить от сущ. Поэтому едва ли за-бота от бо́тать «бить». Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.", "forms": [ { "form": "забо́чу", "tags": [ "first-person", "singular", "present" ] }, { "form": "забо́тил", "tags": [ "first-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тила", "tags": [ "first-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тишь", "tags": [ "second-person", "singular", "present" ] }, { "form": "забо́тил", "tags": [ "second-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тила", "tags": [ "second-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́ть", "tags": [ "second-person", "singular", "imperative" ] }, { "form": "забо́тит", "tags": [ "third-person", "singular", "present" ] }, { "form": "забо́тил", "tags": [ "third-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тила", "tags": [ "third-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тило", "tags": [ "third-person", "singular", "past" ] }, { "form": "забо́тим", "tags": [ "first-person", "plural", "present" ] }, { "form": "забо́тили", "tags": [ "first-person", "plural", "past" ] }, { "form": "забо́тите", "tags": [ "second-person", "plural", "present" ] }, { "form": "забо́тили", "tags": [ "second-person", "plural", "past" ] }, { "form": "забо́тьте", "tags": [ "second-person", "plural", "imperative" ] }, { "form": "забо́тят", "tags": [ "third-person", "plural", "present" ] }, { "form": "забо́тили", "tags": [ "third-person", "plural", "past" ] }, { "form": "забо́тящий", "tags": [ "active", "present" ] }, { "form": "забо́тивший", "tags": [ "active", "past" ] }, { "form": "забо́тя", "tags": [ "adverbial", "present" ] }, { "form": "забо́тив", "tags": [ "adverbial", "past" ] }, { "form": "забо́тивши", "tags": [ "adverbial", "past" ] }, { "form": "забо́тимый", "tags": [ "passive", "present" ] }, { "form": "забо́ченный", "tags": [ "passive", "past" ] }, { "form": "буду/будешь… забо́тить", "tags": [ "future" ] }, { "form": "озаботить", "tags": [ "perfective" ] } ], "lang": "Русский", "lang_code": "ru", "pos": "verb", "related": [ { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "существительные" ], "word": "забота" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "прилагательные" ], "word": "заботливый" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "глаголы" ], "word": "заботиться" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "глаголы" ], "word": "озаботить" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "глаголы" ], "word": "озаботиться" }, { "raw_tags": [ "Ближайшее родство", "наречия" ], "word": "заботливо" } ], "senses": [ { "examples": [ { "author": "В. А. Обручев.", "date": "1920", "ref": "В. А. Обручев., «Тепловая шахта», 1920 г. [НКРЯ]", "source": "НКРЯ", "text": "А шахта начала его сильно заботить ― потому, что в середине ноября на глубине в 750 м температура оказалась всего 52°", "title": "Тепловая шахта" } ], "glosses": [ "вызывать тревогу, беспокойство" ] } ], "sounds": [ { "ipa": "zɐˈbotʲɪtʲ" } ], "synonyms": [ { "sense_index": 1, "word": "беспокоить" }, { "sense_index": 1, "word": "тревожить" } ], "tags": [ "imperfective", "transitive" ], "translations": [ { "lang": "Албанский", "lang_code": "sq", "word": "brengos" }, { "lang": "Албанский", "lang_code": "sq", "word": "preokupoj" }, { "lang": "Английский", "lang_code": "en", "word": "worry" }, { "lang": "Армянский", "lang_code": "hy", "word": "մտահոգել" }, { "lang": "Армянский", "lang_code": "hy", "word": "հոդս պատճառել" }, { "lang": "Армянский", "lang_code": "hy", "word": "անհանգստացնել" }, { "lang": "Башкирский", "lang_code": "ba", "word": "борсоу" }, { "lang": "Башкирский", "lang_code": "ba", "word": "тынғыһыҙлау" }, { "lang": "Башкирский", "lang_code": "ba", "word": "мәшәҡәтләү" }, { "lang": "Древнегреческий", "lang_code": "grc", "raw_tags": [ "мёртвый язык" ], "word": "μέλω" }, { "lang": "Идиш", "lang_code": "yi", "roman": "baumruikn", "word": "באַאומרויִקן" }, { "lang": "Идо", "lang_code": "io", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "desquietigar" }, { "lang": "Испанский", "lang_code": "es", "word": "preocupar" }, { "lang": "Испанский", "lang_code": "es", "word": "inquietar" }, { "lang": "Итальянский", "lang_code": "it", "word": "preoccupare" }, { "lang": "Итальянский", "lang_code": "it", "word": "dar pensiero" }, { "lang": "Итальянский", "lang_code": "it", "word": "assillare" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "қынжылу" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "ойлау" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "ойында болу" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "уайымдау" }, { "lang": "Каталанский", "lang_code": "ca", "word": "preocupar" }, { "lang": "Каталанский", "lang_code": "ca", "word": "amoïnar" }, { "lang": "Киргизский", "lang_code": "ky", "word": "тынчын алуу" }, { "lang": "Киргизский", "lang_code": "ky", "word": "түйшүккө салуу" }, { "lang": "Кумыкский", "lang_code": "kum", "word": "ичин бушдурмакъ" }, { "lang": "Кумыкский", "lang_code": "kum", "word": "къайгъы салмакъ" }, { "lang": "Кумыкский", "lang_code": "kum", "word": "рагьатсыз этмек" }, { "lang": "Латышский", "lang_code": "lv", "word": "rūpēt" }, { "lang": "Литовский", "lang_code": "lt", "word": "kaitėti" }, { "lang": "Литовский", "lang_code": "lt", "word": "rūpinti" }, { "lang": "Литовский", "lang_code": "lt", "word": "rūpėti" }, { "lang": "Марийский", "lang_code": "chm", "word": "тургыжтараш" }, { "lang": "Мокшанский", "lang_code": "mdf", "word": "пичефтемс" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "Sorgen machen" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "beunruhigen" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "kümmern" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "bekümmern" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "word": "scheren" }, { "lang": "Нидерландский", "lang_code": "nl", "word": "bezorgd maken" }, { "lang": "Осетинский", "lang_code": "os", "word": "мӕты ӕфтауын" }, { "lang": "Польский", "lang_code": "pl", "word": "niepokoić" }, { "lang": "Португальский", "lang_code": "pt", "word": "preocupar" }, { "lang": "Португальский", "lang_code": "pt", "word": "desassossegar" }, { "lang": "Таджикский", "lang_code": "tg", "word": "ташвиш додан" }, { "lang": "Таджикский", "lang_code": "tg", "word": "ба ташвиш андохтан" }, { "lang": "Таджикский", "lang_code": "tg", "word": "нотинҷ кардаи" }, { "lang": "Татарский", "lang_code": "tt", "word": "борчырга" }, { "lang": "Татарский", "lang_code": "tt", "word": "борчу" }, { "lang": "Турецкий", "lang_code": "tr", "word": "tasalandırmak" }, { "lang": "Турецкий", "lang_code": "tr", "word": "kaygılandırmak" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "aladalandyrmak" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "ynjalyksyzlandyrmak" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "birahat etmek" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "alada goýmak" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "ezýet bermek" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "турбувати" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "непокоїти" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "бентежити" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "збентежувати" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "word": "хвилювати" }, { "lang": "Финский", "lang_code": "fi", "word": "huolestuttaa" }, { "lang": "Французский", "lang_code": "fr", "word": "inquiéter" }, { "lang": "Чешский", "lang_code": "cs", "word": "znepokojovat" }, { "lang": "Шведский", "lang_code": "sv", "roman": "sig om", "word": "bekymra" }, { "lang": "Эрзянский", "lang_code": "myv", "word": "мелявтомс" }, { "lang": "Якутский", "lang_code": "sah", "word": "аймаа" }, { "lang": "Якутский", "lang_code": "sah", "word": "сүпсүнүт" }, { "lang": "Якутский", "lang_code": "sah", "word": "сиэгиргэт" } ], "word": "заботить" }
Download raw JSONL data for заботить meaning in Русский (10.5kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Русский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-11-06 from the ruwiktionary dump dated 2024-10-20 using wiktextract (fbeafe8 and 7f03c9b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.