"cantherius" meaning in Latein

See cantherius in All languages combined, or Wiktionary

Noun

Etymology: seit Plautus bezeugt; die übertragenen Bedeutungen in der Architektur und im Weinbau lassen sich als ‚etwas, das in der Form an einen Packsattel eines Lastpferdes ähnelt‘ erklären; Entlehnung aus einer nicht bekannten Sprache, auf die auch altgriechisch κάνθων (kanthōn^☆) ^(→ grc) und κανθήλιος (kanthēlios^☆) ^(→ grc) zurückgehen Forms: canthērius [nominative, singular], canthēriī [nominative, plural], canthēriī [genitive, singular], canthēriōrum [genitive, plural], canthēriō [dative, singular], canthēriīs [dative, plural], canthērium [accusative, singular], canthēriōs [accusative, plural], canthērie [singular], canthēriī [plural], canthēriō [ablative, singular], canthēriīs [ablative, plural]
  1. kastrierter Hengst; Wallach
    Sense id: de-cantherius-la-noun-1
  2. Pferd von minderer Qualität, das meist als Lasttier genutzt wird; Gaul, Klepper Tags: derogatory
    Sense id: de-cantherius-la-noun-2
  3. Dachsparren, Dachbalken
    Sense id: de-cantherius-la-noun-3
  4. Pfähle mit Querbalken, an denen Wein wächst; Jochgeländer
    Sense id: de-cantherius-la-noun-4
The following are not (yet) sense-disambiguated
Hypernyms: equus Derived forms: cantherinus, cantheriatus Coordinate_terms: caballus Translations: Gaul [masculine] (Deutsch), Klepper [masculine] (Deutsch) Translations (Tierzucht: kastrierter Hengst; Wallach): Wallach [masculine] (Deutsch) Translations (Weinbau: Pfähle mit Querbalken, an denen Wein wächst; Jochgeländer): Jochgeländer [neuter] (Deutsch) Translations (meist im Plural, Architektur: Dachsparren, Dachbalken): Dachsparren [masculine] (Deutsch), Dachbalken [masculine] (Deutsch)

Download JSONL data for cantherius meaning in Latein (7.8kB)

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Anagramm sortiert (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Latein",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Substantiv (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Substantiv 2. Deklination (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Siehe auch",
      "orig": "siehe auch",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Altgriechisch)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "coordinate_terms": [
    {
      "sense_id": "2",
      "word": "caballus"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "sense_id": "1",
      "word": "cantherinus"
    },
    {
      "sense_id": "4",
      "word": "cantheriatus"
    }
  ],
  "etymology_text": "seit Plautus bezeugt; die übertragenen Bedeutungen in der Architektur und im Weinbau lassen sich als ‚etwas, das in der Form an einen Packsattel eines Lastpferdes ähnelt‘ erklären; Entlehnung aus einer nicht bekannten Sprache, auf die auch altgriechisch κάνθων (kanthōn^☆) ^(→ grc) und κανθήλιος (kanthēlios^☆) ^(→ grc) zurückgehen",
  "forms": [
    {
      "form": "canthērius",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriī",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriī",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriōrum",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriō",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriīs",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthērium",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriōs",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthērie",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriī",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriō",
      "tags": [
        "ablative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriīs",
      "tags": [
        "ablative",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_id": "1",
      "word": "equus"
    }
  ],
  "lang": "Latein",
  "lang_code": "la",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "2 (Mazzarino)",
          "raw_ref": "Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 100.",
          "text": "„bubus domitis binis, cantherio uni, cum emptor pascet, domino pascere recipitur;“ (Cat. agr. 149, 2)"
        },
        {
          "author": "2 (Astbury)",
          "raw_ref": "Marcus Terentius Varro; Raymond Astbury (Herausgeber): Saturarum Menippearum fragmenta. 2. Auflage. K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71236-7 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 1.",
          "text": "„sed neque vetulus canterius quam novellus melior nec canitudini comes virtus“ (Var. Men. 5)"
        },
        {
          "author": "2 (Ax)",
          "raw_ref": "Marcus Tullius Cicero: De natura deorum. In: Wilhelm Ax (Herausgeber): Scripta quae manserunt omnia. stereotype 2. Auflage. Fasc. 45, B. G. Teubner, Stuttgart 1980, ISBN 3-519-01221-9 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1933) , Seite 122.",
          "text": "„quos igitur tu Tyndaridas appellabas, id est homines homine natos, et quos Homerus, qui recens ab illorum aetate fuit, sepultos esse dicit Lacedaemone, eos tu cum cantheriis albis nullis calonibus obviam Vatinio venisse existimas et victoriam populi Romani Vatinio potius homini rustico quam M. Catoni qui tum erat princeps nuntiavisse?“ (Cic. N. D. 3, 11)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "kastrierter Hengst; Wallach"
      ],
      "id": "de-cantherius-la-noun-1",
      "raw_tags": [
        "Tierzucht"
      ],
      "senseid": "1"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Lindsay)",
          "raw_ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat)",
          "text": "„hoc si ita fiat, mores meliores sibi / parent, pro dote quos ferant, quam nunc ferunt, / ego faxim muli, pretio qui superant equos, / sient viliores Gallicis cantheriis.“ (Plaut. Aul. 492–495)"
        },
        {
          "author": "1 (Lindsay)",
          "raw_ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat)",
          "text": "„tum piscatores, qui praebent populo piscis foetidos, / qui advehuntur quadrupedanti, crucianti cantherio, / quorum odos subbasilicanos omnis abigit in forum, / eis ego ora verberabo surpiculis piscariis, / ut sciant alieno naso quam exhibeant molestiam.“ (Plaut. Capt. 813–817)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Pferd von minderer Qualität, das meist als Lasttier genutzt wird; Gaul, Klepper"
      ],
      "id": "de-cantherius-la-noun-2",
      "raw_tags": [
        "Tierzucht"
      ],
      "senseid": "2",
      "tags": [
        "derogatory"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Krohn)",
          "raw_ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 80.",
          "text": "„Trabes enim supra columnas et parastaticas et antas ponuntur; in contignationibus tigna et axes; sub tectis, si maiora spatia sunt, et transtra et capreoli, si commoda, columen, et cantherii prominentes ad extremam suggrundationem; supra cantherios templa; deinde insuper sub tegulas asseres ita prominentes, uti parietes proiecturis eorum tegantur.“ (Vitr. 4, 2, 1)"
        },
        {
          "author": "1 (Krohn)",
          "raw_ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 97.",
          "text": "„supraque eas aliae parastaticae pedum XVIII, latae binum, crassae pedem, quae excipiunt item trabes sustinentes cantherium et porticum, quae sunt summissa infra testudinem, tecta.“ (Vitr. 5, 1, 6)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Dachsparren, Dachbalken"
      ],
      "id": "de-cantherius-la-noun-3",
      "raw_tags": [
        "meist im Plural",
        "Architektur"
      ],
      "senseid": "3"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Mayhoff)",
          "raw_ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen III. Libri XVI–XII, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1902) , Seite 112.",
          "text": "„quae pedatae ratio, eadem intellegetur eius quoque, in qua sine amminiculo vitis per se stabit. id enim non fit nisi pedamenti inopia, simplici iugo constat porrecto ordine quem canterium appellant.“ (Plin. nat. hist. 17, 165)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Pfähle mit Querbalken, an denen Wein wächst; Jochgeländer"
      ],
      "id": "de-cantherius-la-noun-4",
      "raw_tags": [
        "Weinbau"
      ],
      "senseid": "4"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Tierzucht: kastrierter Hengst; Wallach",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Wallach"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_id": "2",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Gaul"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_id": "2",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Klepper"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "meist im Plural, Architektur: Dachsparren, Dachbalken",
      "sense_id": "3",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Dachsparren"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "meist im Plural, Architektur: Dachsparren, Dachbalken",
      "sense_id": "3",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Dachbalken"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Weinbau: Pfähle mit Querbalken, an denen Wein wächst; Jochgeländer",
      "sense_id": "4",
      "tags": [
        "neuter"
      ],
      "word": "Jochgeländer"
    }
  ],
  "word": "cantherius"
}
{
  "categories": [
    "Anagramm sortiert (Latein)",
    "Latein",
    "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
    "Substantiv (Latein)",
    "Substantiv 2. Deklination (Latein)",
    "siehe auch",
    "Übersetzungen (Altgriechisch)"
  ],
  "coordinate_terms": [
    {
      "sense_id": "2",
      "word": "caballus"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "sense_id": "1",
      "word": "cantherinus"
    },
    {
      "sense_id": "4",
      "word": "cantheriatus"
    }
  ],
  "etymology_text": "seit Plautus bezeugt; die übertragenen Bedeutungen in der Architektur und im Weinbau lassen sich als ‚etwas, das in der Form an einen Packsattel eines Lastpferdes ähnelt‘ erklären; Entlehnung aus einer nicht bekannten Sprache, auf die auch altgriechisch κάνθων (kanthōn^☆) ^(→ grc) und κανθήλιος (kanthēlios^☆) ^(→ grc) zurückgehen",
  "forms": [
    {
      "form": "canthērius",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriī",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriī",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriōrum",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriō",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriīs",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthērium",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriōs",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthērie",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriī",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriō",
      "tags": [
        "ablative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "canthēriīs",
      "tags": [
        "ablative",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_id": "1",
      "word": "equus"
    }
  ],
  "lang": "Latein",
  "lang_code": "la",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "2 (Mazzarino)",
          "raw_ref": "Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 100.",
          "text": "„bubus domitis binis, cantherio uni, cum emptor pascet, domino pascere recipitur;“ (Cat. agr. 149, 2)"
        },
        {
          "author": "2 (Astbury)",
          "raw_ref": "Marcus Terentius Varro; Raymond Astbury (Herausgeber): Saturarum Menippearum fragmenta. 2. Auflage. K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71236-7 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 1.",
          "text": "„sed neque vetulus canterius quam novellus melior nec canitudini comes virtus“ (Var. Men. 5)"
        },
        {
          "author": "2 (Ax)",
          "raw_ref": "Marcus Tullius Cicero: De natura deorum. In: Wilhelm Ax (Herausgeber): Scripta quae manserunt omnia. stereotype 2. Auflage. Fasc. 45, B. G. Teubner, Stuttgart 1980, ISBN 3-519-01221-9 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1933) , Seite 122.",
          "text": "„quos igitur tu Tyndaridas appellabas, id est homines homine natos, et quos Homerus, qui recens ab illorum aetate fuit, sepultos esse dicit Lacedaemone, eos tu cum cantheriis albis nullis calonibus obviam Vatinio venisse existimas et victoriam populi Romani Vatinio potius homini rustico quam M. Catoni qui tum erat princeps nuntiavisse?“ (Cic. N. D. 3, 11)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "kastrierter Hengst; Wallach"
      ],
      "raw_tags": [
        "Tierzucht"
      ],
      "senseid": "1"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Lindsay)",
          "raw_ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat)",
          "text": "„hoc si ita fiat, mores meliores sibi / parent, pro dote quos ferant, quam nunc ferunt, / ego faxim muli, pretio qui superant equos, / sient viliores Gallicis cantheriis.“ (Plaut. Aul. 492–495)"
        },
        {
          "author": "1 (Lindsay)",
          "raw_ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat)",
          "text": "„tum piscatores, qui praebent populo piscis foetidos, / qui advehuntur quadrupedanti, crucianti cantherio, / quorum odos subbasilicanos omnis abigit in forum, / eis ego ora verberabo surpiculis piscariis, / ut sciant alieno naso quam exhibeant molestiam.“ (Plaut. Capt. 813–817)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Pferd von minderer Qualität, das meist als Lasttier genutzt wird; Gaul, Klepper"
      ],
      "raw_tags": [
        "Tierzucht"
      ],
      "senseid": "2",
      "tags": [
        "derogatory"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Krohn)",
          "raw_ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 80.",
          "text": "„Trabes enim supra columnas et parastaticas et antas ponuntur; in contignationibus tigna et axes; sub tectis, si maiora spatia sunt, et transtra et capreoli, si commoda, columen, et cantherii prominentes ad extremam suggrundationem; supra cantherios templa; deinde insuper sub tegulas asseres ita prominentes, uti parietes proiecturis eorum tegantur.“ (Vitr. 4, 2, 1)"
        },
        {
          "author": "1 (Krohn)",
          "raw_ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 97.",
          "text": "„supraque eas aliae parastaticae pedum XVIII, latae binum, crassae pedem, quae excipiunt item trabes sustinentes cantherium et porticum, quae sunt summissa infra testudinem, tecta.“ (Vitr. 5, 1, 6)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Dachsparren, Dachbalken"
      ],
      "raw_tags": [
        "meist im Plural",
        "Architektur"
      ],
      "senseid": "3"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Mayhoff)",
          "raw_ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen III. Libri XVI–XII, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1902) , Seite 112.",
          "text": "„quae pedatae ratio, eadem intellegetur eius quoque, in qua sine amminiculo vitis per se stabit. id enim non fit nisi pedamenti inopia, simplici iugo constat porrecto ordine quem canterium appellant.“ (Plin. nat. hist. 17, 165)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Pfähle mit Querbalken, an denen Wein wächst; Jochgeländer"
      ],
      "raw_tags": [
        "Weinbau"
      ],
      "senseid": "4"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Tierzucht: kastrierter Hengst; Wallach",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Wallach"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_id": "2",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Gaul"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_id": "2",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Klepper"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "meist im Plural, Architektur: Dachsparren, Dachbalken",
      "sense_id": "3",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Dachsparren"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "meist im Plural, Architektur: Dachsparren, Dachbalken",
      "sense_id": "3",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Dachbalken"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Weinbau: Pfähle mit Querbalken, an denen Wein wächst; Jochgeländer",
      "sense_id": "4",
      "tags": [
        "neuter"
      ],
      "word": "Jochgeländer"
    }
  ],
  "word": "cantherius"
}

This page is a part of the kaikki.org machine-readable Latein dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-07-04 from the dewiktionary dump dated 2024-07-01 using wiktextract (c690d5d and b5d1315). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.