"шалопут" meaning in Русский

See шалопут in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: [ʂəɫɐˈput] [singular], [ʂəɫɐˈputɨ] [plural]
Etymology: Возникло путём сокращения на базе оборота шалопутный малый, где прилагательное образовано сложно-суффиксальным способом на базе слов шалый и путь. Forms: шалопу́т [nominative, singular], шалопу́ты [nominative, plural], шалопу́та [genitive, singular], шалопу́тов [genitive, plural], шалопу́ту [dative, singular], шалопу́там [dative, plural], шалопу́та [accusative, singular], шалопу́тов [accusative, plural], шалопу́том [instrumental, singular], шалопу́тами [instrumental, plural], шалопу́те [prepositional, singular], шалопу́тах [prepositional, plural]
  1. разг., сниж. бездельник, повеса
    Sense id: ru-шалопут-ru-noun-S9Bge0xt Categories (other): Разговорные выражения/ru, Сниженные выражения/ru
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: бездельник, повеса, лоботряс, шалопай, лежебока, лентяй, байбак Hypernyms: человек Related terms: шалопутный Translations: шалапут [masculine] (Белорусский), szałaput [masculine] (Польский), шалапут [masculine] (Украинский)

Noun

IPA: [ʂəɫɐˈput]
Etymology: См. шалопут I. Forms: шалопу́т [nominative, singular], шалопу́ты [nominative, plural], шалопу́та [genitive, singular], шалопу́тов [genitive, plural], шалопу́ту [dative, singular], шалопу́там [dative, plural], шалопу́та [accusative, singular], шалопу́тов [accusative, plural], шалопу́том [instrumental, singular], шалопу́тами [instrumental, plural], шалопу́те [prepositional, singular], шалопу́тах [prepositional, plural]
  1. истор. член религиозной секты, являвшейся в Российском государстве XIX в. разновидностью хлыстовства; шелопут
    Sense id: ru-шалопут-ru-noun-o804kqCT Categories (other): Исторические термины/ru
The following are not (yet) sense-disambiguated
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "трудяга"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "работник"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "труженик"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "раб"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "трудоголик"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Мужской род/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Непроизводные слова/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Одушевлённые/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские лексемы",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские слова, тип морфемного строения R",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные, склонение 1a",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 2 омонимами/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Требуется категоризация/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Возникло путём сокращения на базе оборота шалопутный малый, где прилагательное образовано сложно-суффиксальным способом на базе слов шалый и путь.",
  "forms": [
    {
      "form": "шалопу́т",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́ты",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́та",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тов",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́ту",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́там",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́та",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тов",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́том",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́те",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "человек"
    }
  ],
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "ша",
        "ло",
        "пу́т"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "шалопутный"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Разговорные выражения/ru",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Сниженные выражения/ru",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "author": "А. И. Левитов",
          "date": "1869",
          "ref": "А. И. Левитов, «Беспечальный народ», 1869 г. [НКРЯ]",
          "text": "— Онамедни шалопут какой-то из приказных по шоссе на богомолье шёл, — возьми да зашути с нею, так она ему нос откусила.",
          "title": "Беспечальный народ"
        }
      ],
      "glosses": [
        "разг., сниж. бездельник, повеса"
      ],
      "id": "ru-шалопут-ru-noun-S9Bge0xt"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "[ʂəɫɐˈput]",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "ipa": "[ʂəɫɐˈputɨ]",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "бездельник"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "повеса"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "лоботряс"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "шалопай"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "лежебока"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "лентяй"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "байбак"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Белорусский",
      "lang_code": "be",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "шалапут"
    },
    {
      "lang": "Польский",
      "lang_code": "pl",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "szałaput"
    },
    {
      "lang": "Украинский",
      "lang_code": "uk",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "шалапут"
    }
  ],
  "word": "шалопут"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Мужской род/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Одушевлённые/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Омонимы/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские лексемы",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские слова, тип морфемного строения R",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные, склонение 1a",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 7 букв/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Статьи с 2 омонимами/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Требуется категоризация/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "См. шалопут I.",
  "forms": [
    {
      "form": "шалопу́т",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́ты",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́та",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тов",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́ту",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́там",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́та",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тов",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́том",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́те",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "ша",
        "ло",
        "пу́т"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Исторические термины/ru",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "author": "Максим Горький",
          "date": "1915–1916",
          "ref": "Максим Горький, «В людях», 1915–1916 гг. [НКРЯ]",
          "source": "НКРЯ",
          "text": "Называются нетовцы шалопутами, а также штундой, и всё это — от Запада, от тамошних еретиков.",
          "title": "В людях"
        }
      ],
      "glosses": [
        "истор. член религиозной секты, являвшейся в Российском государстве XIX в. разновидностью хлыстовства; шелопут"
      ],
      "id": "ru-шалопут-ru-noun-o804kqCT"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "[ʂəɫɐˈput]"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "word": "шалопут"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "трудяга"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "работник"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "труженик"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "раб"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "трудоголик"
    }
  ],
  "categories": [
    "Мужской род/ru",
    "Непроизводные слова/ru",
    "Одушевлённые/ru",
    "Омонимы/ru",
    "Русские лексемы",
    "Русские слова, тип морфемного строения R",
    "Русские существительные",
    "Русские существительные, склонение 1a",
    "Русский язык",
    "Статьи с 2 омонимами/ru",
    "Требуется категоризация/ru"
  ],
  "etymology_text": "Возникло путём сокращения на базе оборота шалопутный малый, где прилагательное образовано сложно-суффиксальным способом на базе слов шалый и путь.",
  "forms": [
    {
      "form": "шалопу́т",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́ты",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́та",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тов",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́ту",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́там",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́та",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тов",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́том",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́те",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "человек"
    }
  ],
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "ша",
        "ло",
        "пу́т"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "шалопутный"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Разговорные выражения/ru",
        "Сниженные выражения/ru"
      ],
      "examples": [
        {
          "author": "А. И. Левитов",
          "date": "1869",
          "ref": "А. И. Левитов, «Беспечальный народ», 1869 г. [НКРЯ]",
          "text": "— Онамедни шалопут какой-то из приказных по шоссе на богомолье шёл, — возьми да зашути с нею, так она ему нос откусила.",
          "title": "Беспечальный народ"
        }
      ],
      "glosses": [
        "разг., сниж. бездельник, повеса"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "[ʂəɫɐˈput]",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "ipa": "[ʂəɫɐˈputɨ]",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "бездельник"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "повеса"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "лоботряс"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "шалопай"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "лежебока"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "лентяй"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "байбак"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Белорусский",
      "lang_code": "be",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "шалапут"
    },
    {
      "lang": "Польский",
      "lang_code": "pl",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "szałaput"
    },
    {
      "lang": "Украинский",
      "lang_code": "uk",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "шалапут"
    }
  ],
  "word": "шалопут"
}

{
  "categories": [
    "Мужской род/ru",
    "Одушевлённые/ru",
    "Омонимы/ru",
    "Русские лексемы",
    "Русские слова, тип морфемного строения R",
    "Русские существительные",
    "Русские существительные, склонение 1a",
    "Русский язык",
    "Слова из 7 букв/ru",
    "Статьи с 2 омонимами/ru",
    "Требуется категоризация/ru"
  ],
  "etymology_text": "См. шалопут I.",
  "forms": [
    {
      "form": "шалопу́т",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́ты",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́та",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тов",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́ту",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́там",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́та",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тов",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́том",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́те",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "шалопу́тах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "ша",
        "ло",
        "пу́т"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Исторические термины/ru"
      ],
      "examples": [
        {
          "author": "Максим Горький",
          "date": "1915–1916",
          "ref": "Максим Горький, «В людях», 1915–1916 гг. [НКРЯ]",
          "source": "НКРЯ",
          "text": "Называются нетовцы шалопутами, а также штундой, и всё это — от Запада, от тамошних еретиков.",
          "title": "В людях"
        }
      ],
      "glosses": [
        "истор. член религиозной секты, являвшейся в Российском государстве XIX в. разновидностью хлыстовства; шелопут"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "[ʂəɫɐˈput]"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "word": "шалопут"
}

Download raw JSONL data for шалопут meaning in Русский (5.8kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Русский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-09-26 from the ruwiktionary dump dated 2025-09-20 using wiktextract (fc15ba6 and 1ab82da). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.