"небожитель" meaning in Русский

See небожитель in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: nʲɪbɐˈʐɨtʲɪlʲ [singular], nʲɪbɐˈʐɨtʲɪlʲɪ [plural]
Etymology: Образовано из небо + житель (жить). Forms: небожи́тель [nominative, singular], небожи́тели [nominative, plural], небожи́теля [genitive, singular], небожи́телей [genitive, plural], небожи́телю [dative, singular], небожи́телям [dative, plural], небожи́теля [accusative, singular], небожи́телей [accusative, plural], небожи́телем [instrumental, singular], небожи́телями [instrumental, plural], небожи́теле [prepositional, singular], небожи́телях [prepositional, plural]
  1. в ряде религий — обитатель неба, божество
    Sense id: ru-небожитель-ru-noun-TSFYCWdQ Categories (other): Мифологические термины/ru
  2. представитель высших слоёв общества, элиты Tags: figuratively, ironic
    Sense id: ru-небожитель-ru-noun-~spbBeHN Categories (other): Выражения с переносным значением/ru, Ироничные выражения/ru
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: божество, элита, сливки, аристократ Hypernyms: существо, человек Hyponyms: бог, богиня, титан Related terms: небожительница, небо, жизнь, житель Translations (религиозное): habitant des cieux (Французский), ĉielano (Эсперанто), ĉielulo (Эсперанто)
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "смертный"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "обыватель"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Боги/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Мужской род/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Одушевлённые/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские лексемы",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские слова с суффиксом -тель",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские слова, тип морфемного строения R-i-R-s",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные, склонение 2a",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 10 букв/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Социальные роли/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Образовано из небо + житель (жить).",
  "forms": [
    {
      "form": "небожи́тель",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́тели",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́теля",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телей",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телю",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телям",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́теля",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телей",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телем",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телями",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́теле",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телях",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "существо"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "человек"
    }
  ],
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "не",
        "бо",
        "жи́",
        "тель"
      ]
    }
  ],
  "hyponyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "бог"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "богиня"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "титан"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "небожительница"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "небо"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "жизнь"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "житель"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Мифологические термины/ru",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "author": "Тургенев",
          "bold_text_offsets": [
            [
              105,
              116
            ]
          ],
          "date": "1859",
          "ref": "И. С. Тургенев, «Накануне», 1859 [Викитека]",
          "source": "Викитека",
          "text": "Но вот они приблизились к экипажам, остановились, и неудержимый, несмолкаемый смех поднялся у них, как у небожителей Гомера.",
          "title": "Накануне"
        }
      ],
      "glosses": [
        "в ряде религий — обитатель неба, божество"
      ],
      "id": "ru-небожитель-ru-noun-TSFYCWdQ",
      "raw_tags": [
        "мифол."
      ]
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Выражения с переносным значением/ru",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Ироничные выражения/ru",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "glosses": [
        "представитель высших слоёв общества, элиты"
      ],
      "id": "ru-небожитель-ru-noun-~spbBeHN",
      "tags": [
        "figuratively",
        "ironic"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "nʲɪbɐˈʐɨtʲɪlʲ",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "ipa": "nʲɪbɐˈʐɨtʲɪlʲɪ",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "божество"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "элита"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "сливки"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "аристократ"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "религиозное",
      "word": "habitant des cieux"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "sense": "религиозное",
      "word": "ĉielano"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "sense": "религиозное",
      "word": "ĉielulo"
    }
  ],
  "word": "небожитель"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "смертный"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "обыватель"
    }
  ],
  "categories": [
    "Боги/ru",
    "Мужской род/ru",
    "Одушевлённые/ru",
    "Русские лексемы",
    "Русские слова с суффиксом -тель",
    "Русские слова, тип морфемного строения R-i-R-s",
    "Русские существительные",
    "Русские существительные, склонение 2a",
    "Русский язык",
    "Слова из 10 букв/ru",
    "Социальные роли/ru"
  ],
  "etymology_text": "Образовано из небо + житель (жить).",
  "forms": [
    {
      "form": "небожи́тель",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́тели",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́теля",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телей",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телю",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телям",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́теля",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телей",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телем",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телями",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́теле",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "небожи́телях",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "существо"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "человек"
    }
  ],
  "hyphenations": [
    {
      "parts": [
        "не",
        "бо",
        "жи́",
        "тель"
      ]
    }
  ],
  "hyponyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "бог"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "богиня"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "титан"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "небожительница"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "небо"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "жизнь"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "житель"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Мифологические термины/ru"
      ],
      "examples": [
        {
          "author": "Тургенев",
          "bold_text_offsets": [
            [
              105,
              116
            ]
          ],
          "date": "1859",
          "ref": "И. С. Тургенев, «Накануне», 1859 [Викитека]",
          "source": "Викитека",
          "text": "Но вот они приблизились к экипажам, остановились, и неудержимый, несмолкаемый смех поднялся у них, как у небожителей Гомера.",
          "title": "Накануне"
        }
      ],
      "glosses": [
        "в ряде религий — обитатель неба, божество"
      ],
      "raw_tags": [
        "мифол."
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Выражения с переносным значением/ru",
        "Ироничные выражения/ru"
      ],
      "glosses": [
        "представитель высших слоёв общества, элиты"
      ],
      "tags": [
        "figuratively",
        "ironic"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "nʲɪbɐˈʐɨtʲɪlʲ",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "ipa": "nʲɪbɐˈʐɨtʲɪlʲɪ",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "божество"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "элита"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "сливки"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "аристократ"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "sense": "религиозное",
      "word": "habitant des cieux"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "sense": "религиозное",
      "word": "ĉielano"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "sense": "религиозное",
      "word": "ĉielulo"
    }
  ],
  "word": "небожитель"
}

Download raw JSONL data for небожитель meaning in Русский (4.1kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Русский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-07-19 from the ruwiktionary dump dated 2025-07-02 using wiktextract (45c4a21 and f1c2b61). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.