"zacny" meaning in język polski

See zacny in All languages combined, or Wiktionary

Adjective

IPA: ˈzat͡snɨ, zacny [Slavic-alphabet] Audio: Pl-zacny.ogg
  1. godny szacunku i zaufania, szlachetny, rzetelny, uczciwy, prawy, szacowny, szanowny, czcigodny Tags: obsolete
    Sense id: pl-zacny-pl-adj-UKCNPc0p Categories (other): Cudzysłowy w parametrze „hasło”
  2. właściwy komuś takiemu Tags: obsolete
    Sense id: pl-zacny-pl-adj-VlDmTAKE
  3. znaczący, znaczny Tags: obsolete
    Sense id: pl-zacny-pl-adj-5pSZL65D
  4. cenny, przedni, znakomity Tags: obsolete
    Sense id: pl-zacny-pl-adj-RrAqF8gW
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: prawy, szlachetny Related terms: zacność [noun, feminine], zacnie [adverb] Translations: virtuous (angielski), worthy (angielski), worthy (angielski), قوي (arabski), متعفف (arabski), طاهر (arabski), virta (esperanto), גערעכט (gerecht) (jidysz), достойный (rosyjski), почтенный (rosyjski), отменный (rosyjski)
Categories (other): Polski (indeks)
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "niecny"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Polski (indeks)",
      "orig": "polski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "czes. vzácný → cenny, możny, wysoko urodzony; niespotykany, rzadki < prasł. *vъz-ętьnъ → wzięty, wybrany"
  ],
  "lang": "język polski",
  "lang_code": "pl",
  "pos": "adj",
  "pos_text": "przymiotnik",
  "raw_tags": [
    "jakościowy"
  ],
  "related": [
    {
      "tags": [
        "noun",
        "feminine"
      ],
      "word": "zacność"
    },
    {
      "tags": [
        "adverb"
      ],
      "word": "zacnie"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Cudzysłowy w parametrze „hasło”",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Lucyan Siemieński: Dzieła Lucyana Siemieńskiego, tom 8, str. 99, 1882",
          "text": "Znamy zacny książę wielkie cnoty twoje, ludzkość i miłość ku poddanym swoim, tak, iż nas bezpiecznych czynią"
        },
        {
          "ref": "Charles Drelincourt: Pociecha dusz wiernych przeciwko trwogom smierci, przetłumaczona, str. 498, 1731",
          "text": "Ten tak zacny przykład nietylko nas do świętego przywodzi zaś dziwowania się"
        }
      ],
      "glosses": [
        "godny szacunku i zaufania, szlachetny, rzetelny, uczciwy, prawy, szacowny, szanowny, czcigodny"
      ],
      "id": "pl-zacny-pl-adj-UKCNPc0p",
      "sense_index": "1.1",
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "Rozmaitości, pismo dodatkowe przy Gazecie Lwowskiej, str. 420, 1856",
          "text": "Wrodzona jest zacnemu domowi J.M. ludzkość"
        },
        {
          "ref": "Jan Kochanowski: Dzieła Jana Kochanowskiego wierszem i prozą: z popiersiem autora, str. 166, 1825",
          "text": "Nie ma ustać potomstwo w domu jego sławnym, Ani zacny thron jego"
        }
      ],
      "glosses": [
        "właściwy komuś takiemu"
      ],
      "id": "pl-zacny-pl-adj-VlDmTAKE",
      "sense_index": "1.2",
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "Jozef Wereszczynski: Pisma tresci moralnej, wyd. Kazimierza Jozefa Turowskiego, str. 81, 1860",
          "text": "Ciebie się przedtem cesarzu miły ludzie bali, ciebie się królowie zacni strachali, ciebie zacne miasta czciły, ciebie się wszyscy obawiali, gdzie są te wszystkie rzeczy?"
        }
      ],
      "glosses": [
        "znaczący, znaczny"
      ],
      "id": "pl-zacny-pl-adj-5pSZL65D",
      "sense_index": "1.3",
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "Mowy wyborne z roznych polskich krasomowcow i dzieiopisow Wyie̜te, ku sławie i pozytkowi Polakow z przydatkiem listow wydane, str. 160, 1759",
          "text": "Otrzymasz tedy Sceptrum to, i insze zacne kleynoty Królestwa tego móy miły synu"
        }
      ],
      "glosses": [
        "cenny, przedni, znakomity"
      ],
      "id": "pl-zacny-pl-adj-RrAqF8gW",
      "sense_index": "1.4",
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "ˈzat͡snɨ"
    },
    {
      "ipa": "zacny",
      "tags": [
        "Slavic-alphabet"
      ]
    },
    {
      "audio": "Pl-zacny.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d4/Pl-zacny.ogg/Pl-zacny.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-zacny.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "prawy"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "szlachetny"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "virtuous"
    },
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "worthy"
    },
    {
      "lang": "arabski",
      "lang_code": "ar",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "قوي"
    },
    {
      "lang": "arabski",
      "lang_code": "ar",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "متعفف"
    },
    {
      "lang": "arabski",
      "lang_code": "ar",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "طاهر"
    },
    {
      "lang": "esperanto",
      "lang_code": "eo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "virta"
    },
    {
      "lang": "jidysz",
      "lang_code": "yi",
      "roman": "gerecht",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "גערעכט"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "достойный"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "почтенный"
    },
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.2",
      "word": "worthy"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.2",
      "word": "отменный"
    }
  ],
  "word": "zacny"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "niecny"
    }
  ],
  "categories": [
    "polski (indeks)"
  ],
  "etymology_texts": [
    "czes. vzácný → cenny, możny, wysoko urodzony; niespotykany, rzadki < prasł. *vъz-ętьnъ → wzięty, wybrany"
  ],
  "lang": "język polski",
  "lang_code": "pl",
  "pos": "adj",
  "pos_text": "przymiotnik",
  "raw_tags": [
    "jakościowy"
  ],
  "related": [
    {
      "tags": [
        "noun",
        "feminine"
      ],
      "word": "zacność"
    },
    {
      "tags": [
        "adverb"
      ],
      "word": "zacnie"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Cudzysłowy w parametrze „hasło”"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Lucyan Siemieński: Dzieła Lucyana Siemieńskiego, tom 8, str. 99, 1882",
          "text": "Znamy zacny książę wielkie cnoty twoje, ludzkość i miłość ku poddanym swoim, tak, iż nas bezpiecznych czynią"
        },
        {
          "ref": "Charles Drelincourt: Pociecha dusz wiernych przeciwko trwogom smierci, przetłumaczona, str. 498, 1731",
          "text": "Ten tak zacny przykład nietylko nas do świętego przywodzi zaś dziwowania się"
        }
      ],
      "glosses": [
        "godny szacunku i zaufania, szlachetny, rzetelny, uczciwy, prawy, szacowny, szanowny, czcigodny"
      ],
      "sense_index": "1.1",
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "Rozmaitości, pismo dodatkowe przy Gazecie Lwowskiej, str. 420, 1856",
          "text": "Wrodzona jest zacnemu domowi J.M. ludzkość"
        },
        {
          "ref": "Jan Kochanowski: Dzieła Jana Kochanowskiego wierszem i prozą: z popiersiem autora, str. 166, 1825",
          "text": "Nie ma ustać potomstwo w domu jego sławnym, Ani zacny thron jego"
        }
      ],
      "glosses": [
        "właściwy komuś takiemu"
      ],
      "sense_index": "1.2",
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "Jozef Wereszczynski: Pisma tresci moralnej, wyd. Kazimierza Jozefa Turowskiego, str. 81, 1860",
          "text": "Ciebie się przedtem cesarzu miły ludzie bali, ciebie się królowie zacni strachali, ciebie zacne miasta czciły, ciebie się wszyscy obawiali, gdzie są te wszystkie rzeczy?"
        }
      ],
      "glosses": [
        "znaczący, znaczny"
      ],
      "sense_index": "1.3",
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "Mowy wyborne z roznych polskich krasomowcow i dzieiopisow Wyie̜te, ku sławie i pozytkowi Polakow z przydatkiem listow wydane, str. 160, 1759",
          "text": "Otrzymasz tedy Sceptrum to, i insze zacne kleynoty Królestwa tego móy miły synu"
        }
      ],
      "glosses": [
        "cenny, przedni, znakomity"
      ],
      "sense_index": "1.4",
      "tags": [
        "obsolete"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "ˈzat͡snɨ"
    },
    {
      "ipa": "zacny",
      "tags": [
        "Slavic-alphabet"
      ]
    },
    {
      "audio": "Pl-zacny.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/d4/Pl-zacny.ogg/Pl-zacny.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-zacny.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "prawy"
    },
    {
      "sense_index": "1.1",
      "word": "szlachetny"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "virtuous"
    },
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "worthy"
    },
    {
      "lang": "arabski",
      "lang_code": "ar",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "قوي"
    },
    {
      "lang": "arabski",
      "lang_code": "ar",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "متعفف"
    },
    {
      "lang": "arabski",
      "lang_code": "ar",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "طاهر"
    },
    {
      "lang": "esperanto",
      "lang_code": "eo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "virta"
    },
    {
      "lang": "jidysz",
      "lang_code": "yi",
      "roman": "gerecht",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "גערעכט"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "достойный"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "почтенный"
    },
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.2",
      "word": "worthy"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.2",
      "word": "отменный"
    }
  ],
  "word": "zacny"
}

Download raw JSONL data for zacny meaning in język polski (3.6kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable język polski dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the plwiktionary dump dated 2024-12-20 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.