See xar in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Peyvên bêetîmolojî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"word": "xarane"
},
{
"word": "xarlîz"
},
{
"word": "xarlîzî"
},
{
"word": "xarvan"
},
{
"word": "xarvanî"
}
],
"etymology_text": ": Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka \"biguhêre\" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.\nEtîmolojiya peyva \"Xar\" ji Bezê(Bazdanê) tê; bingiha peyvê zaravê soranî ye, Xar=Bez, Xardan=Bazdan, Xarlîz=Lîstika xaran",
"forms": [
{
"form": "ar"
},
{
"form": "bar"
},
{
"form": "car"
},
{
"form": "çar"
},
{
"form": "dar"
},
{
"form": "gar"
},
{
"form": "har"
},
{
"form": "jar"
},
{
"form": "lar"
},
{
"form": "mar"
},
{
"form": "nar"
},
{
"form": "par"
},
{
"form": "sar"
},
{
"form": "şar"
},
{
"form": "tar"
},
{
"form": "war"
},
{
"form": "zar"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtin bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtinên ji Feqiyê Teyran",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Nesrîn Rojkan: Dîroka morîka sor, Netkurd.com, 6/2006",
"text": "Tê bîra min di zarokatiya min ya li gundekî Kurdistanê de rojekê keçikeke hevala min di destê xwe de kulmek morîk rijand erdê û got \"were em bi xaran bilîzin\"."
},
{
"ref": "Feqiyê Teyran,",
"text": "Payîz dahat û gul kêm bûnWeşandin belg û man xar e"
}
],
"glosses": [
"tebel, şaqûl, morîk, gogên hûr yên bi gelemperî şûşeyî, dîndoq\n(ku bi taybetî zarok pê dilîzin)"
],
"id": "ku-xar-ku-noun-ONDVRMw7"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "murmel"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "kügelchen"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Dorn"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Kügelchen"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Murmel"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Stachel"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "کج"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "marmorikuula"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "bille"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "knikker"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "marble"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "agate"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "smooth"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "scurry"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "galloping"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "kliker"
},
{
"lang": "Kirîlî",
"lang_code": "unknown",
"word": "кликер"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "la",
"word": "kliker"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "bilye"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "diken"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "kafile"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "misket"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "zıpzıp"
}
],
"word": "xar"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Erebî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Peyvên kurmancî yên deynkirî ji erebî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"tags": [
"verb"
],
"word": "xar kirin"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "xarkirin"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "xarkirî"
},
{
"word": "xarî"
},
{
"word": "xarkar"
},
{
"word": "xarkarî"
},
{
"word": "xarker"
},
{
"word": "xarkerî"
},
{
"word": "xarvan"
},
{
"word": "xarvanî"
}
],
"etymology_text": "Dibe ku ji erebî غارَة (ḡāra /ẍare/, “êrîş”)",
"forms": [
{
"form": "xwar"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"glosses": [
"çargav, beza hespan"
],
"id": "ku-xar-ku-noun-gXX6NLLL"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtin bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Leylan Îsmeîl, Bêrîvan û Hîvî (Çîrokêt Zarokan), Çapxana Xanî, Dihok, 2012, r. 29",
"roman": "Şêrzadî kire ẍar berev pişîkê ço û pişîkê kire ẍar ji cihekî bo cihekî heta çûye li pişt dîwarekî...",
"text": "شێرزادی کرە غار بەرەڤ پشیکێ چۆ و پشیکێ کرە غار ژ جھەکی بۆ جھەکی ھەتا چوویە ل پشت دیوارەکی..."
}
],
"glosses": [
"bez, bazdan, rev"
],
"id": "ku-xar-ku-noun--KpGDnj6"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Galopp"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "laukka"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "galop"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "gallop"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "run"
}
],
"word": "xar"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adv",
"pos_title": "Hoker",
"senses": [
{
"alt_of": [
{
"word": "xwar"
}
],
"glosses": [
"ber bi jêr, Binêre xwar."
],
"id": "ku-xar-ku-adv-9r0aHpVT",
"tags": [
"alt-of"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"word": "xar"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adj",
"pos_title": "Rengdêr",
"senses": [
{
"glosses": [
"Guhartoyeke xwar."
],
"id": "ku-xar-ku-adj-Bog8e0T7"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"word": "xar"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adj",
"pos_title": "Rengdêr",
"senses": [
{
"glosses": [
"ji xwe çûyî"
],
"id": "ku-xar-ku-adj-WgjBct5W"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"word": "xar"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Kurmancî",
"Peyvên bêetîmolojî"
],
"derived": [
{
"word": "xarane"
},
{
"word": "xarlîz"
},
{
"word": "xarlîzî"
},
{
"word": "xarvan"
},
{
"word": "xarvanî"
}
],
"etymology_text": ": Etîmolojiya vê peyvê nehatiye nivîsîn. Eger tu bi rastî bizanî, kerem bike bişkoka \"biguhêre\" ya di ser van gotinan re bitikîne û etîmolojiya vê peyvê binivîse. Çavkaniyên ku te ew etîmolojî jê girtiye jî binivîse.\nEtîmolojiya peyva \"Xar\" ji Bezê(Bazdanê) tê; bingiha peyvê zaravê soranî ye, Xar=Bez, Xardan=Bazdan, Xarlîz=Lîstika xaran",
"forms": [
{
"form": "ar"
},
{
"form": "bar"
},
{
"form": "car"
},
{
"form": "çar"
},
{
"form": "dar"
},
{
"form": "gar"
},
{
"form": "har"
},
{
"form": "jar"
},
{
"form": "lar"
},
{
"form": "mar"
},
{
"form": "nar"
},
{
"form": "par"
},
{
"form": "sar"
},
{
"form": "şar"
},
{
"form": "tar"
},
{
"form": "war"
},
{
"form": "zar"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
"Ji wêjeya klasîk (kurmancî)",
"Jêgirtin bi kurmancî",
"Jêgirtinên ji Feqiyê Teyran",
"Jêgirtinên kitêban bi kurmancî"
],
"examples": [
{
"ref": "Nesrîn Rojkan: Dîroka morîka sor, Netkurd.com, 6/2006",
"text": "Tê bîra min di zarokatiya min ya li gundekî Kurdistanê de rojekê keçikeke hevala min di destê xwe de kulmek morîk rijand erdê û got \"were em bi xaran bilîzin\"."
},
{
"ref": "Feqiyê Teyran,",
"text": "Payîz dahat û gul kêm bûnWeşandin belg û man xar e"
}
],
"glosses": [
"tebel, şaqûl, morîk, gogên hûr yên bi gelemperî şûşeyî, dîndoq\n(ku bi taybetî zarok pê dilîzin)"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "murmel"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "kügelchen"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Dorn"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Kügelchen"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Murmel"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Stachel"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "کج"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "marmorikuula"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "bille"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "knikker"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "marble"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "agate"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "smooth"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "scurry"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "galloping"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "kliker"
},
{
"lang": "Kirîlî",
"lang_code": "unknown",
"word": "кликер"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "la",
"word": "kliker"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "bilye"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "diken"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "kafile"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "misket"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "zıpzıp"
}
],
"word": "xar"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Erebî",
"Kurmancî",
"Peyvên kurmancî yên deynkirî ji erebî"
],
"derived": [
{
"tags": [
"verb"
],
"word": "xar kirin"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "xarkirin"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "xarkirî"
},
{
"word": "xarî"
},
{
"word": "xarkar"
},
{
"word": "xarkarî"
},
{
"word": "xarker"
},
{
"word": "xarkerî"
},
{
"word": "xarvan"
},
{
"word": "xarvanî"
}
],
"etymology_text": "Dibe ku ji erebî غارَة (ḡāra /ẍare/, “êrîş”)",
"forms": [
{
"form": "xwar"
}
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"glosses": [
"çargav, beza hespan"
]
},
{
"categories": [
"Jêgirtin bi kurmancî",
"Jêgirtinên kitêban bi kurmancî"
],
"examples": [
{
"ref": "Leylan Îsmeîl, Bêrîvan û Hîvî (Çîrokêt Zarokan), Çapxana Xanî, Dihok, 2012, r. 29",
"roman": "Şêrzadî kire ẍar berev pişîkê ço û pişîkê kire ẍar ji cihekî bo cihekî heta çûye li pişt dîwarekî...",
"text": "شێرزادی کرە غار بەرەڤ پشیکێ چۆ و پشیکێ کرە غار ژ جھەکی بۆ جھەکی ھەتا چوویە ل پشت دیوارەکی..."
}
],
"glosses": [
"bez, bazdan, rev"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Galopp"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "laukka"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "galop"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "gallop"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "run"
}
],
"word": "xar"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Kurmancî"
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adv",
"pos_title": "Hoker",
"senses": [
{
"alt_of": [
{
"word": "xwar"
}
],
"glosses": [
"ber bi jêr, Binêre xwar."
],
"tags": [
"alt-of"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"word": "xar"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Kurmancî"
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adj",
"pos_title": "Rengdêr",
"senses": [
{
"glosses": [
"Guhartoyeke xwar."
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"word": "xar"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Kurmancî"
],
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adj",
"pos_title": "Rengdêr",
"senses": [
{
"glosses": [
"ji xwe çûyî"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/xɑːɾ/, /ɣɑːɾ/"
}
],
"word": "xar"
}
Download raw JSONL data for xar meaning in Kurmancî (5.4kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-04-10 from the kuwiktionary dump dated 2025-04-03 using wiktextract (74c5344 and fb63907). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.