See dê in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Daxwazên skrîpta peyvê bi hewramî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Deng bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Dengên kurmancî ji Wanê",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Peyvên kurmancî yên mîrasmayî ji proto-hindûewropî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Proto-hindûewropî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Transliterasyona nepêwîst bi gurcî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "Ji proto-hindûewropî *dhē(i)- (“mêtin”), hevrehên kurmancî dayik, dayên û dêl, soranî دایک (dayk, “dayik”), دهڵ (deł, “dêl”) û دێڵ (dêł, “dêl”), hewramî [skrîpt hewce ye] (eḏa, “dayik”) û [skrîpt hewce ye] (dełe, “dêl”), farisî دایه (dayê, “dayên”), yûnaniya kevn θηλυς (thēlus, “mê”) û θήλή (thḗlḗ, “sermemik, serçiçik”). Heman rehê proto-hindûewropî serekaniya peyva dotin ya kurdî ye jî. Bi rêya proto-hindûewropî *dʰugh₂tḗr belkî ew jî ji *dhē(i)- herwiha hevreha dot (“keça kesekî/ê”) ya kurmancî, دختر (duxter) ya farisî, daughter ya îngilîzî... Bo zêdetir agahiyan li ser wan binere: dot. დედა (deda, “dayik”) ya gurcî û daduli (“dêl”) ya lazî bi ihtimaleke mezin ji zimanên îranî hatine wergirtin.",
"forms": [
{
"form": "دێ",
"raw_tags": [
"kurdî-erebî"
]
},
{
"form": "де",
"raw_tags": [
"kurdî-krîlî"
]
}
],
"hyphenation": "dê",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtin bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtinên ji Firat Cewerî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtinên ji Silêman Demir",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Malbat bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Sîma Semend, Xezal, Weşanên Nûdem, 1996",
"text": "Gava Xezal hate malê diya xwe maçî kir, rûnişt û nanê xwe xwar.\""
},
{
"ref": "Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986",
"text": "Ger ev diya min bûya, wê mîna dayikan bi min re bida û bistanda (...)"
}
],
"glosses": [
"Dayik, day, deyk, dayk, da, dadê, mak, jina kesek ku jê welidiye."
],
"id": "ku-dê-ku-noun--d0-ppHB",
"raw_tags": [
"malbat"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/deː/"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Afrîkansî",
"lang_code": "af",
"word": "moeder"
},
{
"lang": "Afrîkansî",
"lang_code": "af",
"word": "ma"
},
{
"lang": "Albanî",
"lang_code": "sq",
"word": "nënë"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Mutter"
},
{
"lang": "Aramî",
"lang_code": "arc",
"roman": "imā",
"word": "ܐܡܐ"
},
{
"lang": "Bambarayî",
"lang_code": "bm",
"word": "bangeba"
},
{
"lang": "Bambarayî",
"lang_code": "bm",
"word": "woloba"
},
{
"lang": "Bambarayî",
"lang_code": "bm",
"word": "ba"
},
{
"lang": "Baskî",
"lang_code": "eu",
"word": "ama"
},
{
"lang": "Belarusî",
"lang_code": "be",
"roman": "mati",
"word": "мати"
},
{
"lang": "Belarusî",
"lang_code": "be",
"roman": "maci",
"word": "маці"
},
{
"lang": "Bretonî",
"lang_code": "br",
"word": "mamm"
},
{
"lang": "Bulgarî",
"lang_code": "bg",
"roman": "majka",
"word": "майка"
},
{
"lang": "Çekî",
"lang_code": "cs",
"word": "matka"
},
{
"lang": "Çînî",
"lang_code": "zh",
"roman": "mǔqīn",
"word": "母亲"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "moder"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "mor"
},
{
"lang": "Endonezyayî",
"lang_code": "id",
"word": "ibu"
},
{
"lang": "Endonezyayî",
"lang_code": "id",
"word": "bunda"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "أم"
},
{
"lang": "Ermenî",
"lang_code": "hy",
"roman": "mayr",
"word": "մայր"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "patrino"
},
{
"lang": "Estonî",
"lang_code": "et",
"word": "ema"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "mâdar",
"word": "مادر"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "والده"
},
{
"lang": "Fîjî",
"lang_code": "fj",
"word": "tina"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "äiti"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "mère"
},
{
"lang": "Frîsî",
"lang_code": "fy",
"word": "mem"
},
{
"lang": "Gaelîka skotî",
"lang_code": "gd",
"word": "màthair"
},
{
"lang": "Gurcî",
"lang_code": "ka",
"roman": "deda",
"word": "დედა"
},
{
"lang": "Hawayî",
"lang_code": "haw",
"word": "makuahine"
},
{
"lang": "Hindî",
"lang_code": "hi",
"roman": "māṃ",
"word": "माँ"
},
{
"lang": "Hindî",
"lang_code": "hi",
"roman": "mātā",
"word": "माता"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "moeder"
},
{
"lang": "Îbranî",
"lang_code": "he",
"roman": "em",
"word": "אם"
},
{
"lang": "Îdoyî",
"lang_code": "io",
"word": "matro"
},
{
"lang": "Îgboyî",
"lang_code": "ig",
"word": "nne"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "mother"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "going to"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "matri-"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "female dog"
},
{
"lang": "Înuîtî",
"lang_code": "iu",
"roman": "anaana",
"word": "ᐊᓈᓇ"
},
{
"lang": "Îrlendî",
"lang_code": "ga",
"word": "máthair"
},
{
"lang": "Îtalî",
"lang_code": "it",
"word": "madre"
},
{
"lang": "Îzlendî",
"lang_code": "is",
"word": "mamma"
},
{
"lang": "Îzlendî",
"lang_code": "is",
"word": "móðir"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "母"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "母親"
},
{
"lang": "Katalanî",
"lang_code": "ca",
"word": "mare"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "eomma",
"word": "엄마"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "oemoeni",
"word": "어머니"
},
{
"lang": "Kornî",
"lang_code": "kw",
"word": "mam"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "la",
"word": "māter"
},
{
"lang": "Latviyayî",
"lang_code": "lv",
"word": "māte"
},
{
"lang": "Lingalayî",
"lang_code": "ln",
"word": "mamá"
},
{
"lang": "Lîtwanî",
"lang_code": "lt",
"word": "motė"
},
{
"lang": "Lîtwanî",
"lang_code": "lt",
"word": "motina"
},
{
"lang": "Lombardî",
"lang_code": "lmo",
"word": "mader"
},
{
"lang": "Lugandayî",
"lang_code": "lg",
"word": "maama"
},
{
"lang": "Luksembûrgî",
"lang_code": "lb",
"word": "Mamm"
},
{
"lang": "Makedonî",
"lang_code": "mk",
"roman": "majkа",
"word": "мајка"
},
{
"lang": "Malayalamî",
"lang_code": "ml",
"roman": "amma",
"word": "അമ്മ"
},
{
"lang": "Maltayî",
"lang_code": "mt",
"word": "omm"
},
{
"lang": "Maltayî",
"lang_code": "mt",
"word": "mamà"
},
{
"lang": "Maltayî",
"lang_code": "mt",
"word": "ma"
},
{
"lang": "Maorî",
"lang_code": "mi",
"word": "matua"
},
{
"lang": "Maorî",
"lang_code": "mi",
"word": "wahine"
},
{
"lang": "Maratî",
"lang_code": "mr",
"roman": "āī",
"word": "आई"
},
{
"lang": "Mecarî",
"lang_code": "hu",
"word": "anya"
},
{
"lang": "Megrelî",
"lang_code": "xmf",
"roman": "dida",
"word": "დიდა"
},
{
"lang": "Misrî",
"lang_code": "egy",
"word": "(mwt)"
},
{
"lang": "Nepalî",
"lang_code": "ne",
"roman": "āma",
"word": "आम"
},
{
"lang": "Norwecî",
"lang_code": "no",
"word": "mor"
},
{
"lang": "Norwecî",
"lang_code": "no",
"word": "mamma"
},
{
"lang": "Norwecî",
"lang_code": "no",
"word": "moder"
},
{
"lang": "Noviyalî",
"lang_code": "nov",
"word": "matra"
},
{
"lang": "Noviyalî",
"lang_code": "nov",
"word": "patra"
},
{
"lang": "Oksîtanî",
"lang_code": "oc",
"word": "maire"
},
{
"lang": "Peştûyî",
"lang_code": "ps",
"roman": "mwr",
"word": "مور"
},
{
"lang": "Polonî",
"lang_code": "pl",
"word": "matka"
},
{
"lang": "Polonî",
"lang_code": "pl",
"word": "mama"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "mãe"
},
{
"lang": "Romanî",
"lang_code": "rom",
"word": "dej"
},
{
"lang": "Romanyayî",
"lang_code": "ro",
"word": "mamă"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "mat’",
"word": "мать"
},
{
"lang": "Samiya bakurî",
"lang_code": "se",
"word": "eadni"
},
{
"lang": "Sanskrîtî",
"lang_code": "sa",
"roman": "mātr̩",
"word": "मातृ"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "majka"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "mati"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "mat"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "mati"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "mater"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "majka"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "roditeljica"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "rođenica"
},
{
"lang": "Skotî",
"lang_code": "sco",
"word": "mither"
},
{
"lang": "Skotî",
"lang_code": "sco",
"word": "moder"
},
{
"lang": "krîlî",
"lang_code": "cu",
"roman": "mati",
"word": "мати"
},
{
"lang": "glagolîtîkî",
"lang_code": "cu",
"roman": "mati",
"word": "ⰏⰀⰕⰉ"
},
{
"lang": "Slovakî",
"lang_code": "sk",
"word": "matka"
},
{
"lang": "Slovenî",
"lang_code": "sl",
"word": "mati"
},
{
"lang": "Sonxayî",
"lang_code": "ses",
"word": "ɲaa"
},
{
"lang": "Sorbiya jêrîn",
"lang_code": "dsb",
"word": "maś"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "madre"
},
{
"lang": "Swahîlî",
"lang_code": "sw",
"word": "mzazi"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "mor"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "moder"
},
{
"lang": "Tagalogî",
"lang_code": "tl",
"word": "ina"
},
{
"lang": "Tamîlî",
"lang_code": "ta",
"roman": "tāy",
"word": "தாய்"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"roman": "mâe",
"word": "แม่"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"roman": "maandaa",
"word": "มารดา"
},
{
"lang": "Teteriya krîmî",
"lang_code": "crh",
"word": "ana"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "anne"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "ana"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "kocakarı"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "mader"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "nene"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "valide"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "ece"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "haydi"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "yallah"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "cak"
},
{
"lang": "Tîbetî",
"lang_code": "bo",
"roman": "yum",
"word": "ཡུམ"
},
{
"lang": "Tokpisinî",
"lang_code": "tpi",
"word": "mama"
},
{
"lang": "Tokpisinî",
"lang_code": "tpi",
"word": "mami"
},
{
"lang": "Ûkraynî",
"lang_code": "uk",
"roman": "máty",
"word": "мати"
},
{
"lang": "Venîsî",
"lang_code": "vec",
"word": "mare"
},
{
"lang": "Venîsî",
"lang_code": "vec",
"word": "mama"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "mẹ"
},
{
"lang": "Weylsî",
"lang_code": "cy",
"word": "mam"
},
{
"lang": "Ximêrî",
"lang_code": "km",
"roman": "mdai",
"word": "ម្ដាយ"
},
{
"lang": "Ximêrî",
"lang_code": "km",
"roman": "mai",
"word": "ម៉ែ"
},
{
"lang": "Yûnaniya kevn",
"lang_code": "grc",
"roman": "mếtêr",
"word": "μήτηρ"
},
{
"lang": "Yûnanî",
"lang_code": "el",
"roman": "mitéra",
"word": "μητέρα"
},
{
"lang": "Yûnanî",
"lang_code": "el",
"roman": "mána",
"word": "μάνα"
},
{
"lang": "Zazakî",
"lang_code": "zza",
"word": "ma"
},
{
"lang": "Zuluyî",
"lang_code": "zu",
"word": "umama"
}
],
"word": "dê"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Daxwazên skrîpta peyvê bi avestayî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Daxwazên skrîpta peyvê bi farisiya kevn",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Daxwazên skrîpta peyvê bi farisiya navîn",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Daxwazên skrîpta peyvê bi sanskrîtî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Deng bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Dengên kurmancî ji Wanê",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Peyvên kurmancî ji proto-îranî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Proto-îranî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Transliterasyona nepêwîst bi soranî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "Ji proto-îranî *desyu- (“warê dijminan, welatê dijminan”), hevreha sanskrîtî [skrîpt hewce ye] (desyu-, “dijmin”), avestayî [skrîpt hewce ye] (dexyu-, “war, welat”), farisiya kevn [skrîpt hewce ye] (dehyu-), pehlewî [skrîpt hewce ye] (dêh), dih ya hin devokên kurmancî (derdorên Elbistanê) û navên bajarên Dih û Dihokê (\"gundê biçûk\"), دێ (dê, “gund”) ya soranî, dew (gund) ya zazakî û ده (dih, “gund”) ya farisî.",
"hyphenation": "dê",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Kurmanciya rojavayî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"glosses": [
"gund, dih"
],
"id": "ku-dê-ku-noun-okz-t~cH",
"raw_tags": [
"kurmanciya rojavayî"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/deː/"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"word": "dê"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Deng bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Dengên kurmancî ji Wanê",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"word": "kurmanciya rojavayî:"
},
{
"word": "dê"
}
],
"etymology_text": "Hevreha zazakî do, ji divê (bide ber îngilîzî will = \"dê\" ji will= vîn, îrade) yan ji \"dike\" wek \"ew dike biçe\".",
"forms": [
{
"form": "dikê"
},
{
"form": "kê"
}
],
"hyphenation": "dê",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "unknown",
"pos_title": "Mane",
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Nimûne bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Ez dê sibê biçim."
},
{
"text": "Ew dê sala bêt bigihe vir."
},
{
"text": "Dema mezin bibî, dê ji bîr bikî."
}
],
"glosses": [
"Peyvikek alîkar dikeve gel lêkerên tewandî û diyar dike ku bûyerek dê di pêşerojê anku dema bêt de biqewime."
],
"id": "ku-dê-ku-unknown-BJYyR9sH"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/deː/"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav"
}
],
"synonyms": [
{
"word": "ê"
},
{
"word": "(2)"
},
{
"word": "wê"
},
{
"word": "(2)"
},
{
"word": "yê"
},
{
"word": "(2)"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "werden"
},
{
"lang": "Bulgarî",
"lang_code": "bg",
"roman": "šte",
"word": "ще"
},
{
"lang": "Burmayî",
"lang_code": "my",
"roman": "naung",
"word": "နောင်"
},
{
"lang": "Burmayî",
"lang_code": "my",
"roman": "many",
"word": "မည်"
},
{
"lang": "Burmayî",
"lang_code": "my",
"roman": "am.",
"word": "အံ့"
},
{
"lang": "Kantonî",
"lang_code": "yue",
"roman": "wui⁵, wui³",
"word": "會"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "jiāng",
"word": "將"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "yào",
"word": "要"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "jiāngyào",
"word": "將要"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "huì",
"word": "會"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "vil"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "skal"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"roman": "sawfa",
"word": "سَوْفَ"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"roman": "sa-",
"word": "سَـ"
},
{
"lang": "[Peyv?]",
"lang_code": "arz",
"roman": "ha-",
"word": "هـ"
},
{
"lang": "Erebiya bakûrê şamê",
"lang_code": "apc",
"roman": "raḥ",
"word": "رح"
},
{
"lang": "Erebiya bakûrê şamê",
"lang_code": "apc",
"roman": "ḥa-",
"word": "حـ"
},
{
"lang": "Erebiya başûrê şamê",
"lang_code": "ajp",
"roman": "raḥ",
"word": "رح"
},
{
"lang": "Erebiya başûrê şamê",
"lang_code": "ajp",
"roman": "ḥa-",
"word": "حـ"
},
{
"lang": "Erebiya tunusî",
"lang_code": "aeb",
"roman": "bēš",
"word": "باش"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "س-"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "سوف"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "-os"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "خواه"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "-rai, -ras, -ra, -rons, -rez, -ront"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "will"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "going to"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "l geosida",
"word": "ᆯ 것이다"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "lge",
"word": "ᆯ게"
},
{
"lang": "Kreyoliya belizeyî",
"lang_code": "bzj",
"word": "wahn"
},
{
"lang": "Lawsî",
"lang_code": "lo",
"roman": "cha",
"word": "ຈະ"
},
{
"lang": "Lawsî",
"lang_code": "lo",
"roman": "chi",
"word": "ຈິ"
},
{
"lang": "Lawsî",
"lang_code": "lo",
"roman": "si",
"word": "ຊິ"
},
{
"lang": "Lawsî",
"lang_code": "lo",
"roman": "chak",
"word": "ຈັກ"
},
{
"lang": "Luksembûrgî",
"lang_code": "lb",
"word": "wäerten"
},
{
"lang": "Makedonî",
"lang_code": "mk",
"roman": "ḱe",
"word": "ќе"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "akan"
},
{
"lang": "Mecarî",
"lang_code": "hu",
"word": "fog"
},
{
"lang": "Navajoyî",
"lang_code": "nv",
"word": "dooleeł"
},
{
"lang": "Norweciya bokmålî",
"lang_code": "nb",
"word": "vil"
},
{
"lang": "Norweciya bokmålî",
"lang_code": "nb",
"word": "kommer til å"
},
{
"lang": "Norweciya bokmålî",
"lang_code": "nb",
"word": "skal"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "budet",
"word": "будет"
},
{
"lang": "Kirîlî",
"lang_code": "sh",
"word": "хтети"
},
{
"lang": "Kirîlî",
"lang_code": "sh",
"word": "хтјети"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "sh",
"word": "hteti"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "sh",
"word": "htjeti"
},
{
"lang": "Slovenî",
"lang_code": "sl",
"word": "biti"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "ir a"
},
{
"lang": "Swahîlî",
"lang_code": "sw",
"word": "-ta-"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "ska"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"roman": "jà",
"word": "จะ"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "-acak"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "-ecek"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "sẽ"
},
{
"lang": "Ximêrî",
"lang_code": "km",
"roman": "nɨng",
"word": "នឹង"
},
{
"lang": "Yapî",
"lang_code": "yap",
"word": "ra"
},
{
"lang": "Yidîşî",
"lang_code": "yi",
"roman": "veln",
"word": "וועלן"
}
],
"word": "dê"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Deng bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Dengên kurmancî ji Wanê",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"hyphenation": "dê",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adv",
"pos_title": "Hoker",
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtin bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Nimûne bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Dê were!"
},
{
"text": "Dê bêje!"
},
{
"text": "Dê bixwin!"
},
{
"ref": "Leylan Îsmeîl, Bêrîvan û Hîvî (Çîrokêt Zarokan), Çapxana Xanî, Dihok, 2012, r. 26",
"roman": "Dê keremken, şerm neken, mala hewe ye.",
"text": "دێ کەرەمکەن، شەرم نەکەن، مالا ھەوە یە."
}
],
"glosses": [
"de, haydê, yellah"
],
"id": "ku-dê-ku-adv-RPRayiwg"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/deː/"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "los"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "dalli"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Na kommt!"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "kuài yīdiǎn!",
"word": "快一點！"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "kom nu"
},
{
"lang": "Ermenî",
"lang_code": "hy",
"roman": "aragacʻru",
"word": "արագացրու"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "de biyâ",
"word": "د بیا"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "yâllâ",
"word": "یالّا"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "âhân de",
"word": "آهان د"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "bejonb",
"word": "بجنب"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "pidä kiirettä"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "vauhtia"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "hopi hopi"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "no niin"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "allez"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "kom op"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "vlug een beetje!"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "kom aan"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "come on"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "hurry up"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "right,"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "so"
},
{
"lang": "Îtalî",
"lang_code": "it",
"word": "andiamo"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "急げ"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "早く"
},
{
"lang": "Makedonî",
"lang_code": "mk",
"roman": "ájde",
"word": "а́јде"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "mari"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "ayuh"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "ماري"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "ايوه"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "vamos!"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "anda!"
},
{
"lang": "Romanyayî",
"lang_code": "ro",
"word": "haide!"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "ajdá!",
"word": "айда́!"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "pošlí",
"word": "пошли́"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "pojéxali",
"word": "пое́хали"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "pojdjómte",
"word": "пойдёмте"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "sh",
"word": "hajde"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "¡vamos!"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "¡andando!"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "¡órale!"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "kom igen"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "skynda"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "skynda på"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "kom nu"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"roman": "mā ley",
"word": "มาเลย"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "haydi"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "acele et"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "mau lên"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "nhanh lên"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "vội lên"
},
{
"lang": "Kevn",
"lang_code": "grc",
"roman": "eîa",
"word": "εἶα"
}
],
"word": "dê"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Daxwazên skrîpta peyvê bi hewramî",
"Deng bi kurmancî",
"Dengên kurmancî ji Wanê",
"Kurmancî",
"Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî",
"Peyvên kurmancî yên mîrasmayî ji proto-hindûewropî",
"Proto-hindûewropî",
"Transliterasyona nepêwîst bi gurcî"
],
"etymology_text": "Ji proto-hindûewropî *dhē(i)- (“mêtin”), hevrehên kurmancî dayik, dayên û dêl, soranî دایک (dayk, “dayik”), دهڵ (deł, “dêl”) û دێڵ (dêł, “dêl”), hewramî [skrîpt hewce ye] (eḏa, “dayik”) û [skrîpt hewce ye] (dełe, “dêl”), farisî دایه (dayê, “dayên”), yûnaniya kevn θηλυς (thēlus, “mê”) û θήλή (thḗlḗ, “sermemik, serçiçik”). Heman rehê proto-hindûewropî serekaniya peyva dotin ya kurdî ye jî. Bi rêya proto-hindûewropî *dʰugh₂tḗr belkî ew jî ji *dhē(i)- herwiha hevreha dot (“keça kesekî/ê”) ya kurmancî, دختر (duxter) ya farisî, daughter ya îngilîzî... Bo zêdetir agahiyan li ser wan binere: dot. დედა (deda, “dayik”) ya gurcî û daduli (“dêl”) ya lazî bi ihtimaleke mezin ji zimanên îranî hatine wergirtin.",
"forms": [
{
"form": "دێ",
"raw_tags": [
"kurdî-erebî"
]
},
{
"form": "де",
"raw_tags": [
"kurdî-krîlî"
]
}
],
"hyphenation": "dê",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
"Jêgirtin bi kurmancî",
"Jêgirtinên ji Firat Cewerî",
"Jêgirtinên ji Silêman Demir",
"Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
"Malbat bi kurmancî"
],
"examples": [
{
"ref": "Sîma Semend, Xezal, Weşanên Nûdem, 1996",
"text": "Gava Xezal hate malê diya xwe maçî kir, rûnişt û nanê xwe xwar.\""
},
{
"ref": "Firat Cewerî, Girtî, Weşanên Nûdem, 1986",
"text": "Ger ev diya min bûya, wê mîna dayikan bi min re bida û bistanda (...)"
}
],
"glosses": [
"Dayik, day, deyk, dayk, da, dadê, mak, jina kesek ku jê welidiye."
],
"raw_tags": [
"malbat"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/deː/"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Afrîkansî",
"lang_code": "af",
"word": "moeder"
},
{
"lang": "Afrîkansî",
"lang_code": "af",
"word": "ma"
},
{
"lang": "Albanî",
"lang_code": "sq",
"word": "nënë"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Mutter"
},
{
"lang": "Aramî",
"lang_code": "arc",
"roman": "imā",
"word": "ܐܡܐ"
},
{
"lang": "Bambarayî",
"lang_code": "bm",
"word": "bangeba"
},
{
"lang": "Bambarayî",
"lang_code": "bm",
"word": "woloba"
},
{
"lang": "Bambarayî",
"lang_code": "bm",
"word": "ba"
},
{
"lang": "Baskî",
"lang_code": "eu",
"word": "ama"
},
{
"lang": "Belarusî",
"lang_code": "be",
"roman": "mati",
"word": "мати"
},
{
"lang": "Belarusî",
"lang_code": "be",
"roman": "maci",
"word": "маці"
},
{
"lang": "Bretonî",
"lang_code": "br",
"word": "mamm"
},
{
"lang": "Bulgarî",
"lang_code": "bg",
"roman": "majka",
"word": "майка"
},
{
"lang": "Çekî",
"lang_code": "cs",
"word": "matka"
},
{
"lang": "Çînî",
"lang_code": "zh",
"roman": "mǔqīn",
"word": "母亲"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "moder"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "mor"
},
{
"lang": "Endonezyayî",
"lang_code": "id",
"word": "ibu"
},
{
"lang": "Endonezyayî",
"lang_code": "id",
"word": "bunda"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "أم"
},
{
"lang": "Ermenî",
"lang_code": "hy",
"roman": "mayr",
"word": "մայր"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "patrino"
},
{
"lang": "Estonî",
"lang_code": "et",
"word": "ema"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "mâdar",
"word": "مادر"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "والده"
},
{
"lang": "Fîjî",
"lang_code": "fj",
"word": "tina"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "äiti"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "mère"
},
{
"lang": "Frîsî",
"lang_code": "fy",
"word": "mem"
},
{
"lang": "Gaelîka skotî",
"lang_code": "gd",
"word": "màthair"
},
{
"lang": "Gurcî",
"lang_code": "ka",
"roman": "deda",
"word": "დედა"
},
{
"lang": "Hawayî",
"lang_code": "haw",
"word": "makuahine"
},
{
"lang": "Hindî",
"lang_code": "hi",
"roman": "māṃ",
"word": "माँ"
},
{
"lang": "Hindî",
"lang_code": "hi",
"roman": "mātā",
"word": "माता"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "moeder"
},
{
"lang": "Îbranî",
"lang_code": "he",
"roman": "em",
"word": "אם"
},
{
"lang": "Îdoyî",
"lang_code": "io",
"word": "matro"
},
{
"lang": "Îgboyî",
"lang_code": "ig",
"word": "nne"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "mother"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "going to"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "matri-"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "female dog"
},
{
"lang": "Înuîtî",
"lang_code": "iu",
"roman": "anaana",
"word": "ᐊᓈᓇ"
},
{
"lang": "Îrlendî",
"lang_code": "ga",
"word": "máthair"
},
{
"lang": "Îtalî",
"lang_code": "it",
"word": "madre"
},
{
"lang": "Îzlendî",
"lang_code": "is",
"word": "mamma"
},
{
"lang": "Îzlendî",
"lang_code": "is",
"word": "móðir"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "母"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "母親"
},
{
"lang": "Katalanî",
"lang_code": "ca",
"word": "mare"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "eomma",
"word": "엄마"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "oemoeni",
"word": "어머니"
},
{
"lang": "Kornî",
"lang_code": "kw",
"word": "mam"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "la",
"word": "māter"
},
{
"lang": "Latviyayî",
"lang_code": "lv",
"word": "māte"
},
{
"lang": "Lingalayî",
"lang_code": "ln",
"word": "mamá"
},
{
"lang": "Lîtwanî",
"lang_code": "lt",
"word": "motė"
},
{
"lang": "Lîtwanî",
"lang_code": "lt",
"word": "motina"
},
{
"lang": "Lombardî",
"lang_code": "lmo",
"word": "mader"
},
{
"lang": "Lugandayî",
"lang_code": "lg",
"word": "maama"
},
{
"lang": "Luksembûrgî",
"lang_code": "lb",
"word": "Mamm"
},
{
"lang": "Makedonî",
"lang_code": "mk",
"roman": "majkа",
"word": "мајка"
},
{
"lang": "Malayalamî",
"lang_code": "ml",
"roman": "amma",
"word": "അമ്മ"
},
{
"lang": "Maltayî",
"lang_code": "mt",
"word": "omm"
},
{
"lang": "Maltayî",
"lang_code": "mt",
"word": "mamà"
},
{
"lang": "Maltayî",
"lang_code": "mt",
"word": "ma"
},
{
"lang": "Maorî",
"lang_code": "mi",
"word": "matua"
},
{
"lang": "Maorî",
"lang_code": "mi",
"word": "wahine"
},
{
"lang": "Maratî",
"lang_code": "mr",
"roman": "āī",
"word": "आई"
},
{
"lang": "Mecarî",
"lang_code": "hu",
"word": "anya"
},
{
"lang": "Megrelî",
"lang_code": "xmf",
"roman": "dida",
"word": "დიდა"
},
{
"lang": "Misrî",
"lang_code": "egy",
"word": "(mwt)"
},
{
"lang": "Nepalî",
"lang_code": "ne",
"roman": "āma",
"word": "आम"
},
{
"lang": "Norwecî",
"lang_code": "no",
"word": "mor"
},
{
"lang": "Norwecî",
"lang_code": "no",
"word": "mamma"
},
{
"lang": "Norwecî",
"lang_code": "no",
"word": "moder"
},
{
"lang": "Noviyalî",
"lang_code": "nov",
"word": "matra"
},
{
"lang": "Noviyalî",
"lang_code": "nov",
"word": "patra"
},
{
"lang": "Oksîtanî",
"lang_code": "oc",
"word": "maire"
},
{
"lang": "Peştûyî",
"lang_code": "ps",
"roman": "mwr",
"word": "مور"
},
{
"lang": "Polonî",
"lang_code": "pl",
"word": "matka"
},
{
"lang": "Polonî",
"lang_code": "pl",
"word": "mama"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "mãe"
},
{
"lang": "Romanî",
"lang_code": "rom",
"word": "dej"
},
{
"lang": "Romanyayî",
"lang_code": "ro",
"word": "mamă"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "mat’",
"word": "мать"
},
{
"lang": "Samiya bakurî",
"lang_code": "se",
"word": "eadni"
},
{
"lang": "Sanskrîtî",
"lang_code": "sa",
"roman": "mātr̩",
"word": "मातृ"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "majka"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "mati"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "mat"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "mati"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "mater"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "majka"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "roditeljica"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "rođenica"
},
{
"lang": "Skotî",
"lang_code": "sco",
"word": "mither"
},
{
"lang": "Skotî",
"lang_code": "sco",
"word": "moder"
},
{
"lang": "krîlî",
"lang_code": "cu",
"roman": "mati",
"word": "мати"
},
{
"lang": "glagolîtîkî",
"lang_code": "cu",
"roman": "mati",
"word": "ⰏⰀⰕⰉ"
},
{
"lang": "Slovakî",
"lang_code": "sk",
"word": "matka"
},
{
"lang": "Slovenî",
"lang_code": "sl",
"word": "mati"
},
{
"lang": "Sonxayî",
"lang_code": "ses",
"word": "ɲaa"
},
{
"lang": "Sorbiya jêrîn",
"lang_code": "dsb",
"word": "maś"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "madre"
},
{
"lang": "Swahîlî",
"lang_code": "sw",
"word": "mzazi"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "mor"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "moder"
},
{
"lang": "Tagalogî",
"lang_code": "tl",
"word": "ina"
},
{
"lang": "Tamîlî",
"lang_code": "ta",
"roman": "tāy",
"word": "தாய்"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"roman": "mâe",
"word": "แม่"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"roman": "maandaa",
"word": "มารดา"
},
{
"lang": "Teteriya krîmî",
"lang_code": "crh",
"word": "ana"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "anne"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "ana"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "kocakarı"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "mader"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "nene"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "valide"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "ece"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "haydi"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "yallah"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "cak"
},
{
"lang": "Tîbetî",
"lang_code": "bo",
"roman": "yum",
"word": "ཡུམ"
},
{
"lang": "Tokpisinî",
"lang_code": "tpi",
"word": "mama"
},
{
"lang": "Tokpisinî",
"lang_code": "tpi",
"word": "mami"
},
{
"lang": "Ûkraynî",
"lang_code": "uk",
"roman": "máty",
"word": "мати"
},
{
"lang": "Venîsî",
"lang_code": "vec",
"word": "mare"
},
{
"lang": "Venîsî",
"lang_code": "vec",
"word": "mama"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "mẹ"
},
{
"lang": "Weylsî",
"lang_code": "cy",
"word": "mam"
},
{
"lang": "Ximêrî",
"lang_code": "km",
"roman": "mdai",
"word": "ម្ដាយ"
},
{
"lang": "Ximêrî",
"lang_code": "km",
"roman": "mai",
"word": "ម៉ែ"
},
{
"lang": "Yûnaniya kevn",
"lang_code": "grc",
"roman": "mếtêr",
"word": "μήτηρ"
},
{
"lang": "Yûnanî",
"lang_code": "el",
"roman": "mitéra",
"word": "μητέρα"
},
{
"lang": "Yûnanî",
"lang_code": "el",
"roman": "mána",
"word": "μάνα"
},
{
"lang": "Zazakî",
"lang_code": "zza",
"word": "ma"
},
{
"lang": "Zuluyî",
"lang_code": "zu",
"word": "umama"
}
],
"word": "dê"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Daxwazên skrîpta peyvê bi avestayî",
"Daxwazên skrîpta peyvê bi farisiya kevn",
"Daxwazên skrîpta peyvê bi farisiya navîn",
"Daxwazên skrîpta peyvê bi sanskrîtî",
"Deng bi kurmancî",
"Dengên kurmancî ji Wanê",
"Kurmancî",
"Peyvên kurmancî ji proto-îranî",
"Proto-îranî",
"Transliterasyona nepêwîst bi soranî"
],
"etymology_text": "Ji proto-îranî *desyu- (“warê dijminan, welatê dijminan”), hevreha sanskrîtî [skrîpt hewce ye] (desyu-, “dijmin”), avestayî [skrîpt hewce ye] (dexyu-, “war, welat”), farisiya kevn [skrîpt hewce ye] (dehyu-), pehlewî [skrîpt hewce ye] (dêh), dih ya hin devokên kurmancî (derdorên Elbistanê) û navên bajarên Dih û Dihokê (\"gundê biçûk\"), دێ (dê, “gund”) ya soranî, dew (gund) ya zazakî û ده (dih, “gund”) ya farisî.",
"hyphenation": "dê",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"senses": [
{
"categories": [
"Kurmanciya rojavayî"
],
"glosses": [
"gund, dih"
],
"raw_tags": [
"kurmanciya rojavayî"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/deː/"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"word": "dê"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Deng bi kurmancî",
"Dengên kurmancî ji Wanê",
"Kurmancî"
],
"derived": [
{
"word": "kurmanciya rojavayî:"
},
{
"word": "dê"
}
],
"etymology_text": "Hevreha zazakî do, ji divê (bide ber îngilîzî will = \"dê\" ji will= vîn, îrade) yan ji \"dike\" wek \"ew dike biçe\".",
"forms": [
{
"form": "dikê"
},
{
"form": "kê"
}
],
"hyphenation": "dê",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "unknown",
"pos_title": "Mane",
"senses": [
{
"categories": [
"Nimûne bi kurmancî"
],
"examples": [
{
"text": "Ez dê sibê biçim."
},
{
"text": "Ew dê sala bêt bigihe vir."
},
{
"text": "Dema mezin bibî, dê ji bîr bikî."
}
],
"glosses": [
"Peyvikek alîkar dikeve gel lêkerên tewandî û diyar dike ku bûyerek dê di pêşerojê anku dema bêt de biqewime."
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/deː/"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav"
}
],
"synonyms": [
{
"word": "ê"
},
{
"word": "(2)"
},
{
"word": "wê"
},
{
"word": "(2)"
},
{
"word": "yê"
},
{
"word": "(2)"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "werden"
},
{
"lang": "Bulgarî",
"lang_code": "bg",
"roman": "šte",
"word": "ще"
},
{
"lang": "Burmayî",
"lang_code": "my",
"roman": "naung",
"word": "နောင်"
},
{
"lang": "Burmayî",
"lang_code": "my",
"roman": "many",
"word": "မည်"
},
{
"lang": "Burmayî",
"lang_code": "my",
"roman": "am.",
"word": "အံ့"
},
{
"lang": "Kantonî",
"lang_code": "yue",
"roman": "wui⁵, wui³",
"word": "會"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "jiāng",
"word": "將"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "yào",
"word": "要"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "jiāngyào",
"word": "將要"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "huì",
"word": "會"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "vil"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "skal"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"roman": "sawfa",
"word": "سَوْفَ"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"roman": "sa-",
"word": "سَـ"
},
{
"lang": "[Peyv?]",
"lang_code": "arz",
"roman": "ha-",
"word": "هـ"
},
{
"lang": "Erebiya bakûrê şamê",
"lang_code": "apc",
"roman": "raḥ",
"word": "رح"
},
{
"lang": "Erebiya bakûrê şamê",
"lang_code": "apc",
"roman": "ḥa-",
"word": "حـ"
},
{
"lang": "Erebiya başûrê şamê",
"lang_code": "ajp",
"roman": "raḥ",
"word": "رح"
},
{
"lang": "Erebiya başûrê şamê",
"lang_code": "ajp",
"roman": "ḥa-",
"word": "حـ"
},
{
"lang": "Erebiya tunusî",
"lang_code": "aeb",
"roman": "bēš",
"word": "باش"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "س-"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"word": "سوف"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "-os"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "خواه"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "-rai, -ras, -ra, -rons, -rez, -ront"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "will"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "going to"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "l geosida",
"word": "ᆯ 것이다"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "lge",
"word": "ᆯ게"
},
{
"lang": "Kreyoliya belizeyî",
"lang_code": "bzj",
"word": "wahn"
},
{
"lang": "Lawsî",
"lang_code": "lo",
"roman": "cha",
"word": "ຈະ"
},
{
"lang": "Lawsî",
"lang_code": "lo",
"roman": "chi",
"word": "ຈິ"
},
{
"lang": "Lawsî",
"lang_code": "lo",
"roman": "si",
"word": "ຊິ"
},
{
"lang": "Lawsî",
"lang_code": "lo",
"roman": "chak",
"word": "ຈັກ"
},
{
"lang": "Luksembûrgî",
"lang_code": "lb",
"word": "wäerten"
},
{
"lang": "Makedonî",
"lang_code": "mk",
"roman": "ḱe",
"word": "ќе"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "akan"
},
{
"lang": "Mecarî",
"lang_code": "hu",
"word": "fog"
},
{
"lang": "Navajoyî",
"lang_code": "nv",
"word": "dooleeł"
},
{
"lang": "Norweciya bokmålî",
"lang_code": "nb",
"word": "vil"
},
{
"lang": "Norweciya bokmålî",
"lang_code": "nb",
"word": "kommer til å"
},
{
"lang": "Norweciya bokmålî",
"lang_code": "nb",
"word": "skal"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "budet",
"word": "будет"
},
{
"lang": "Kirîlî",
"lang_code": "sh",
"word": "хтети"
},
{
"lang": "Kirîlî",
"lang_code": "sh",
"word": "хтјети"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "sh",
"word": "hteti"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "sh",
"word": "htjeti"
},
{
"lang": "Slovenî",
"lang_code": "sl",
"word": "biti"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "ir a"
},
{
"lang": "Swahîlî",
"lang_code": "sw",
"word": "-ta-"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "ska"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"roman": "jà",
"word": "จะ"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "-acak"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "-ecek"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "sẽ"
},
{
"lang": "Ximêrî",
"lang_code": "km",
"roman": "nɨng",
"word": "នឹង"
},
{
"lang": "Yapî",
"lang_code": "yap",
"word": "ra"
},
{
"lang": "Yidîşî",
"lang_code": "yi",
"roman": "veln",
"word": "וועלן"
}
],
"word": "dê"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Deng bi kurmancî",
"Dengên kurmancî ji Wanê",
"Kurmancî"
],
"hyphenation": "dê",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "adv",
"pos_title": "Hoker",
"senses": [
{
"categories": [
"Jêgirtin bi kurmancî",
"Jêgirtinên kitêban bi kurmancî",
"Nimûne bi kurmancî"
],
"examples": [
{
"text": "Dê were!"
},
{
"text": "Dê bêje!"
},
{
"text": "Dê bixwin!"
},
{
"ref": "Leylan Îsmeîl, Bêrîvan û Hîvî (Çîrokêt Zarokan), Çapxana Xanî, Dihok, 2012, r. 26",
"roman": "Dê keremken, şerm neken, mala hewe ye.",
"text": "دێ کەرەمکەن، شەرم نەکەن، مالا ھەوە یە."
}
],
"glosses": [
"de, haydê, yellah"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/deː/"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e1/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê.wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê.wav"
},
{
"audio": "LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/c6/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav/LL-Q36163_(kmr)-Key_Mîrza-dê_(hoker).wav.ogg",
"raw_tags": [
"Wan"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q36163_(kmr)-Key Mîrza-dê (hoker).wav"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "los"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "dalli"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"word": "Na kommt!"
},
{
"lang": "Mandarînî",
"lang_code": "cmn",
"roman": "kuài yīdiǎn!",
"word": "快一點！"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "kom nu"
},
{
"lang": "Ermenî",
"lang_code": "hy",
"roman": "aragacʻru",
"word": "արագացրու"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "de biyâ",
"word": "د بیا"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "yâllâ",
"word": "یالّا"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "âhân de",
"word": "آهان د"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"roman": "bejonb",
"word": "بجنب"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "pidä kiirettä"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "vauhtia"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "hopi hopi"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "no niin"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "allez"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "kom op"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "vlug een beetje!"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "kom aan"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "come on"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "hurry up"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "right,"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "so"
},
{
"lang": "Îtalî",
"lang_code": "it",
"word": "andiamo"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "急げ"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "早く"
},
{
"lang": "Makedonî",
"lang_code": "mk",
"roman": "ájde",
"word": "а́јде"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "mari"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "ayuh"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "ماري"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "ايوه"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "vamos!"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"word": "anda!"
},
{
"lang": "Romanyayî",
"lang_code": "ro",
"word": "haide!"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "ajdá!",
"word": "айда́!"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "pošlí",
"word": "пошли́"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "pojéxali",
"word": "пое́хали"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "pojdjómte",
"word": "пойдёмте"
},
{
"lang": "Latînî",
"lang_code": "sh",
"word": "hajde"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "¡vamos!"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "¡andando!"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "¡órale!"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "kom igen"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "skynda"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "skynda på"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "kom nu"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"roman": "mā ley",
"word": "มาเลย"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "haydi"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "acele et"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "mau lên"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "nhanh lên"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "vội lên"
},
{
"lang": "Kevn",
"lang_code": "grc",
"roman": "eîa",
"word": "εἶα"
}
],
"word": "dê"
}
Download raw JSONL data for dê meaning in Kurmancî (24.7kB)
{
"called_from": "XYZunsorted",
"msg": "Unknown title: Gotinên pêşiyan",
"path": [
"dê"
],
"section": "Kurmancî",
"subsection": "Gotinên pêşiyan",
"title": "dê",
"trace": ""
}
{
"called_from": "XYZunsorted",
"msg": "Unknown title: Tewandî",
"path": [
"dê"
],
"section": "Kurmancî",
"subsection": "Tewandî",
"title": "dê",
"trace": ""
}
{
"called_from": "parserfns/156",
"msg": "#tag creating non-allowed tag <phonos> - omitted",
"path": [
"dê",
"Template:deng",
"#tag",
"#tag"
],
"section": "Kurmancî",
"subsection": "Bilêvkirin",
"title": "dê",
"trace": ""
}
{
"called_from": "parserfns/156",
"msg": "#tag creating non-allowed tag <phonos> - omitted",
"path": [
"dê",
"Template:deng",
"#tag",
"#tag"
],
"section": "Kurmancî",
"subsection": "Bilêvkirin",
"title": "dê",
"trace": ""
}
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-04-08 from the kuwiktionary dump dated 2025-04-03 using wiktextract (51d164f and fb63907). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.