See axis in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Anagramm sortiert (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Latein",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Substantiv (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Substantiv 3. Deklination (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Siehe auch",
"orig": "siehe auch",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Altenglisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Altgriechisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Althochdeutsch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Altkirchenslawisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Bretonisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Litauisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Prußisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Russisch)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Sanskrit)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Walisisch)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "seit Marcus Pacuvius bezeugtes Erbwort aus dem uritalischen *aksi-, das sich wiederum auf das indogermanische *h₂eḱs-(i)- ‚Achsel, Achselhöhle‘ zurückführen lässt; somit etymologisch verwandt mit walisisch echel ^(→ cy), bretonisch ahel ^(→ br), sanskritisch अक्ष (akṣa-) ^(→ sa), avestisch aša-, altgriechisch ἄξων (axōn^☆) ^(→ grc) und ἅμαξα (hamaxa^☆) ^(→ grc), altpreußisch assis ^(→ prg), litauisch ašis ^(→ lt), kirchenslawisch ось (osь) ^(→ cu), russisch ось (osʹ^☆) ^(→ ru), althochdeutsch ahsa ^(→ goh) und altenglisch eax ^(→ ang)",
"forms": [
{
"form": "axis",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "axis",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "axium",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "axī",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "axibus",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "axem",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "axis",
"raw_tags": [
"Vokativ"
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"raw_tags": [
"Vokativ"
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "axe",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "axī",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "axibus",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "a·xis",
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Otto Ribbeck (Herausgeber): Scaenicae Romanorum poesis fragmenta. 3. Auflage. Band 1: Tragicorum Fragmenta, B. G. Teubner, Leipzig 1897 (Internet Archive) , Seite 151.",
"text": "„volucri currit axe quadriuga.“ (Pacuv. trag. 398)"
},
{
"ref": "Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 74.",
"text": "„Amurca decocta axem unguito et lora et calciamenta et coria omnia: meliora facies.“ (Cato agr. 97)"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Georgica, 3,106–107",
"text": "„illi instant verbere torto\net proni dant lora, volat vi fervidus axis;“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Georgica, 3,172–173",
"text": "„post valido nitens sub pondere faginus axis\ninstrepat, et iunctos temo trahat aereus orbes.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 5,819–821",
"text": "„caeruleo per summa levis volat aequora curru;\nsubsidunt undae, tumidumque sub axe tonanti\nsternitur aequor aquis, fugiunt vasto aethere nimbi.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 12,379–380",
"text": "„cum rota praecipitem et procursu concitus axis\nimpulit effunditque solo,“"
},
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 3,11,23–24",
"text": "„et duo in adversum mitti per moenia currus\nnec possent tacto stringere ab axe latus;“"
},
{
"ref": "Titus Livius, Ab urbe condita, 37,7",
"text": "„item ab axibus rotarum utrimque binae eodem modo diuersae deligabantur falces.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 15,521–523",
"text": "„nec vires tamen has rabies superasset equorum,\nni rota, perpetuum quae circumvertitur axem,\nstipitis occursu fracta ac disiecta fuisset.“"
},
{
"ref": "Gaius Iulius Caesar: Bellum civile. In: Alfred Klotz (Herausgeber): Commentarii. stereotype 2. Auflage. Vol. II, B. G. Teubner, Berlin/New York 2009, ISBN 978-3-598-71125-1 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1950) , Seite 58.",
"text": "„supraque ea tigna derecto transversas trabes iniecerunt easque axibus religaverunt.“ (Caes. Civ. 2, 9, 2)"
},
{
"ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 80.",
"text": "„trabes enim supra columnas et parastaticas et antas ponuntur; in contignationibus tigna et axes;“ (Vitr. 4, 2, 1)"
},
{
"ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 150.",
"text": "„item danda est opera, ne commisceantur axes aesculini querco, quod quercei, simul umorem perceperunt, se torquentes rimas faciunt in pavimentis.“ (Vitr. 7, 1, 2)"
},
{
"text": "„deinde in singulis tignis extremis partibus axes binis clavis figantur, uti nulla ex parte possint se torquendo anguli excitare.“(Vitr. 7, 1, 2)"
},
{
"ref": "Lucius Iunius Moderatus Columella, Res rustica, 6,19,1",
"text": "„Est autem talis machinae forma: roboreis axibus conpingitur solum, quod habet in longitudinem pedes novem et in latitudinem pars prior dipundium semissem, pars posterior quattuor pedes.“"
},
{
"ref": "Lucius Iunius Moderatus Columella, Res rustica, 6,30,2",
"text": "„Multum autem refert robur corporis ac pedum conservare, quod utrumque custodiemus, si idoneis temporibus ad praesepia, ad aquam, ad exercitationem pecus duxerimus curae que fuerit, ut stabulentur sicco loco, ne umore madescant ungulae, quod facile evitabimus, si aut stabula roboreis axibus constrata aut diligenter subinde emundata fuerit humus et paleae superiactae.“"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen IV. Libri XXIII–XXX, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1897) , Seite 374.",
"text": "„fastigium vero servari in pedes denos sescunciae ac diligenter cote despumari. quernis axibus contabulari, quia torquentur, inutile putant, immo et felice aut palea substerni melius esse, quo minor vis calcis perveniat.“ (Plin. 38, 187)"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen II. Libri VII–XV, K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71651-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1909) , Seite 103.",
"text": "„in India et boves solidis ungulis, unicornes, et feram nomine axin hinnulei pelle pluribus candidioribusque maculis,“ (Plin. 8, 76)"
}
],
"glosses": [
"Achse, Wagenachse"
],
"id": "de-axis-la-noun-wHcuTvc2",
"sense_index": "1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 3,4, 11–13",
"text": "„Mars pater et sacrae fatalia lumina Vestae,\nante meos obitus sit precor illa dies,\nqua videam, spoliis oneratos Caesaris axes,“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 2,59–60",
"text": "„non tamen ignifero quisquam consistere in axe\nme valet excepto.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 2,148",
"text": "„dumque male optatos nondum premis inscius axes.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Fasti, 4,562",
"text": "„et aligero tollitur axe Ceres.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Tristia, 4,3,30",
"text": "„Hectora Thessalico vidit ab axe rapi.“"
}
],
"glosses": [
"Wagen"
],
"id": "de-axis-la-noun-bUGDZt6j",
"raw_tags": [
"poetisch",
"auch Plural"
],
"sense_index": "2",
"tags": [
"figurative"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Vitruvius, De architectura, 9,8,8–9",
"text": "„posteriori autem parte tympano medio axis versatilis est inclusus inque eo axi aenea mollis catena est involuta, ex qua pendet ex una parte phellos (sive tympanum), qui ab aqua sublevatur, altera aequo pondere phelli sacoma saburrale. ita quantum ab aqua phellos sublevatur, tantum saburrae pondus infra deducens versat axem, axis autem tympanum.“"
}
],
"glosses": [
"Welle, Wellbaum"
],
"id": "de-axis-la-noun-UBei-3PB",
"sense_index": "3",
"topics": [
"technology"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Lucretius Carus, De rerum nautra, 6,1106–1107",
"text": "„nam quid Brittannis caelum differre putamus,\net quod in Aegypto est, qua mundi claudicat axis,“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, De natura deorum, 1,52",
"text": "„sive enim ipse mundus deus est, quid potest esse minus quietum quam nullo puncto temporis intermisso versari circum axem caeli admirabili celeritate:“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 4,480–482",
"text": "„Oceani finem iuxta solemque cadentem\nultimus Aethiopum locus est, ubi maximus Atlans\naxem umero torquet stellis ardentibus aptum:“"
}
],
"glosses": [
"Achse, Himmelsachse, Erdachse"
],
"id": "de-axis-la-noun-Y2yQJoCT",
"sense_index": "4",
"tags": [
"figurative"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Vitruvius, De architectura, 6,1,4",
"text": "„qui autem sunt proximi ad axem meridianum subiecti que solis cursui, brevioribus corporibus, colore fusco, crispo capillo, oculis nigris,“"
}
],
"glosses": [
"Pol"
],
"id": "de-axis-la-noun-g3BWUXn1",
"raw_tags": [
"poetisch"
],
"sense_index": "5"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Lucretius Carus, De rerum nautra, 6,719–720",
"text": "„nam dubio procul haec adverso flabra feruntur\nflumine, quae gelidis ab stellis axis aguntur;“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Georgica, 2,269–271",
"text": "„quin etiam caeli regionem in cortice signant,\nut quo quaeque modo steterit, qua parte calores\naustrinos tulerit, quae terga obverterit axi,“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Georgica, 3,349–351",
"text": "„at non qua Scythiae gentes Maeotia que unda,\nturbidus et torquens flaventis Hister harenas,\nquaque redit medium Rhodope porrecta sub axem.“"
}
],
"glosses": [
"Nordpol"
],
"id": "de-axis-la-noun-hiLcl~mO",
"raw_tags": [
"poetisch"
],
"sense_index": "6",
"tags": [
"special"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, Timaeus, 37",
"text": "„iam vero terram altricem nostram, quae traiecto axi sustinetur, diei noctisque effectricem eandemque custodem, antiquissimam deorum omnium voluit esse eorum, qui intra caelum gignerentur.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 2,512–513",
"text": "„aedibus in mediis nudoque sub aetheris axe\ningens ara fuit iuxta que veterrima laurus,“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 6,535–536",
"text": "„hac vice sermonum roseis Aurora quadrigis\niam medium aetherio cursu traiecerat axem.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 6,789–790",
"text": "„hic Caesar et omnis Iuli\nprogenies, magnum caeli ventura sub axem.“"
}
],
"glosses": [
"Himmel, Gewölbe"
],
"id": "de-axis-la-noun-VqvMCmWr",
"raw_tags": [
"meist poetisch"
],
"sense_index": "7"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 4,214",
"text": "„axe sub Hesperio sunt pascua Solis equorum:“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Tristia, 4,8,41",
"text": "„vita procul patria peragenda sub axe Boreo,“"
}
],
"glosses": [
"Himmelsgegend"
],
"id": "de-axis-la-noun-3GkpFq16",
"raw_tags": [
"poetisch"
],
"sense_index": "8"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Vitruvius, De architectura, 3,5,7",
"text": "„axes volutarum ne crassiores sint quam oculi magnitudo“"
}
],
"glosses": [
"Saum"
],
"id": "de-axis-la-noun-9JD-WWHp",
"raw_tags": [
"Architektur"
],
"sense_index": "9"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "2",
"word": "currus"
},
{
"sense_index": "7",
"word": "caelum"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Achse, Wagenachse",
"sense_index": "1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Achse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Achse, Wagenachse",
"sense_index": "1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Wagenachse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "poetisch, übertragen, auch Plural: Wagen",
"sense_index": "2",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Wagen"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Technik: Welle, Wellbaum",
"sense_index": "3",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Welle"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Technik: Welle, Wellbaum",
"sense_index": "3",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Wellbaum"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "übertragen: Achse, Himmelsachse, Erdachse",
"sense_index": "4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Achse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "übertragen: Achse, Himmelsachse, Erdachse",
"sense_index": "4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Himmelsachse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "übertragen: Achse, Himmelsachse, Erdachse",
"sense_index": "4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Erdachse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "poetisch: Pol",
"sense_index": "5",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Pol"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "poetisch, speziell: Nordpol",
"sense_index": "6",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Nordpol"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "meist poetisch: Himmel, Gewölbe",
"sense_index": "7",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Himmel"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "meist poetisch: Himmel, Gewölbe",
"sense_index": "7",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Gewölbe"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "poetisch: Himmelsgegend",
"sense_index": "8",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Himmelsgegend"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Architektur: Saum",
"sense_index": "9",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Saum"
}
],
"word": "axis"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Anagramm sortiert (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Latein",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Substantiv (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Substantiv 3. Deklination (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Siehe auch",
"orig": "siehe auch",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "wahrscheinlich hyperkorrekte Nebenform zu assis ^(→ la)",
"forms": [
{
"form": "assis",
"tags": [
"variant"
]
},
{
"form": "axiculus",
"sense_index": "1",
"tags": [
"diminutive"
]
},
{
"form": "axula",
"sense_index": "1",
"tags": [
"diminutive"
]
},
{
"form": "axis",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "axis",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "axium",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "axī",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "axibus",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "axem",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "axis",
"raw_tags": [
"Vokativ"
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"raw_tags": [
"Vokativ"
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "axe",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "axibus",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "a·xis",
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Gaius Iulius Caesar: Bellum civile. In: Alfred Klotz (Herausgeber): Commentarii. stereotype 2. Auflage. Vol. II, B. G. Teubner, Berlin/New York 2009, ISBN 978-3-598-71125-1 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1950) , Seite 58.",
"text": "„supraque ea tigna derecto transversas trabes iniecerunt easque axibus religaverunt.“ (Caes. Civ. 2, 9, 2)"
},
{
"ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 80.",
"text": "„trabes enim supra columnas et parastaticas et antas ponuntur; in contignationibus tigna et axes;“ (Vitr. 4, 2, 1)"
},
{
"ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 150.",
"text": "„item danda est opera, ne commisceantur axes aesculini querco, quod quercei, simul umorem perceperunt, se torquentes rimas faciunt in pavimentis.“ (Vitr. 7, 1, 2)"
},
{
"text": "„deinde in singulis tignis extremis partibus axes binis clavis figantur, uti nulla ex parte possint se torquendo anguli excitare.“(Vitr. 7, 1, 2)"
},
{
"ref": "Lucius Iunius Moderatus Columella, Res rustica, 6,19,1",
"text": "„Est autem talis machinae forma: roboreis axibus conpingitur solum, quod habet in longitudinem pedes novem et in latitudinem pars prior dipundium semissem, pars posterior quattuor pedes.“"
},
{
"ref": "Lucius Iunius Moderatus Columella, Res rustica, 6,30,2",
"text": "„Multum autem refert robur corporis ac pedum conservare, quod utrumque custodiemus, si idoneis temporibus ad praesepia, ad aquam, ad exercitationem pecus duxerimus curae que fuerit, ut stabulentur sicco loco, ne umore madescant ungulae, quod facile evitabimus, si aut stabula roboreis axibus constrata aut diligenter subinde emundata fuerit humus et paleae superiactae.“"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen IV. Libri XXIII–XXX, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1897) , Seite 374.",
"text": "„fastigium vero servari in pedes denos sescunciae ac diligenter cote despumari. quernis axibus contabulari, quia torquentur, inutile putant, immo et felice aut palea substerni melius esse, quo minor vis calcis perveniat.“ (Plin. 38, 187)"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen II. Libri VII–XV, K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71651-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1909) , Seite 103.",
"text": "„in India et boves solidis ungulis, unicornes, et feram nomine axin hinnulei pelle pluribus candidioribusque maculis,“ (Plin. 8, 76)"
}
],
"glosses": [
"Diele, Brett, Bohle"
],
"id": "de-axis-la-noun-6iD2HRor",
"raw_tags": [
"Handwerk"
],
"sense_index": "1"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Handwerk: Diele, Brett, Bohle",
"sense_index": "1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Diele"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Handwerk: Diele, Brett, Bohle",
"sense_index": "1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Brett"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Handwerk: Diele, Brett, Bohle",
"sense_index": "1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Bohle"
}
],
"word": "axis"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Anagramm sortiert (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Latein",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Substantiv (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Wartung roter Link la-Substantiv",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Siehe auch",
"orig": "siehe auch",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "bisher ungeklärt",
"forms": [
{
"form": "axis",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "axis",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "axin",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "1",
"word": "fera"
}
],
"hyphenation": "a·xis",
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen II. Libri VII–XV, K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71651-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1909) , Seite 103.",
"text": "„in India et boves solidis ungulis, unicornes, et feram nomine axin hinnulei pelle pluribus candidioribusque maculis,“ (Plin. 8, 76)"
}
],
"glosses": [
"vielleicht der Axishirsch"
],
"id": "de-axis-la-noun-dj~KjbAN",
"sense_index": "1",
"topics": [
"zoology"
]
}
],
"tags": [
"feminine",
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Zoologie: vielleicht der Axishirsch",
"sense_index": "1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Axishirsch"
}
],
"word": "axis"
}
{
"categories": [
"Anagramm sortiert (Latein)",
"Latein",
"Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"Substantiv (Latein)",
"Substantiv 3. Deklination (Latein)",
"siehe auch",
"Übersetzungen (Altenglisch)",
"Übersetzungen (Altgriechisch)",
"Übersetzungen (Althochdeutsch)",
"Übersetzungen (Altkirchenslawisch)",
"Übersetzungen (Bretonisch)",
"Übersetzungen (Litauisch)",
"Übersetzungen (Prußisch)",
"Übersetzungen (Russisch)",
"Übersetzungen (Sanskrit)",
"Übersetzungen (Walisisch)"
],
"etymology_text": "seit Marcus Pacuvius bezeugtes Erbwort aus dem uritalischen *aksi-, das sich wiederum auf das indogermanische *h₂eḱs-(i)- ‚Achsel, Achselhöhle‘ zurückführen lässt; somit etymologisch verwandt mit walisisch echel ^(→ cy), bretonisch ahel ^(→ br), sanskritisch अक्ष (akṣa-) ^(→ sa), avestisch aša-, altgriechisch ἄξων (axōn^☆) ^(→ grc) und ἅμαξα (hamaxa^☆) ^(→ grc), altpreußisch assis ^(→ prg), litauisch ašis ^(→ lt), kirchenslawisch ось (osь) ^(→ cu), russisch ось (osʹ^☆) ^(→ ru), althochdeutsch ahsa ^(→ goh) und altenglisch eax ^(→ ang)",
"forms": [
{
"form": "axis",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "axis",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "axium",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "axī",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "axibus",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "axem",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "axis",
"raw_tags": [
"Vokativ"
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"raw_tags": [
"Vokativ"
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "axe",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "axī",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "axibus",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "a·xis",
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Otto Ribbeck (Herausgeber): Scaenicae Romanorum poesis fragmenta. 3. Auflage. Band 1: Tragicorum Fragmenta, B. G. Teubner, Leipzig 1897 (Internet Archive) , Seite 151.",
"text": "„volucri currit axe quadriuga.“ (Pacuv. trag. 398)"
},
{
"ref": "Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 74.",
"text": "„Amurca decocta axem unguito et lora et calciamenta et coria omnia: meliora facies.“ (Cato agr. 97)"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Georgica, 3,106–107",
"text": "„illi instant verbere torto\net proni dant lora, volat vi fervidus axis;“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Georgica, 3,172–173",
"text": "„post valido nitens sub pondere faginus axis\ninstrepat, et iunctos temo trahat aereus orbes.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 5,819–821",
"text": "„caeruleo per summa levis volat aequora curru;\nsubsidunt undae, tumidumque sub axe tonanti\nsternitur aequor aquis, fugiunt vasto aethere nimbi.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 12,379–380",
"text": "„cum rota praecipitem et procursu concitus axis\nimpulit effunditque solo,“"
},
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 3,11,23–24",
"text": "„et duo in adversum mitti per moenia currus\nnec possent tacto stringere ab axe latus;“"
},
{
"ref": "Titus Livius, Ab urbe condita, 37,7",
"text": "„item ab axibus rotarum utrimque binae eodem modo diuersae deligabantur falces.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 15,521–523",
"text": "„nec vires tamen has rabies superasset equorum,\nni rota, perpetuum quae circumvertitur axem,\nstipitis occursu fracta ac disiecta fuisset.“"
},
{
"ref": "Gaius Iulius Caesar: Bellum civile. In: Alfred Klotz (Herausgeber): Commentarii. stereotype 2. Auflage. Vol. II, B. G. Teubner, Berlin/New York 2009, ISBN 978-3-598-71125-1 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1950) , Seite 58.",
"text": "„supraque ea tigna derecto transversas trabes iniecerunt easque axibus religaverunt.“ (Caes. Civ. 2, 9, 2)"
},
{
"ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 80.",
"text": "„trabes enim supra columnas et parastaticas et antas ponuntur; in contignationibus tigna et axes;“ (Vitr. 4, 2, 1)"
},
{
"ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 150.",
"text": "„item danda est opera, ne commisceantur axes aesculini querco, quod quercei, simul umorem perceperunt, se torquentes rimas faciunt in pavimentis.“ (Vitr. 7, 1, 2)"
},
{
"text": "„deinde in singulis tignis extremis partibus axes binis clavis figantur, uti nulla ex parte possint se torquendo anguli excitare.“(Vitr. 7, 1, 2)"
},
{
"ref": "Lucius Iunius Moderatus Columella, Res rustica, 6,19,1",
"text": "„Est autem talis machinae forma: roboreis axibus conpingitur solum, quod habet in longitudinem pedes novem et in latitudinem pars prior dipundium semissem, pars posterior quattuor pedes.“"
},
{
"ref": "Lucius Iunius Moderatus Columella, Res rustica, 6,30,2",
"text": "„Multum autem refert robur corporis ac pedum conservare, quod utrumque custodiemus, si idoneis temporibus ad praesepia, ad aquam, ad exercitationem pecus duxerimus curae que fuerit, ut stabulentur sicco loco, ne umore madescant ungulae, quod facile evitabimus, si aut stabula roboreis axibus constrata aut diligenter subinde emundata fuerit humus et paleae superiactae.“"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen IV. Libri XXIII–XXX, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1897) , Seite 374.",
"text": "„fastigium vero servari in pedes denos sescunciae ac diligenter cote despumari. quernis axibus contabulari, quia torquentur, inutile putant, immo et felice aut palea substerni melius esse, quo minor vis calcis perveniat.“ (Plin. 38, 187)"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen II. Libri VII–XV, K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71651-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1909) , Seite 103.",
"text": "„in India et boves solidis ungulis, unicornes, et feram nomine axin hinnulei pelle pluribus candidioribusque maculis,“ (Plin. 8, 76)"
}
],
"glosses": [
"Achse, Wagenachse"
],
"sense_index": "1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Sextus Propertius, Elegiae, 3,4, 11–13",
"text": "„Mars pater et sacrae fatalia lumina Vestae,\nante meos obitus sit precor illa dies,\nqua videam, spoliis oneratos Caesaris axes,“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 2,59–60",
"text": "„non tamen ignifero quisquam consistere in axe\nme valet excepto.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 2,148",
"text": "„dumque male optatos nondum premis inscius axes.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Fasti, 4,562",
"text": "„et aligero tollitur axe Ceres.“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Tristia, 4,3,30",
"text": "„Hectora Thessalico vidit ab axe rapi.“"
}
],
"glosses": [
"Wagen"
],
"raw_tags": [
"poetisch",
"auch Plural"
],
"sense_index": "2",
"tags": [
"figurative"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Vitruvius, De architectura, 9,8,8–9",
"text": "„posteriori autem parte tympano medio axis versatilis est inclusus inque eo axi aenea mollis catena est involuta, ex qua pendet ex una parte phellos (sive tympanum), qui ab aqua sublevatur, altera aequo pondere phelli sacoma saburrale. ita quantum ab aqua phellos sublevatur, tantum saburrae pondus infra deducens versat axem, axis autem tympanum.“"
}
],
"glosses": [
"Welle, Wellbaum"
],
"sense_index": "3",
"topics": [
"technology"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Lucretius Carus, De rerum nautra, 6,1106–1107",
"text": "„nam quid Brittannis caelum differre putamus,\net quod in Aegypto est, qua mundi claudicat axis,“"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, De natura deorum, 1,52",
"text": "„sive enim ipse mundus deus est, quid potest esse minus quietum quam nullo puncto temporis intermisso versari circum axem caeli admirabili celeritate:“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 4,480–482",
"text": "„Oceani finem iuxta solemque cadentem\nultimus Aethiopum locus est, ubi maximus Atlans\naxem umero torquet stellis ardentibus aptum:“"
}
],
"glosses": [
"Achse, Himmelsachse, Erdachse"
],
"sense_index": "4",
"tags": [
"figurative"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Vitruvius, De architectura, 6,1,4",
"text": "„qui autem sunt proximi ad axem meridianum subiecti que solis cursui, brevioribus corporibus, colore fusco, crispo capillo, oculis nigris,“"
}
],
"glosses": [
"Pol"
],
"raw_tags": [
"poetisch"
],
"sense_index": "5"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Lucretius Carus, De rerum nautra, 6,719–720",
"text": "„nam dubio procul haec adverso flabra feruntur\nflumine, quae gelidis ab stellis axis aguntur;“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Georgica, 2,269–271",
"text": "„quin etiam caeli regionem in cortice signant,\nut quo quaeque modo steterit, qua parte calores\naustrinos tulerit, quae terga obverterit axi,“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Georgica, 3,349–351",
"text": "„at non qua Scythiae gentes Maeotia que unda,\nturbidus et torquens flaventis Hister harenas,\nquaque redit medium Rhodope porrecta sub axem.“"
}
],
"glosses": [
"Nordpol"
],
"raw_tags": [
"poetisch"
],
"sense_index": "6",
"tags": [
"special"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero, Timaeus, 37",
"text": "„iam vero terram altricem nostram, quae traiecto axi sustinetur, diei noctisque effectricem eandemque custodem, antiquissimam deorum omnium voluit esse eorum, qui intra caelum gignerentur.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 2,512–513",
"text": "„aedibus in mediis nudoque sub aetheris axe\ningens ara fuit iuxta que veterrima laurus,“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 6,535–536",
"text": "„hac vice sermonum roseis Aurora quadrigis\niam medium aetherio cursu traiecerat axem.“"
},
{
"ref": "Publius Vergilius Maro, Aeneis, 6,789–790",
"text": "„hic Caesar et omnis Iuli\nprogenies, magnum caeli ventura sub axem.“"
}
],
"glosses": [
"Himmel, Gewölbe"
],
"raw_tags": [
"meist poetisch"
],
"sense_index": "7"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Metamorphoses, 4,214",
"text": "„axe sub Hesperio sunt pascua Solis equorum:“"
},
{
"ref": "Publius Ovidius Naso, Tristia, 4,8,41",
"text": "„vita procul patria peragenda sub axe Boreo,“"
}
],
"glosses": [
"Himmelsgegend"
],
"raw_tags": [
"poetisch"
],
"sense_index": "8"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Vitruvius, De architectura, 3,5,7",
"text": "„axes volutarum ne crassiores sint quam oculi magnitudo“"
}
],
"glosses": [
"Saum"
],
"raw_tags": [
"Architektur"
],
"sense_index": "9"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "2",
"word": "currus"
},
{
"sense_index": "7",
"word": "caelum"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Achse, Wagenachse",
"sense_index": "1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Achse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Achse, Wagenachse",
"sense_index": "1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Wagenachse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "poetisch, übertragen, auch Plural: Wagen",
"sense_index": "2",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Wagen"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Technik: Welle, Wellbaum",
"sense_index": "3",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Welle"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Technik: Welle, Wellbaum",
"sense_index": "3",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Wellbaum"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "übertragen: Achse, Himmelsachse, Erdachse",
"sense_index": "4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Achse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "übertragen: Achse, Himmelsachse, Erdachse",
"sense_index": "4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Himmelsachse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "übertragen: Achse, Himmelsachse, Erdachse",
"sense_index": "4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Erdachse"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "poetisch: Pol",
"sense_index": "5",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Pol"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "poetisch, speziell: Nordpol",
"sense_index": "6",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Nordpol"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "meist poetisch: Himmel, Gewölbe",
"sense_index": "7",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Himmel"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "meist poetisch: Himmel, Gewölbe",
"sense_index": "7",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Gewölbe"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "poetisch: Himmelsgegend",
"sense_index": "8",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Himmelsgegend"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Architektur: Saum",
"sense_index": "9",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Saum"
}
],
"word": "axis"
}
{
"categories": [
"Anagramm sortiert (Latein)",
"Latein",
"Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"Substantiv (Latein)",
"Substantiv 3. Deklination (Latein)",
"siehe auch",
"Übersetzungen (Latein)"
],
"etymology_text": "wahrscheinlich hyperkorrekte Nebenform zu assis ^(→ la)",
"forms": [
{
"form": "assis",
"tags": [
"variant"
]
},
{
"form": "axiculus",
"sense_index": "1",
"tags": [
"diminutive"
]
},
{
"form": "axula",
"sense_index": "1",
"tags": [
"diminutive"
]
},
{
"form": "axis",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "axis",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "axium",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "axī",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "axibus",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "axem",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "axis",
"raw_tags": [
"Vokativ"
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "axēs",
"raw_tags": [
"Vokativ"
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "axe",
"tags": [
"ablative",
"singular"
]
},
{
"form": "axibus",
"tags": [
"ablative",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "a·xis",
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Gaius Iulius Caesar: Bellum civile. In: Alfred Klotz (Herausgeber): Commentarii. stereotype 2. Auflage. Vol. II, B. G. Teubner, Berlin/New York 2009, ISBN 978-3-598-71125-1 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1950) , Seite 58.",
"text": "„supraque ea tigna derecto transversas trabes iniecerunt easque axibus religaverunt.“ (Caes. Civ. 2, 9, 2)"
},
{
"ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 80.",
"text": "„trabes enim supra columnas et parastaticas et antas ponuntur; in contignationibus tigna et axes;“ (Vitr. 4, 2, 1)"
},
{
"ref": "Vitruvius; Fritz Krohn (Herausgeber): De architectura. Libri decem. 1. Auflage. B. G. Teubner, Leipzig 1912 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Internet Archive) , Seite 150.",
"text": "„item danda est opera, ne commisceantur axes aesculini querco, quod quercei, simul umorem perceperunt, se torquentes rimas faciunt in pavimentis.“ (Vitr. 7, 1, 2)"
},
{
"text": "„deinde in singulis tignis extremis partibus axes binis clavis figantur, uti nulla ex parte possint se torquendo anguli excitare.“(Vitr. 7, 1, 2)"
},
{
"ref": "Lucius Iunius Moderatus Columella, Res rustica, 6,19,1",
"text": "„Est autem talis machinae forma: roboreis axibus conpingitur solum, quod habet in longitudinem pedes novem et in latitudinem pars prior dipundium semissem, pars posterior quattuor pedes.“"
},
{
"ref": "Lucius Iunius Moderatus Columella, Res rustica, 6,30,2",
"text": "„Multum autem refert robur corporis ac pedum conservare, quod utrumque custodiemus, si idoneis temporibus ad praesepia, ad aquam, ad exercitationem pecus duxerimus curae que fuerit, ut stabulentur sicco loco, ne umore madescant ungulae, quod facile evitabimus, si aut stabula roboreis axibus constrata aut diligenter subinde emundata fuerit humus et paleae superiactae.“"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen IV. Libri XXIII–XXX, B. G. Teubner, Stuttgart 1967 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1897) , Seite 374.",
"text": "„fastigium vero servari in pedes denos sescunciae ac diligenter cote despumari. quernis axibus contabulari, quia torquentur, inutile putant, immo et felice aut palea substerni melius esse, quo minor vis calcis perveniat.“ (Plin. 38, 187)"
},
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen II. Libri VII–XV, K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71651-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1909) , Seite 103.",
"text": "„in India et boves solidis ungulis, unicornes, et feram nomine axin hinnulei pelle pluribus candidioribusque maculis,“ (Plin. 8, 76)"
}
],
"glosses": [
"Diele, Brett, Bohle"
],
"raw_tags": [
"Handwerk"
],
"sense_index": "1"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Handwerk: Diele, Brett, Bohle",
"sense_index": "1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Diele"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Handwerk: Diele, Brett, Bohle",
"sense_index": "1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Brett"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Handwerk: Diele, Brett, Bohle",
"sense_index": "1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Bohle"
}
],
"word": "axis"
}
{
"categories": [
"Anagramm sortiert (Latein)",
"Latein",
"Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"Substantiv (Latein)",
"Wartung roter Link la-Substantiv",
"siehe auch"
],
"etymology_text": "bisher ungeklärt",
"forms": [
{
"form": "axis",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "axis",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "axin",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "1",
"word": "fera"
}
],
"hyphenation": "a·xis",
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen II. Libri VII–XV, K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71651-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1909) , Seite 103.",
"text": "„in India et boves solidis ungulis, unicornes, et feram nomine axin hinnulei pelle pluribus candidioribusque maculis,“ (Plin. 8, 76)"
}
],
"glosses": [
"vielleicht der Axishirsch"
],
"sense_index": "1",
"topics": [
"zoology"
]
}
],
"tags": [
"feminine",
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Zoologie: vielleicht der Axishirsch",
"sense_index": "1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Axishirsch"
}
],
"word": "axis"
}
Download raw JSONL data for axis meaning in Latein (19.1kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Latein dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the dewiktionary dump dated 2024-12-20 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.