See усталый in All languages combined, or Wiktionary
Download JSONL data for усталый meaning in Русский (7.0kB)
{
"antonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "свежий"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "отдохнувший"
}
],
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Прилагательные, склонение 1a",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские лексемы",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские прилагательные",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "Происходит от гл. устать, из у- + стать. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
"forms": [
{
"form": "уста́лый",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лое",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лая",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лые",
"tags": [
"plural",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лому",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лому",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"plural",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лое",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лую",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лый",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"accusative",
"inanimate"
]
},
{
"form": "уста́лые",
"tags": [
"plural",
"accusative",
"inanimate"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лою",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лыми",
"tags": [
"plural",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лом",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лом",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лы",
"tags": [
"plural",
"short-form"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "слабый"
}
],
"hyponyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "изнемождённый"
}
],
"lang": "Русский",
"lang_code": "ru",
"pos": "adj",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "усталость"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "усталь"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "уставание"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "устать"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "уставать"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"наречия"
],
"word": "устало"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Усталые спортсмены возвращались в радевалку."
},
{
"author": "А. А. Григорьев",
"date": "1845",
"source": "НКРЯ",
"text": "Я приехал в *** на рассвете, усталый, разбитый ухабистою доро́гой, измученный бессоницею, больной.",
"title": "«Гамлет» на одном провинциальном театре"
}
],
"glosses": [
"испытывающий слабость, упадок сил в результате работы, движения, совершения усилий"
],
"id": "ru-усталый-ru-adj-I6XUPKvk"
},
{
"examples": [
{
"text": "У тебя усталый вид."
},
{
"author": "В. Э. Берлин",
"text": "Тундры усталые плечи, // И негасимый закат. // Утро – а всё-таки вечер! // Камни – а всё-таки сад!"
}
],
"glosses": [
"проявляющий признаки такого состояния"
],
"id": "ru-усталый-ru-adj-FOtrta-K",
"raw_glosses": [
"перен. проявляющий признаки такого состояния"
],
"tags": [
"figuratively"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "Ru-усталый.ogg",
"ipa": "ʊˈstaɫɨɪ̯",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/2b/Ru-усталый.ogg/Ru-усталый.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ru-усталый.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "утомлённый"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "разбитый"
}
],
"tags": [
"qualitative"
],
"translations": [
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "tired"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "weary"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "fatigued"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "fatigado"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "cansado"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "laso"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "rendido"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "stanco"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "affaticato"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "stracco"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "fiacco"
},
{
"lang": "Корейский",
"lang_code": "ko",
"word": "지치다"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"word": "müde"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"word": "ermüdet"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "втомлений"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "стомлений"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "утомлений"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "fatigué"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "las"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "rendu"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "unavený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "znavený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "mdlý"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "umdlený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "ustaraný"
}
],
"word": "усталый"
}
{
"antonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "свежий"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "отдохнувший"
}
],
"categories": [
"Прилагательные, склонение 1a",
"Русские лексемы",
"Русские прилагательные"
],
"etymology_text": "Происходит от гл. устать, из у- + стать. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
"forms": [
{
"form": "уста́лый",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лое",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лая",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лые",
"tags": [
"plural",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лому",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лому",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"plural",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лое",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лую",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лый",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"accusative",
"inanimate"
]
},
{
"form": "уста́лые",
"tags": [
"plural",
"accusative",
"inanimate"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лою",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лыми",
"tags": [
"plural",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лом",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лом",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лы",
"tags": [
"plural",
"short-form"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "слабый"
}
],
"hyponyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "изнемождённый"
}
],
"lang": "Русский",
"lang_code": "ru",
"pos": "adj",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "усталость"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "усталь"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "уставание"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "устать"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "уставать"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"наречия"
],
"word": "устало"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Усталые спортсмены возвращались в радевалку."
},
{
"author": "А. А. Григорьев",
"date": "1845",
"source": "НКРЯ",
"text": "Я приехал в *** на рассвете, усталый, разбитый ухабистою доро́гой, измученный бессоницею, больной.",
"title": "«Гамлет» на одном провинциальном театре"
}
],
"glosses": [
"испытывающий слабость, упадок сил в результате работы, движения, совершения усилий"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "У тебя усталый вид."
},
{
"author": "В. Э. Берлин",
"text": "Тундры усталые плечи, // И негасимый закат. // Утро – а всё-таки вечер! // Камни – а всё-таки сад!"
}
],
"glosses": [
"проявляющий признаки такого состояния"
],
"raw_glosses": [
"перен. проявляющий признаки такого состояния"
],
"tags": [
"figuratively"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "Ru-усталый.ogg",
"ipa": "ʊˈstaɫɨɪ̯",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/2b/Ru-усталый.ogg/Ru-усталый.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ru-усталый.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "утомлённый"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "разбитый"
}
],
"tags": [
"qualitative"
],
"translations": [
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "tired"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "weary"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "fatigued"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "fatigado"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "cansado"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "laso"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "rendido"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "stanco"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "affaticato"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "stracco"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "fiacco"
},
{
"lang": "Корейский",
"lang_code": "ko",
"word": "지치다"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"word": "müde"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"word": "ermüdet"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "втомлений"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "стомлений"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "утомлений"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "fatigué"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "las"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "rendu"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "unavený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "znavený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "mdlý"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "umdlený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "ustaraný"
}
],
"word": "усталый"
}
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Русский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-07-01 from the ruwiktionary dump dated 2024-06-20 using wiktextract (e79c026 and b863ecc). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.