See wigilia in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Polski (indeks)",
"orig": "polski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"(1.1,4,5) p.łac. vigilia → ‘czuwanie nocne przed dniem świątecznym’ < łac. vigilia → czuwanie, straż, warta < łac. vigil → stróż lub czes. vigilie, st.czes. vigilia < śwn. vigilje < łac. vigilia → czuwanie",
"(1.2) od (1.1)",
"(1.3) pol. Wigilia"
],
"forms": [
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilij",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"genitive",
"plural",
"obsolete"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "wigiliom",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilię",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilią",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "wigiliami",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "wigiliach",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilio",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "tak",
"raw_tags": [
"sprawdzone"
],
"sense_index": "1.1-4"
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilij",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"genitive",
"plural",
"obsolete"
]
},
{
"form": "wigiliom",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigiliami",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "wigiliach",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "tak",
"raw_tags": [
"sprawdzone"
],
"sense_index": "1.5"
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "1.3",
"word": "kolacja"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "wieczerza"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"notes": [
{
"sense_index": "1.1",
"text": "por. Wigilia; zobacz też: Indeks:Polski - Indeks terminów religijnych"
},
{
"sense_index": "1.2",
"text": "zobacz też: Indeks:Polski - Kalendarz i czas"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"word": "przysłowia: od Łucji do wigilii patrz na dni, o przyszłym roku powiedzą ci"
},
{
"word": "pogoda na wigilię Narodzenia, do Nowego Roku się nie zmienia"
},
{
"word": "wiatr od południa w wigilię Świętego Marcina, pewnie będzie lekka zima"
}
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "wigilia Bożego Narodzenia"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Zesłania Ducha Świętego"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "…"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "wigilia Bożego Narodzenia"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Nowego Roku"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Trzech Króli"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Wszystkich Świętych / …"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "wigilia 1 maja"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "24 czerwca"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "1 listopada"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "30 listopada"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "6 grudnia / …"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "wigilia Dnia Świętej Łucji"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Świętego Mikołaja"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Środy Popielcowej"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "ślubu / …"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "wigilia św. Andrzeja"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "św. Jana"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "św. Katarzyny"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "św. Łucji"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "św. Mikołaja / …"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "w wigilię"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "wigilia w domu"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "zasiadać do wigilii"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "podczas wigilii"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "jeść"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "przygotowywać wigilię"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "śpiewać wigilie"
},
{
"tags": [
"noun",
"feminine"
],
"word": "Wigilia"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wigilijność"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wigiliowość"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Wilijo"
},
{
"tags": [
"obsolete",
"feminine"
],
"word": "wilia"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wilija"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "reg. śl. wilijo"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "wigilijny"
},
{
"word": "wigiliowy"
},
{
"word": "wilijny"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "wigilijnie"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"w kalendarzu chrześcijańskim dzień poprzedzający ważniejsze święto, zwłaszcza Boże Narodzenie, często połączony z postem i uroczystym oczekiwaniem"
],
"id": "pl-wigilia-pl-noun-lPs1vqiX",
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"religion"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Henryk Sienkiewicz, Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela, Warszawa 1899",
"text": "Była to wigilia Bożego Narodzenia. Z ulicy dochodził gwar ludzki i brzęczenie dzwonków przy sankach"
},
{
"ref": "Maria Konopnicka, Urbanowa, Warszawa 1904",
"roman": "…",
"text": "Tymczasem przyszła wigilia Trzech Króli…Wieczór był mroźny, pogodny"
},
{
"ref": "Hasło „wigilia” w: Encyklopedia PWN Online, Wydawnictwo Naukowe PWN.",
"text": "Wigilię zwaną przez Izraelitów wieczorem obchodzono przed każdą uroczystością jako jej początek"
},
{
"ref": "sandomierz.opoka.org.pl",
"text": "Były to obrzędy mające na celu wypędzenie czarownic, gdyż wierzono, że w wigilię Zielonych Świątek są one bardzo aktywne"
},
{
"ref": "Hasło „wigilia” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.",
"roman": "…",
"text": "Na Kurpiach, Podlasiu, Warmii i Mazurach wypiekano w wigilię Nowego Roku lub w święto Trzech Króli figurki zwierząt"
},
{
"text": "W wigilię własnego ślubu miał poważny wypadek samochodowy, z którego udało mu się wyjść bez szwanku."
}
],
"glosses": [
"dzień poprzedzający inny dzień, zwykle jakieś święto lub ważne wydarzenie"
],
"id": "pl-wigilia-pl-noun-uBOW1pBL",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"literary"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Jedliśmy wigilię, kiedy zadzwonił wujek z życzeniami."
},
{
"ref": "Hasło „W Wigilię wigilia u rodziców” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.",
"text": "W Wigilię (czyli 24 grudnia) jesteśmy zaproszeni na wigilię do rodziców"
},
{
"ref": "Władysław Reymont, Szczęśliwi [w:] Nowele, tom 1, nakładem Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1950, s. 150",
"text": "Przychodzili tam różni znajomi, witali się, zamieniali po kilka słów obojętnych i odchodzili; on siedział wciąż, bo miał jakąś ukrytą na dnie serca nadzieję, że może go który zaprosi do siebie na wigilię – ale nikt nie prosił"
}
],
"glosses": [
"tradycyjna, uroczysta wieczerza w wigilię (1.1) Bożego Narodzenia"
],
"id": "pl-wigilia-pl-noun-Z0RkC1UD",
"sense_index": "1.3"
},
{
"examples": [
{
"text": "Rzymianie dzielili noc na cztery wigilie, tzw. straże."
}
],
"glosses": [
"w starożytnym Rzymie: część nocy równa trzem godzinom"
],
"id": "pl-wigilia-pl-noun-FbP4dDX1",
"sense_index": "1.4",
"topics": [
"history"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Henryk Sienkiewicz, Wiry",
"roman": "sic!",
"text": "Po odśpiewaniu wigilii i dość długiem nabożeństwie, ukazały się we drzwiach poprzedzone krzyżem białe komże księży, za którymi wyniesiono trumnę"
},
{
"ref": "Józef Ignacy Kraszewski, Dziady i Baby, Warszawa 1908",
"text": "Baba przyjmowała dziecię, baba obmywała starca, gdy umarł, kładła go w trumnie i śpiewała nad nim wigilie"
}
],
"glosses": [
"lm wigilie: modlitwa za zmarłych; nabożeństwo żałobne"
],
"id": "pl-wigilia-pl-noun-Vf~Qftbf",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"obsolete"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "vʲiˈɟilʲja"
},
{
"ipa": "vʹiǵilʹi ̯a",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "Pl-wigilia.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e6/Pl-wigilia.ogg/Pl-wigilia.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-wigilia.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "przedświęcie"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"obsolete"
],
"word": "wilia"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "przeddzień"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "przedjutrze"
},
{
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"obsolete"
],
"word": "wilia"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "wieczerza wigilijna"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "kolacja wigilijna"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "reg. śl. wilijo"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "egzekwie"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "requiem"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "czuwania przy zmarłym"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "eve"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigilie"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.1",
"word": "antaŭtago"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.1",
"word": "antaŭvespero"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"sense_index": "1.1",
"word": "イブ"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"sense_index": "1.1",
"word": "イヴ"
},
{
"lang": "jidysz",
"lang_code": "yi",
"roman": "erew",
"sense_index": "1.1",
"word": "ערבֿ"
},
{
"lang": "kaszubski",
"lang_code": "csb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wilëjô"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigília"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"common"
],
"word": "afton"
},
{
"lang": "ukraiński",
"lang_code": "uk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "переддень"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.2",
"word": "eve"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigilie"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.2",
"word": "antaŭtago"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.2",
"word": "antaŭvespero"
},
{
"lang": "jidysz",
"lang_code": "yi",
"roman": "erew",
"sense_index": "1.2",
"word": "ערבֿ"
},
{
"lang": "kaszubski",
"lang_code": "csb",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wilëjô"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigília"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"common"
],
"word": "afton"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.3",
"word": "christmas"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.3",
"word": "eve"
},
{
"lang": "duński",
"lang_code": "da",
"sense_index": "1.3",
"tags": [
"common"
],
"word": "juleaften"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "Kristnaska"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "vespermanĝo"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "antaŭtago"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "de"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "Kristnasko"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "antaŭvespero"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "de"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "Kristnasko"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"sense_index": "1.3",
"word": "クリスマスイヴ"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"sense_index": "1.3",
"word": "クリスマスイブ"
},
{
"lang": "kaszubski",
"lang_code": "csb",
"sense_index": "1.3",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wilëjô"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"sense_index": "1.3",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "сочельник"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.3",
"tags": [
"common"
],
"word": "julaftonsmiddag"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigilie"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigília"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigilie"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigília"
}
],
"word": "wigilia"
}
{
"categories": [
"polski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"(1.1,4,5) p.łac. vigilia → ‘czuwanie nocne przed dniem świątecznym’ < łac. vigilia → czuwanie, straż, warta < łac. vigil → stróż lub czes. vigilie, st.czes. vigilia < śwn. vigilje < łac. vigilia → czuwanie",
"(1.2) od (1.1)",
"(1.3) pol. Wigilia"
],
"forms": [
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilij",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"genitive",
"plural",
"obsolete"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "wigiliom",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilię",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilią",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "wigiliami",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "wigiliach",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilio",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.1-4",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "tak",
"raw_tags": [
"sprawdzone"
],
"sense_index": "1.1-4"
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilii",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilij",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"genitive",
"plural",
"obsolete"
]
},
{
"form": "wigiliom",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigiliami",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "wigiliach",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "wigilie",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "tak",
"raw_tags": [
"sprawdzone"
],
"sense_index": "1.5"
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "1.3",
"word": "kolacja"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "wieczerza"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"notes": [
{
"sense_index": "1.1",
"text": "por. Wigilia; zobacz też: Indeks:Polski - Indeks terminów religijnych"
},
{
"sense_index": "1.2",
"text": "zobacz też: Indeks:Polski - Kalendarz i czas"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"word": "przysłowia: od Łucji do wigilii patrz na dni, o przyszłym roku powiedzą ci"
},
{
"word": "pogoda na wigilię Narodzenia, do Nowego Roku się nie zmienia"
},
{
"word": "wiatr od południa w wigilię Świętego Marcina, pewnie będzie lekka zima"
}
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "wigilia Bożego Narodzenia"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Zesłania Ducha Świętego"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "…"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "wigilia Bożego Narodzenia"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Nowego Roku"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Trzech Króli"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Wszystkich Świętych / …"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "wigilia 1 maja"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "24 czerwca"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "1 listopada"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "30 listopada"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "6 grudnia / …"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "wigilia Dnia Świętej Łucji"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Świętego Mikołaja"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "Środy Popielcowej"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "ślubu / …"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "wigilia św. Andrzeja"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "św. Jana"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "św. Katarzyny"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "św. Łucji"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "św. Mikołaja / …"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "w wigilię"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "wigilia w domu"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "zasiadać do wigilii"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "podczas wigilii"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "jeść"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "przygotowywać wigilię"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "śpiewać wigilie"
},
{
"tags": [
"noun",
"feminine"
],
"word": "Wigilia"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wigilijność"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wigiliowość"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Wilijo"
},
{
"tags": [
"obsolete",
"feminine"
],
"word": "wilia"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wilija"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "reg. śl. wilijo"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "wigilijny"
},
{
"word": "wigiliowy"
},
{
"word": "wilijny"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "wigilijnie"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"w kalendarzu chrześcijańskim dzień poprzedzający ważniejsze święto, zwłaszcza Boże Narodzenie, często połączony z postem i uroczystym oczekiwaniem"
],
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"religion"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Henryk Sienkiewicz, Z pamiętnika poznańskiego nauczyciela, Warszawa 1899",
"text": "Była to wigilia Bożego Narodzenia. Z ulicy dochodził gwar ludzki i brzęczenie dzwonków przy sankach"
},
{
"ref": "Maria Konopnicka, Urbanowa, Warszawa 1904",
"roman": "…",
"text": "Tymczasem przyszła wigilia Trzech Króli…Wieczór był mroźny, pogodny"
},
{
"ref": "Hasło „wigilia” w: Encyklopedia PWN Online, Wydawnictwo Naukowe PWN.",
"text": "Wigilię zwaną przez Izraelitów wieczorem obchodzono przed każdą uroczystością jako jej początek"
},
{
"ref": "sandomierz.opoka.org.pl",
"text": "Były to obrzędy mające na celu wypędzenie czarownic, gdyż wierzono, że w wigilię Zielonych Świątek są one bardzo aktywne"
},
{
"ref": "Hasło „wigilia” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.",
"roman": "…",
"text": "Na Kurpiach, Podlasiu, Warmii i Mazurach wypiekano w wigilię Nowego Roku lub w święto Trzech Króli figurki zwierząt"
},
{
"text": "W wigilię własnego ślubu miał poważny wypadek samochodowy, z którego udało mu się wyjść bez szwanku."
}
],
"glosses": [
"dzień poprzedzający inny dzień, zwykle jakieś święto lub ważne wydarzenie"
],
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"literary"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Jedliśmy wigilię, kiedy zadzwonił wujek z życzeniami."
},
{
"ref": "Hasło „W Wigilię wigilia u rodziców” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.",
"text": "W Wigilię (czyli 24 grudnia) jesteśmy zaproszeni na wigilię do rodziców"
},
{
"ref": "Władysław Reymont, Szczęśliwi [w:] Nowele, tom 1, nakładem Gebethnera i Wolffa, Warszawa 1950, s. 150",
"text": "Przychodzili tam różni znajomi, witali się, zamieniali po kilka słów obojętnych i odchodzili; on siedział wciąż, bo miał jakąś ukrytą na dnie serca nadzieję, że może go który zaprosi do siebie na wigilię – ale nikt nie prosił"
}
],
"glosses": [
"tradycyjna, uroczysta wieczerza w wigilię (1.1) Bożego Narodzenia"
],
"sense_index": "1.3"
},
{
"examples": [
{
"text": "Rzymianie dzielili noc na cztery wigilie, tzw. straże."
}
],
"glosses": [
"w starożytnym Rzymie: część nocy równa trzem godzinom"
],
"sense_index": "1.4",
"topics": [
"history"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Henryk Sienkiewicz, Wiry",
"roman": "sic!",
"text": "Po odśpiewaniu wigilii i dość długiem nabożeństwie, ukazały się we drzwiach poprzedzone krzyżem białe komże księży, za którymi wyniesiono trumnę"
},
{
"ref": "Józef Ignacy Kraszewski, Dziady i Baby, Warszawa 1908",
"text": "Baba przyjmowała dziecię, baba obmywała starca, gdy umarł, kładła go w trumnie i śpiewała nad nim wigilie"
}
],
"glosses": [
"lm wigilie: modlitwa za zmarłych; nabożeństwo żałobne"
],
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"obsolete"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "vʲiˈɟilʲja"
},
{
"ipa": "vʹiǵilʹi ̯a",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "Pl-wigilia.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/e/e6/Pl-wigilia.ogg/Pl-wigilia.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-wigilia.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "przedświęcie"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"obsolete"
],
"word": "wilia"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "przeddzień"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "przedjutrze"
},
{
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"obsolete"
],
"word": "wilia"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "wieczerza wigilijna"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "kolacja wigilijna"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "reg. śl. wilijo"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "egzekwie"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "requiem"
},
{
"sense_index": "1.5",
"word": "czuwania przy zmarłym"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "eve"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigilie"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.1",
"word": "antaŭtago"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.1",
"word": "antaŭvespero"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"sense_index": "1.1",
"word": "イブ"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"sense_index": "1.1",
"word": "イヴ"
},
{
"lang": "jidysz",
"lang_code": "yi",
"roman": "erew",
"sense_index": "1.1",
"word": "ערבֿ"
},
{
"lang": "kaszubski",
"lang_code": "csb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wilëjô"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigília"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"common"
],
"word": "afton"
},
{
"lang": "ukraiński",
"lang_code": "uk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "переддень"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.2",
"word": "eve"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigilie"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.2",
"word": "antaŭtago"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.2",
"word": "antaŭvespero"
},
{
"lang": "jidysz",
"lang_code": "yi",
"roman": "erew",
"sense_index": "1.2",
"word": "ערבֿ"
},
{
"lang": "kaszubski",
"lang_code": "csb",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wilëjô"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigília"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"common"
],
"word": "afton"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.3",
"word": "christmas"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.3",
"word": "eve"
},
{
"lang": "duński",
"lang_code": "da",
"sense_index": "1.3",
"tags": [
"common"
],
"word": "juleaften"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "Kristnaska"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "vespermanĝo"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "antaŭtago"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "de"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "Kristnasko"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "antaŭvespero"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "de"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.3",
"word": "Kristnasko"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"sense_index": "1.3",
"word": "クリスマスイヴ"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"sense_index": "1.3",
"word": "クリスマスイブ"
},
{
"lang": "kaszubski",
"lang_code": "csb",
"sense_index": "1.3",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "wilëjô"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"sense_index": "1.3",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "сочельник"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.3",
"tags": [
"common"
],
"word": "julaftonsmiddag"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigilie"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.4",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigília"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigilie"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "vigília"
}
],
"word": "wigilia"
}
Download raw JSONL data for wigilia meaning in język polski (12.2kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable język polski dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-18 from the plwiktionary dump dated 2025-01-01 using wiktextract (e4a2c88 and 4230888). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.