"czerstwy" meaning in język polski

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Polski (indeks)",
      "orig": "polski (indeks)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "czerstwa",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwi",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwego",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular",
        "masculine",
        "animate",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwej",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwego",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwych",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural",
        "masculine",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwemu",
      "tags": [
        "dative",
        "singular",
        "masculine",
        "animate",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwej",
      "tags": [
        "dative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwemu",
      "tags": [
        "dative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "dative",
        "plural",
        "masculine",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwego",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular",
        "masculine",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwą",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwych",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular",
        "masculine",
        "animate",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwą",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwymi",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural",
        "masculine",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "locative",
        "singular",
        "masculine",
        "animate",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwej",
      "tags": [
        "locative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "locative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwych",
      "tags": [
        "locative",
        "plural",
        "masculine",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwa",
      "tags": [
        "vocative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "vocative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwi",
      "tags": [
        "vocative",
        "plural",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "vocative",
        "plural",
        "nonvirile"
      ]
    }
  ],
  "lang": "język polski",
  "lang_code": "pl",
  "notes": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "text": "Współcześnie używane znaczenie słowa „czerstwy” zostało przeinaczone ze względu na zmiany w postrzeganiu i produkcji chleba. Dawniej słowo „czerstwy” znaczyło 'zdrowy, dobrze trzymający się'. Chleb pieczony dawniej spożywany był dopiero na drugi dzień lub nawet po kilku dniach. Taki „świeży” bochenek prosto z pieca uważany był za niezdrowy (tak jak obecnie ciasta). A że smaczny, to można by go za dużo zjeść – co na pewno nie było ekonomiczne. Obecnie chleb kupujemy prosto ze sklepu/piekarni jeszcze ciepły, a po kilku dniach (ze względu na różne dodatki i spulchniacze) staje się twardy i nie do jedzenia. Dlatego określenie „czerstwy” jako chleb mający kilka dni, czyli przetrzymany, zmieniło swoje znaczenie z dobrego na złe."
    }
  ],
  "pos": "adj",
  "pos_text": "przymiotnik",
  "related": [
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "czerstwy staruszek"
    },
    {
      "tags": [
        "noun",
        "feminine"
      ],
      "word": "czerstwość"
    },
    {
      "tags": [
        "adverb"
      ],
      "word": "czerstwo"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "o chlebie nieświeży, suchy"
      ],
      "id": "pl-czerstwy-pl-adj-FpB0dvE~",
      "sense_index": "1.1"
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Cudzysłowy w parametrze „hasło”",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Dialektyzmy polskie",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Dialektyzmy polskie - Poznań",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "glosses": [
        "o chlebie gw. (Poznań) świeży"
      ],
      "id": "pl-czerstwy-pl-adj-D5rVy6wz",
      "raw_tags": [
        "daw."
      ],
      "sense_index": "1.2"
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Dialektyzmy polskie",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Dialektyzmy polskie - Poznań",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "E. Orzeszkowa: Hekuba.",
          "text": "Nie bardzo już młoda, ale czerstwa i żwawa, trochę, zanadto otyła, jednak zgrabna […]"
        }
      ],
      "glosses": [
        "o człowieku krzepki, zdrowy, gw. (Poznań) zdrowy, żwawy, młody"
      ],
      "id": "pl-czerstwy-pl-adj-JXDWxDv0",
      "sense_index": "1.3"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "ˈʧ̑ɛrstfɨ"
    },
    {
      "ipa": "čerstfy",
      "tags": [
        "Slavic-alphabet"
      ]
    },
    {
      "audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-czerstwy.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fd/LL-Q809_(pol)-Poemat-czerstwy.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-czerstwy.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fd/LL-Q809_(pol)-Poemat-czerstwy.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-czerstwy.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-czerstwy.wav"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "stale"
    },
    {
      "lang": "białoruski",
      "lang_code": "be",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "чэрствы"
    },
    {
      "lang": "chiński standardowy",
      "lang_code": "zh",
      "roman": "lǎo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "老"
    },
    {
      "lang": "esperanto",
      "lang_code": "eo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "malfreŝa"
    },
    {
      "lang": "niemiecki",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "altbacken"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "чёрствый"
    },
    {
      "lang": "ukraiński",
      "lang_code": "uk",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "черствий"
    },
    {
      "lang": "włoski",
      "lang_code": "it",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "raffermo"
    },
    {
      "lang": "białoruski",
      "lang_code": "be",
      "sense_index": "1.3",
      "word": "бадзёры"
    },
    {
      "lang": "niemiecki",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1.3",
      "word": "rüstig"
    }
  ],
  "word": "czerstwy"
}

{
  "categories": [
    "polski (indeks)"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "czerstwa",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwi",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwego",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular",
        "masculine",
        "animate",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwej",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwego",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwych",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural",
        "masculine",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwemu",
      "tags": [
        "dative",
        "singular",
        "masculine",
        "animate",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwej",
      "tags": [
        "dative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwemu",
      "tags": [
        "dative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "dative",
        "plural",
        "masculine",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwego",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular",
        "masculine",
        "animate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwą",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwych",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular",
        "masculine",
        "animate",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwą",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwymi",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural",
        "masculine",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "locative",
        "singular",
        "masculine",
        "animate",
        "inanimate"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwej",
      "tags": [
        "locative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwym",
      "tags": [
        "locative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwych",
      "tags": [
        "locative",
        "plural",
        "masculine",
        "nonvirile"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwa",
      "tags": [
        "vocative",
        "singular",
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "vocative",
        "singular",
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwi",
      "tags": [
        "vocative",
        "plural",
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "czerstwe",
      "tags": [
        "vocative",
        "plural",
        "nonvirile"
      ]
    }
  ],
  "lang": "język polski",
  "lang_code": "pl",
  "notes": [
    {
      "sense_index": "1.1",
      "text": "Współcześnie używane znaczenie słowa „czerstwy” zostało przeinaczone ze względu na zmiany w postrzeganiu i produkcji chleba. Dawniej słowo „czerstwy” znaczyło 'zdrowy, dobrze trzymający się'. Chleb pieczony dawniej spożywany był dopiero na drugi dzień lub nawet po kilku dniach. Taki „świeży” bochenek prosto z pieca uważany był za niezdrowy (tak jak obecnie ciasta). A że smaczny, to można by go za dużo zjeść – co na pewno nie było ekonomiczne. Obecnie chleb kupujemy prosto ze sklepu/piekarni jeszcze ciepły, a po kilku dniach (ze względu na różne dodatki i spulchniacze) staje się twardy i nie do jedzenia. Dlatego określenie „czerstwy” jako chleb mający kilka dni, czyli przetrzymany, zmieniło swoje znaczenie z dobrego na złe."
    }
  ],
  "pos": "adj",
  "pos_text": "przymiotnik",
  "related": [
    {
      "sense_index": "1.3",
      "word": "czerstwy staruszek"
    },
    {
      "tags": [
        "noun",
        "feminine"
      ],
      "word": "czerstwość"
    },
    {
      "tags": [
        "adverb"
      ],
      "word": "czerstwo"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "o chlebie nieświeży, suchy"
      ],
      "sense_index": "1.1"
    },
    {
      "categories": [
        "Cudzysłowy w parametrze „hasło”",
        "Dialektyzmy polskie",
        "Dialektyzmy polskie - Poznań"
      ],
      "glosses": [
        "o chlebie gw. (Poznań) świeży"
      ],
      "raw_tags": [
        "daw."
      ],
      "sense_index": "1.2"
    },
    {
      "categories": [
        "Dialektyzmy polskie",
        "Dialektyzmy polskie - Poznań"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "E. Orzeszkowa: Hekuba.",
          "text": "Nie bardzo już młoda, ale czerstwa i żwawa, trochę, zanadto otyła, jednak zgrabna […]"
        }
      ],
      "glosses": [
        "o człowieku krzepki, zdrowy, gw. (Poznań) zdrowy, żwawy, młody"
      ],
      "sense_index": "1.3"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "ˈʧ̑ɛrstfɨ"
    },
    {
      "ipa": "čerstfy",
      "tags": [
        "Slavic-alphabet"
      ]
    },
    {
      "audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-czerstwy.wav",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fd/LL-Q809_(pol)-Poemat-czerstwy.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-czerstwy.wav.mp3",
      "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fd/LL-Q809_(pol)-Poemat-czerstwy.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-czerstwy.wav.ogg",
      "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-czerstwy.wav"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "angielski",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "stale"
    },
    {
      "lang": "białoruski",
      "lang_code": "be",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "чэрствы"
    },
    {
      "lang": "chiński standardowy",
      "lang_code": "zh",
      "roman": "lǎo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "老"
    },
    {
      "lang": "esperanto",
      "lang_code": "eo",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "malfreŝa"
    },
    {
      "lang": "niemiecki",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "altbacken"
    },
    {
      "lang": "rosyjski",
      "lang_code": "ru",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "чёрствый"
    },
    {
      "lang": "ukraiński",
      "lang_code": "uk",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "черствий"
    },
    {
      "lang": "włoski",
      "lang_code": "it",
      "sense_index": "1.1",
      "word": "raffermo"
    },
    {
      "lang": "białoruski",
      "lang_code": "be",
      "sense_index": "1.3",
      "word": "бадзёры"
    },
    {
      "lang": "niemiecki",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1.3",
      "word": "rüstig"
    }
  ],
  "word": "czerstwy"
}