See rotmistrz on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Polski (indeks)",
"orig": "polski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"śwn. rotte + st.czes. mistr"
],
"forms": [
{
"form": "rotmistrza",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzowi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrza",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzem",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzu",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzu",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzowie",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrze",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzów",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzom",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzów",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzami",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzach",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzowie",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrze",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "stopień"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "oficer"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "dowódca"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"notes": [
{
"text": "Forma dopełniacza liczby mnogiej „rotmistrzy” jest niepoprawna."
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"word": "przysłowia: nie może być dobrym rotmistrzem, który nie był nigdy żołnierzem"
},
{
"word": "z rotmistrzów hetmani rosną"
}
],
"raw_tags": [
"męskoosobowy"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "rotmistrz kawalerii"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "ułanów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "mundur"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "dystynkcje"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "stopień rotmistrza"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "awans na rotmistrza"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "rotmistrz chorągwi"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "piechoty"
},
{
"tags": [
"noun",
"neuter"
],
"word": "rotmistrzostwo"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "rotmistrzowa"
},
{
"tags": [
"masculine"
],
"word": "podrotmistrz"
},
{
"raw_tags": [
"czas.",
"ndk."
],
"word": "rotmistrzować"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "rotmistrzowski"
},
{
"tags": [
"abbreviation"
],
"word": "rtm."
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Stopień rotmistrza jest odpowiednikiem kapitana."
}
],
"glosses": [
"stopień oficerski w kawalerii, będący odpowiednikiem rangi kapitana"
],
"id": "pl-rotmistrz-pl-noun-95xkr-~C",
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"history",
"military"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Anna Pawełczyńska, Wartości a przemoc: zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, PWN, 1995.",
"text": "Po rotmistrzu Witoldzie Pileckim, bohaterze Oświęcimia, zacierano wszelkie ślady na ziemi i w polskiej historii"
},
{
"ref": "Artur Oppman (Or-Ot), Stare Miasto. Obrazki z dawnych lat, Kraków 1902.",
"text": "Na Starem Mieście koło Pijarów, / Gdzie hymny Bogu lud wierny śpiewa, / Mieszka inwalid spod trzech sztandarów: / Ułański rotmistrz Jacek Cholewa"
}
],
"glosses": [
"oficer mający stopień rotmistrza (1.1)"
],
"id": "pl-rotmistrz-pl-noun-VzkJrwOE",
"sense_index": "1.2",
"topics": [
"military"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Kajetan Abgarowicz (Abgar-Sołtan), Rusini. Szkice i obrazki, Kraków 1893.",
"text": "Dla rotmistrza, dowódcy szwadronu, wybrał sierżant kwaterę w nowej, najparadniejszej w całej wsi chacie Hnata"
},
{
"ref": "Druga Księga Królewska 1,9; Biblia Wujka (wyd. 1923).",
"text": "I posłał do niego rotmistrza pięćdziesiątnika i pięćdziesiąt, którzy byli pod nim: który poszedł do niego, i siedzącemu na wierzchu góry, rzekł: Człowiecze Boży, król rozkazał, abyś zszedł"
}
],
"glosses": [
"dowódca roty piechoty, chorągwi jazdy lub szwadronu"
],
"id": "pl-rotmistrz-pl-noun-4I64mOnh",
"sense_index": "1.3",
"topics": [
"history",
"military"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "ˈrɔtmʲisṭʃ"
},
{
"ipa": "rotmʹisṭš",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-rotmistrz.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fa/LL-Q809_(pol)-Poemat-rotmistrz.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-rotmistrz.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fa/LL-Q809_(pol)-Poemat-rotmistrz.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-rotmistrz.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-rotmistrz.wav"
}
],
"translations": [
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "rotmistr"
},
{
"lang": "duński",
"lang_code": "da",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"common"
],
"word": "ritmester"
},
{
"lang": "litewski",
"lang_code": "lt",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "rotmistras"
},
{
"lang": "niderlandzki",
"lang_code": "nl",
"sense_index": "1.1",
"word": "ritmeester"
},
{
"lang": "niemiecki",
"lang_code": "de",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Rittmeister"
},
{
"lang": "norweski (bokmål)",
"lang_code": "nb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "rittmester"
},
{
"lang": "norweski (nynorsk)",
"lang_code": "nn",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "rittmeister"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"roman": "rotmistr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "ротмистр"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"common"
],
"word": "ryttmästare"
},
{
"lang": "ukraiński",
"lang_code": "uk",
"roman": "rotmìstr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "ротмістр"
}
],
"word": "rotmistrz"
}
{
"categories": [
"polski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"śwn. rotte + st.czes. mistr"
],
"forms": [
{
"form": "rotmistrza",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzowi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrza",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzem",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzu",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzu",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "rotmistrzowie",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrze",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzów",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzom",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzów",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzami",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzach",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrzowie",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "rotmistrze",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "stopień"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "oficer"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "dowódca"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"notes": [
{
"text": "Forma dopełniacza liczby mnogiej „rotmistrzy” jest niepoprawna."
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"word": "przysłowia: nie może być dobrym rotmistrzem, który nie był nigdy żołnierzem"
},
{
"word": "z rotmistrzów hetmani rosną"
}
],
"raw_tags": [
"męskoosobowy"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "rotmistrz kawalerii"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "ułanów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "mundur"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "dystynkcje"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "stopień rotmistrza"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "awans na rotmistrza"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "rotmistrz chorągwi"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "piechoty"
},
{
"tags": [
"noun",
"neuter"
],
"word": "rotmistrzostwo"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "rotmistrzowa"
},
{
"tags": [
"masculine"
],
"word": "podrotmistrz"
},
{
"raw_tags": [
"czas.",
"ndk."
],
"word": "rotmistrzować"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "rotmistrzowski"
},
{
"tags": [
"abbreviation"
],
"word": "rtm."
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Stopień rotmistrza jest odpowiednikiem kapitana."
}
],
"glosses": [
"stopień oficerski w kawalerii, będący odpowiednikiem rangi kapitana"
],
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"history",
"military"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Anna Pawełczyńska, Wartości a przemoc: zarys socjologicznej problematyki Oświęcimia, PWN, 1995.",
"text": "Po rotmistrzu Witoldzie Pileckim, bohaterze Oświęcimia, zacierano wszelkie ślady na ziemi i w polskiej historii"
},
{
"ref": "Artur Oppman (Or-Ot), Stare Miasto. Obrazki z dawnych lat, Kraków 1902.",
"text": "Na Starem Mieście koło Pijarów, / Gdzie hymny Bogu lud wierny śpiewa, / Mieszka inwalid spod trzech sztandarów: / Ułański rotmistrz Jacek Cholewa"
}
],
"glosses": [
"oficer mający stopień rotmistrza (1.1)"
],
"sense_index": "1.2",
"topics": [
"military"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Kajetan Abgarowicz (Abgar-Sołtan), Rusini. Szkice i obrazki, Kraków 1893.",
"text": "Dla rotmistrza, dowódcy szwadronu, wybrał sierżant kwaterę w nowej, najparadniejszej w całej wsi chacie Hnata"
},
{
"ref": "Druga Księga Królewska 1,9; Biblia Wujka (wyd. 1923).",
"text": "I posłał do niego rotmistrza pięćdziesiątnika i pięćdziesiąt, którzy byli pod nim: który poszedł do niego, i siedzącemu na wierzchu góry, rzekł: Człowiecze Boży, król rozkazał, abyś zszedł"
}
],
"glosses": [
"dowódca roty piechoty, chorągwi jazdy lub szwadronu"
],
"sense_index": "1.3",
"topics": [
"history",
"military"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "ˈrɔtmʲisṭʃ"
},
{
"ipa": "rotmʹisṭš",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-rotmistrz.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fa/LL-Q809_(pol)-Poemat-rotmistrz.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-rotmistrz.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fa/LL-Q809_(pol)-Poemat-rotmistrz.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-rotmistrz.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-rotmistrz.wav"
}
],
"translations": [
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "rotmistr"
},
{
"lang": "duński",
"lang_code": "da",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"common"
],
"word": "ritmester"
},
{
"lang": "litewski",
"lang_code": "lt",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "rotmistras"
},
{
"lang": "niderlandzki",
"lang_code": "nl",
"sense_index": "1.1",
"word": "ritmeester"
},
{
"lang": "niemiecki",
"lang_code": "de",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Rittmeister"
},
{
"lang": "norweski (bokmål)",
"lang_code": "nb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "rittmester"
},
{
"lang": "norweski (nynorsk)",
"lang_code": "nn",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "rittmeister"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"roman": "rotmistr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "ротмистр"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"common"
],
"word": "ryttmästare"
},
{
"lang": "ukraiński",
"lang_code": "uk",
"roman": "rotmìstr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "ротмістр"
}
],
"word": "rotmistrz"
}
Download raw JSONL data for rotmistrz meaning in All languages combined (5.6kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-03 from the plwiktionary dump dated 2025-01-01 using wiktextract (eaedd02 and 8fbd9e8). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.