See Warszawa on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Polski (indeks)",
"orig": "polski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"(1.1) W źródłach podobne brzmienie od XIV wieku. W XIV-XV w. miała różne brzmienia: Warszewa, Warszowa, Varschewia, Warschouia. W dzisiejszej postaci od XV w., a powszechnie od XVI w. Nazwa pochodzi od imienia rycerza Warsza (z rodu Rawów), do którego należała wieś. Imię to pochodzi od imion złożonych typu Warcisław, *Wrocisław lub nawet Wrocław. Zarówno imię, jak i nazwę Warszawa można też łączyć z pniem *vṛch- (*vъrch-).",
"Legenda o Warsie i Sawie jest niepoprawną etymologią ludową, zwłaszcza że Sawa było imieniem męskim. Błędne jest też wywodzenie formy Warszawa od zawołania „warz (= gotuj), Ewo”, wynikającej z innej legendy."
],
"forms": [
{
"form": "Warszawy",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawy",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszaw",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawie",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawom",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawę",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawy",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawą",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawami",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawie",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawach",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawo",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawy",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"vocative",
"plural"
]
}
],
"holonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Mazowsze"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "Góry Piłsudskiego"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"meronyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Bemowo"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Białołęka"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Bielany"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Mokotów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Ochota"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Praga"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Rembertów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Śródmieście"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Targówek"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Ursus"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Ursynów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wawer"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wesoła"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wilanów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Włochy"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wola"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Żoliborz"
}
],
"notes": [
{
"text": "zob. też Warszawa (ujednoznacznienie) w Wikipedii"
},
{
"sense_index": "1.1",
"text": "w gwarach mazurskich pojawiały się także nazwy Warsawa, Warsiawa, Warsęga i Warsięga"
},
{
"sense_index": "1.4",
"text": "gdy mowa o samochodzie tej marki, używa się rzeczownika pisanego od małej litery warszawa"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"word": "będziesz ty z Litwy albo Kijowa, gdy masz co w mieszku, Warszawa schowa"
},
{
"word": "choć Warszawa ciasna, ale jasna"
},
{
"word": "do Warszawy po buty, do Krakowa po żonę"
},
{
"word": "kto nie umie kraść i oszukiwać, nie ma się po co w Warszawie znajdywać"
},
{
"word": "lepiej w nocy na wsi niż w dzień w Warszawie"
},
{
"word": "poszła bieda do Warszawy, i tam nie ma wielkiej sławy"
},
{
"word": "Warszawa nie Podlasie, kupiłem ja, kup i wasze"
},
{
"word": "wszystkiego w Warszawie dostanie, tylko ojca i matki nie dostanie"
},
{
"word": "Warszawa matka, Kraków ojciec"
},
{
"word": "Warszawy nie zadziwisz"
},
{
"word": "w Warszawie taki zwyczaj: kiedy nie masz, nie pożyczaj"
},
{
"word": "w Warszawie, w Krakowie i we Lwowie, kto bez grosza, głodu się dowie"
}
],
"raw_tags": [
"nazwa",
"własna"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "być / bywać / zamieszkać / mieszkać / pomieszkiwać / żyć / pracować / urodzić się / umrzeć / osiedlać się / osiedlić się w Warszawie • wyjeżdżać / wyjechać / jechać / dojechać / udać się / wprowadzać się / wprowadzić się do Warszawy • przyjeżdżać / przyjechać / jechać / wyprowadzać się / wyprowadzić się z Warszawy • być / stać się mieszkańcem / mieszkanką Warszawy • mieszkaniec / mieszkanka Warszawy • droga / ulica / plac / dom / budynek / mieszkanie / siedziba w Warszawie • pochodzić z Warszawy • przeprowadzać się / przeprowadzić się do Warszawy"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "flaga"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "herb Warszawy"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "zdobyć Warszawę"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "wejść na Warszawę"
},
{
"sense_index": "1.4",
"word": "samochód marki Warszawa"
},
{
"tags": [
"noun",
"feminine"
],
"word": "warszawa"
},
{
"tags": [
"masculine"
],
"word": "warszawiak"
},
{
"tags": [
"masculine"
],
"word": "warszawianin"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "warszawianka"
},
{
"tags": [
"masculine"
],
"word": "warszawista"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "warszawistka"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "warszawka"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Warszawka"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "warszawskość"
},
{
"tags": [
"nonvirile"
],
"word": "varsaviana"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "warszawski"
},
{
"word": "podwarszawski"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Warszawa leży nad Wisłą."
},
{
"ref": "Paweł Domagała, Warszawa.",
"text": "A w nocy w Warszawie z każdej z ulic, z każdej z bram / Ze stadionów, mostów, bruków słychać ciepły szept / To Warszawa / Za mnie modli się Warszawa"
}
],
"glosses": [
"stolica Polski, największe polskie miasto"
],
"id": "pl-Warszawa-pl-noun-AUwrGbFd",
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"geography"
]
},
{
"glosses": [
"toponim, nazwa kilku wsi i osad w Polsce"
],
"id": "pl-Warszawa-pl-noun--PJkzcJG",
"sense_index": "1.2",
"topics": [
"geography"
]
},
{
"glosses": [
"góra na południowym Spitsbergenie, na zachodnim skraju Gór Piłsudskiego"
],
"id": "pl-Warszawa-pl-noun-rjdeBRSc",
"sense_index": "1.3",
"topics": [
"geography"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Samochody marki Warszawa produkowano w stolicy."
}
],
"glosses": [
"marka polskiego samochodu produkowanego w latach 1951-1973"
],
"id": "pl-Warszawa-pl-noun-H11h-wAx",
"sense_index": "1.4",
"topics": [
"automotive"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Ostatecznie decyzję podejmie Warszawa."
}
],
"glosses": [
"rząd, władze Polski"
],
"id": "pl-Warszawa-pl-noun-2fEiOKGL",
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"metaphoric"
],
"topics": [
"political-science"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "varˈʃava"
},
{
"ipa": "varšava",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "Pl-Warszawa.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/01/Pl-Warszawa.ogg/Pl-Warszawa.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-Warszawa.ogg"
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-Warszawa.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/3c/LL-Q809_(pol)-Poemat-Warszawa.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-Warszawa.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/3c/LL-Q809_(pol)-Poemat-Warszawa.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-Warszawa.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-Warszawa.wav"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "miasto stołeczne Warszawa"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"abbreviation"
],
"word": "W-wa"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wawa"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"periphrastic"
],
"word": "syreni gród"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "afrykanerski",
"lang_code": "af",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warskou"
},
{
"lang": "amharski",
"lang_code": "am",
"sense_index": "1.1",
"word": "ዋርሶው"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warsaw"
},
{
"lang": "arabski",
"lang_code": "ar",
"roman": "wārsaw",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "وارسو"
},
{
"lang": "azerski",
"lang_code": "az",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varşava"
},
{
"lang": "baskijski",
"lang_code": "eu",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsovia"
},
{
"lang": "bengalski",
"lang_code": "bn",
"roman": "ōẏāraśa",
"sense_index": "1.1",
"word": "ওয়ারশ"
},
{
"lang": "białoruski",
"lang_code": "be",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "bułgarski",
"lang_code": "bg",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "chiński standardowy",
"lang_code": "zh",
"roman": "huáshā",
"sense_index": "1.1",
"word": "华沙"
},
{
"lang": "chorwacki",
"lang_code": "hr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "czuwaski",
"lang_code": "cv",
"sense_index": "1.1",
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "dolnołużycki",
"lang_code": "dsb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Waršawa"
},
{
"lang": "duński",
"lang_code": "da",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warszawa"
},
{
"lang": "dzongkha",
"lang_code": "dz",
"sense_index": "1.1",
"word": "ཝར་སོ།"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsovio"
},
{
"lang": "estoński",
"lang_code": "et",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varssavi"
},
{
"lang": "fiński",
"lang_code": "fi",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsova"
},
{
"lang": "francuski",
"lang_code": "fr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsovie"
},
{
"lang": "górnołużycki",
"lang_code": "hsb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Waršawa"
},
{
"lang": "gruziński",
"lang_code": "ka",
"roman": "varshava",
"sense_index": "1.1",
"word": "ვარშავა"
},
{
"lang": "hebrajski",
"lang_code": "he",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "ורשה"
},
{
"lang": "hindi",
"lang_code": "hi",
"roman": "vārasô",
"sense_index": "1.1",
"word": "वारसॉ"
},
{
"lang": "hiszpański",
"lang_code": "es",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsovia"
},
{
"lang": "interlingua",
"lang_code": "ia",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsovia"
},
{
"lang": "irlandzki",
"lang_code": "ga",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Vársá"
},
{
"lang": "islandzki",
"lang_code": "is",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsjá"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"roman": "warushawa",
"sense_index": "1.1",
"word": "ワルシャワ"
},
{
"lang": "jidysz",
"lang_code": "yi",
"roman": "warsze",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "וואַרשע"
},
{
"lang": "kannada",
"lang_code": "kn",
"roman": "vārsā",
"sense_index": "1.1",
"word": "ವಾರ್ಸಾ"
},
{
"lang": "kataloński",
"lang_code": "ca",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsòvia"
},
{
"lang": "litewski",
"lang_code": "lt",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšuva"
},
{
"lang": "luksemburski",
"lang_code": "lb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warschau"
},
{
"lang": "łaciński",
"lang_code": "la",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsovia"
},
{
"lang": "łotewski",
"lang_code": "lv",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "malajalam",
"lang_code": "ml",
"roman": "vāḻsa",
"sense_index": "1.1",
"word": "വാഴ്സ"
},
{
"lang": "niderlandzki",
"lang_code": "nl",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warschau"
},
{
"lang": "niemiecki",
"lang_code": "de",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warschau"
},
{
"lang": "norweski (bokmål)",
"lang_code": "nb",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warszawa"
},
{
"lang": "nowogrecki",
"lang_code": "el",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Βαρσοβία"
},
{
"lang": "nowopruski",
"lang_code": "art-prg",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Wāršawa"
},
{
"lang": "orija",
"lang_code": "or",
"roman": "ॱārasa",
"sense_index": "1.1",
"word": "ୱାରସ"
},
{
"lang": "ormiański",
"lang_code": "hy",
"roman": "V'arshav'a",
"sense_index": "1.1",
"word": "Վարշավա"
},
{
"lang": "pendżabski",
"lang_code": "pa",
"roman": "vārasā",
"sense_index": "1.1",
"word": "ਵਾਰਸਾ"
},
{
"lang": "perski",
"lang_code": "fa",
"roman": "waršaw",
"sense_index": "1.1",
"word": "ورشو"
},
{
"lang": "portugalski",
"lang_code": "pt",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsóvia"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"roman": "Varšava",
"sense_index": "1.1",
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "rumuński",
"lang_code": "ro",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varșovia"
},
{
"lang": "slovio",
"lang_code": "slovio",
"roman": "Варшава",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsxava"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "słoweński",
"lang_code": "sl",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "suahili",
"lang_code": "sw",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warshawa"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warszawa"
},
{
"lang": "tajski",
"lang_code": "th",
"sense_index": "1.1",
"word": "วอร์ซอ"
},
{
"lang": "tamilski",
"lang_code": "ta",
"roman": "vārcāvā",
"sense_index": "1.1",
"word": "வார்சாவா"
},
{
"lang": "turecki",
"lang_code": "tr",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varşova"
},
{
"lang": "tybetański",
"lang_code": "bo",
"roman": "war so",
"sense_index": "1.1",
"word": "ཝར་སོ"
},
{
"lang": "ukraiński",
"lang_code": "uk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "węgierski",
"lang_code": "hu",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsó"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warśaw"
},
{
"lang": "włoski",
"lang_code": "it",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsavia"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.2",
"word": "Warśaw"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.3",
"word": "Warśaw"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.4",
"word": "Warśaw"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.5",
"word": "Warśaw"
}
],
"word": "Warszawa"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Duński (indeks)",
"orig": "duński (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"pol. Warszawa"
],
"lang": "język duński",
"lang_code": "da",
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"raw_tags": [
"nazwa",
"własna"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Warszawapagten"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "warszawapagtland"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Warszawa har været Polens hovedstad siden 1596.",
"translation": "Warszawa jest stolicą Polski od 1596 roku."
}
],
"glosses": [
"Warszawa"
],
"id": "pl-Warszawa-da-noun-Wqtwj7jp",
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"geography"
]
}
],
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warszawa"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Norweski (bokmål) (indeks)",
"orig": "norweski (bokmål) (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"pol. Warszawa"
],
"lang": "język norweski (bokmål)",
"lang_code": "nb",
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"raw_tags": [
"nazwa",
"własna"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"translation": "Układ Warszawski",
"word": "Warszawapakten"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"Warszawa"
],
"id": "pl-Warszawa-nb-noun-Wqtwj7jp",
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"geography"
]
}
],
"word": "Warszawa"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Szwedzki (indeks)",
"orig": "szwedzki (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"pol. Warszawa"
],
"lang": "język szwedzki",
"lang_code": "sv",
"notes": [
{
"text": "inna pisownia: Varsjava, Warsau"
},
{
"text": "zobacz też: stolice krajów Europy w języku szwedzkim"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"raw_tags": [
"nazwa",
"własna"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"translation": "powstanie warszawskie",
"word": "Warszawaupproret"
},
{
"sense_index": "1.1",
"translation": "Układ Warszawski",
"word": "Warszawapakten"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"Warszawa"
],
"id": "pl-Warszawa-sv-noun-Wqtwj7jp",
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"geography"
]
}
],
"word": "Warszawa"
}
{
"categories": [
"duński (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"pol. Warszawa"
],
"lang": "język duński",
"lang_code": "da",
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"raw_tags": [
"nazwa",
"własna"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Warszawapagten"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "warszawapagtland"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Warszawa har været Polens hovedstad siden 1596.",
"translation": "Warszawa jest stolicą Polski od 1596 roku."
}
],
"glosses": [
"Warszawa"
],
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"geography"
]
}
],
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warszawa"
}
{
"categories": [
"norweski (bokmål) (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"pol. Warszawa"
],
"lang": "język norweski (bokmål)",
"lang_code": "nb",
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"raw_tags": [
"nazwa",
"własna"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"translation": "Układ Warszawski",
"word": "Warszawapakten"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"Warszawa"
],
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"geography"
]
}
],
"word": "Warszawa"
}
{
"categories": [
"polski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"(1.1) W źródłach podobne brzmienie od XIV wieku. W XIV-XV w. miała różne brzmienia: Warszewa, Warszowa, Varschewia, Warschouia. W dzisiejszej postaci od XV w., a powszechnie od XVI w. Nazwa pochodzi od imienia rycerza Warsza (z rodu Rawów), do którego należała wieś. Imię to pochodzi od imion złożonych typu Warcisław, *Wrocisław lub nawet Wrocław. Zarówno imię, jak i nazwę Warszawa można też łączyć z pniem *vṛch- (*vъrch-).",
"Legenda o Warsie i Sawie jest niepoprawną etymologią ludową, zwłaszcza że Sawa było imieniem męskim. Błędne jest też wywodzenie formy Warszawa od zawołania „warz (= gotuj), Ewo”, wynikającej z innej legendy."
],
"forms": [
{
"form": "Warszawy",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawy",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszaw",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawie",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawom",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawę",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawy",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawą",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawami",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawie",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawach",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "Warszawo",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "Warszawy",
"sense_index": "1.1-5",
"tags": [
"potential",
"rare",
"vocative",
"plural"
]
}
],
"holonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Mazowsze"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "Góry Piłsudskiego"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"meronyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Bemowo"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Białołęka"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Bielany"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Mokotów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Ochota"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Praga"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Rembertów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Śródmieście"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Targówek"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Ursus"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Ursynów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wawer"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wesoła"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wilanów"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Włochy"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wola"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Żoliborz"
}
],
"notes": [
{
"text": "zob. też Warszawa (ujednoznacznienie) w Wikipedii"
},
{
"sense_index": "1.1",
"text": "w gwarach mazurskich pojawiały się także nazwy Warsawa, Warsiawa, Warsęga i Warsięga"
},
{
"sense_index": "1.4",
"text": "gdy mowa o samochodzie tej marki, używa się rzeczownika pisanego od małej litery warszawa"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"word": "będziesz ty z Litwy albo Kijowa, gdy masz co w mieszku, Warszawa schowa"
},
{
"word": "choć Warszawa ciasna, ale jasna"
},
{
"word": "do Warszawy po buty, do Krakowa po żonę"
},
{
"word": "kto nie umie kraść i oszukiwać, nie ma się po co w Warszawie znajdywać"
},
{
"word": "lepiej w nocy na wsi niż w dzień w Warszawie"
},
{
"word": "poszła bieda do Warszawy, i tam nie ma wielkiej sławy"
},
{
"word": "Warszawa nie Podlasie, kupiłem ja, kup i wasze"
},
{
"word": "wszystkiego w Warszawie dostanie, tylko ojca i matki nie dostanie"
},
{
"word": "Warszawa matka, Kraków ojciec"
},
{
"word": "Warszawy nie zadziwisz"
},
{
"word": "w Warszawie taki zwyczaj: kiedy nie masz, nie pożyczaj"
},
{
"word": "w Warszawie, w Krakowie i we Lwowie, kto bez grosza, głodu się dowie"
}
],
"raw_tags": [
"nazwa",
"własna"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "być / bywać / zamieszkać / mieszkać / pomieszkiwać / żyć / pracować / urodzić się / umrzeć / osiedlać się / osiedlić się w Warszawie • wyjeżdżać / wyjechać / jechać / dojechać / udać się / wprowadzać się / wprowadzić się do Warszawy • przyjeżdżać / przyjechać / jechać / wyprowadzać się / wyprowadzić się z Warszawy • być / stać się mieszkańcem / mieszkanką Warszawy • mieszkaniec / mieszkanka Warszawy • droga / ulica / plac / dom / budynek / mieszkanie / siedziba w Warszawie • pochodzić z Warszawy • przeprowadzać się / przeprowadzić się do Warszawy"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "flaga"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "herb Warszawy"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "zdobyć Warszawę"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "wejść na Warszawę"
},
{
"sense_index": "1.4",
"word": "samochód marki Warszawa"
},
{
"tags": [
"noun",
"feminine"
],
"word": "warszawa"
},
{
"tags": [
"masculine"
],
"word": "warszawiak"
},
{
"tags": [
"masculine"
],
"word": "warszawianin"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "warszawianka"
},
{
"tags": [
"masculine"
],
"word": "warszawista"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "warszawistka"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "warszawka"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Warszawka"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "warszawskość"
},
{
"tags": [
"nonvirile"
],
"word": "varsaviana"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "warszawski"
},
{
"word": "podwarszawski"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Warszawa leży nad Wisłą."
},
{
"ref": "Paweł Domagała, Warszawa.",
"text": "A w nocy w Warszawie z każdej z ulic, z każdej z bram / Ze stadionów, mostów, bruków słychać ciepły szept / To Warszawa / Za mnie modli się Warszawa"
}
],
"glosses": [
"stolica Polski, największe polskie miasto"
],
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"geography"
]
},
{
"glosses": [
"toponim, nazwa kilku wsi i osad w Polsce"
],
"sense_index": "1.2",
"topics": [
"geography"
]
},
{
"glosses": [
"góra na południowym Spitsbergenie, na zachodnim skraju Gór Piłsudskiego"
],
"sense_index": "1.3",
"topics": [
"geography"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Samochody marki Warszawa produkowano w stolicy."
}
],
"glosses": [
"marka polskiego samochodu produkowanego w latach 1951-1973"
],
"sense_index": "1.4",
"topics": [
"automotive"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Ostatecznie decyzję podejmie Warszawa."
}
],
"glosses": [
"rząd, władze Polski"
],
"sense_index": "1.5",
"tags": [
"metaphoric"
],
"topics": [
"political-science"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "varˈʃava"
},
{
"ipa": "varšava",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "Pl-Warszawa.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/01/Pl-Warszawa.ogg/Pl-Warszawa.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Pl-Warszawa.ogg"
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-Warszawa.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/3c/LL-Q809_(pol)-Poemat-Warszawa.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-Warszawa.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/3/3c/LL-Q809_(pol)-Poemat-Warszawa.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-Warszawa.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-Warszawa.wav"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "miasto stołeczne Warszawa"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"abbreviation"
],
"word": "W-wa"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "Wawa"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"periphrastic"
],
"word": "syreni gród"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "afrykanerski",
"lang_code": "af",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warskou"
},
{
"lang": "amharski",
"lang_code": "am",
"sense_index": "1.1",
"word": "ዋርሶው"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warsaw"
},
{
"lang": "arabski",
"lang_code": "ar",
"roman": "wārsaw",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "وارسو"
},
{
"lang": "azerski",
"lang_code": "az",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varşava"
},
{
"lang": "baskijski",
"lang_code": "eu",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsovia"
},
{
"lang": "bengalski",
"lang_code": "bn",
"roman": "ōẏāraśa",
"sense_index": "1.1",
"word": "ওয়ারশ"
},
{
"lang": "białoruski",
"lang_code": "be",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "bułgarski",
"lang_code": "bg",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "chiński standardowy",
"lang_code": "zh",
"roman": "huáshā",
"sense_index": "1.1",
"word": "华沙"
},
{
"lang": "chorwacki",
"lang_code": "hr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "czeski",
"lang_code": "cs",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "czuwaski",
"lang_code": "cv",
"sense_index": "1.1",
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "dolnołużycki",
"lang_code": "dsb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Waršawa"
},
{
"lang": "duński",
"lang_code": "da",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warszawa"
},
{
"lang": "dzongkha",
"lang_code": "dz",
"sense_index": "1.1",
"word": "ཝར་སོ།"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsovio"
},
{
"lang": "estoński",
"lang_code": "et",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varssavi"
},
{
"lang": "fiński",
"lang_code": "fi",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsova"
},
{
"lang": "francuski",
"lang_code": "fr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsovie"
},
{
"lang": "górnołużycki",
"lang_code": "hsb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Waršawa"
},
{
"lang": "gruziński",
"lang_code": "ka",
"roman": "varshava",
"sense_index": "1.1",
"word": "ვარშავა"
},
{
"lang": "hebrajski",
"lang_code": "he",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "ורשה"
},
{
"lang": "hindi",
"lang_code": "hi",
"roman": "vārasô",
"sense_index": "1.1",
"word": "वारसॉ"
},
{
"lang": "hiszpański",
"lang_code": "es",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsovia"
},
{
"lang": "interlingua",
"lang_code": "ia",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsovia"
},
{
"lang": "irlandzki",
"lang_code": "ga",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Vársá"
},
{
"lang": "islandzki",
"lang_code": "is",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsjá"
},
{
"lang": "japoński",
"lang_code": "ja",
"roman": "warushawa",
"sense_index": "1.1",
"word": "ワルシャワ"
},
{
"lang": "jidysz",
"lang_code": "yi",
"roman": "warsze",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "וואַרשע"
},
{
"lang": "kannada",
"lang_code": "kn",
"roman": "vārsā",
"sense_index": "1.1",
"word": "ವಾರ್ಸಾ"
},
{
"lang": "kataloński",
"lang_code": "ca",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsòvia"
},
{
"lang": "litewski",
"lang_code": "lt",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšuva"
},
{
"lang": "luksemburski",
"lang_code": "lb",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warschau"
},
{
"lang": "łaciński",
"lang_code": "la",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsovia"
},
{
"lang": "łotewski",
"lang_code": "lv",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "malajalam",
"lang_code": "ml",
"roman": "vāḻsa",
"sense_index": "1.1",
"word": "വാഴ്സ"
},
{
"lang": "niderlandzki",
"lang_code": "nl",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warschau"
},
{
"lang": "niemiecki",
"lang_code": "de",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "Warschau"
},
{
"lang": "norweski (bokmål)",
"lang_code": "nb",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warszawa"
},
{
"lang": "nowogrecki",
"lang_code": "el",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Βαρσοβία"
},
{
"lang": "nowopruski",
"lang_code": "art-prg",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Wāršawa"
},
{
"lang": "orija",
"lang_code": "or",
"roman": "ॱārasa",
"sense_index": "1.1",
"word": "ୱାରସ"
},
{
"lang": "ormiański",
"lang_code": "hy",
"roman": "V'arshav'a",
"sense_index": "1.1",
"word": "Վարշավա"
},
{
"lang": "pendżabski",
"lang_code": "pa",
"roman": "vārasā",
"sense_index": "1.1",
"word": "ਵਾਰਸਾ"
},
{
"lang": "perski",
"lang_code": "fa",
"roman": "waršaw",
"sense_index": "1.1",
"word": "ورشو"
},
{
"lang": "portugalski",
"lang_code": "pt",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsóvia"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"roman": "Varšava",
"sense_index": "1.1",
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "rumuński",
"lang_code": "ro",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varșovia"
},
{
"lang": "slovio",
"lang_code": "slovio",
"roman": "Варшава",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsxava"
},
{
"lang": "słowacki",
"lang_code": "sk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "słoweński",
"lang_code": "sl",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varšava"
},
{
"lang": "suahili",
"lang_code": "sw",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warshawa"
},
{
"lang": "szwedzki",
"lang_code": "sv",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warszawa"
},
{
"lang": "tajski",
"lang_code": "th",
"sense_index": "1.1",
"word": "วอร์ซอ"
},
{
"lang": "tamilski",
"lang_code": "ta",
"roman": "vārcāvā",
"sense_index": "1.1",
"word": "வார்சாவா"
},
{
"lang": "turecki",
"lang_code": "tr",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varşova"
},
{
"lang": "tybetański",
"lang_code": "bo",
"roman": "war so",
"sense_index": "1.1",
"word": "ཝར་སོ"
},
{
"lang": "ukraiński",
"lang_code": "uk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Варшава"
},
{
"lang": "węgierski",
"lang_code": "hu",
"sense_index": "1.1",
"word": "Varsó"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.1",
"word": "Warśaw"
},
{
"lang": "włoski",
"lang_code": "it",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Varsavia"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.2",
"word": "Warśaw"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.3",
"word": "Warśaw"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.4",
"word": "Warśaw"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.5",
"word": "Warśaw"
}
],
"word": "Warszawa"
}
{
"categories": [
"szwedzki (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"pol. Warszawa"
],
"lang": "język szwedzki",
"lang_code": "sv",
"notes": [
{
"text": "inna pisownia: Varsjava, Warsau"
},
{
"text": "zobacz też: stolice krajów Europy w języku szwedzkim"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"raw_tags": [
"nazwa",
"własna"
],
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"translation": "powstanie warszawskie",
"word": "Warszawaupproret"
},
{
"sense_index": "1.1",
"translation": "Układ Warszawski",
"word": "Warszawapakten"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"Warszawa"
],
"sense_index": "1.1",
"topics": [
"geography"
]
}
],
"word": "Warszawa"
}
Download raw JSONL data for Warszawa meaning in All languages combined (15.5kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the plwiktionary dump dated 2024-12-20 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.