See яҙыу on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Język baszkirski",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Baszkirski (indeks)",
"orig": "baszkirski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"(1.1-9), (2.1-10) praturk. *yạŕ- → pisać",
"(1.10), (2.12-14), (3.1) praturk. *yāŕ- → chybić, pomylić się, zgrzeszyć",
"(2.15-22) praturk. *yạŕ- → rozciągać, rozkładać, prostować"
],
"hyponyms": [
{
"sense_index": "1.1-3",
"word": "хат"
},
{
"sense_index": "1.1-3",
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"sense_index": "1.1-3",
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "бит"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "гәзит"
}
],
"lang": "język baszkirski",
"lang_code": "ba",
"meronyms": [
{
"sense_index": "1.6",
"word": "хәреф"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "тамға"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "билдә"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"related": [
{
"sense_index": "1.4",
"topics": [
"technology"
],
"translation": "napis główny",
"word": "төп яҙыу"
},
{
"sense_index": "1.5",
"translation": "atrament",
"word": "яҙыу ҡараһы"
},
{
"sense_index": "1.5",
"translation": "wzór pisma",
"word": "яҙыу өлгөһө"
},
{
"sense_index": "1.5",
"translation": "ortografia",
"word": "дөрөҫ яҙыу"
},
{
"sense_index": "1.5",
"translation": "omyłka pisarska",
"word": "яҙыу хатаһы / яҙыуҙағы хата"
},
{
"sense_index": "1.6",
"translation": "pismo arabskie",
"word": "ғәрәп / латин / кирил яҙыуы"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "łacińskie"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "cyrylickie"
},
{
"sense_index": "1.6",
"translation": "być piśmiennym",
"word": "яҙыу таныу"
},
{
"sense_index": "1.8",
"translation": "lekcja kaligrafii",
"word": "(матур) яҙыу дәресе"
},
{
"sense_index": "1.9",
"translation": "nagrywanie dźwięku",
"word": "тауыш яҙыу"
},
{
"sense_index": "1.11",
"translation": "ubijanie masła",
"word": "май яҙыу"
},
{
"sense_index": "1.12",
"translation": "zawinąć w papier",
"word": "яҙыуға төрөү"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "gazetę"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "яҙыусы"
},
{
"word": "яҙғыс"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙылыш"
},
{
"word": "яҙмыш"
},
{
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"word": "яҙыныу"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "яҙыулы"
},
{
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙынҡы"
},
{
"word": "яҙыртын"
},
{
"word": "яҙғы"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙыртын"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Кәрим, Мостай. Әҫәрҙәр (биш томда). 3-сө том: пьесалар, повестар, хикәйәләр. Өфө: Башҡортостан \"Китап\" нәшриәте, 1997, s. 101",
"text": "Мәхмүт башта яҙыуҙы русса уҡып сыға, унан башҡортса һөйләп бирә.",
"translation": "Mahmut najpierw odczytał tekst po rosyjsku, a potem przetłumaczył na baszkirski."
}
],
"glosses": [
"pisany tekst, napis"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-UXIgizlV",
"sense_index": "1.1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Кәрим, Мостай. Әҫәрҙәр (биш томда). 4-се том: повестар, хикәйәләр, хәтирәләр. Өфө: Башҡортостан \"Китап\" нәшриәте, 1998, s. 19",
"text": "Мөһөрлө яҙыуҙа хата китмәҫ.",
"translation": "W piśmie z pieczęcią pomyłki nie będzie."
}
],
"glosses": [
"pismo, dokument"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-PdnKB3Up",
"sense_index": "1.2"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Әхмәтзәки Вәлиди Туған. Әҫәрҙәр (1917 йылға ҡәҙәр яҙылған әҫәрҙәре). Өфө, Башҡортостан \"Китап\" нәшриәте, 1996, s. 47",
"text": "Уның был яҙыуҙары 1893 — 1895 йылдарҙа Верхнеуральск өйәҙендә ошо башҡорт музыкаһын йыйыу ниәте менән сәйәхәтенән һуң сыҡтылар.",
"translation": "Te jego notatki zostały opublikowane po jego podróży do powiatu wierchnieuralskiego w celu zebrania muzyki baszkirskiej w latach 1893 — 1895."
}
],
"glosses": [
"zapisek, notatka"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-yVzRAbJW",
"sense_index": "1.3"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Бикбаев Ф.М. Русско-башкирский словарь терминов и понятий по черчению. Тезаурус. – Уфа, Китап, 2008, s. 90",
"text": "Төп яҙыу — һыҙмалағы төрлө яҙыуҙарҙың береһе.",
"translation": "Napis główny to jeden z typów napisów, widocznych na rysunku technicznym."
}
],
"glosses": [
"napis, zapis, wpis"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-gg3xJd-G",
"sense_index": "1.4"
},
{
"examples": [
{
"literal_meaning": "tego pisania).",
"text": "Барыбер өйрәнермен мин ул яҙыуҙы.",
"translation": "I tak nauczę się pisać"
}
],
"glosses": [
"pisanie, napisanie"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-V1xgUpL6",
"sense_index": "1.5"
},
{
"examples": [
{
"text": "Өндәр яҙыуҙа хәрефтәр менән белдерелә.",
"translation": "Głoski na piśmie oznacza się literami."
}
],
"glosses": [
"pismo (system znaków, grafika)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-kSD7clJc",
"sense_index": "1.6"
},
{
"examples": [
{
"ref": "xt/77 Бураҡаева М. Әҫәрҙәр. I том. Повестар. Өфө: Китап, 2018, s. 78",
"text": "Кем икәнлеген яҙмаған, еңгәһе тиһәң, уның яҙыуы түгел.",
"translation": "Nie wiadomo, kto to napisał, może bratowa, ale to nie jej charakter pisma."
}
],
"glosses": [
"charakter pisma"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-9IT9M5PV",
"sense_index": "1.7"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Донъяла ике һөнәр генә Хоҙайҙан: береһе табип, икенсеһе – уҡытыусы...” Мораҙым гәзите.",
"text": "Бер көндө матур яҙыу дәресендә бер хәрефте яңылыш буяп, юйып төҙәтәм тигәндә, дәфтәрем тишелеп сыҡты.",
"translation": "Pewnego dnia, podczas lekcji kaligrafii, kiedy chciałam poprawić źle napisaną literę, podarł mi się zeszyt."
}
],
"glosses": [
"kaligrafia"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-jPV36nIz",
"raw_tags": [
"uczn."
],
"sense_index": "1.8",
"tags": [
"colloquial"
],
"topics": [
"education"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Ғәйнетдинов Ю. I Донъя һуғышында әсирлектә булған башҡорт һалдаттары йырлаған йырҙар. Ватандаш, №12, 2014, s. 182.",
"text": "Әлбиттә, фонограммархив ойоштороу өсөн иң беренсе тауыш яҙыу техникаһы кәрәк.",
"translation": "Wiadomo, że do utworzenia fonoteki przede wszystkim potrzebny jest sprzęt do nagrywania dźwięku."
}
],
"glosses": [
"nagranie, nagrywanie (proces)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-RiSmD7wN",
"sense_index": "1.9"
},
{
"glosses": [
"błąd, pomyłka"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-gg9fbZHw",
"sense_index": "1.10"
},
{
"examples": [
{
"literal_meaning": "zakłady ubijania masła).",
"ref": "Мортаза Рәхимов республиканың көньяҡ райондарында булды. Башинформ, 4 май 2010.",
"text": "Бының өсөн хужалыҡта һөт һәм май яҙыу цехтары төҙөлгән.",
"translation": "W tym celu w gospodarstwie zbudowano mleczarnie oraz masłownie"
}
],
"glosses": [
"ubijanie (masła, śmietany)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-h-vZgxuH",
"sense_index": "1.11"
},
{
"glosses": [
"kawałek papieru, papierek (gazeta, strona księgi itd.)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-noun-NvSOrDBw",
"sense_index": "1.12",
"tags": [
"colloquial",
"dialectal"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "jɑˈðɯw"
},
{
"ipa": "jɑð"
},
{
"audio": "Ba-яҙ.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fb/Ba-яҙ.ogg/Ba-яҙ.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ba-яҙ.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "яҙма"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "ҡағыҙ"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "документ"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "ҡулхат"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "имлә"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "әлифба"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "алфавит"
},
{
"sense_index": "1.7",
"word": "почерк"
},
{
"sense_index": "1.7",
"tags": [
"metaphoric"
],
"word": "ҡул"
},
{
"sense_index": "1.8",
"word": "каллиграфия"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "хата"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "яңылыш"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "яҙыҡ"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "яҙыҡлыҡ"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "гонаһ"
},
{
"sense_index": "1.11",
"word": "туҡыу"
},
{
"sense_index": "1.11",
"word": "бешеү"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "ҡағыҙ"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "гәзит"
}
],
"word": "яҙыу"
}
{
"antonyms": [
{
"sense_index": "2.15",
"word": "көсһөҙләндереү"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "йомшартыу"
},
{
"sense_index": "2.17",
"word": "бөкләү"
},
{
"sense_index": "2.18",
"word": "бутау"
}
],
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Język baszkirski",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Baszkirski (indeks)",
"orig": "baszkirski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"(1.1-9), (2.1-10) praturk. *yạŕ- → pisać",
"(1.10), (2.12-14), (3.1) praturk. *yāŕ- → chybić, pomylić się, zgrzeszyć",
"(2.15-22) praturk. *yạŕ- → rozciągać, rozkładać, prostować"
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "2.2",
"word": "ижад итеү"
}
],
"lang": "język baszkirski",
"lang_code": "ba",
"pos": "verb",
"pos_text": "czasownik",
"proverbs": [
{
"sense_index": "2.1",
"translation": "utrwalić",
"word": "ташҡа яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.1",
"tags": [
"literally"
],
"word": "trwale zapamiętać ( zapisać na kamieniu)"
},
{
"sense_index": "2.1",
"translation": "kłamać",
"word": "туҙға яҙмау"
},
{
"sense_index": "2.1",
"tags": [
"literally"
],
"word": "mówić głupoty ( nie zapisać na korze)"
},
{
"sense_index": "2.1",
"translation": "zapomnieć",
"word": "боҙға яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "źle zapamiętać"
},
{
"sense_index": "2.1",
"tags": [
"literally"
],
"word": "nie utrwalić ( zapisać na lodzie)"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "байлыҡ боҙға яҙған, ғилем ташҡа яҙған"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "йәш хәтер ташҡа яҙған, ҡарт хәтер боҙға яҙған"
},
{
"sense_index": "2.10",
"word": "тупрағың ҡайҙа яҙған булһа, үлемең шунда"
},
{
"sense_index": "2.11",
"word": "һыу яҙып, май төшмәй"
},
{
"sense_index": "2.14",
"tags": [
"ablative"
],
"translation": "stracić (czyjś) ślad",
"word": "эҙ яҙыу / юл яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.15",
"translation": "(pracować) niestrudzenie",
"word": "бил яҙмай (эшләү)"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "gorliwie"
},
{
"sense_index": "2.15",
"tags": [
"literally"
],
"word": "bez wytchnienia ( nie wyprostowując kręgosłupa)"
},
{
"sense_index": "2.16",
"translation": "radować się",
"word": "маңлай яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.16",
"tags": [
"literally"
],
"word": "cieszyć się ( wyprostować czoło)"
},
{
"sense_index": "2.22",
"tags": [
"literally"
],
"translation": "wyciszyć smutek ( ranę serca)",
"word": "йөрәк яраһын яҙыу"
}
],
"related": [
{
"sense_index": "2.1-7",
"translation": "zapisać",
"word": "яҙып ҡуйыу"
},
{
"sense_index": "2.1-7",
"word": "wpisać"
},
{
"sense_index": "2.1-7",
"word": "napisać"
},
{
"sense_index": "2.1-7",
"word": "zanotować"
},
{
"sense_index": "2.1-7",
"word": "przepisać"
},
{
"sense_index": "2.1",
"translation": "pisać kredą",
"word": "бур / ҡәләм / ручка менән яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "ołówkiem"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "długopisem"
},
{
"sense_index": "2.4",
"translation": "nagrywać wideo",
"word": "видеоға яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.11",
"translation": "ubijać masło",
"word": "май яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.12-13",
"translation": "stracić rachubę",
"word": "иҫәптән яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.12-13",
"word": "pomylić się"
},
{
"sense_index": "2.12-13",
"word": "zgubić się w obliczeniach"
},
{
"sense_index": "2.12",
"translation": "chybić (ominąć cel / nie trafić w cel)",
"word": "атып яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.13",
"translation": "stracić wzrok",
"word": "күҙҙән яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.13",
"translation": "stracić przytomność",
"word": "һуштан яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.13",
"translation": "oniemieć",
"word": "телдән яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.13",
"word": "zaniemówić"
},
{
"sense_index": "2.15",
"translation": "rozciągać ręce",
"word": "ҡулды / аяҡты / билде яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "nogi"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "kręgosłup"
},
{
"sense_index": "2.16",
"translation": "rozwinąć skrzydła",
"word": "ҡанат яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.17",
"translation": "rozplątać włosy",
"word": "сәс яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.19",
"translation": "targać wełnę",
"word": "йөн яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.21",
"translation": "dać upust sile",
"word": "көс яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.21",
"word": "uwolnić siłę"
},
{
"sense_index": "2.22",
"translation": "stłumić głód",
"word": "асыуҙы / ҡайғыны яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.22",
"word": "smutek"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "яҙыусы"
},
{
"word": "яҙғыс"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙылыш"
},
{
"word": "яҙмыш"
},
{
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"word": "яҙыныу"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "яҙыулы"
},
{
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙынҡы"
},
{
"word": "яҙыртын"
},
{
"word": "яҙғы"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙыртын"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Әхтәмов М.Х. Башҡорт халыҡ мәҡәлдәре һәм әйтемдәре һүҙлеге. - Өфө, Китап, 2008, s. 630",
"text": "Ун ҡат уҡы, бер ҡат яҙ.",
"translation": "Dziesięć razy przeczytaj, jeden raz napisz."
}
],
"glosses": [
"pisać"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-cfRRPlqa",
"sense_index": "2.1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Л. Батыршина. Әсәйем ҡайтҡас..., \"Аҡбуҙат\" журналы, №3, 2003 йыл.",
"text": "Шиғыр яҙҙым әсәйемә, тағы ваҡытым ҡалғас.",
"translation": "Napisałam wiersz dla mamy, póki jeszcze miałam czas."
}
],
"glosses": [
"pisać, tworzyć"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-~j5IpPVR",
"sense_index": "2.2",
"topics": [
"literature"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Поварисов, С. Тел байлығы сикһеҙ. Ватандаш, №7, 2013, s. 137",
"text": "Ҡәләм яҙа, яҙыусы дан ала.",
"translation": "Pióro pisze, pisarz (z tego) słynie."
}
],
"glosses": [
"pisać, nadawać się do pisania (o długopisie, ołówku itd.)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-yIYMq725",
"sense_index": "2.3"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Хәйбуллина Р. Үҙ телеңдә ҡотла! \"Ашҡаҙар\" гәзите, 28 декабрь 2020.",
"text": "Видеоға яҙған ваҡытта камераның горизонталь рәүештә урынлашыуы төп шарт.",
"translation": "Podstawowym warunkiem jest pozioma orientacja kamery podczas nagrywania wideo."
}
],
"glosses": [
"rejestrować, nagrywać"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-N0~YyQzu",
"sense_index": "2.4"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Башҡорт халыҡ ижады. 6-сы том. Эпос. Өфө: Китап, 2002, s. 36",
"text": "Ул үҙе лә риза булғас, яҙыу яҙҙыҡ.",
"translation": "Ponieważ sam się zgodził, sporządziliśmy dokument."
}
],
"glosses": [
"spisywać, sporządzać (zapis, dokument)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-DX4i7Lkd",
"sense_index": "2.5"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Хамматов Яныбай. Төньяҡ амурҙары. Беренсе китап. – Өфө, 1983, s. 173",
"text": "Әсфәндиәр мулла ҡалын дәфтәргә ниҙер яҙып ҡуйҙы.",
"translation": "Mułła Esfandijar coś zapisał do grubego zeszytu."
}
],
"glosses": [
"zapisywać, notować"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-qwiNW6XJ",
"sense_index": "2.6"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Әхтәмов М.А. Омонимдар (аҙаш һүҙҙәр) һүҙлеге. – Өфө, Китап, 2006, s. 352",
"text": "Командир ағай, мине лә отрядҡа яҙ.",
"translation": "Panie dowódco, mnie też zapisz do oddziału."
}
],
"glosses": [
"rejestrować, zapisywać, wpisywać (na listę)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-AEv7Qiji",
"sense_index": "2.7"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Сәлихова, Г. Сабыйҙарығыҙҙы һаҡлай белмәйһегеҙ!. \"Һаҡмар\" гәзите, 29 сентябрь 2021.",
"text": "Табиптар, „Сабыйҙар шулай илай инде”, — тип төрлө дарыу яҙҙы.",
"translation": "Lekarze przepisywali (dziecku) różne leki i (ciągle) mówili, że niemowlęta zawsze tak płaczą."
}
],
"glosses": [
"przepisać (lek)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-6FSp9slV",
"sense_index": "2.8"
},
{
"examples": [
{
"text": "Малды балаға яҙҙы.",
"translation": "Przepisał własność na dziecko."
}
],
"glosses": [
"przepisać (na własność)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-Nn7rux2G",
"sense_index": "2.9"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Башҡорт халыҡ ижады. X том. Икенсе китап. Мәҡәлдәр һәм әйтемдәр. - Өфө, Китап, 2019, s. 160",
"text": "Тәҡдирең ҡушмаһа, үлеп булмай, яҙмаған әйберҙе кейеп булмай.",
"translation": "Nie da się umrzeć, jak ci los nie każe, nie da się nosić ubrania, którego (ci) los nie przeznaczy."
}
],
"glosses": [
"przeznaczać, wyznaczać los"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-4jVBXmau",
"sense_index": "2.10"
},
{
"examples": [
{
"text": "Һаумай һөт булмаҫ, яҙмай май булмаҫ.",
"translation": "Bez dojenia nie będzie mleka, bez ubijania nie będzie masła."
}
],
"glosses": [
"ubijać (masło, śmietanę)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-aC97~hSy",
"sense_index": "2.11"
},
{
"glosses": [
"pomylić się, popełnić błąd, zbłądzić, chybić"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-SoErSYnf",
"sense_index": "2.12"
},
{
"examples": [
{
"text": "Яҡшы кеше ҡартайһа ла, аҡылынан яҙмаҫ.",
"translation": "Dobry człowiek nawet w starości nie straci rozumu."
}
],
"glosses": [
"pozostać bez, być pozbawionym, utracić, stracić, zgubić"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-9dqz4-Xn",
"sense_index": "2.13"
},
{
"examples": [
{
"text": "Юлдаш тапмаған юлынан яҙыр.",
"translation": "Kto nie znalazł towarzysza, (ten) zboczy z (właściwej) drogi."
}
],
"glosses": [
"zejść, zboczyć, zawrócić (z dobrej/właściwej drogi)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-r3pgzXkW",
"sense_index": "2.14",
"tags": [
"metaphoric"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Футболсылар уйын алдынан аяҡ-ҡулдарын яҙыр өсөн йәшел яланға йүгереп сыҡты.",
"translation": "Piłkarze wybiegli na zieloną łąkę, żeby rozciągnąć ręce i nogi przed grą."
}
],
"glosses": [
"rozciągać, napinać (kończyny, mięśnie itp.)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-F28WpwiV",
"sense_index": "2.15"
},
{
"glosses": [
"wyprostować, rozłożyć, rozwinąć (skrzydła)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-JVIcK5f5",
"sense_index": "2.16"
},
{
"glosses": [
"rozplątać"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-VQ27whrp",
"sense_index": "2.17"
},
{
"glosses": [
"rozprostować, wygładzić nierówności"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-9XMDbGUM",
"sense_index": "2.18"
},
{
"examples": [
{
"text": "Әсегән ҡымыҙҙың эрпеһен яҙыу ауыр була.",
"translation": "Ciężko rozpuścić grudki w skisłym kumysie."
}
],
"glosses": [
"rozpuścić (np. grudki w cieście)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-vzcT98f3",
"sense_index": "2.19",
"topics": [
"culinary"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Һүҙ уйнатыу: Яҙыу. Гүзәл Ситдиҡова",
"text": "Шунан инде май яҙҙым, шунан инде йөн яҙҙым.",
"translation": "Potem (zaś) ubijałem masło, a następnie targałem wełnę."
}
],
"glosses": [
"targać (wełnę, bawełnę itd.)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-NsHif68J",
"sense_index": "2.20",
"topics": [
"textiles"
]
},
{
"examples": [
{
"literal_meaning": "spróbuj, dając upust sile swoich rąk).",
"text": "Ҡулың эшкә теймәҫ борон ауыр тимә, беләгеңдең көсөн яҙып һынап ҡара.",
"translation": "Nie mów, że praca jest ciężka, dopóki się jej nie podjąłeś, (najpierw) sprawdź swoją siłę"
}
],
"glosses": [
"dać upust, uwolnić (np. siłę)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-DQM5yjyY",
"sense_index": "2.21",
"tags": [
"colloquial",
"metaphoric"
]
},
{
"glosses": [
"stłumić (np. głód, złość)"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-WzVcJ-93",
"sense_index": "2.22",
"tags": [
"colloquial",
"metaphoric"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "jɑˈðɯw"
},
{
"ipa": "jɑð"
},
{
"audio": "Ba-яҙ.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fb/Ba-яҙ.ogg/Ba-яҙ.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ba-яҙ.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "2.2",
"word": "ижад итеү"
},
{
"sense_index": "2.4",
"word": "төшөрөү"
},
{
"sense_index": "2.4-9",
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"sense_index": "2.7",
"word": "теркәү"
},
{
"sense_index": "2.9",
"word": "тапшырыу"
},
{
"sense_index": "2.10",
"word": "ҡушыу"
},
{
"sense_index": "2.11",
"word": "туҡыу"
},
{
"sense_index": "2.11",
"word": "бешеү"
},
{
"sense_index": "2.12",
"word": "хаталаныу"
},
{
"sense_index": "2.12",
"word": "яңылышыу"
},
{
"sense_index": "2.12",
"word": "гонаһ ҡылыу"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "һуҙыу"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"sense_index": "2.16",
"word": "йәйеү"
},
{
"sense_index": "2.20",
"word": "тетеү"
},
{
"sense_index": "2.21",
"word": "ирек биреү"
},
{
"sense_index": "2.22",
"word": "баҫыу"
},
{
"sense_index": "2.22",
"word": "таратыу"
}
],
"word": "яҙыу"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Język baszkirski",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Baszkirski (indeks)",
"orig": "baszkirski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"(1.1-9), (2.1-10) praturk. *yạŕ- → pisać",
"(1.10), (2.12-14), (3.1) praturk. *yāŕ- → chybić, pomylić się, zgrzeszyć",
"(2.15-22) praturk. *yạŕ- → rozciągać, rozkładać, prostować"
],
"lang": "język baszkirski",
"lang_code": "ba",
"pos": "verb",
"pos_text": "czasownik",
"raw_tags": [
"posiłkowy"
],
"related": [
{
"sense_index": "3.1",
"translation": "prawie się poślizgnąć",
"word": "йығыла / илай яҙыу"
},
{
"sense_index": "3.1",
"word": "popłakać"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "яҙыусы"
},
{
"word": "яҙғыс"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙылыш"
},
{
"word": "яҙмыш"
},
{
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"word": "яҙыныу"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "яҙыулы"
},
{
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙынҡы"
},
{
"word": "яҙыртын"
},
{
"word": "яҙғы"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙыртын"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Кәрим, Мостай. Әҫәрҙәр (биш томда). 3-сө том: пьесалар, повестар, хикәйәләр. Өфө: Башҡортостан \"Китап\" нәшриәте, 1997, s. 131.",
"text": "Ҙур байраҡ тотоп торған апай алға уҡ киткән, бөтә халыҡ та ҡуҙғалған, мин бер үҙем тороп ҡала яҙғанмын.",
"translation": "Pani, trzymająca wielką flagę, poszła na sam przód, wszyscy inni też ruszyli, a ja mało nie zostałem (tam) sam."
}
],
"glosses": [
"…wskazujący na niepełny charakter działania, często niepożądanego → prawie, mało nie, niemalże"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-verb-af7Oh4mF",
"sense_index": "3.1"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "jɑˈðɯw"
},
{
"ipa": "jɑð"
},
{
"audio": "Ba-яҙ.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fb/Ba-яҙ.ogg/Ba-яҙ.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ba-яҙ.ogg"
}
],
"word": "яҙыу"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Język baszkirski",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Baszkirski (indeks)",
"orig": "baszkirski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"(1.1-9), (2.1-10) praturk. *yạŕ- → pisać",
"(1.10), (2.12-14), (3.1) praturk. *yāŕ- → chybić, pomylić się, zgrzeszyć",
"(2.15-22) praturk. *yạŕ- → rozciągać, rozkładać, prostować"
],
"lang": "język baszkirski",
"lang_code": "ba",
"pos": "adj",
"pos_text": "przymiotnik",
"related": [
{
"sense_index": "4.1",
"translation": "gotówka",
"word": "яҙыу аҡса"
},
{
"sense_index": "4.1",
"word": "papierowe pieniądze"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "яҙыусы"
},
{
"word": "яҙғыс"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙылыш"
},
{
"word": "яҙмыш"
},
{
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"word": "яҙыныу"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "яҙыулы"
},
{
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙынҡы"
},
{
"word": "яҙыртын"
},
{
"word": "яҙғы"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙыртын"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"literal_meaning": "papierowymi pieniędzmi).",
"ref": "Башҡорт теленең академик һүҙлеге. 10 томда. Т.10 (Ы-Я). Ф.Ғ. Хисамитдинова ред. – Өфө, Китап, 2018, s. 430",
"text": "Яҙыу аҡса менән түләнем.",
"translation": "Zapłaciłem gotówką"
}
],
"glosses": [
"papierowy"
],
"id": "pl-яҙыу-ba-adj-Y9GoXcsb",
"sense_index": "4.1",
"tags": [
"colloquial",
"dialectal"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "jɑˈðɯw"
},
{
"ipa": "jɑð"
},
{
"audio": "Ba-яҙ.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fb/Ba-яҙ.ogg/Ba-яҙ.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ba-яҙ.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "4.1",
"word": "ҡағыҙ"
}
],
"word": "яҙыу"
}
{
"categories": [
"Język baszkirski",
"baszkirski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"(1.1-9), (2.1-10) praturk. *yạŕ- → pisać",
"(1.10), (2.12-14), (3.1) praturk. *yāŕ- → chybić, pomylić się, zgrzeszyć",
"(2.15-22) praturk. *yạŕ- → rozciągać, rozkładać, prostować"
],
"hyponyms": [
{
"sense_index": "1.1-3",
"word": "хат"
},
{
"sense_index": "1.1-3",
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"sense_index": "1.1-3",
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "бит"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "гәзит"
}
],
"lang": "język baszkirski",
"lang_code": "ba",
"meronyms": [
{
"sense_index": "1.6",
"word": "хәреф"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "тамға"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "билдә"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"related": [
{
"sense_index": "1.4",
"topics": [
"technology"
],
"translation": "napis główny",
"word": "төп яҙыу"
},
{
"sense_index": "1.5",
"translation": "atrament",
"word": "яҙыу ҡараһы"
},
{
"sense_index": "1.5",
"translation": "wzór pisma",
"word": "яҙыу өлгөһө"
},
{
"sense_index": "1.5",
"translation": "ortografia",
"word": "дөрөҫ яҙыу"
},
{
"sense_index": "1.5",
"translation": "omyłka pisarska",
"word": "яҙыу хатаһы / яҙыуҙағы хата"
},
{
"sense_index": "1.6",
"translation": "pismo arabskie",
"word": "ғәрәп / латин / кирил яҙыуы"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "łacińskie"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "cyrylickie"
},
{
"sense_index": "1.6",
"translation": "być piśmiennym",
"word": "яҙыу таныу"
},
{
"sense_index": "1.8",
"translation": "lekcja kaligrafii",
"word": "(матур) яҙыу дәресе"
},
{
"sense_index": "1.9",
"translation": "nagrywanie dźwięku",
"word": "тауыш яҙыу"
},
{
"sense_index": "1.11",
"translation": "ubijanie masła",
"word": "май яҙыу"
},
{
"sense_index": "1.12",
"translation": "zawinąć w papier",
"word": "яҙыуға төрөү"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "gazetę"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "яҙыусы"
},
{
"word": "яҙғыс"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙылыш"
},
{
"word": "яҙмыш"
},
{
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"word": "яҙыныу"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "яҙыулы"
},
{
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙынҡы"
},
{
"word": "яҙыртын"
},
{
"word": "яҙғы"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙыртын"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Кәрим, Мостай. Әҫәрҙәр (биш томда). 3-сө том: пьесалар, повестар, хикәйәләр. Өфө: Башҡортостан \"Китап\" нәшриәте, 1997, s. 101",
"text": "Мәхмүт башта яҙыуҙы русса уҡып сыға, унан башҡортса һөйләп бирә.",
"translation": "Mahmut najpierw odczytał tekst po rosyjsku, a potem przetłumaczył na baszkirski."
}
],
"glosses": [
"pisany tekst, napis"
],
"sense_index": "1.1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Кәрим, Мостай. Әҫәрҙәр (биш томда). 4-се том: повестар, хикәйәләр, хәтирәләр. Өфө: Башҡортостан \"Китап\" нәшриәте, 1998, s. 19",
"text": "Мөһөрлө яҙыуҙа хата китмәҫ.",
"translation": "W piśmie z pieczęcią pomyłki nie będzie."
}
],
"glosses": [
"pismo, dokument"
],
"sense_index": "1.2"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Әхмәтзәки Вәлиди Туған. Әҫәрҙәр (1917 йылға ҡәҙәр яҙылған әҫәрҙәре). Өфө, Башҡортостан \"Китап\" нәшриәте, 1996, s. 47",
"text": "Уның был яҙыуҙары 1893 — 1895 йылдарҙа Верхнеуральск өйәҙендә ошо башҡорт музыкаһын йыйыу ниәте менән сәйәхәтенән һуң сыҡтылар.",
"translation": "Te jego notatki zostały opublikowane po jego podróży do powiatu wierchnieuralskiego w celu zebrania muzyki baszkirskiej w latach 1893 — 1895."
}
],
"glosses": [
"zapisek, notatka"
],
"sense_index": "1.3"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Бикбаев Ф.М. Русско-башкирский словарь терминов и понятий по черчению. Тезаурус. – Уфа, Китап, 2008, s. 90",
"text": "Төп яҙыу — һыҙмалағы төрлө яҙыуҙарҙың береһе.",
"translation": "Napis główny to jeden z typów napisów, widocznych na rysunku technicznym."
}
],
"glosses": [
"napis, zapis, wpis"
],
"sense_index": "1.4"
},
{
"examples": [
{
"literal_meaning": "tego pisania).",
"text": "Барыбер өйрәнермен мин ул яҙыуҙы.",
"translation": "I tak nauczę się pisać"
}
],
"glosses": [
"pisanie, napisanie"
],
"sense_index": "1.5"
},
{
"examples": [
{
"text": "Өндәр яҙыуҙа хәрефтәр менән белдерелә.",
"translation": "Głoski na piśmie oznacza się literami."
}
],
"glosses": [
"pismo (system znaków, grafika)"
],
"sense_index": "1.6"
},
{
"examples": [
{
"ref": "xt/77 Бураҡаева М. Әҫәрҙәр. I том. Повестар. Өфө: Китап, 2018, s. 78",
"text": "Кем икәнлеген яҙмаған, еңгәһе тиһәң, уның яҙыуы түгел.",
"translation": "Nie wiadomo, kto to napisał, może bratowa, ale to nie jej charakter pisma."
}
],
"glosses": [
"charakter pisma"
],
"sense_index": "1.7"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Донъяла ике һөнәр генә Хоҙайҙан: береһе табип, икенсеһе – уҡытыусы...” Мораҙым гәзите.",
"text": "Бер көндө матур яҙыу дәресендә бер хәрефте яңылыш буяп, юйып төҙәтәм тигәндә, дәфтәрем тишелеп сыҡты.",
"translation": "Pewnego dnia, podczas lekcji kaligrafii, kiedy chciałam poprawić źle napisaną literę, podarł mi się zeszyt."
}
],
"glosses": [
"kaligrafia"
],
"raw_tags": [
"uczn."
],
"sense_index": "1.8",
"tags": [
"colloquial"
],
"topics": [
"education"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Ғәйнетдинов Ю. I Донъя һуғышында әсирлектә булған башҡорт һалдаттары йырлаған йырҙар. Ватандаш, №12, 2014, s. 182.",
"text": "Әлбиттә, фонограммархив ойоштороу өсөн иң беренсе тауыш яҙыу техникаһы кәрәк.",
"translation": "Wiadomo, że do utworzenia fonoteki przede wszystkim potrzebny jest sprzęt do nagrywania dźwięku."
}
],
"glosses": [
"nagranie, nagrywanie (proces)"
],
"sense_index": "1.9"
},
{
"glosses": [
"błąd, pomyłka"
],
"sense_index": "1.10"
},
{
"examples": [
{
"literal_meaning": "zakłady ubijania masła).",
"ref": "Мортаза Рәхимов республиканың көньяҡ райондарында булды. Башинформ, 4 май 2010.",
"text": "Бының өсөн хужалыҡта һөт һәм май яҙыу цехтары төҙөлгән.",
"translation": "W tym celu w gospodarstwie zbudowano mleczarnie oraz masłownie"
}
],
"glosses": [
"ubijanie (masła, śmietany)"
],
"sense_index": "1.11"
},
{
"glosses": [
"kawałek papieru, papierek (gazeta, strona księgi itd.)"
],
"sense_index": "1.12",
"tags": [
"colloquial",
"dialectal"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "jɑˈðɯw"
},
{
"ipa": "jɑð"
},
{
"audio": "Ba-яҙ.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fb/Ba-яҙ.ogg/Ba-яҙ.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ba-яҙ.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "яҙма"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "ҡағыҙ"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "документ"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "ҡулхат"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"sense_index": "1.3",
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "имлә"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "әлифба"
},
{
"sense_index": "1.6",
"word": "алфавит"
},
{
"sense_index": "1.7",
"word": "почерк"
},
{
"sense_index": "1.7",
"tags": [
"metaphoric"
],
"word": "ҡул"
},
{
"sense_index": "1.8",
"word": "каллиграфия"
},
{
"sense_index": "1.9",
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "хата"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "яңылыш"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "яҙыҡ"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "яҙыҡлыҡ"
},
{
"sense_index": "1.10",
"word": "гонаһ"
},
{
"sense_index": "1.11",
"word": "туҡыу"
},
{
"sense_index": "1.11",
"word": "бешеү"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "ҡағыҙ"
},
{
"sense_index": "1.12",
"word": "гәзит"
}
],
"word": "яҙыу"
}
{
"antonyms": [
{
"sense_index": "2.15",
"word": "көсһөҙләндереү"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "йомшартыу"
},
{
"sense_index": "2.17",
"word": "бөкләү"
},
{
"sense_index": "2.18",
"word": "бутау"
}
],
"categories": [
"Język baszkirski",
"baszkirski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"(1.1-9), (2.1-10) praturk. *yạŕ- → pisać",
"(1.10), (2.12-14), (3.1) praturk. *yāŕ- → chybić, pomylić się, zgrzeszyć",
"(2.15-22) praturk. *yạŕ- → rozciągać, rozkładać, prostować"
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "2.2",
"word": "ижад итеү"
}
],
"lang": "język baszkirski",
"lang_code": "ba",
"pos": "verb",
"pos_text": "czasownik",
"proverbs": [
{
"sense_index": "2.1",
"translation": "utrwalić",
"word": "ташҡа яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.1",
"tags": [
"literally"
],
"word": "trwale zapamiętać ( zapisać na kamieniu)"
},
{
"sense_index": "2.1",
"translation": "kłamać",
"word": "туҙға яҙмау"
},
{
"sense_index": "2.1",
"tags": [
"literally"
],
"word": "mówić głupoty ( nie zapisać na korze)"
},
{
"sense_index": "2.1",
"translation": "zapomnieć",
"word": "боҙға яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "źle zapamiętać"
},
{
"sense_index": "2.1",
"tags": [
"literally"
],
"word": "nie utrwalić ( zapisać na lodzie)"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "байлыҡ боҙға яҙған, ғилем ташҡа яҙған"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "йәш хәтер ташҡа яҙған, ҡарт хәтер боҙға яҙған"
},
{
"sense_index": "2.10",
"word": "тупрағың ҡайҙа яҙған булһа, үлемең шунда"
},
{
"sense_index": "2.11",
"word": "һыу яҙып, май төшмәй"
},
{
"sense_index": "2.14",
"tags": [
"ablative"
],
"translation": "stracić (czyjś) ślad",
"word": "эҙ яҙыу / юл яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.15",
"translation": "(pracować) niestrudzenie",
"word": "бил яҙмай (эшләү)"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "gorliwie"
},
{
"sense_index": "2.15",
"tags": [
"literally"
],
"word": "bez wytchnienia ( nie wyprostowując kręgosłupa)"
},
{
"sense_index": "2.16",
"translation": "radować się",
"word": "маңлай яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.16",
"tags": [
"literally"
],
"word": "cieszyć się ( wyprostować czoło)"
},
{
"sense_index": "2.22",
"tags": [
"literally"
],
"translation": "wyciszyć smutek ( ranę serca)",
"word": "йөрәк яраһын яҙыу"
}
],
"related": [
{
"sense_index": "2.1-7",
"translation": "zapisać",
"word": "яҙып ҡуйыу"
},
{
"sense_index": "2.1-7",
"word": "wpisać"
},
{
"sense_index": "2.1-7",
"word": "napisać"
},
{
"sense_index": "2.1-7",
"word": "zanotować"
},
{
"sense_index": "2.1-7",
"word": "przepisać"
},
{
"sense_index": "2.1",
"translation": "pisać kredą",
"word": "бур / ҡәләм / ручка менән яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "ołówkiem"
},
{
"sense_index": "2.1",
"word": "długopisem"
},
{
"sense_index": "2.4",
"translation": "nagrywać wideo",
"word": "видеоға яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.11",
"translation": "ubijać masło",
"word": "май яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.12-13",
"translation": "stracić rachubę",
"word": "иҫәптән яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.12-13",
"word": "pomylić się"
},
{
"sense_index": "2.12-13",
"word": "zgubić się w obliczeniach"
},
{
"sense_index": "2.12",
"translation": "chybić (ominąć cel / nie trafić w cel)",
"word": "атып яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.13",
"translation": "stracić wzrok",
"word": "күҙҙән яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.13",
"translation": "stracić przytomność",
"word": "һуштан яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.13",
"translation": "oniemieć",
"word": "телдән яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.13",
"word": "zaniemówić"
},
{
"sense_index": "2.15",
"translation": "rozciągać ręce",
"word": "ҡулды / аяҡты / билде яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "nogi"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "kręgosłup"
},
{
"sense_index": "2.16",
"translation": "rozwinąć skrzydła",
"word": "ҡанат яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.17",
"translation": "rozplątać włosy",
"word": "сәс яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.19",
"translation": "targać wełnę",
"word": "йөн яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.21",
"translation": "dać upust sile",
"word": "көс яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.21",
"word": "uwolnić siłę"
},
{
"sense_index": "2.22",
"translation": "stłumić głód",
"word": "асыуҙы / ҡайғыны яҙыу"
},
{
"sense_index": "2.22",
"word": "smutek"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "яҙыусы"
},
{
"word": "яҙғыс"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙылыш"
},
{
"word": "яҙмыш"
},
{
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"word": "яҙыныу"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "яҙыулы"
},
{
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙынҡы"
},
{
"word": "яҙыртын"
},
{
"word": "яҙғы"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙыртын"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Әхтәмов М.Х. Башҡорт халыҡ мәҡәлдәре һәм әйтемдәре һүҙлеге. - Өфө, Китап, 2008, s. 630",
"text": "Ун ҡат уҡы, бер ҡат яҙ.",
"translation": "Dziesięć razy przeczytaj, jeden raz napisz."
}
],
"glosses": [
"pisać"
],
"sense_index": "2.1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Л. Батыршина. Әсәйем ҡайтҡас..., \"Аҡбуҙат\" журналы, №3, 2003 йыл.",
"text": "Шиғыр яҙҙым әсәйемә, тағы ваҡытым ҡалғас.",
"translation": "Napisałam wiersz dla mamy, póki jeszcze miałam czas."
}
],
"glosses": [
"pisać, tworzyć"
],
"sense_index": "2.2",
"topics": [
"literature"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Поварисов, С. Тел байлығы сикһеҙ. Ватандаш, №7, 2013, s. 137",
"text": "Ҡәләм яҙа, яҙыусы дан ала.",
"translation": "Pióro pisze, pisarz (z tego) słynie."
}
],
"glosses": [
"pisać, nadawać się do pisania (o długopisie, ołówku itd.)"
],
"sense_index": "2.3"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Хәйбуллина Р. Үҙ телеңдә ҡотла! \"Ашҡаҙар\" гәзите, 28 декабрь 2020.",
"text": "Видеоға яҙған ваҡытта камераның горизонталь рәүештә урынлашыуы төп шарт.",
"translation": "Podstawowym warunkiem jest pozioma orientacja kamery podczas nagrywania wideo."
}
],
"glosses": [
"rejestrować, nagrywać"
],
"sense_index": "2.4"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Башҡорт халыҡ ижады. 6-сы том. Эпос. Өфө: Китап, 2002, s. 36",
"text": "Ул үҙе лә риза булғас, яҙыу яҙҙыҡ.",
"translation": "Ponieważ sam się zgodził, sporządziliśmy dokument."
}
],
"glosses": [
"spisywać, sporządzać (zapis, dokument)"
],
"sense_index": "2.5"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Хамматов Яныбай. Төньяҡ амурҙары. Беренсе китап. – Өфө, 1983, s. 173",
"text": "Әсфәндиәр мулла ҡалын дәфтәргә ниҙер яҙып ҡуйҙы.",
"translation": "Mułła Esfandijar coś zapisał do grubego zeszytu."
}
],
"glosses": [
"zapisywać, notować"
],
"sense_index": "2.6"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Әхтәмов М.А. Омонимдар (аҙаш һүҙҙәр) һүҙлеге. – Өфө, Китап, 2006, s. 352",
"text": "Командир ағай, мине лә отрядҡа яҙ.",
"translation": "Panie dowódco, mnie też zapisz do oddziału."
}
],
"glosses": [
"rejestrować, zapisywać, wpisywać (na listę)"
],
"sense_index": "2.7"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Сәлихова, Г. Сабыйҙарығыҙҙы һаҡлай белмәйһегеҙ!. \"Һаҡмар\" гәзите, 29 сентябрь 2021.",
"text": "Табиптар, „Сабыйҙар шулай илай инде”, — тип төрлө дарыу яҙҙы.",
"translation": "Lekarze przepisywali (dziecku) różne leki i (ciągle) mówili, że niemowlęta zawsze tak płaczą."
}
],
"glosses": [
"przepisać (lek)"
],
"sense_index": "2.8"
},
{
"examples": [
{
"text": "Малды балаға яҙҙы.",
"translation": "Przepisał własność na dziecko."
}
],
"glosses": [
"przepisać (na własność)"
],
"sense_index": "2.9"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Башҡорт халыҡ ижады. X том. Икенсе китап. Мәҡәлдәр һәм әйтемдәр. - Өфө, Китап, 2019, s. 160",
"text": "Тәҡдирең ҡушмаһа, үлеп булмай, яҙмаған әйберҙе кейеп булмай.",
"translation": "Nie da się umrzeć, jak ci los nie każe, nie da się nosić ubrania, którego (ci) los nie przeznaczy."
}
],
"glosses": [
"przeznaczać, wyznaczać los"
],
"sense_index": "2.10"
},
{
"examples": [
{
"text": "Һаумай һөт булмаҫ, яҙмай май булмаҫ.",
"translation": "Bez dojenia nie będzie mleka, bez ubijania nie będzie masła."
}
],
"glosses": [
"ubijać (masło, śmietanę)"
],
"sense_index": "2.11"
},
{
"glosses": [
"pomylić się, popełnić błąd, zbłądzić, chybić"
],
"sense_index": "2.12"
},
{
"examples": [
{
"text": "Яҡшы кеше ҡартайһа ла, аҡылынан яҙмаҫ.",
"translation": "Dobry człowiek nawet w starości nie straci rozumu."
}
],
"glosses": [
"pozostać bez, być pozbawionym, utracić, stracić, zgubić"
],
"sense_index": "2.13"
},
{
"examples": [
{
"text": "Юлдаш тапмаған юлынан яҙыр.",
"translation": "Kto nie znalazł towarzysza, (ten) zboczy z (właściwej) drogi."
}
],
"glosses": [
"zejść, zboczyć, zawrócić (z dobrej/właściwej drogi)"
],
"sense_index": "2.14",
"tags": [
"metaphoric"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Футболсылар уйын алдынан аяҡ-ҡулдарын яҙыр өсөн йәшел яланға йүгереп сыҡты.",
"translation": "Piłkarze wybiegli na zieloną łąkę, żeby rozciągnąć ręce i nogi przed grą."
}
],
"glosses": [
"rozciągać, napinać (kończyny, mięśnie itp.)"
],
"sense_index": "2.15"
},
{
"glosses": [
"wyprostować, rozłożyć, rozwinąć (skrzydła)"
],
"sense_index": "2.16"
},
{
"glosses": [
"rozplątać"
],
"sense_index": "2.17"
},
{
"glosses": [
"rozprostować, wygładzić nierówności"
],
"sense_index": "2.18"
},
{
"examples": [
{
"text": "Әсегән ҡымыҙҙың эрпеһен яҙыу ауыр була.",
"translation": "Ciężko rozpuścić grudki w skisłym kumysie."
}
],
"glosses": [
"rozpuścić (np. grudki w cieście)"
],
"sense_index": "2.19",
"topics": [
"culinary"
]
},
{
"examples": [
{
"ref": "Һүҙ уйнатыу: Яҙыу. Гүзәл Ситдиҡова",
"text": "Шунан инде май яҙҙым, шунан инде йөн яҙҙым.",
"translation": "Potem (zaś) ubijałem masło, a następnie targałem wełnę."
}
],
"glosses": [
"targać (wełnę, bawełnę itd.)"
],
"sense_index": "2.20",
"topics": [
"textiles"
]
},
{
"examples": [
{
"literal_meaning": "spróbuj, dając upust sile swoich rąk).",
"text": "Ҡулың эшкә теймәҫ борон ауыр тимә, беләгеңдең көсөн яҙып һынап ҡара.",
"translation": "Nie mów, że praca jest ciężka, dopóki się jej nie podjąłeś, (najpierw) sprawdź swoją siłę"
}
],
"glosses": [
"dać upust, uwolnić (np. siłę)"
],
"sense_index": "2.21",
"tags": [
"colloquial",
"metaphoric"
]
},
{
"glosses": [
"stłumić (np. głód, złość)"
],
"sense_index": "2.22",
"tags": [
"colloquial",
"metaphoric"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "jɑˈðɯw"
},
{
"ipa": "jɑð"
},
{
"audio": "Ba-яҙ.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fb/Ba-яҙ.ogg/Ba-яҙ.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ba-яҙ.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "2.2",
"word": "ижад итеү"
},
{
"sense_index": "2.4",
"word": "төшөрөү"
},
{
"sense_index": "2.4-9",
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"sense_index": "2.7",
"word": "теркәү"
},
{
"sense_index": "2.9",
"word": "тапшырыу"
},
{
"sense_index": "2.10",
"word": "ҡушыу"
},
{
"sense_index": "2.11",
"word": "туҡыу"
},
{
"sense_index": "2.11",
"word": "бешеү"
},
{
"sense_index": "2.12",
"word": "хаталаныу"
},
{
"sense_index": "2.12",
"word": "яңылышыу"
},
{
"sense_index": "2.12",
"word": "гонаһ ҡылыу"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "һуҙыу"
},
{
"sense_index": "2.15",
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"sense_index": "2.16",
"word": "йәйеү"
},
{
"sense_index": "2.20",
"word": "тетеү"
},
{
"sense_index": "2.21",
"word": "ирек биреү"
},
{
"sense_index": "2.22",
"word": "баҫыу"
},
{
"sense_index": "2.22",
"word": "таратыу"
}
],
"word": "яҙыу"
}
{
"categories": [
"Język baszkirski",
"baszkirski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"(1.1-9), (2.1-10) praturk. *yạŕ- → pisać",
"(1.10), (2.12-14), (3.1) praturk. *yāŕ- → chybić, pomylić się, zgrzeszyć",
"(2.15-22) praturk. *yạŕ- → rozciągać, rozkładać, prostować"
],
"lang": "język baszkirski",
"lang_code": "ba",
"pos": "verb",
"pos_text": "czasownik",
"raw_tags": [
"posiłkowy"
],
"related": [
{
"sense_index": "3.1",
"translation": "prawie się poślizgnąć",
"word": "йығыла / илай яҙыу"
},
{
"sense_index": "3.1",
"word": "popłakać"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "яҙыусы"
},
{
"word": "яҙғыс"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙылыш"
},
{
"word": "яҙмыш"
},
{
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"word": "яҙыныу"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "яҙыулы"
},
{
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙынҡы"
},
{
"word": "яҙыртын"
},
{
"word": "яҙғы"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙыртын"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Кәрим, Мостай. Әҫәрҙәр (биш томда). 3-сө том: пьесалар, повестар, хикәйәләр. Өфө: Башҡортостан \"Китап\" нәшриәте, 1997, s. 131.",
"text": "Ҙур байраҡ тотоп торған апай алға уҡ киткән, бөтә халыҡ та ҡуҙғалған, мин бер үҙем тороп ҡала яҙғанмын.",
"translation": "Pani, trzymająca wielką flagę, poszła na sam przód, wszyscy inni też ruszyli, a ja mało nie zostałem (tam) sam."
}
],
"glosses": [
"…wskazujący na niepełny charakter działania, często niepożądanego → prawie, mało nie, niemalże"
],
"sense_index": "3.1"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "jɑˈðɯw"
},
{
"ipa": "jɑð"
},
{
"audio": "Ba-яҙ.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fb/Ba-яҙ.ogg/Ba-яҙ.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ba-яҙ.ogg"
}
],
"word": "яҙыу"
}
{
"categories": [
"Język baszkirski",
"baszkirski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"(1.1-9), (2.1-10) praturk. *yạŕ- → pisać",
"(1.10), (2.12-14), (3.1) praturk. *yāŕ- → chybić, pomylić się, zgrzeszyć",
"(2.15-22) praturk. *yạŕ- → rozciągać, rozkładać, prostować"
],
"lang": "język baszkirski",
"lang_code": "ba",
"pos": "adj",
"pos_text": "przymiotnik",
"related": [
{
"sense_index": "4.1",
"translation": "gotówka",
"word": "яҙыу аҡса"
},
{
"sense_index": "4.1",
"word": "papierowe pieniądze"
},
{
"tags": [
"noun"
],
"word": "яҙыусы"
},
{
"word": "яҙғыс"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙылыш"
},
{
"word": "яҙмыш"
},
{
"word": "яҙғынаҡ"
},
{
"word": "яҙмаҡ"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"word": "яҙыныу"
},
{
"raw_tags": [
"czas."
],
"word": "яҙҙырыу"
},
{
"word": "яҙылыу"
},
{
"word": "яҙылдырыу"
},
{
"word": "яҙышыу"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "яҙыулы"
},
{
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙма"
},
{
"word": "яҙыҡ"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙынҡы"
},
{
"word": "яҙыртын"
},
{
"word": "яҙғы"
},
{
"tags": [
"adverb"
],
"word": "яҙа"
},
{
"word": "яҙын"
},
{
"word": "яҙыртын"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"literal_meaning": "papierowymi pieniędzmi).",
"ref": "Башҡорт теленең академик һүҙлеге. 10 томда. Т.10 (Ы-Я). Ф.Ғ. Хисамитдинова ред. – Өфө, Китап, 2018, s. 430",
"text": "Яҙыу аҡса менән түләнем.",
"translation": "Zapłaciłem gotówką"
}
],
"glosses": [
"papierowy"
],
"sense_index": "4.1",
"tags": [
"colloquial",
"dialectal"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "jɑˈðɯw"
},
{
"ipa": "jɑð"
},
{
"audio": "Ba-яҙ.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/fb/Ba-яҙ.ogg/Ba-яҙ.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ba-яҙ.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "4.1",
"word": "ҡағыҙ"
}
],
"word": "яҙыу"
}
Download raw JSONL data for яҙыу meaning in All languages combined (25.6kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-25 from the plwiktionary dump dated 2025-01-20 using wiktextract (c15a5ce and 5c11237). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.