See kunnen on Wiktionary
{ "categories": [ { "kind": "other", "name": "Niet-samengesteld werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Onregelmatig werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Ontbrekend geluid", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Retrograad van het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Zwak werkwoord (-d) in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "derived": [ { "tags": [ "prepositional" ], "word": "af kunnen" } ], "etymology_texts": [ "In de betekenis van ‘in staat zijn’ voor het eerst aangetroffen in 1100", "De huidige vormen van de infinitief en tegenwoordige tijd zijn ontstaan als een preterito-presens uit de Protogermaanse perfectumstammen *kann- en *kunn-. Verder zijn deze vormen samengevallen met een ander Protogermaans werkwoord,*kunnēn, \"leren kennen/proberen\". In het Middelnederlands was vooral connen gangbaar. De vormen met cun- i.p.v. con- waren oorspronkelijk alleen gewestelijk, maar zijn later standaardtaal geworden." ], "forms": [ { "form": "kon (enkelv.)", "tags": [ "past" ] }, { "form": " konden (meerv.)", "tags": [ "past" ] }, { "form": "gekund", "tags": [ "past", "participle" ] } ], "hyphenation": "kun·nen", "hyponyms": [ { "word": "aankunnen" }, { "word": "afkunnen" }, { "word": "meekunnen" }, { "word": "opkunnen" }, { "word": "terechtkunnen" }, { "word": "gemeenkunnig" } ], "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "notes": [ "Het werkwoord kennen is gevormd als causatief van kunnen." ], "pos": "verb", "pos_title": "Werkwoord", "proverbs": [ { "sense": "veel (in hoeveelheid) werk kunnen doen", "word": "bergen kunnen verzetten" }, { "sense": "andermans hulp niet nodig hebben of vinden", "word": "de eigen boontjes kunnen doppen" }, { "sense": "aan alle eisen voldoen", "word": "de toets der kritiek kunnen doorstaan" }, { "sense": "blij kunnen zijn met de voorspoed van een ander, niet jaloers zijn", "word": "de zon in het water kunnen zien schijnen" }, { "sense": "er goed verzorgd uit zien", "word": "door een ringetje kunnen halen" }, { "sense": "niet gauw boos maken", "word": "een potje kunnen breken bij" }, { "sense": "een voorbeeld kunnen nemen aan", "word": "een puntje kunnen zuigen aan" }, { "sense": "kunnen verdragen dat iemand zonder verstand van zaken kritiek geeft", "word": "een schop van een ezel kunnen verdragen" }, { "sense": "volledige stilte ervaren", "word": "een speld kunnen horen vallen" }, { "sense": "niet willen of kunnen snappen", "word": "er met de pet niet bij kunnen" }, { "sense_index": 2, "word": "er niet aan kunnen" }, { "sense_index": 2, "word": "er niet aan uit kunnen" }, { "sense": "uit opwinding telkens ter sprake brengen", "word": "er niet over uit kunnen" }, { "sense": "weinig geld hebben om extra dingen te kunnen kopen", "word": "geen bokkesprongen kunnen maken" }, { "sense": "stiekem en/of oneerlijk doen", "word": "geen daglicht kunnen verdragen/velen" }, { "sense": "door vaagheid niet goed kunnen begrijpen", "word": "geen hoogte kunnen krijgen van" }, { "sense": "door gebrek aan tijd of middelen een doelstelling niet bereiken", "word": "geen ijzer met handen kunnen breken" }, { "sense": "niets kunnen beginnen met (gezegd over een onwillig persoon)", "word": "geen land kunnen bezeilen met" }, { "sense": "erg moe zijn", "word": "geen pap meer kunnen zeggen" }, { "sense_index": 1, "word": "geen peil kunnen trekken op" }, { "sense": "[1] de juistheid moeten erkennen van\n[2] geen gelegenheid krijgen in een gesprek ook iets te zeggen", "word": "geen speld kunnen krijgen tussen" }, { "sense": "door de onduidelijkheid niets kunnen begrijpen van", "word": "geen touw kunnen vastknopen aan" }, { "sense": "[1] heel zwak zijn\n[2] heel arm zijn", "word": "geen veer van de mond kunnen blazen" }, { "sense": "geen gelegenheid krijgen om iets wat je belangrijk vindt te zeggen of te doen", "word": "het ei niet kwijt kunnen (raken)" }, { "sense": "net genoeg inkomen hebben om te kunnen leven", "word": "het hoofd (net) boven water kunnen houden" }, { "sense": "sterk vertrouwen hebben in (over een persoon)", "word": "huizen kunnen bouwen op" }, { "sense": "moeten afzien van een gerechtvaardigde aanspraak op", "word": "kunnen fluiten naar" }, { "sense": "beslissende invloed hebben op de toekomst van", "word": "kunnen maken en breken" }, { "sense": "verkeerd zijn", "word": "niet door de beugel kunnen" }, { "sense": "een hekel hebben aan", "word": "niet kunnen luchten of zien" }, { "sense": "onjuist of onbegrijpelijk vinden gelet op", "word": "niet kunnen rijmen met" }, { "sense": "kunnen omslaan, snel kunnen veranderen van omstandigheden", "word": "kunnen verkeren" }, { "sense": "niet echt naar iemand luisteren wanneer iemand meepraat", "word": "niet kunnen zetten" }, { "sense": "letterlijk: gaan huilen/tranen bij het zien gebeuren van iets", "word": "niet met droge ogen kunnen aanzien" }, { "sense": "uit liefde afzien van", "word": "niet over zijn hart kunnen krijgen" }, { "sense": "alles gedaan kunnen krijgen of alles mogen van", "word": "om de vinger kunnen winden" }, { "sense": "(nog niet) in staat zijn zich volledig zelfstandig te redden", "word": "(nog niet) op eigen benen kunnen staan" }, { "sense": "gemakkelijk kunnen voorzien, horen te beseffen", "word": "op je vingers kunnen natellen" }, { "sense": "kunnen vertrouwen/rekenen op", "word": "staat kunnen maken op" }, { "sense": "Men kan niet alleen van vriendelijke woorden leven.", "word": "Daar kan de schoorsteen niet van roken." }, { "sense": "Je kunt er zeker van zijn dat iets zo is of gaat gebeuren.", "word": "Daar kan je gif/vergif op innemen" }, { "sense": "Aan een stuk doorwerken is niet gezond, er moet ook rust tussendoor zijn.", "word": "De boog kan niet altijd gespannen staan." }, { "sense": "Er zijn altijd wel vragen waar niemand het antwoord op weet.", "word": "Eén gek kan meer vragen/vragen stellen dan tien wijzen kunnen beantwoorden." }, { "sense": "Je kunt nooit weten hoe iets precies zal aflopen.", "word": "Een stuivertje kan raar rollen" }, { "sense": "Eén keertje onvoorzichtig zijn kan verschrikkelijke gevolgen hebben.", "word": "Eén uur van onbedachtzaamheid, kan maken dat men jaren schreit." }, { "sense": "Een sterke innerlijke drijfveer laat zich niet echt beperken.", "word": "Het bloed kruipt waar het niet gaan kan." }, { "sense": "De uitkomst is onzeker, het kan alle kanten uit gaan.", "word": "Het kan vriezen en het kan dooien." }, { "sense": "Mensen die plotseling veel geld hebben, geven het gemakkelijk uit aan verkeerde dingen", "word": "Het zijn sterke benen die de weelde kunnen dragen." }, { "sense": "Om iets te bereiken moet je kosten maken of moeite doen", "word": "Je kan geen omelet maken zonder eieren te breken." }, { "sense": "Je moet soms keuzes maken om iets op te offeren.", "word": "Je kan niet de kool en de geit sparen." }, { "sense": "Als iemand een bepaalde opvoeding heeft gehad kan daar niks goeds van verwacht worden.", "word": "Kan uit Nazareth iets goeds komen?" }, { "sense": "Twee dingen tegelijk doen gaat niet.", "word": "Niemand kan twee heren dienen" }, { "sense": "Als je iemand wil bekritiseren is er altijd wel een reden te vinden.", "word": "Wie een hond wil slaan, kan gemakkelijk een stok vinden." }, { "sense": "Belangrijke zaken snel kwijt raken door kleine dingen.", "word": "Wie hoog klimt kan laag vallen." } ], "senses": [ { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Inergatief werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Modaal werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Overgankelijk werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Dat kan hij best." }, { "text": "Kun je niet slapen?" }, { "text": "De motor kan vaak meer dan dat je denkt." } ], "glosses": [ "in staat zijn, het vermogen hebben tot iets" ], "id": "nl-kunnen-nl-verb--iwkpDkP", "tags": [ "modal", "transitive", "unergative", "verb" ] }, { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Modaal werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden met boekreferenties", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Pas op, dat kan breken." }, { "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers", "text": "Ik kon niet alles goed volgen, maar het monotone geluid van stemmen om mij heen voelde veilig en vertrouwd." }, { "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers", "text": "Omdat overal besmettelijke Giardia-parasieten in het water konden zitten, was het noodzakelijk om het water te zuiveren alvorens het te drinken. Van deze parasieten kun je goed ziek worden." } ], "glosses": [ "het intrinsieke vermogen, de eigenschap, aanleg, neiging, geschiktheid e.d. voor iets bezitten" ], "id": "nl-kunnen-nl-verb-v892z19T", "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Modaal werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Hij kan zijn verdwaald." }, { "text": "Ik kan het natuurlijk mis hebben." } ], "glosses": [ "mogelijkerwijs in een bepaalde veronderstelde toestand verkeren" ], "id": "nl-kunnen-nl-verb-TitPmREF", "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Modaal werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Ik kan vandaag niet komen." } ], "glosses": [ "in de gelegenheid zijn" ], "id": "nl-kunnen-nl-verb-gSHStlCA", "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Onpersoonlijk werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden met boekreferenties", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Dat kan niet." }, { "text": "Dat kan misschien een andere keer [gebeuren]." }, { "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers", "text": "In een urinoir kan het ook soms moeilijk zijn om met iemand naast je te plassen. Hier was het nog lastiger omdat er twee mensen naast mij lagen, waarvan één tot overmaat van ramp de enige aanwezige vrouw was." }, { "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers", "text": "Toen ook de kinderen mijn rare plan accepteerden stonden alle lichten ineens op groen. De voorbereidingen konden beginnen." } ], "glosses": [ "mogelijk zijn" ], "id": "nl-kunnen-nl-verb-NT~CzyFK", "tags": [ "impersonal" ] }, { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Modaal werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Pregnant_in_het_Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Hoe kon je!" } ], "glosses": [ "zichzelf tot verbazing van de spreker ergens toe weten te zetten" ], "id": "nl-kunnen-nl-verb-ce-D6h6X", "raw_tags": [ "pregnant" ], "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Modaal werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Pregnant_in_het_Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Dat kun je toch niet doen!" } ], "glosses": [ "drukt het geoorloofd, betamelijk, gepast e.d. van iets zijn uit" ], "id": "nl-kunnen-nl-verb-roSHrnZt", "raw_tags": [ "pregnant" ], "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Modaal werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "text": "Je kunt nu gaan." } ], "glosses": [ "± mogen [1]/moeten" ], "id": "nl-kunnen-nl-verb-oHtGjK60", "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Informeel_in_het_Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Overgankelijk werkwoord in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "glosses": [ "kennen" ], "id": "nl-kunnen-nl-verb-pTrpPazl", "raw_tags": [ "deze oorspronkelijke betekenis werd in het Noord-Nederlands al vanaf de 17e eeuw door \"kennen\" verdrongen" ], "tags": [ "informal", "transitive" ] } ], "sounds": [ { "audio": "nl-kunnen.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5f/Nl-kunnen.ogg/Nl-kunnen.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-kunnen.ogg" }, { "ipa": "ˈkʏnə(n)" } ], "translations": [ { "lang": "Afrikaans", "lang_code": "af", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "kan" }, { "lang": "Duits", "lang_code": "de", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "können" }, { "lang": "Engels", "lang_code": "en", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "can" }, { "lang": "Engels", "lang_code": "en", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "be able to" }, { "lang": "Fries", "lang_code": "fy", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "kinne" }, { "lang": "Frans", "lang_code": "fr", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "pouvoir" }, { "lang": "Grieks", "lang_code": "el", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "μπορώ" }, { "lang": "Grieks", "lang_code": "pap", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "ικανός" }, { "lang": "Italiaans", "lang_code": "it", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "potere" }, { "lang": "Noors", "lang_code": "no", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "kunne" }, { "lang": "Nynorsk", "lang_code": "nn", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "kunne" }, { "lang": "Papiaments", "lang_code": "pap", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "por" }, { "lang": "Pools", "lang_code": "pl", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "móc" }, { "lang": "Spaans", "lang_code": "es", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "poder" }, { "lang": "Duits", "lang_code": "de", "sense": "af kunnen", "sense_index": 1, "word": "weg können" } ], "word": "kunnen" } { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Ontbrekend geluid", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Retrograad van het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "etymology_texts": [ "In de betekenis van ‘in staat zijn’ voor het eerst aangetroffen in 1100", "De huidige vormen van de infinitief en tegenwoordige tijd zijn ontstaan als een preterito-presens uit de Protogermaanse perfectumstammen *kann- en *kunn-. Verder zijn deze vormen samengevallen met een ander Protogermaans werkwoord,*kunnēn, \"leren kennen/proberen\". In het Middelnederlands was vooral connen gangbaar. De vormen met cun- i.p.v. con- waren oorspronkelijk alleen gewestelijk, maar zijn later standaardtaal geworden." ], "hyphenation": "kun·nen", "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "noun", "pos_title": "Zelfstandig naamwoord", "senses": [ { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Zelfstandignaamwoordsvorm in het Nederlands", "parents": [], "source": "w" } ], "form_of": [ { "word": "kunne" } ], "glosses": [ "meervoud van het zelfstandig naamwoord kunne" ], "id": "nl-kunnen-nl-noun-CcTTGiLS", "tags": [ "form-of", "plural" ] } ], "sounds": [ { "audio": "nl-kunnen.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5f/Nl-kunnen.ogg/Nl-kunnen.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-kunnen.ogg" }, { "ipa": "ˈkʏnə(n)" } ], "word": "kunnen" }
{ "categories": [ "Niet-samengesteld werkwoord in het Nederlands", "Onregelmatig werkwoord in het Nederlands", "Ontbrekend geluid", "Retrograad van het Nederlands", "Werkwoord in het Nederlands", "Woorden in het Nederlands", "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "Woorden in het Nederlands van lengte 6", "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands", "Zwak werkwoord (-d) in het Nederlands" ], "derived": [ { "tags": [ "prepositional" ], "word": "af kunnen" } ], "etymology_texts": [ "In de betekenis van ‘in staat zijn’ voor het eerst aangetroffen in 1100", "De huidige vormen van de infinitief en tegenwoordige tijd zijn ontstaan als een preterito-presens uit de Protogermaanse perfectumstammen *kann- en *kunn-. Verder zijn deze vormen samengevallen met een ander Protogermaans werkwoord,*kunnēn, \"leren kennen/proberen\". In het Middelnederlands was vooral connen gangbaar. De vormen met cun- i.p.v. con- waren oorspronkelijk alleen gewestelijk, maar zijn later standaardtaal geworden." ], "forms": [ { "form": "kon (enkelv.)", "tags": [ "past" ] }, { "form": " konden (meerv.)", "tags": [ "past" ] }, { "form": "gekund", "tags": [ "past", "participle" ] } ], "hyphenation": "kun·nen", "hyponyms": [ { "word": "aankunnen" }, { "word": "afkunnen" }, { "word": "meekunnen" }, { "word": "opkunnen" }, { "word": "terechtkunnen" }, { "word": "gemeenkunnig" } ], "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "notes": [ "Het werkwoord kennen is gevormd als causatief van kunnen." ], "pos": "verb", "pos_title": "Werkwoord", "proverbs": [ { "sense": "veel (in hoeveelheid) werk kunnen doen", "word": "bergen kunnen verzetten" }, { "sense": "andermans hulp niet nodig hebben of vinden", "word": "de eigen boontjes kunnen doppen" }, { "sense": "aan alle eisen voldoen", "word": "de toets der kritiek kunnen doorstaan" }, { "sense": "blij kunnen zijn met de voorspoed van een ander, niet jaloers zijn", "word": "de zon in het water kunnen zien schijnen" }, { "sense": "er goed verzorgd uit zien", "word": "door een ringetje kunnen halen" }, { "sense": "niet gauw boos maken", "word": "een potje kunnen breken bij" }, { "sense": "een voorbeeld kunnen nemen aan", "word": "een puntje kunnen zuigen aan" }, { "sense": "kunnen verdragen dat iemand zonder verstand van zaken kritiek geeft", "word": "een schop van een ezel kunnen verdragen" }, { "sense": "volledige stilte ervaren", "word": "een speld kunnen horen vallen" }, { "sense": "niet willen of kunnen snappen", "word": "er met de pet niet bij kunnen" }, { "sense_index": 2, "word": "er niet aan kunnen" }, { "sense_index": 2, "word": "er niet aan uit kunnen" }, { "sense": "uit opwinding telkens ter sprake brengen", "word": "er niet over uit kunnen" }, { "sense": "weinig geld hebben om extra dingen te kunnen kopen", "word": "geen bokkesprongen kunnen maken" }, { "sense": "stiekem en/of oneerlijk doen", "word": "geen daglicht kunnen verdragen/velen" }, { "sense": "door vaagheid niet goed kunnen begrijpen", "word": "geen hoogte kunnen krijgen van" }, { "sense": "door gebrek aan tijd of middelen een doelstelling niet bereiken", "word": "geen ijzer met handen kunnen breken" }, { "sense": "niets kunnen beginnen met (gezegd over een onwillig persoon)", "word": "geen land kunnen bezeilen met" }, { "sense": "erg moe zijn", "word": "geen pap meer kunnen zeggen" }, { "sense_index": 1, "word": "geen peil kunnen trekken op" }, { "sense": "[1] de juistheid moeten erkennen van\n[2] geen gelegenheid krijgen in een gesprek ook iets te zeggen", "word": "geen speld kunnen krijgen tussen" }, { "sense": "door de onduidelijkheid niets kunnen begrijpen van", "word": "geen touw kunnen vastknopen aan" }, { "sense": "[1] heel zwak zijn\n[2] heel arm zijn", "word": "geen veer van de mond kunnen blazen" }, { "sense": "geen gelegenheid krijgen om iets wat je belangrijk vindt te zeggen of te doen", "word": "het ei niet kwijt kunnen (raken)" }, { "sense": "net genoeg inkomen hebben om te kunnen leven", "word": "het hoofd (net) boven water kunnen houden" }, { "sense": "sterk vertrouwen hebben in (over een persoon)", "word": "huizen kunnen bouwen op" }, { "sense": "moeten afzien van een gerechtvaardigde aanspraak op", "word": "kunnen fluiten naar" }, { "sense": "beslissende invloed hebben op de toekomst van", "word": "kunnen maken en breken" }, { "sense": "verkeerd zijn", "word": "niet door de beugel kunnen" }, { "sense": "een hekel hebben aan", "word": "niet kunnen luchten of zien" }, { "sense": "onjuist of onbegrijpelijk vinden gelet op", "word": "niet kunnen rijmen met" }, { "sense": "kunnen omslaan, snel kunnen veranderen van omstandigheden", "word": "kunnen verkeren" }, { "sense": "niet echt naar iemand luisteren wanneer iemand meepraat", "word": "niet kunnen zetten" }, { "sense": "letterlijk: gaan huilen/tranen bij het zien gebeuren van iets", "word": "niet met droge ogen kunnen aanzien" }, { "sense": "uit liefde afzien van", "word": "niet over zijn hart kunnen krijgen" }, { "sense": "alles gedaan kunnen krijgen of alles mogen van", "word": "om de vinger kunnen winden" }, { "sense": "(nog niet) in staat zijn zich volledig zelfstandig te redden", "word": "(nog niet) op eigen benen kunnen staan" }, { "sense": "gemakkelijk kunnen voorzien, horen te beseffen", "word": "op je vingers kunnen natellen" }, { "sense": "kunnen vertrouwen/rekenen op", "word": "staat kunnen maken op" }, { "sense": "Men kan niet alleen van vriendelijke woorden leven.", "word": "Daar kan de schoorsteen niet van roken." }, { "sense": "Je kunt er zeker van zijn dat iets zo is of gaat gebeuren.", "word": "Daar kan je gif/vergif op innemen" }, { "sense": "Aan een stuk doorwerken is niet gezond, er moet ook rust tussendoor zijn.", "word": "De boog kan niet altijd gespannen staan." }, { "sense": "Er zijn altijd wel vragen waar niemand het antwoord op weet.", "word": "Eén gek kan meer vragen/vragen stellen dan tien wijzen kunnen beantwoorden." }, { "sense": "Je kunt nooit weten hoe iets precies zal aflopen.", "word": "Een stuivertje kan raar rollen" }, { "sense": "Eén keertje onvoorzichtig zijn kan verschrikkelijke gevolgen hebben.", "word": "Eén uur van onbedachtzaamheid, kan maken dat men jaren schreit." }, { "sense": "Een sterke innerlijke drijfveer laat zich niet echt beperken.", "word": "Het bloed kruipt waar het niet gaan kan." }, { "sense": "De uitkomst is onzeker, het kan alle kanten uit gaan.", "word": "Het kan vriezen en het kan dooien." }, { "sense": "Mensen die plotseling veel geld hebben, geven het gemakkelijk uit aan verkeerde dingen", "word": "Het zijn sterke benen die de weelde kunnen dragen." }, { "sense": "Om iets te bereiken moet je kosten maken of moeite doen", "word": "Je kan geen omelet maken zonder eieren te breken." }, { "sense": "Je moet soms keuzes maken om iets op te offeren.", "word": "Je kan niet de kool en de geit sparen." }, { "sense": "Als iemand een bepaalde opvoeding heeft gehad kan daar niks goeds van verwacht worden.", "word": "Kan uit Nazareth iets goeds komen?" }, { "sense": "Twee dingen tegelijk doen gaat niet.", "word": "Niemand kan twee heren dienen" }, { "sense": "Als je iemand wil bekritiseren is er altijd wel een reden te vinden.", "word": "Wie een hond wil slaan, kan gemakkelijk een stok vinden." }, { "sense": "Belangrijke zaken snel kwijt raken door kleine dingen.", "word": "Wie hoog klimt kan laag vallen." } ], "senses": [ { "categories": [ "Inergatief werkwoord in het Nederlands", "Modaal werkwoord in het Nederlands", "Overgankelijk werkwoord in het Nederlands" ], "examples": [ { "text": "Dat kan hij best." }, { "text": "Kun je niet slapen?" }, { "text": "De motor kan vaak meer dan dat je denkt." } ], "glosses": [ "in staat zijn, het vermogen hebben tot iets" ], "tags": [ "modal", "transitive", "unergative", "verb" ] }, { "categories": [ "Modaal werkwoord in het Nederlands", "Woorden met boekreferenties" ], "examples": [ { "text": "Pas op, dat kan breken." }, { "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers", "text": "Ik kon niet alles goed volgen, maar het monotone geluid van stemmen om mij heen voelde veilig en vertrouwd." }, { "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers", "text": "Omdat overal besmettelijke Giardia-parasieten in het water konden zitten, was het noodzakelijk om het water te zuiveren alvorens het te drinken. Van deze parasieten kun je goed ziek worden." } ], "glosses": [ "het intrinsieke vermogen, de eigenschap, aanleg, neiging, geschiktheid e.d. voor iets bezitten" ], "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ "Modaal werkwoord in het Nederlands" ], "examples": [ { "text": "Hij kan zijn verdwaald." }, { "text": "Ik kan het natuurlijk mis hebben." } ], "glosses": [ "mogelijkerwijs in een bepaalde veronderstelde toestand verkeren" ], "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ "Modaal werkwoord in het Nederlands" ], "examples": [ { "text": "Ik kan vandaag niet komen." } ], "glosses": [ "in de gelegenheid zijn" ], "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ "Onpersoonlijk werkwoord in het Nederlands", "Woorden met boekreferenties" ], "examples": [ { "text": "Dat kan niet." }, { "text": "Dat kan misschien een andere keer [gebeuren]." }, { "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers", "text": "In een urinoir kan het ook soms moeilijk zijn om met iemand naast je te plassen. Hier was het nog lastiger omdat er twee mensen naast mij lagen, waarvan één tot overmaat van ramp de enige aanwezige vrouw was." }, { "ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers", "text": "Toen ook de kinderen mijn rare plan accepteerden stonden alle lichten ineens op groen. De voorbereidingen konden beginnen." } ], "glosses": [ "mogelijk zijn" ], "tags": [ "impersonal" ] }, { "categories": [ "Modaal werkwoord in het Nederlands", "Pregnant_in_het_Nederlands" ], "examples": [ { "text": "Hoe kon je!" } ], "glosses": [ "zichzelf tot verbazing van de spreker ergens toe weten te zetten" ], "raw_tags": [ "pregnant" ], "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ "Modaal werkwoord in het Nederlands", "Pregnant_in_het_Nederlands" ], "examples": [ { "text": "Dat kun je toch niet doen!" } ], "glosses": [ "drukt het geoorloofd, betamelijk, gepast e.d. van iets zijn uit" ], "raw_tags": [ "pregnant" ], "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ "Modaal werkwoord in het Nederlands" ], "examples": [ { "text": "Je kunt nu gaan." } ], "glosses": [ "± mogen [1]/moeten" ], "tags": [ "modal", "verb" ] }, { "categories": [ "Informeel_in_het_Nederlands", "Overgankelijk werkwoord in het Nederlands" ], "glosses": [ "kennen" ], "raw_tags": [ "deze oorspronkelijke betekenis werd in het Noord-Nederlands al vanaf de 17e eeuw door \"kennen\" verdrongen" ], "tags": [ "informal", "transitive" ] } ], "sounds": [ { "audio": "nl-kunnen.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5f/Nl-kunnen.ogg/Nl-kunnen.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-kunnen.ogg" }, { "ipa": "ˈkʏnə(n)" } ], "translations": [ { "lang": "Afrikaans", "lang_code": "af", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "kan" }, { "lang": "Duits", "lang_code": "de", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "können" }, { "lang": "Engels", "lang_code": "en", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "can" }, { "lang": "Engels", "lang_code": "en", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "be able to" }, { "lang": "Fries", "lang_code": "fy", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "kinne" }, { "lang": "Frans", "lang_code": "fr", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "pouvoir" }, { "lang": "Grieks", "lang_code": "el", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "μπορώ" }, { "lang": "Grieks", "lang_code": "pap", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "ικανός" }, { "lang": "Italiaans", "lang_code": "it", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "potere" }, { "lang": "Noors", "lang_code": "no", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "kunne" }, { "lang": "Nynorsk", "lang_code": "nn", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "kunne" }, { "lang": "Papiaments", "lang_code": "pap", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "por" }, { "lang": "Pools", "lang_code": "pl", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "móc" }, { "lang": "Spaans", "lang_code": "es", "sense": "in staat zijn om, het vermogen hebben om", "sense_index": 1, "word": "poder" }, { "lang": "Duits", "lang_code": "de", "sense": "af kunnen", "sense_index": 1, "word": "weg können" } ], "word": "kunnen" } { "categories": [ "Ontbrekend geluid", "Retrograad van het Nederlands", "Woorden in het Nederlands", "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave", "Woorden in het Nederlands met audioweergave", "Woorden in het Nederlands van lengte 6", "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands" ], "etymology_texts": [ "In de betekenis van ‘in staat zijn’ voor het eerst aangetroffen in 1100", "De huidige vormen van de infinitief en tegenwoordige tijd zijn ontstaan als een preterito-presens uit de Protogermaanse perfectumstammen *kann- en *kunn-. Verder zijn deze vormen samengevallen met een ander Protogermaans werkwoord,*kunnēn, \"leren kennen/proberen\". In het Middelnederlands was vooral connen gangbaar. De vormen met cun- i.p.v. con- waren oorspronkelijk alleen gewestelijk, maar zijn later standaardtaal geworden." ], "hyphenation": "kun·nen", "lang": "Nederlands", "lang_code": "nl", "pos": "noun", "pos_title": "Zelfstandig naamwoord", "senses": [ { "categories": [ "Zelfstandignaamwoordsvorm in het Nederlands" ], "form_of": [ { "word": "kunne" } ], "glosses": [ "meervoud van het zelfstandig naamwoord kunne" ], "tags": [ "form-of", "plural" ] } ], "sounds": [ { "audio": "nl-kunnen.ogg", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/5/5f/Nl-kunnen.ogg/Nl-kunnen.ogg.mp3", "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-kunnen.ogg" }, { "ipa": "ˈkʏnə(n)" } ], "word": "kunnen" }
Download raw JSONL data for kunnen meaning in All languages combined (14.1kB)
{ "called_from": "core/1021", "msg": "too many args (5) in argument reference: ('pageurl', '\\U00102335', '.*web.archive.org/web/\\U0010203f0-9\\U00102040*/(\\U0010203fa-z\\U00102040*)://(.*)', '%1://%2', 'plain=no')", "path": [ "kunnen", "Template:citeer", "ARG-DEFVAL" ], "section": "Nederlands", "subsection": "Werkwoord", "title": "kunnen", "trace": "" } { "called_from": "core/1021", "msg": "too many args (5) in argument reference: ('pageurl', '\\U00102335', '.*web.archive.org/web/\\U0010203f0-9\\U00102040*/(\\U0010203fa-z\\U00102040*)://(.*)', '%1://%2', 'plain=no')", "path": [ "kunnen", "Template:citeer", "ARG-DEFVAL" ], "section": "Nederlands", "subsection": "Werkwoord", "title": "kunnen", "trace": "" } { "called_from": "core/1021", "msg": "too many args (5) in argument reference: ('pageurl', '\\U00102335', '.*web.archive.org/web/\\U0010203f0-9\\U00102040*/(\\U0010203fa-z\\U00102040*)://(.*)', '%1://%2', 'plain=no')", "path": [ "kunnen", "Template:citeer", "ARG-DEFVAL" ], "section": "Nederlands", "subsection": "Werkwoord", "title": "kunnen", "trace": "" } { "called_from": "core/1021", "msg": "too many args (5) in argument reference: ('pageurl', '\\U00102335', '.*web.archive.org/web/\\U0010203f0-9\\U00102040*/(\\U0010203fa-z\\U00102040*)://(.*)', '%1://%2', 'plain=no')", "path": [ "kunnen", "Template:citeer", "ARG-DEFVAL" ], "section": "Nederlands", "subsection": "Werkwoord", "title": "kunnen", "trace": "" }
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-20 from the nlwiktionary dump dated 2025-01-01 using wiktextract (ee63ee9 and 4230888). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.