See hebben on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Erfwoord_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Niet-samengesteld werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Onregelmatig werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Ontbrekend geluid",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Retrograad van het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"word": "bezwaar hebben tegen"
},
{
"word": "hebachtig"
},
{
"word": "hebbeding"
},
{
"word": "hebbelijk"
},
{
"word": "hebber"
},
{
"word": "hebberd"
},
{
"word": "hebberig"
},
{
"word": "hebzucht"
},
{
"word": "onderhevig"
},
{
"word": "wanhebbelijk"
}
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands hebben en Oudnederlands hebban, in de betekenis van ‘bezitten, hulpwerkwoord’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901\nCognaat met in ieder geval de volgende woorden in het Germaans:",
"West-Germaans: Engels: have (Angelsaksisch: habban, hafian), Duits: haben, (Oudhoogduits: habēn), Jiddisch: האָבן (hobn), Fries: hawwe (Oudfries: hebba, habba, hava);",
"Noord-Germaans: Zweeds: hava, Deens: have, Noors: have (Oudnoords: hafa), IJslands: hafa, Faeröers: hava;",
"Oost-Germaans: Gotisch: haban.",
"I. *habjanan, *haf- (in dit geval zou hebben binnen het Nederlands cognaat zijn met o.a. heffen (zie heffen); de betekenis zou dan geheel zijn verschoven van \"vasthouden, in bezit houden\" naar \"bezitten\" en die van het hulpwerkwoord);",
"II. *gef-; in dit geval is hebben mogelijk ook cognaat met geven.",
"1. *kap-/*keh₂p- ; in dat geval cognaat met: Grieks: κάπτειν, Latijn: capere;",
"2. *gʰab⁽ʰ⁾- ; in dat geval cognaat met Latijn: habere, Litouws: gabenti, Oudiers: gaibid, Pools: gabać.",
"3. *gʰebʰ-, een PIE wortel die in Germaanse talen als *gef- is terug te vinden (zie boven bij \"II\")."
],
"forms": [
{
"form": "had",
"tags": [
"past"
]
},
{
"form": "gehad",
"tags": [
"past",
"participle"
]
}
],
"hyphenation": "heb·ben",
"hyponyms": [
{
"word": "aanhebben"
},
{
"word": "afhebben"
},
{
"word": "beethebben"
},
{
"word": "bijhebben"
},
{
"word": "binnenhebben"
},
{
"word": "deelhebben"
},
{
"word": "doorhebben"
},
{
"word": "inhebben"
},
{
"word": "klaarhebben"
},
{
"word": "liefhebben"
},
{
"word": "ophebben"
},
{
"word": "overhebben"
},
{
"word": "plaatshebben"
},
{
"word": "tegenhebben"
},
{
"word": "vasthebben"
},
{
"word": "voorhebben"
},
{
"word": "weghebben"
},
{
"word": "zielsliefhebben"
}
],
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"notes": [
"Hoewel het werkwoord in de meeste zelfstandige betekenissen een lijdend voorwerp kan krijgen en daarom soms als overgankelijk gezien wordt, ontbreken lijdende vormen geheel, ook de onpersoonlijke. Verder is het voltooid deelwoord alleen voltooid en niet lijdend. Het kan niet attributief gebruikt worden. (De *gehadde man ). Wikiwoordenboek categoriseert het daarom als absoluut.",
"De grammaticale functie van hebben als standaard hulpwerkwoord in combinatie met een voltooid deelwoord heeft zich vermoedelijk sinds het eind van de oudheid ontwikkeld in meerdere Indo-Europese taalgroepen. Het oorspronkelijke betekeniselement \"bezitten\" is bij deze gegrammaticaliseerde constructie helemaal verdwenen."
],
"pos": "verb",
"pos_title": "Werkwoord",
"proverbs": [
{
"word": "Behoefte aan iets hebben"
},
{
"sense": "Ergens genoeg van hebben, er klaar mee zijn, het beu/moe zijn",
"word": "Het gehad hebben"
},
{
"word": "Het mis hebben"
},
{
"word": "Het op iets gemunt hebben"
},
{
"sense": "Gezegd van iets wat groot, imposant e.d. is",
"word": "Van heb ik jou daar"
},
{
"sense": "Uitroep van verbazing",
"word": "Wel heb ik jou daar!"
},
{
"sense": "Uitroep van verbazing",
"word": "Wel heb ik ooit!"
},
{
"word": "Grip hebben op iets"
},
{
"word": "Het moeilijk hebben met iets"
},
{
"sense": "Gezegd van iemand die nu arm is maar vroeger wel veel had, en daar graag nog steeds over opschept",
"word": "Gehad is een arm man, die heeft is er beter an."
},
{
"sense": "Wie eenmaal iets in bezit heeft, is benijdenswaardig",
"word": "Hebben is hebben, krijgen is de boodschap/kunst."
},
{
"sense": "Men kan iets maar eenmaal in bezit krijgen",
"word": "Je kunt niet hebben en tegoed houden"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Hulpwerkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met boekreferenties",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers",
"text": "In een oude National Geographic had ik ooit als kind een artikel over deze trail gelezen, 4.286 kilometer door Amerika. Dit heb ik altijd onthouden, maar ik had nooit gedacht dat zo’n lange wandeltocht voor mij weggelegd zou zijn."
}
],
"glosses": [
"gebruikt voor de vorming van de voltooide tijden"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-phWF3~4N",
"tags": [
"auxiliary"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Ik heb een mooi huis."
}
],
"glosses": [
"bezitten"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-bghaQB~a",
"raw_tags": [
"rechtmatig of wederrechtelijk"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Een auto heeft vier wielen."
}
],
"glosses": [
"als onderdeel hebben, omvatten, bevatten"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-TGmbKAw1",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Hij heeft aids."
}
],
"glosses": [
"lijden aan"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-q9MQSDOz",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Het bedrijf heeft 50 werknemers."
}
],
"glosses": [
"in dienst hebben"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-wyn00zK9",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Hij heeft drie kinderen."
}
],
"glosses": [
"drukt een familierelatie uit"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-TkYMU75~",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "De rebellen hebben de hoofdstad."
},
{
"text": "De politie heeft de verdachte."
}
],
"glosses": [
"in zijn macht hebben"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-8sgw~FxW",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Klas 2C heeft nu Frans."
},
{
"text": "Dhr. Anthonis heeft deze klant."
}
],
"glosses": [
"als taak zich bezig moeten houden met"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-oQlv5o~M",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Ik kan hem niet hebben."
}
],
"glosses": [
"kunnen ~ overweg kunnen met iemand"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-R4tfwfS9",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Die vertraging kunnen we er niet meer bij hebben."
},
{
"text": "Dit team kunnen we hebben."
},
{
"text": "Wat een gedoe, meer dan dit kan ik niet hebben."
}
],
"glosses": [
"kunnen ~ weerstaan, doorstaan, goed bestand zijn tgen"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-tzyrxlGH",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Hij heeft met Linda."
}
],
"glosses": [
"een relatie hebben"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-xJoIDBY7",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Hulpwerkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Dat heb je maar te doen/laten!"
}
],
"glosses": [
"~ te: moeten, verplicht zijn om"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-Wp6b~wEb",
"tags": [
"absolute",
"auxiliary"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Waar heeft u het eigenlijk over?"
}
],
"glosses": [
"~ over: als onderwerp van gesprek hebben"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-PJFsw19O",
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "Daar heb je helemaal niets aan."
}
],
"glosses": [
"~ aan: ergens nut van hebben, ergens baat bij hebben"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-a9bDdSYA",
"tags": [
"absolute"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-hebben.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a1/Nl-hebben.ogg/Nl-hebben.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-hebben.ogg"
},
{
"ipa": "/ˈɦɛbə(n)/"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Bulgaars",
"lang_code": "bg",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "имам"
},
{
"lang": "Bulgaars",
"lang_code": "bg",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "притежавам"
},
{
"lang": "Deens",
"lang_code": "da",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "have"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "haben"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"roman": "1 - 7",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "have"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "stand"
},
{
"lang": "Estisch",
"lang_code": "et",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "olema"
},
{
"lang": "Estisch",
"lang_code": "et",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "olema"
},
{
"lang": "Filipijns",
"lang_code": "fil",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mayroon"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"roman": "1 - 7",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "avoir"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "supporter"
},
{
"lang": "Grieks",
"lang_code": "el",
"roman": "écho",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "έχω"
},
{
"lang": "Hongaars",
"lang_code": "hu",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "van"
},
{
"lang": "Hongaars",
"lang_code": "hu",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "van"
},
{
"lang": "Italiaans",
"lang_code": "it",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "avere"
},
{
"lang": "Latijn",
"lang_code": "la",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "habere"
},
{
"lang": "Latijn",
"lang_code": "la",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "esse"
},
{
"lang": "Lets",
"lang_code": "lv",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "būt"
},
{
"lang": "Lets",
"lang_code": "lv",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "būt"
},
{
"lang": "Litouws",
"lang_code": "lt",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "turėti"
},
{
"lang": "Nedersorbisch",
"lang_code": "dsb",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "měś"
},
{
"lang": "Pools",
"lang_code": "pl",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mieć"
},
{
"lang": "Roemeens",
"lang_code": "ro",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "avea"
},
{
"lang": "Schots-Gaelisch",
"lang_code": "gd",
"roman": "zijn",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "bi"
},
{
"lang": "Schots-Gaelisch",
"lang_code": "gd",
"roman": "aan, te",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "aig"
},
{
"lang": "Slowaaks",
"lang_code": "sk",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mat'"
},
{
"lang": "Spaans",
"lang_code": "es",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "haber"
},
{
"lang": "Tsjechisch",
"lang_code": "cs",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mít"
},
{
"lang": "Vietnamees",
"lang_code": "vi",
"roman": "1 - 7",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "có"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "awè"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "aveur"
},
{
"lang": "Welsh",
"lang_code": "cy",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mae"
},
{
"lang": "Welsh",
"lang_code": "cy",
"roman": "= met",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mae"
},
{
"lang": "Zweeds",
"lang_code": "sv",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "ha"
},
{
"lang": "Zweeds",
"lang_code": "sv",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "äga"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "het mis hebben",
"sense_index": 4,
"word": "irren"
}
],
"word": "hebben"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Dubbele betekenis in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Erfwoord_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Niet-samengesteld werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Onregelmatig werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Ontbrekend geluid",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Retrograad van het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Werkwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands hebben en Oudnederlands hebban, in de betekenis van ‘bezitten, hulpwerkwoord’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901\nCognaat met in ieder geval de volgende woorden in het Germaans:",
"West-Germaans: Engels: have (Angelsaksisch: habban, hafian), Duits: haben, (Oudhoogduits: habēn), Jiddisch: האָבן (hobn), Fries: hawwe (Oudfries: hebba, habba, hava);",
"Noord-Germaans: Zweeds: hava, Deens: have, Noors: have (Oudnoords: hafa), IJslands: hafa, Faeröers: hava;",
"Oost-Germaans: Gotisch: haban.",
"I. *habjanan, *haf- (in dit geval zou hebben binnen het Nederlands cognaat zijn met o.a. heffen (zie heffen); de betekenis zou dan geheel zijn verschoven van \"vasthouden, in bezit houden\" naar \"bezitten\" en die van het hulpwerkwoord);",
"II. *gef-; in dit geval is hebben mogelijk ook cognaat met geven.",
"1. *kap-/*keh₂p- ; in dat geval cognaat met: Grieks: κάπτειν, Latijn: capere;",
"2. *gʰab⁽ʰ⁾- ; in dat geval cognaat met Latijn: habere, Litouws: gabenti, Oudiers: gaibid, Pools: gabać.",
"3. *gʰebʰ-, een PIE wortel die in Germaanse talen als *gef- is terug te vinden (zie boven bij \"II\")."
],
"forms": [
{
"form": "had",
"tags": [
"past"
]
},
{
"form": "gehad",
"tags": [
"past",
"participle"
]
}
],
"hyphenation": "heb·ben",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "verb",
"pos_title": "Werkwoord",
"senses": [
{
"glosses": [
"hebben + voltooid deelwoord: hulpwerkwoord van de voltooide tijd"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-N-Nsp90g"
},
{
"glosses": [
"hebben + te: moeten: Wij hebben dit te accepteren"
],
"id": "nl-hebben-nl-verb-98wjN8-g"
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-hebben.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a1/Nl-hebben.ogg/Nl-hebben.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-hebben.ogg"
},
{
"ipa": "/ˈɦɛbə(n)/"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "haben"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "have"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "avoir"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "être"
},
{
"lang": "Ido",
"lang_code": "io",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "havar"
},
{
"lang": "Italiaans",
"lang_code": "it",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "avere"
},
{
"lang": "Vietnamees",
"lang_code": "vi",
"roman": "voor het werkwoord",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "đã từng"
},
{
"lang": "Vietnamees",
"lang_code": "vi",
"roman": "aan einde zin",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "rồi"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "awè"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "aveur"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "have to"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "devoir"
},
{
"lang": "Grieks",
"lang_code": "el",
"roman": "prépi na",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "πρέπει να"
},
{
"lang": "Pools",
"lang_code": "pl",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "musieć"
},
{
"lang": "Vietnamees",
"lang_code": "vi",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "phải"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "awè"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "aveur"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "diveur"
}
],
"word": "hebben"
}
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Erfwoord_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Ontbrekend geluid",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Retrograad van het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands van lengte 6",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands hebben en Oudnederlands hebban, in de betekenis van ‘bezitten, hulpwerkwoord’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901\nCognaat met in ieder geval de volgende woorden in het Germaans:",
"West-Germaans: Engels: have (Angelsaksisch: habban, hafian), Duits: haben, (Oudhoogduits: habēn), Jiddisch: האָבן (hobn), Fries: hawwe (Oudfries: hebba, habba, hava);",
"Noord-Germaans: Zweeds: hava, Deens: have, Noors: have (Oudnoords: hafa), IJslands: hafa, Faeröers: hava;",
"Oost-Germaans: Gotisch: haban.",
"I. *habjanan, *haf- (in dit geval zou hebben binnen het Nederlands cognaat zijn met o.a. heffen (zie heffen); de betekenis zou dan geheel zijn verschoven van \"vasthouden, in bezit houden\" naar \"bezitten\" en die van het hulpwerkwoord);",
"II. *gef-; in dit geval is hebben mogelijk ook cognaat met geven.",
"1. *kap-/*keh₂p- ; in dat geval cognaat met: Grieks: κάπτειν, Latijn: capere;",
"2. *gʰab⁽ʰ⁾- ; in dat geval cognaat met Latijn: habere, Litouws: gabenti, Oudiers: gaibid, Pools: gabać.",
"3. *gʰebʰ-, een PIE wortel die in Germaanse talen als *gef- is terug te vinden (zie boven bij \"II\")."
],
"hyphenation": "heb·ben",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"proverbs": [
{
"sense": "het hele bezit",
"word": "het hele hebben en houden"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"het bezit"
],
"id": "nl-hebben-nl-noun-J~SvSrfv"
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-hebben.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a1/Nl-hebben.ogg/Nl-hebben.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-hebben.ogg"
},
{
"ipa": "/ˈɦɛbə(n)/"
}
],
"tags": [
"neuter"
],
"word": "hebben"
}
{
"categories": [
"Erfwoord_in_het_Nederlands",
"Niet-samengesteld werkwoord in het Nederlands",
"Onregelmatig werkwoord in het Nederlands",
"Ontbrekend geluid",
"Retrograad van het Nederlands",
"Werkwoord in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"Woorden in het Nederlands van lengte 6",
"Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands"
],
"derived": [
{
"word": "bezwaar hebben tegen"
},
{
"word": "hebachtig"
},
{
"word": "hebbeding"
},
{
"word": "hebbelijk"
},
{
"word": "hebber"
},
{
"word": "hebberd"
},
{
"word": "hebberig"
},
{
"word": "hebzucht"
},
{
"word": "onderhevig"
},
{
"word": "wanhebbelijk"
}
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands hebben en Oudnederlands hebban, in de betekenis van ‘bezitten, hulpwerkwoord’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901\nCognaat met in ieder geval de volgende woorden in het Germaans:",
"West-Germaans: Engels: have (Angelsaksisch: habban, hafian), Duits: haben, (Oudhoogduits: habēn), Jiddisch: האָבן (hobn), Fries: hawwe (Oudfries: hebba, habba, hava);",
"Noord-Germaans: Zweeds: hava, Deens: have, Noors: have (Oudnoords: hafa), IJslands: hafa, Faeröers: hava;",
"Oost-Germaans: Gotisch: haban.",
"I. *habjanan, *haf- (in dit geval zou hebben binnen het Nederlands cognaat zijn met o.a. heffen (zie heffen); de betekenis zou dan geheel zijn verschoven van \"vasthouden, in bezit houden\" naar \"bezitten\" en die van het hulpwerkwoord);",
"II. *gef-; in dit geval is hebben mogelijk ook cognaat met geven.",
"1. *kap-/*keh₂p- ; in dat geval cognaat met: Grieks: κάπτειν, Latijn: capere;",
"2. *gʰab⁽ʰ⁾- ; in dat geval cognaat met Latijn: habere, Litouws: gabenti, Oudiers: gaibid, Pools: gabać.",
"3. *gʰebʰ-, een PIE wortel die in Germaanse talen als *gef- is terug te vinden (zie boven bij \"II\")."
],
"forms": [
{
"form": "had",
"tags": [
"past"
]
},
{
"form": "gehad",
"tags": [
"past",
"participle"
]
}
],
"hyphenation": "heb·ben",
"hyponyms": [
{
"word": "aanhebben"
},
{
"word": "afhebben"
},
{
"word": "beethebben"
},
{
"word": "bijhebben"
},
{
"word": "binnenhebben"
},
{
"word": "deelhebben"
},
{
"word": "doorhebben"
},
{
"word": "inhebben"
},
{
"word": "klaarhebben"
},
{
"word": "liefhebben"
},
{
"word": "ophebben"
},
{
"word": "overhebben"
},
{
"word": "plaatshebben"
},
{
"word": "tegenhebben"
},
{
"word": "vasthebben"
},
{
"word": "voorhebben"
},
{
"word": "weghebben"
},
{
"word": "zielsliefhebben"
}
],
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"notes": [
"Hoewel het werkwoord in de meeste zelfstandige betekenissen een lijdend voorwerp kan krijgen en daarom soms als overgankelijk gezien wordt, ontbreken lijdende vormen geheel, ook de onpersoonlijke. Verder is het voltooid deelwoord alleen voltooid en niet lijdend. Het kan niet attributief gebruikt worden. (De *gehadde man ). Wikiwoordenboek categoriseert het daarom als absoluut.",
"De grammaticale functie van hebben als standaard hulpwerkwoord in combinatie met een voltooid deelwoord heeft zich vermoedelijk sinds het eind van de oudheid ontwikkeld in meerdere Indo-Europese taalgroepen. Het oorspronkelijke betekeniselement \"bezitten\" is bij deze gegrammaticaliseerde constructie helemaal verdwenen."
],
"pos": "verb",
"pos_title": "Werkwoord",
"proverbs": [
{
"word": "Behoefte aan iets hebben"
},
{
"sense": "Ergens genoeg van hebben, er klaar mee zijn, het beu/moe zijn",
"word": "Het gehad hebben"
},
{
"word": "Het mis hebben"
},
{
"word": "Het op iets gemunt hebben"
},
{
"sense": "Gezegd van iets wat groot, imposant e.d. is",
"word": "Van heb ik jou daar"
},
{
"sense": "Uitroep van verbazing",
"word": "Wel heb ik jou daar!"
},
{
"sense": "Uitroep van verbazing",
"word": "Wel heb ik ooit!"
},
{
"word": "Grip hebben op iets"
},
{
"word": "Het moeilijk hebben met iets"
},
{
"sense": "Gezegd van iemand die nu arm is maar vroeger wel veel had, en daar graag nog steeds over opschept",
"word": "Gehad is een arm man, die heeft is er beter an."
},
{
"sense": "Wie eenmaal iets in bezit heeft, is benijdenswaardig",
"word": "Hebben is hebben, krijgen is de boodschap/kunst."
},
{
"sense": "Men kan iets maar eenmaal in bezit krijgen",
"word": "Je kunt niet hebben en tegoed houden"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
"Hulpwerkwoord in het Nederlands",
"Woorden met boekreferenties"
],
"examples": [
{
"ref": "Tim Voors\n “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers",
"text": "In een oude National Geographic had ik ooit als kind een artikel over deze trail gelezen, 4.286 kilometer door Amerika. Dit heb ik altijd onthouden, maar ik had nooit gedacht dat zo’n lange wandeltocht voor mij weggelegd zou zijn."
}
],
"glosses": [
"gebruikt voor de vorming van de voltooide tijden"
],
"tags": [
"auxiliary"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Ik heb een mooi huis."
}
],
"glosses": [
"bezitten"
],
"raw_tags": [
"rechtmatig of wederrechtelijk"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Een auto heeft vier wielen."
}
],
"glosses": [
"als onderdeel hebben, omvatten, bevatten"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Hij heeft aids."
}
],
"glosses": [
"lijden aan"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Het bedrijf heeft 50 werknemers."
}
],
"glosses": [
"in dienst hebben"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Hij heeft drie kinderen."
}
],
"glosses": [
"drukt een familierelatie uit"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "De rebellen hebben de hoofdstad."
},
{
"text": "De politie heeft de verdachte."
}
],
"glosses": [
"in zijn macht hebben"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Klas 2C heeft nu Frans."
},
{
"text": "Dhr. Anthonis heeft deze klant."
}
],
"glosses": [
"als taak zich bezig moeten houden met"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Ik kan hem niet hebben."
}
],
"glosses": [
"kunnen ~ overweg kunnen met iemand"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Die vertraging kunnen we er niet meer bij hebben."
},
{
"text": "Dit team kunnen we hebben."
},
{
"text": "Wat een gedoe, meer dan dit kan ik niet hebben."
}
],
"glosses": [
"kunnen ~ weerstaan, doorstaan, goed bestand zijn tgen"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Hij heeft met Linda."
}
],
"glosses": [
"een relatie hebben"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands",
"Hulpwerkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Dat heb je maar te doen/laten!"
}
],
"glosses": [
"~ te: moeten, verplicht zijn om"
],
"tags": [
"absolute",
"auxiliary"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Waar heeft u het eigenlijk over?"
}
],
"glosses": [
"~ over: als onderwerp van gesprek hebben"
],
"tags": [
"absolute"
]
},
{
"categories": [
"Absoluut werkwoord in het Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "Daar heb je helemaal niets aan."
}
],
"glosses": [
"~ aan: ergens nut van hebben, ergens baat bij hebben"
],
"tags": [
"absolute"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-hebben.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a1/Nl-hebben.ogg/Nl-hebben.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-hebben.ogg"
},
{
"ipa": "/ˈɦɛbə(n)/"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Bulgaars",
"lang_code": "bg",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "имам"
},
{
"lang": "Bulgaars",
"lang_code": "bg",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "притежавам"
},
{
"lang": "Deens",
"lang_code": "da",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "have"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "haben"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"roman": "1 - 7",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "have"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "stand"
},
{
"lang": "Estisch",
"lang_code": "et",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "olema"
},
{
"lang": "Estisch",
"lang_code": "et",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "olema"
},
{
"lang": "Filipijns",
"lang_code": "fil",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mayroon"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"roman": "1 - 7",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "avoir"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "supporter"
},
{
"lang": "Grieks",
"lang_code": "el",
"roman": "écho",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "έχω"
},
{
"lang": "Hongaars",
"lang_code": "hu",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "van"
},
{
"lang": "Hongaars",
"lang_code": "hu",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "van"
},
{
"lang": "Italiaans",
"lang_code": "it",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "avere"
},
{
"lang": "Latijn",
"lang_code": "la",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "habere"
},
{
"lang": "Latijn",
"lang_code": "la",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "esse"
},
{
"lang": "Lets",
"lang_code": "lv",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "būt"
},
{
"lang": "Lets",
"lang_code": "lv",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "būt"
},
{
"lang": "Litouws",
"lang_code": "lt",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "turėti"
},
{
"lang": "Nedersorbisch",
"lang_code": "dsb",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "měś"
},
{
"lang": "Pools",
"lang_code": "pl",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mieć"
},
{
"lang": "Roemeens",
"lang_code": "ro",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "avea"
},
{
"lang": "Schots-Gaelisch",
"lang_code": "gd",
"roman": "zijn",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "bi"
},
{
"lang": "Schots-Gaelisch",
"lang_code": "gd",
"roman": "aan, te",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "aig"
},
{
"lang": "Slowaaks",
"lang_code": "sk",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mat'"
},
{
"lang": "Spaans",
"lang_code": "es",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "haber"
},
{
"lang": "Tsjechisch",
"lang_code": "cs",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mít"
},
{
"lang": "Vietnamees",
"lang_code": "vi",
"roman": "1 - 7",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "có"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "awè"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "aveur"
},
{
"lang": "Welsh",
"lang_code": "cy",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mae"
},
{
"lang": "Welsh",
"lang_code": "cy",
"roman": "= met",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "mae"
},
{
"lang": "Zweeds",
"lang_code": "sv",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "ha"
},
{
"lang": "Zweeds",
"lang_code": "sv",
"sense": "bezitten",
"sense_index": 1,
"word": "äga"
},
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "het mis hebben",
"sense_index": 4,
"word": "irren"
}
],
"word": "hebben"
}
{
"categories": [
"Dubbele betekenis in het Nederlands",
"Erfwoord_in_het_Nederlands",
"Niet-samengesteld werkwoord in het Nederlands",
"Onregelmatig werkwoord in het Nederlands",
"Ontbrekend geluid",
"Retrograad van het Nederlands",
"Werkwoord in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"Woorden in het Nederlands van lengte 6",
"Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands"
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands hebben en Oudnederlands hebban, in de betekenis van ‘bezitten, hulpwerkwoord’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901\nCognaat met in ieder geval de volgende woorden in het Germaans:",
"West-Germaans: Engels: have (Angelsaksisch: habban, hafian), Duits: haben, (Oudhoogduits: habēn), Jiddisch: האָבן (hobn), Fries: hawwe (Oudfries: hebba, habba, hava);",
"Noord-Germaans: Zweeds: hava, Deens: have, Noors: have (Oudnoords: hafa), IJslands: hafa, Faeröers: hava;",
"Oost-Germaans: Gotisch: haban.",
"I. *habjanan, *haf- (in dit geval zou hebben binnen het Nederlands cognaat zijn met o.a. heffen (zie heffen); de betekenis zou dan geheel zijn verschoven van \"vasthouden, in bezit houden\" naar \"bezitten\" en die van het hulpwerkwoord);",
"II. *gef-; in dit geval is hebben mogelijk ook cognaat met geven.",
"1. *kap-/*keh₂p- ; in dat geval cognaat met: Grieks: κάπτειν, Latijn: capere;",
"2. *gʰab⁽ʰ⁾- ; in dat geval cognaat met Latijn: habere, Litouws: gabenti, Oudiers: gaibid, Pools: gabać.",
"3. *gʰebʰ-, een PIE wortel die in Germaanse talen als *gef- is terug te vinden (zie boven bij \"II\")."
],
"forms": [
{
"form": "had",
"tags": [
"past"
]
},
{
"form": "gehad",
"tags": [
"past",
"participle"
]
}
],
"hyphenation": "heb·ben",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "verb",
"pos_title": "Werkwoord",
"senses": [
{
"glosses": [
"hebben + voltooid deelwoord: hulpwerkwoord van de voltooide tijd"
]
},
{
"glosses": [
"hebben + te: moeten: Wij hebben dit te accepteren"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-hebben.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a1/Nl-hebben.ogg/Nl-hebben.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-hebben.ogg"
},
{
"ipa": "/ˈɦɛbə(n)/"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "haben"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "have"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "avoir"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "être"
},
{
"lang": "Ido",
"lang_code": "io",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "havar"
},
{
"lang": "Italiaans",
"lang_code": "it",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "avere"
},
{
"lang": "Vietnamees",
"lang_code": "vi",
"roman": "voor het werkwoord",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "đã từng"
},
{
"lang": "Vietnamees",
"lang_code": "vi",
"roman": "aan einde zin",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "rồi"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "awè"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "voor voltooide tijd",
"sense_index": 1,
"word": "aveur"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "have to"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "devoir"
},
{
"lang": "Grieks",
"lang_code": "el",
"roman": "prépi na",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "πρέπει να"
},
{
"lang": "Pools",
"lang_code": "pl",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "musieć"
},
{
"lang": "Vietnamees",
"lang_code": "vi",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "phải"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "awè"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "aveur"
},
{
"lang": "Waals",
"lang_code": "wa",
"sense": "moeten",
"sense_index": 2,
"word": "diveur"
}
],
"word": "hebben"
}
{
"categories": [
"Erfwoord_in_het_Nederlands",
"Ontbrekend geluid",
"Retrograad van het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"Woorden in het Nederlands van lengte 6",
"Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
"Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
],
"etymology_texts": [
"erfwoord via Middelnederlands hebben en Oudnederlands hebban, in de betekenis van ‘bezitten, hulpwerkwoord’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901\nCognaat met in ieder geval de volgende woorden in het Germaans:",
"West-Germaans: Engels: have (Angelsaksisch: habban, hafian), Duits: haben, (Oudhoogduits: habēn), Jiddisch: האָבן (hobn), Fries: hawwe (Oudfries: hebba, habba, hava);",
"Noord-Germaans: Zweeds: hava, Deens: have, Noors: have (Oudnoords: hafa), IJslands: hafa, Faeröers: hava;",
"Oost-Germaans: Gotisch: haban.",
"I. *habjanan, *haf- (in dit geval zou hebben binnen het Nederlands cognaat zijn met o.a. heffen (zie heffen); de betekenis zou dan geheel zijn verschoven van \"vasthouden, in bezit houden\" naar \"bezitten\" en die van het hulpwerkwoord);",
"II. *gef-; in dit geval is hebben mogelijk ook cognaat met geven.",
"1. *kap-/*keh₂p- ; in dat geval cognaat met: Grieks: κάπτειν, Latijn: capere;",
"2. *gʰab⁽ʰ⁾- ; in dat geval cognaat met Latijn: habere, Litouws: gabenti, Oudiers: gaibid, Pools: gabać.",
"3. *gʰebʰ-, een PIE wortel die in Germaanse talen als *gef- is terug te vinden (zie boven bij \"II\")."
],
"hyphenation": "heb·ben",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"proverbs": [
{
"sense": "het hele bezit",
"word": "het hele hebben en houden"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"het bezit"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-hebben.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a1/Nl-hebben.ogg/Nl-hebben.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-hebben.ogg"
},
{
"ipa": "/ˈɦɛbə(n)/"
}
],
"tags": [
"neuter"
],
"word": "hebben"
}
Download raw JSONL data for hebben meaning in All languages combined (17.2kB)
{
"called_from": "core/1021",
"msg": "too many args (5) in argument reference: ('pageurl', '\\U00102475', '.*web.archive.org/web/\\U0010203f0-9\\U00102040*/(\\U0010203fa-z\\U00102040*)://(.*)', '%1://%2', 'plain=no')",
"path": [
"hebben",
"Template:citeer",
"ARG-DEFVAL"
],
"section": "Nederlands",
"subsection": "Werkwoord",
"title": "hebben",
"trace": ""
}
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-20 from the nlwiktionary dump dated 2025-01-01 using wiktextract (ee63ee9 and 4230888). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.