"şarîn" meaning in Kurmancî

See şarîn in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: /ʃɑːˈɾiːn/
Forms: şarîna [feminine, definite, construct, singular], şarînên [feminine, definite, construct, plural], şarînê [feminine, definite, oblique, singular], şarînan [feminine, definite, oblique, plural], wê şarînê [feminine, definite, demonstrative, oblique, singular], wan şarînan [feminine, definite, demonstrative, oblique, plural], şarînê [feminine, definite, vocative, singular], şarînino [feminine, definite, vocative, plural], şarînek [feminine, indefinite, nominative, singular], şarînin [feminine, indefinite, nominative, plural], şarîneke [feminine, indefinite, construct, singular], şarînine [feminine, indefinite, construct, plural], şarînekê [feminine, indefinite, oblique, singular], şarîninan [feminine, indefinite, oblique, plural]
  1. Maneya vê peyvê hê nehatiye nivîsîn. Heke hûn maneya wê bizanin, kerem bikin binivîsin.
    Sense id: ku-şarîn-ku-noun-cV~yf47J Categories (other): Gotarên bê beşa mane
The following are not (yet) sense-disambiguated

Verb

IPA: /ʃɑːˈɾiːn/
Etymology: Ji proto-hindûewropî *ḱel- (“ajotin, şarandin, tev dan, têkil kirin, arandin”), proto-hindûewropî *ser (*ḱ-ya proto-hindûewropî di proto-îranî dibe s/ş û *l jî bi giştî dibe r), hevreha pehlewî sarêdînen (qehirîn), latînî celer (bilez), yûnaniya kevn κέλομαι (ajotin)... Bo peyveke din jî ku tê de s ya proto-îranî di kurdî de dibe ş binere: veşartin. _(Çavkanî: Cheung, r. 336 (ku ji bilî peyva pehlewî û yeke xoresmî dibêje ku hebûna peyvên ji vî rehî di zimanên arî de nayên zanîn û peyva kurdî peyda nekiriye)) Forms: dişarim [present], dişarî [present], dişare [present], dişarin [present], bişare [imperative, singular], bişarin [imperative, plural], şarîm [past], şarî [past], şarî [past], شارین, şaran, şarihan, şarhan, şarhîn, şarihîn, şariyan, şarîyan, şaryan, şar, şerh
  1. sincirîn, kel bûn, pirr germ bûn
    Sense id: ku-şarîn-ku-verb-Fp-Rq8s9
  2. han dan, pal dan, dehf dan, teşwîq bûn, lê germ bûn, lê sor bûn, lê gur bûn, lê geş bûn
    Sense id: ku-şarîn-ku-verb-grElUTo-
The following are not (yet) sense-disambiguated
Derived forms: şarayî, şarî, şarok, şarokî Related terms: şarandin Translations: متوهج (Erebî), لظي (Erebî), اضطرام (Erebî), flurry (Îngilîzî), loosen up (Îngilîzî), warm up (Îngilîzî), flame (Îngilîzî), over heat (Îngilîzî)

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Latînî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Peyvên kurmancî ji proto-îranî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Proto-hindûewropî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Proto-îranî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "şarayî"
    },
    {
      "word": "şarî"
    },
    {
      "word": "şarok"
    },
    {
      "word": "şarokî"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ji proto-hindûewropî *ḱel- (“ajotin, şarandin, tev dan, têkil kirin, arandin”), proto-hindûewropî *ser (*ḱ-ya proto-hindûewropî di proto-îranî dibe s/ş û *l jî bi giştî dibe r), hevreha pehlewî sarêdînen (qehirîn), latînî celer (bilez), yûnaniya kevn κέλομαι (ajotin)... Bo peyveke din jî ku tê de s ya proto-îranî di kurdî de dibe ş binere: veşartin.\n_(Çavkanî: Cheung, r. 336 (ku ji bilî peyva pehlewî û yeke xoresmî dibêje ku hebûna peyvên ji vî rehî di zimanên arî de nayên zanîn û peyva kurdî peyda nekiriye))",
  "forms": [
    {
      "form": "dişarim",
      "raw_tags": [
        "ez"
      ],
      "tags": [
        "present"
      ]
    },
    {
      "form": "dişarî",
      "raw_tags": [
        "tu"
      ],
      "tags": [
        "present"
      ]
    },
    {
      "form": "dişare",
      "raw_tags": [
        "ew"
      ],
      "tags": [
        "present"
      ]
    },
    {
      "form": "dişarin",
      "raw_tags": [
        "em, hûn, ew"
      ],
      "tags": [
        "present"
      ]
    },
    {
      "form": "bişare",
      "tags": [
        "imperative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "bişarin",
      "tags": [
        "imperative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarîm",
      "raw_tags": [
        "ez"
      ],
      "tags": [
        "past"
      ]
    },
    {
      "form": "şarî",
      "raw_tags": [
        "tu"
      ],
      "tags": [
        "past"
      ]
    },
    {
      "form": "şarî",
      "raw_tags": [
        "ew"
      ],
      "tags": [
        "past"
      ]
    },
    {
      "form": "شارین",
      "raw_tags": [
        "kurdî-erebî"
      ]
    },
    {
      "form": "şaran"
    },
    {
      "form": "şarihan"
    },
    {
      "form": "şarhan"
    },
    {
      "form": "şarhîn"
    },
    {
      "form": "şarihîn"
    },
    {
      "form": "şariyan"
    },
    {
      "form": "şarîyan"
    },
    {
      "form": "şaryan"
    },
    {
      "form": "şar"
    },
    {
      "form": "şerh"
    }
  ],
  "hyphenation": "şa·rîn",
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "Lêker",
  "related": [
    {
      "word": "şarandin"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "sincirîn, kel bûn, pirr germ bûn"
      ],
      "id": "ku-şarîn-ku-verb-Fp-Rq8s9"
    },
    {
      "glosses": [
        "han dan, pal dan, dehf dan, teşwîq bûn, lê germ bûn, lê sor bûn, lê gur bûn, lê geş bûn"
      ],
      "id": "ku-şarîn-ku-verb-grElUTo-"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/ʃɑːˈɾiːn/"
    }
  ],
  "tags": [
    "intransitive",
    "proper-noun"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "متوهج"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "لظي"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "اضطرام"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "flurry"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "loosen up"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "warm up"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "flame"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "over heat"
    }
  ],
  "word": "şarîn"
}

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Lema bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Madeyên zimanekî xelet bi kar tînin bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Navdêr bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Navdêrên mê bi kurmancî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rûpelên bi 1 madeyî",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rûpelên bi madeyan",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "şarîna",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "construct",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînên",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "construct",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînê",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "oblique",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînan",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "oblique",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "wê şarînê",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "demonstrative",
        "oblique",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "wan şarînan",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "demonstrative",
        "oblique",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînê",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "vocative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînino",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "vocative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînek",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînin",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarîneke",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "construct",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînine",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "construct",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînekê",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "oblique",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarîninan",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "oblique",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "şa·rîn",
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Gotarên bê beşa mane",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Maneya vê peyvê hê nehatiye nivîsîn. Heke hûn maneya wê bizanin, kerem bikin binivîsin."
      ],
      "id": "ku-şarîn-ku-noun-cV~yf47J"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/ʃɑːˈɾiːn/"
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "word": "şarîn"
}
{
  "categories": [
    "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
    "Kurmancî",
    "Latînî",
    "Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî",
    "Peyvên kurmancî ji proto-îranî",
    "Proto-hindûewropî",
    "Proto-îranî"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "şarayî"
    },
    {
      "word": "şarî"
    },
    {
      "word": "şarok"
    },
    {
      "word": "şarokî"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ji proto-hindûewropî *ḱel- (“ajotin, şarandin, tev dan, têkil kirin, arandin”), proto-hindûewropî *ser (*ḱ-ya proto-hindûewropî di proto-îranî dibe s/ş û *l jî bi giştî dibe r), hevreha pehlewî sarêdînen (qehirîn), latînî celer (bilez), yûnaniya kevn κέλομαι (ajotin)... Bo peyveke din jî ku tê de s ya proto-îranî di kurdî de dibe ş binere: veşartin.\n_(Çavkanî: Cheung, r. 336 (ku ji bilî peyva pehlewî û yeke xoresmî dibêje ku hebûna peyvên ji vî rehî di zimanên arî de nayên zanîn û peyva kurdî peyda nekiriye))",
  "forms": [
    {
      "form": "dişarim",
      "raw_tags": [
        "ez"
      ],
      "tags": [
        "present"
      ]
    },
    {
      "form": "dişarî",
      "raw_tags": [
        "tu"
      ],
      "tags": [
        "present"
      ]
    },
    {
      "form": "dişare",
      "raw_tags": [
        "ew"
      ],
      "tags": [
        "present"
      ]
    },
    {
      "form": "dişarin",
      "raw_tags": [
        "em, hûn, ew"
      ],
      "tags": [
        "present"
      ]
    },
    {
      "form": "bişare",
      "tags": [
        "imperative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "bişarin",
      "tags": [
        "imperative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarîm",
      "raw_tags": [
        "ez"
      ],
      "tags": [
        "past"
      ]
    },
    {
      "form": "şarî",
      "raw_tags": [
        "tu"
      ],
      "tags": [
        "past"
      ]
    },
    {
      "form": "şarî",
      "raw_tags": [
        "ew"
      ],
      "tags": [
        "past"
      ]
    },
    {
      "form": "شارین",
      "raw_tags": [
        "kurdî-erebî"
      ]
    },
    {
      "form": "şaran"
    },
    {
      "form": "şarihan"
    },
    {
      "form": "şarhan"
    },
    {
      "form": "şarhîn"
    },
    {
      "form": "şarihîn"
    },
    {
      "form": "şariyan"
    },
    {
      "form": "şarîyan"
    },
    {
      "form": "şaryan"
    },
    {
      "form": "şar"
    },
    {
      "form": "şerh"
    }
  ],
  "hyphenation": "şa·rîn",
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "Lêker",
  "related": [
    {
      "word": "şarandin"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "sincirîn, kel bûn, pirr germ bûn"
      ]
    },
    {
      "glosses": [
        "han dan, pal dan, dehf dan, teşwîq bûn, lê germ bûn, lê sor bûn, lê gur bûn, lê geş bûn"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/ʃɑːˈɾiːn/"
    }
  ],
  "tags": [
    "intransitive",
    "proper-noun"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "متوهج"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "لظي"
    },
    {
      "lang": "Erebî",
      "lang_code": "ar",
      "word": "اضطرام"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "flurry"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "loosen up"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "warm up"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "flame"
    },
    {
      "lang": "Îngilîzî",
      "lang_code": "en",
      "word": "over heat"
    }
  ],
  "word": "şarîn"
}

{
  "categories": [
    "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
    "Kurmancî",
    "Lema bi kurmancî",
    "Madeyên zimanekî xelet bi kar tînin bi kurmancî",
    "Navdêr bi kurmancî",
    "Navdêrên mê bi kurmancî",
    "Rûpelên bi 1 madeyî",
    "Rûpelên bi madeyan"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "şarîna",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "construct",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînên",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "construct",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînê",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "oblique",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînan",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "oblique",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "wê şarînê",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "demonstrative",
        "oblique",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "wan şarînan",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "demonstrative",
        "oblique",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînê",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "vocative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînino",
      "tags": [
        "feminine",
        "definite",
        "vocative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînek",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînin",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarîneke",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "construct",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînine",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "construct",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "şarînekê",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "oblique",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "şarîninan",
      "tags": [
        "feminine",
        "indefinite",
        "oblique",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "şa·rîn",
  "lang": "Kurmancî",
  "lang_code": "ku",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Navdêr",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Gotarên bê beşa mane"
      ],
      "glosses": [
        "Maneya vê peyvê hê nehatiye nivîsîn. Heke hûn maneya wê bizanin, kerem bikin binivîsin."
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "/ʃɑːˈɾiːn/"
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "word": "şarîn"
}

Download raw JSONL data for şarîn meaning in Kurmancî (4.4kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-05-26 from the kuwiktionary dump dated 2025-05-20 using wiktextract (a4e883e and f1c2b61). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.