"princeps" meaning in Latin

See princeps in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: \ˈpɾiːn.keps\
Forms: principēs [plural, nominative], principēs [plural, vocative], principem [singular, accusative], principēs [plural, accusative], principis [singular, genitive], principum [plural, genitive], principī [singular, dative], principibus [plural, dative], principĕ [singular, ablative], principibus [plural, ablative]
  1. Chef, le premier par le rang ou le mérite.
    Sense id: fr-princeps-la-noun-Q6dk06Gk Categories (other): Exemples en latin
  2. Chef, prince, empereur (titre impérial).
    Sense id: fr-princeps-la-noun-D10LQvM8 Categories (other): Exemples en latin
  3. Soldats de la première ligne, principes, plus tard de seconde ligne (derrière les hastati et devant les Triarii. Tags: plural
    Sense id: fr-princeps-la-noun-tIkPYz1l Categories (other): Exemples en latin, Lexique en latin du militaire Topics: military
  4. Celui qui prend l'initiative, qui donne l'impulsion, auteur, conseiller, instigateur.
    Sense id: fr-princeps-la-noun-ODvSwoCI Categories (other): Exemples en latin
The following are not (yet) sense-disambiguated

Inflected forms

Download JSONL data for princeps meaning in Latin (4.0kB)

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "-s prononcés /s/ en français",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Dérivations en latin",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Lemmes en latin",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Mots en latin préfixés avec primo-",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Noms communs en latin",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Latin",
      "orig": "latin",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "principalis"
    },
    {
      "translation": "officier civil",
      "word": "principalis"
    },
    {
      "translation": "primauté",
      "word": "principalitas"
    },
    {
      "translation": "en prince ; principalement",
      "word": "principaliter"
    },
    {
      "translation": "commencement ; primauté ; principe dominant ;principat",
      "word": "principatŭs"
    },
    {
      "translation": "premières lignes d'une armée ; officiers d'état-major",
      "word": "principia"
    },
    {
      "translation": "débuter, faire unexorde",
      "word": "principio"
    },
    {
      "translation": "commencement",
      "word": "principium"
    },
    {
      "translation": "régner sur, dominer",
      "word": "principor"
    },
    {
      "lang": "Allemand",
      "lang_code": "de",
      "word": "Prinz"
    },
    {
      "lang": "Anglais",
      "lang_code": "en",
      "word": "prince"
    },
    {
      "lang": "Espagnol",
      "lang_code": "es",
      "word": "príncipe"
    },
    {
      "lang": "Français",
      "lang_code": "fr",
      "word": "princeps"
    },
    {
      "lang": "Italien",
      "lang_code": "it",
      "word": "principe"
    },
    {
      "lang": "Portugais",
      "lang_code": "pt",
      "word": "príncipe"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "Dérivé de capio (« prendre »), avec le préfixe primo- (« premier »), littéralement « celui qui est le premier à prendre (l’initiative) » donc « celui qui décide »."
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "principēs",
      "tags": [
        "plural",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "principēs",
      "tags": [
        "plural",
        "vocative"
      ]
    },
    {
      "form": "principem",
      "tags": [
        "singular",
        "accusative"
      ]
    },
    {
      "form": "principēs",
      "tags": [
        "plural",
        "accusative"
      ]
    },
    {
      "form": "principis",
      "tags": [
        "singular",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "principum",
      "tags": [
        "plural",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "principī",
      "tags": [
        "singular",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "principibus",
      "tags": [
        "plural",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "principĕ",
      "tags": [
        "singular",
        "ablative"
      ]
    },
    {
      "form": "principibus",
      "tags": [
        "plural",
        "ablative"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Latin",
  "lang_code": "la",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Nom commun",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Exemples en latin",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "principem locum tenere",
          "translation": "occuper le premier rang."
        },
        {
          "text": "princeps senatus",
          "translation": "le premier sénateur (le premier inscrit sur la liste du sénat, le premier à donner son avis : titre attribué par les censeurs)."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Chef, le premier par le rang ou le mérite."
      ],
      "id": "fr-princeps-la-noun-Q6dk06Gk"
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Exemples en latin",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "princeps Argonautarum",
          "translation": "le chef des Argonautes (c.-à-d. Jason)."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Chef, prince, empereur (titre impérial)."
      ],
      "id": "fr-princeps-la-noun-D10LQvM8"
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Exemples en latin",
          "parents": [],
          "source": "w"
        },
        {
          "kind": "other",
          "name": "Lexique en latin du militaire",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Cicéron",
          "text": "octavum principem duxit",
          "translation": "il commanda le huitième manipule des principes."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Soldats de la première ligne, principes, plus tard de seconde ligne (derrière les hastati et devant les Triarii."
      ],
      "id": "fr-princeps-la-noun-tIkPYz1l",
      "tags": [
        "plural"
      ],
      "topics": [
        "military"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Exemples en latin",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Cicéron",
          "text": "princeps atque architectus sceleris",
          "translation": "instigateur et artisan du crime."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Celui qui prend l'initiative, qui donne l'impulsion, auteur, conseiller, instigateur."
      ],
      "id": "fr-princeps-la-noun-ODvSwoCI"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "\\ˈpɾiːn.keps\\"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "princeps"
}
{
  "categories": [
    "-s prononcés /s/ en français",
    "Dérivations en latin",
    "Lemmes en latin",
    "Mots en latin préfixés avec primo-",
    "Noms communs en latin",
    "latin"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "principalis"
    },
    {
      "translation": "officier civil",
      "word": "principalis"
    },
    {
      "translation": "primauté",
      "word": "principalitas"
    },
    {
      "translation": "en prince ; principalement",
      "word": "principaliter"
    },
    {
      "translation": "commencement ; primauté ; principe dominant ;principat",
      "word": "principatŭs"
    },
    {
      "translation": "premières lignes d'une armée ; officiers d'état-major",
      "word": "principia"
    },
    {
      "translation": "débuter, faire unexorde",
      "word": "principio"
    },
    {
      "translation": "commencement",
      "word": "principium"
    },
    {
      "translation": "régner sur, dominer",
      "word": "principor"
    },
    {
      "lang": "Allemand",
      "lang_code": "de",
      "word": "Prinz"
    },
    {
      "lang": "Anglais",
      "lang_code": "en",
      "word": "prince"
    },
    {
      "lang": "Espagnol",
      "lang_code": "es",
      "word": "príncipe"
    },
    {
      "lang": "Français",
      "lang_code": "fr",
      "word": "princeps"
    },
    {
      "lang": "Italien",
      "lang_code": "it",
      "word": "principe"
    },
    {
      "lang": "Portugais",
      "lang_code": "pt",
      "word": "príncipe"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "Dérivé de capio (« prendre »), avec le préfixe primo- (« premier »), littéralement « celui qui est le premier à prendre (l’initiative) » donc « celui qui décide »."
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "principēs",
      "tags": [
        "plural",
        "nominative"
      ]
    },
    {
      "form": "principēs",
      "tags": [
        "plural",
        "vocative"
      ]
    },
    {
      "form": "principem",
      "tags": [
        "singular",
        "accusative"
      ]
    },
    {
      "form": "principēs",
      "tags": [
        "plural",
        "accusative"
      ]
    },
    {
      "form": "principis",
      "tags": [
        "singular",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "principum",
      "tags": [
        "plural",
        "genitive"
      ]
    },
    {
      "form": "principī",
      "tags": [
        "singular",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "principibus",
      "tags": [
        "plural",
        "dative"
      ]
    },
    {
      "form": "principĕ",
      "tags": [
        "singular",
        "ablative"
      ]
    },
    {
      "form": "principibus",
      "tags": [
        "plural",
        "ablative"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Latin",
  "lang_code": "la",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Nom commun",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Exemples en latin"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "principem locum tenere",
          "translation": "occuper le premier rang."
        },
        {
          "text": "princeps senatus",
          "translation": "le premier sénateur (le premier inscrit sur la liste du sénat, le premier à donner son avis : titre attribué par les censeurs)."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Chef, le premier par le rang ou le mérite."
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Exemples en latin"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "princeps Argonautarum",
          "translation": "le chef des Argonautes (c.-à-d. Jason)."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Chef, prince, empereur (titre impérial)."
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Exemples en latin",
        "Lexique en latin du militaire"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Cicéron",
          "text": "octavum principem duxit",
          "translation": "il commanda le huitième manipule des principes."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Soldats de la première ligne, principes, plus tard de seconde ligne (derrière les hastati et devant les Triarii."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ],
      "topics": [
        "military"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Exemples en latin"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": "Cicéron",
          "text": "princeps atque architectus sceleris",
          "translation": "instigateur et artisan du crime."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Celui qui prend l'initiative, qui donne l'impulsion, auteur, conseiller, instigateur."
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "\\ˈpɾiːn.keps\\"
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "word": "princeps"
}

This page is a part of the kaikki.org machine-readable Latin dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-07-06 from the frwiktionary dump dated 2024-07-01 using wiktextract (ad53249 and b4eb25b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.