See cháy on Wiktionary
{ "etymology_number": 1, "etymology_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "mkh-vie-pro", "3": "*k-carʔ", "4": "", "5": "fire, conflagration" }, "expansion": "Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”)", "name": "der" }, { "args": { "1": "mtq", "2": "chẳl" }, "expansion": "Muong chẳl", "name": "cog" }, { "args": { "1": "bgl", "2": "-" }, "expansion": "Bo", "name": "cog" }, { "args": { "1": "aem", "2": "-" }, "expansion": "Arem", "name": "cog" }, { "args": { "lang": "vi" }, "expansion": "", "name": "wp" } ], "etymology_text": "From Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”). Cognate with Muong chẳl, Bo kacarʔ, Arem calʔ.", "forms": [ { "form": "𪸔", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "𤈜", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "奵", "tags": [ "CJK" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "verb", "3": "", "4": "", "head": "", "tr": "𪸔, 𤈜, 奵" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜, 奵)", "name": "head" }, { "args": { "1": "𪸔, 𤈜, 奵" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜, 奵)", "name": "vi-verb" } ], "lang": "Vietnamese", "lang_code": "vi", "pos": "verb", "related": [ { "_dis1": "0 0 0 0", "tags": [ "transitive" ], "word": "đốt" }, { "_dis1": "0 0 0 0", "word": "cháy nhà ra mặt chuột" }, { "_dis1": "0 0 0 0", "word": "đốt cháy" } ], "senses": [ { "categories": [ { "_dis": "1 1 1 9 27 31 28 1", "kind": "other", "name": "Pages with 1 entry", "parents": [], "source": "w+disamb" }, { "_dis": "1 1 1 7 29 33 28 1", "kind": "other", "name": "Pages with entries", "parents": [], "source": "w+disamb" }, { "_dis": "1 1 2 11 27 30 27 1", "kind": "other", "name": "Vietnamese entries with incorrect language header", "parents": [ "Entries with incorrect language header", "Entry maintenance" ], "source": "w+disamb" } ], "examples": [ { "text": "For examples of this term in chữ Nôm, see 𤈜, 奵." }, { "english": "White clouds hung from the sky at Bến Nghé / The afternoon sun seemed to set the land of Gò Công ablaze.", "ref": "1872, Nguyễn Hữu Huân, Thuật hoài:", "text": "Mây trắng đã giăng trời Bến Nghé / Nắng chiều dường cháy đất Gò Công.", "type": "quote" }, { "english": "In recent years in Hanoi, a bad habit suddenly arose that, when a fire breaks out in the city, one household after another closes its doors, while passers-by run for cover. Why? Some say it's because the [colonial] police beat anyone they see coming in to put out the fire, treating him like a coolie, rather than allowing him to freely assist according to his ability.", "ref": "1907, Nguyễn Văn Vĩnh, “Thói tệ”, in Đại Nam Đăng Cổ Tùng Báo:", "text": "Mấy năm nay ở Hà-nội tự dưng thành ra một thói tệ, là khi có đám cháy trong thành-phố, thì nhà nào nhà ấy đóng chặt cửa lại, còn người đi qua đi lại thì chạy trốn. Sự đó bởi sao? Có người nói là tại những lính phút-lít thấy ai đến cứu cháy thì cứ đánh người ta, bắt người ta làm như cu-li; chớ không để cho người ta được tự do, tùy sức mình mà cứu.", "type": "quote" }, { "english": "Phan went outside and quickly became sunburned.", "text": "Phan ra ngoài cháy nắng ngay." } ], "glosses": [ "to burn, to become burnt; to blaze" ], "id": "en-cháy-vi-verb-lXT53Jbz", "links": [ [ "burn", "burn" ], [ "burnt", "burnt" ], [ "blaze", "blaze" ] ], "raw_glosses": [ "(intransitive) to burn, to become burnt; to blaze" ], "tags": [ "intransitive" ] }, { "categories": [ { "kind": "topical", "langcode": "vi", "name": "Cooking", "orig": "vi:Cooking", "parents": [ "Food and drink", "All topics", "Fundamental" ], "source": "w" }, { "_dis": "1 1 1 9 27 31 28 1", "kind": "other", "name": "Pages with 1 entry", "parents": [], "source": "w+disamb" }, { "_dis": "1 1 1 7 29 33 28 1", "kind": "other", "name": "Pages with entries", "parents": [], "source": "w+disamb" }, { "_dis": "1 1 2 11 27 30 27 1", "kind": "other", "name": "Vietnamese entries with incorrect language header", "parents": [ "Entries with incorrect language header", "Entry maintenance" ], "source": "w+disamb" } ], "glosses": [ "to burn (food)" ], "id": "en-cháy-vi-verb-ZrSMPsHW", "links": [ [ "cooking", "cooking#Noun" ], [ "burn", "burn" ] ], "raw_glosses": [ "(transitive, cooking) to burn (food)" ], "tags": [ "transitive" ], "topics": [ "cooking", "food", "lifestyle" ] }, { "categories": [ { "_dis": "1 1 1 9 27 31 28 1", "kind": "other", "name": "Pages with 1 entry", "parents": [], "source": "w+disamb" }, { "_dis": "1 1 1 7 29 33 28 1", "kind": "other", "name": "Pages with entries", "parents": [], "source": "w+disamb" }, { "_dis": "1 1 2 11 27 30 27 1", "kind": "other", "name": "Vietnamese entries with incorrect language header", "parents": [ "Entries with incorrect language header", "Entry maintenance" ], "source": "w+disamb" }, { "_dis": "7 6 10 15 12 39 10", "kind": "other", "name": "Vietnamese nouns classified by đám", "parents": [], "source": "w+disamb" } ], "examples": [ { "english": "The light bulb has gone out.", "text": "Bóng đèn bị cháy rồi.", "type": "example" } ], "glosses": [ "to burn out" ], "id": "en-cháy-vi-verb-sqIMKt3R", "links": [ [ "burn out", "burn out" ] ], "raw_glosses": [ "(intransitive) to burn out" ], "tags": [ "intransitive" ] }, { "categories": [], "examples": [ { "english": "Bui was parched, his throat searing.", "text": "Bùi khát cháy họng." }, { "english": "Hoa's heart burned with anxiety before taking the test.", "text": "Hoa lo cháy ruột gan trước khi đi thi." } ], "glosses": [ "to sense pain (in a part of the body) due to a feeling of urgency" ], "id": "en-cháy-vi-verb-Izz81yyu", "links": [ [ "pain", "pain" ], [ "urgency", "urgency" ] ], "raw_glosses": [ "(transitive, figuratively) to sense pain (in a part of the body) due to a feeling of urgency" ], "tags": [ "figuratively", "transitive" ] } ], "sounds": [ { "ipa": "[t͡ɕaj˧˦]", "tags": [ "Hà-Nội" ] }, { "ipa": "[t͡ɕaj˨˩˦]", "tags": [ "Huế" ] }, { "ipa": "[ca(ː)j˦˥]", "note": "Saigon" }, { "ipa": "/t͡ɕaj˩˩/", "tags": [ "Thanh-Chương", "Vinh" ] }, { "ipa": "/t͡ɕa̰j˩˧/", "tags": [ "Hà-Tĩnh" ] } ], "word": "cháy" } { "etymology_number": 1, "etymology_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "mkh-vie-pro", "3": "*k-carʔ", "4": "", "5": "fire, conflagration" }, "expansion": "Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”)", "name": "der" }, { "args": { "1": "mtq", "2": "chẳl" }, "expansion": "Muong chẳl", "name": "cog" }, { "args": { "1": "bgl", "2": "-" }, "expansion": "Bo", "name": "cog" }, { "args": { "1": "aem", "2": "-" }, "expansion": "Arem", "name": "cog" }, { "args": { "lang": "vi" }, "expansion": "", "name": "wp" } ], "etymology_text": "From Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”). Cognate with Muong chẳl, Bo kacarʔ, Arem calʔ.", "forms": [ { "form": "𪸔", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "𤈜", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "奵", "tags": [ "CJK" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "adjective", "3": "", "4": "", "5": "", "6": "", "7": "", "8": "", "head": "", "tr": "𪸔, 𤈜, 奵" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜, 奵)", "name": "head" }, { "args": { "1": "𪸔, 𤈜, 奵" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜, 奵)", "name": "vi-adj" } ], "lang": "Vietnamese", "lang_code": "vi", "pos": "adj", "senses": [ { "derived": [ { "word": "cháy xém" } ], "glosses": [ "be burnt" ], "id": "en-cháy-vi-adj-91ui-n2P", "links": [ [ "burnt", "burnt" ] ] } ], "sounds": [ { "ipa": "[t͡ɕaj˧˦]", "tags": [ "Hà-Nội" ] }, { "ipa": "[t͡ɕaj˨˩˦]", "tags": [ "Huế" ] }, { "ipa": "[ca(ː)j˦˥]", "note": "Saigon" }, { "ipa": "/t͡ɕaj˩˩/", "tags": [ "Thanh-Chương", "Vinh" ] }, { "ipa": "/t͡ɕa̰j˩˧/", "tags": [ "Hà-Tĩnh" ] } ], "word": "cháy" } { "derived": [ { "_dis1": "0 0", "word": "cháy rừng" } ], "etymology_number": 1, "etymology_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "mkh-vie-pro", "3": "*k-carʔ", "4": "", "5": "fire, conflagration" }, "expansion": "Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”)", "name": "der" }, { "args": { "1": "mtq", "2": "chẳl" }, "expansion": "Muong chẳl", "name": "cog" }, { "args": { "1": "bgl", "2": "-" }, "expansion": "Bo", "name": "cog" }, { "args": { "1": "aem", "2": "-" }, "expansion": "Arem", "name": "cog" }, { "args": { "lang": "vi" }, "expansion": "", "name": "wp" } ], "etymology_text": "From Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”). Cognate with Muong chẳl, Bo kacarʔ, Arem calʔ.", "forms": [ { "form": "đám", "tags": [ "classifier" ] }, { "form": "𪸔", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "𤈜", "tags": [ "CJK" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "noun", "3": "", "4": "", "head": "", "tr": "𪸔, 𤈜" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜)", "name": "head" }, { "args": { "1": "𪸔, 𤈜", "cls": "đám" }, "expansion": "(classifier đám) cháy • (𪸔, 𤈜)", "name": "vi-noun" } ], "lang": "Vietnamese", "lang_code": "vi", "pos": "noun", "senses": [ { "glosses": [ "a fire" ], "id": "en-cháy-vi-noun-PFnnoIYJ", "links": [ [ "fire", "fire" ] ] }, { "categories": [], "examples": [ { "english": "When a couple loves each other, they feed each other burnt rice [from the pot]; when they hate each other, they tell each other to scour the pot.", "ref": "Vietnamese proverb, //books.google.com/books?id=dBplAAAAMAAJhttp://luanan.nlv.gov.vn/luanan?a=d&d=TTkGWOSpqLVi1999.1.296", "text": "Thương nhau cho nhau ăn cháy, ghét nhau nói nhau cạy nồi." }, { "english": "The writer is looking for burnt rice!", "text": "1932: Lệ Xuân, \"Nhà đại ký-giả thời-sự\", Phụ Nữ Tân Văn, issue 150, page 12 http://baochi.nlv.gov.vn/baochi?a=d&d=HtCq19320622.1.14&srpos=1&e=-------vi-20--1-byDA-img-txIN-%22c%C6%A1m+ch%C3%A1y%22-----\nVăn-sĩ kiếm cơm cháy!", "type": "quotation" }, { "english": "At any house that kindly let them eat, they swooped in, scraping pots clean, eating burnt rice.", "text": "1943: Mạnh Phú Tư, \"Cái Đồng Ma\", Tiểu Thuyết Thứ Bảy, vol. 10, issue 472, page 13 http://baochi.nlv.gov.vn/baochi?a=d&d=HxpJ19430731.2.2&e=-------vi-20--1-byDA-img-txIN-%22%C4%83n+ch%C3%A1y%22-----\nGặp nhà nào phúc hậu cho ăn thì chúng sà vào, vét nồi, vét niêu, ăn vầng, ăn cháy.", "type": "quotation" }, { "english": "Youths go to school, abstaining from burnt rice, fearing retardation.", "ref": "1969, Toan Ánh, Nếp cũ tín ngưỡng Việt-Nam:", "text": "Trẻ đi học, kiêng ăn cơm cháy, sợ tối dạ.", "type": "quote" }, { "english": "You have to look at the guys who are fourteen, fifteen years old but only as big as nine- or ten-year-olds in the lowlands, carrying ĐK 75 grenades, quickly scaling hills, eating no rice but only burnt rice out of fear that the soldiers would go hungry […] they are the ones you love.", "ref": "1976, Nguyễn Khải, Tháng ba ở Tây Nguyên:", "text": "Phải nhìn những chú tuổi đã mười bốn, mười lăm, nhưng chỉ lớn bằng đứa trẻ lên chín lên mười ở vùng xuôi, gùi một quả đạn ĐK 75, vượt dốc phăng phăng, không ăn cơm, chỉ ăn cháy vì sợ các chú bộ đội đói […] mới thật là thương.", "type": "quote" }, { "english": "Whenever we ate, Nuong always left me the tastiest piece of burnt rice, golden brown.", "ref": "1985, Nguyễn Thế Phương, “Đào chèo”, in Truyện ngắn Việt Nam, 1945-1985:", "text": "Chỉ có mỗi khi ăn cơm thì Nương bao giờ cũng dành cho tôi một miếng cháy ngon nhất, vàng xuộm.", "type": "quote" }, { "english": "“Hey Tan. Go in and I'll give you a piece of burnt rice from the wok. Very tasty.”", "ref": "2004, Những kỷ niệm khó quên:", "text": "―Nè Tân. Vô anh cho miếng cháy chảo nè. Ngon lắm.", "type": "quote" }, { "english": "Sometimes mother told me she liked eating burnt rice; other times she told me to just go ahead and scrape away everything when washing.", "ref": "2011, Duy Lan, “Cơm cháy”, in Dịu dàng ơi!, page 253:", "text": "Khi thì mẹ bảo mẹ thích ăn cơm cháy, khi thì mẹ bảo vét hết để rửa nổ cho tiện.", "type": "quote" } ], "glosses": [ "burnt rice caked at the bottom of a pot of rice or rice cooker" ], "id": "en-cháy-vi-noun-oaNa5V4Q", "links": [ [ "rice", "rice" ], [ "cake", "cake#Verb" ], [ "rice cooker", "rice cooker" ] ], "synonyms": [ { "_dis1": "11 89", "sense": "burnt rice", "word": "cơm cháy" } ] } ], "sounds": [ { "ipa": "[t͡ɕaj˧˦]", "tags": [ "Hà-Nội" ] }, { "ipa": "[t͡ɕaj˨˩˦]", "tags": [ "Huế" ] }, { "ipa": "[ca(ː)j˦˥]", "note": "Saigon" }, { "ipa": "/t͡ɕaj˩˩/", "tags": [ "Thanh-Chương", "Vinh" ] }, { "ipa": "/t͡ɕa̰j˩˧/", "tags": [ "Hà-Tĩnh" ] } ], "word": "cháy" } { "etymology_number": 2, "etymology_text": "From cá cháy, from cá (“fish”) + cháy (“to burn”).", "forms": [ { "form": "𩶪", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "𩺧", "tags": [ "CJK" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "noun", "3": "", "4": "", "head": "", "tr": "𩶪, 𩺧" }, "expansion": "cháy • (𩶪, 𩺧)", "name": "head" }, { "args": { "1": "𩶪, 𩺧" }, "expansion": "cháy • (𩶪, 𩺧)", "name": "vi-noun" } ], "lang": "Vietnamese", "lang_code": "vi", "pos": "noun", "senses": [ { "categories": [ { "_dis": "1 1 2 11 27 30 27 1", "kind": "other", "name": "Vietnamese entries with incorrect language header", "parents": [ "Entries with incorrect language header", "Entry maintenance" ], "source": "w+disamb" }, { "_dis": "0 0 0 39 19 22 19 1", "kind": "lifeform", "langcode": "vi", "name": "Fish", "orig": "vi:Fish", "parents": [ "Vertebrates", "Chordates", "Animals", "Lifeforms", "All topics", "Life", "Fundamental", "Nature" ], "source": "w+disamb" } ], "glosses": [ "a fish of the genus Tenualosa (hilsa), especially Laotian or Toli shad" ], "id": "en-cháy-vi-noun-foOED0dE", "links": [ [ "fish", "fish" ], [ "genus", "genus" ], [ "hilsa", "hilsa" ] ], "synonyms": [ { "topics": [ "fish", "ichthyology", "zoology", "biology", "natural-sciences" ], "word": "cá cháy" } ] } ], "sounds": [ { "ipa": "[t͡ɕaj˧˦]", "tags": [ "Hà-Nội" ] }, { "ipa": "[t͡ɕaj˨˩˦]", "tags": [ "Huế" ] }, { "ipa": "[ca(ː)j˦˥]", "note": "Saigon" }, { "ipa": "/t͡ɕaj˩˩/", "tags": [ "Thanh-Chương", "Vinh" ] }, { "ipa": "/t͡ɕa̰j˩˧/", "tags": [ "Hà-Tĩnh" ] } ], "word": "cháy" }
{ "categories": [ "Pages with 1 entry", "Pages with entries", "Vietnamese adjectives", "Vietnamese entries with incorrect language header", "Vietnamese lemmas", "Vietnamese nouns", "Vietnamese nouns classified by đám", "Vietnamese terms derived from Proto-Vietic", "Vietnamese terms with IPA pronunciation", "Vietnamese verbs", "vi:Fish" ], "etymology_number": 1, "etymology_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "mkh-vie-pro", "3": "*k-carʔ", "4": "", "5": "fire, conflagration" }, "expansion": "Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”)", "name": "der" }, { "args": { "1": "mtq", "2": "chẳl" }, "expansion": "Muong chẳl", "name": "cog" }, { "args": { "1": "bgl", "2": "-" }, "expansion": "Bo", "name": "cog" }, { "args": { "1": "aem", "2": "-" }, "expansion": "Arem", "name": "cog" }, { "args": { "lang": "vi" }, "expansion": "", "name": "wp" } ], "etymology_text": "From Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”). Cognate with Muong chẳl, Bo kacarʔ, Arem calʔ.", "forms": [ { "form": "𪸔", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "𤈜", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "奵", "tags": [ "CJK" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "verb", "3": "", "4": "", "head": "", "tr": "𪸔, 𤈜, 奵" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜, 奵)", "name": "head" }, { "args": { "1": "𪸔, 𤈜, 奵" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜, 奵)", "name": "vi-verb" } ], "lang": "Vietnamese", "lang_code": "vi", "pos": "verb", "related": [ { "tags": [ "transitive" ], "word": "đốt" }, { "word": "cháy nhà ra mặt chuột" }, { "word": "đốt cháy" } ], "senses": [ { "categories": [ "Quotation templates to be cleaned", "Vietnamese intransitive verbs", "Vietnamese terms with quotations" ], "examples": [ { "text": "For examples of this term in chữ Nôm, see 𤈜, 奵." }, { "english": "White clouds hung from the sky at Bến Nghé / The afternoon sun seemed to set the land of Gò Công ablaze.", "ref": "1872, Nguyễn Hữu Huân, Thuật hoài:", "text": "Mây trắng đã giăng trời Bến Nghé / Nắng chiều dường cháy đất Gò Công.", "type": "quote" }, { "english": "In recent years in Hanoi, a bad habit suddenly arose that, when a fire breaks out in the city, one household after another closes its doors, while passers-by run for cover. Why? Some say it's because the [colonial] police beat anyone they see coming in to put out the fire, treating him like a coolie, rather than allowing him to freely assist according to his ability.", "ref": "1907, Nguyễn Văn Vĩnh, “Thói tệ”, in Đại Nam Đăng Cổ Tùng Báo:", "text": "Mấy năm nay ở Hà-nội tự dưng thành ra một thói tệ, là khi có đám cháy trong thành-phố, thì nhà nào nhà ấy đóng chặt cửa lại, còn người đi qua đi lại thì chạy trốn. Sự đó bởi sao? Có người nói là tại những lính phút-lít thấy ai đến cứu cháy thì cứ đánh người ta, bắt người ta làm như cu-li; chớ không để cho người ta được tự do, tùy sức mình mà cứu.", "type": "quote" }, { "english": "Phan went outside and quickly became sunburned.", "text": "Phan ra ngoài cháy nắng ngay." } ], "glosses": [ "to burn, to become burnt; to blaze" ], "links": [ [ "burn", "burn" ], [ "burnt", "burnt" ], [ "blaze", "blaze" ] ], "raw_glosses": [ "(intransitive) to burn, to become burnt; to blaze" ], "tags": [ "intransitive" ] }, { "categories": [ "Vietnamese transitive verbs", "vi:Cooking" ], "glosses": [ "to burn (food)" ], "links": [ [ "cooking", "cooking#Noun" ], [ "burn", "burn" ] ], "raw_glosses": [ "(transitive, cooking) to burn (food)" ], "tags": [ "transitive" ], "topics": [ "cooking", "food", "lifestyle" ] }, { "categories": [ "Vietnamese intransitive verbs", "Vietnamese terms with usage examples" ], "examples": [ { "english": "The light bulb has gone out.", "text": "Bóng đèn bị cháy rồi.", "type": "example" } ], "glosses": [ "to burn out" ], "links": [ [ "burn out", "burn out" ] ], "raw_glosses": [ "(intransitive) to burn out" ], "tags": [ "intransitive" ] }, { "categories": [ "Vietnamese transitive verbs" ], "examples": [ { "english": "Bui was parched, his throat searing.", "text": "Bùi khát cháy họng." }, { "english": "Hoa's heart burned with anxiety before taking the test.", "text": "Hoa lo cháy ruột gan trước khi đi thi." } ], "glosses": [ "to sense pain (in a part of the body) due to a feeling of urgency" ], "links": [ [ "pain", "pain" ], [ "urgency", "urgency" ] ], "raw_glosses": [ "(transitive, figuratively) to sense pain (in a part of the body) due to a feeling of urgency" ], "tags": [ "figuratively", "transitive" ] } ], "sounds": [ { "ipa": "[t͡ɕaj˧˦]", "tags": [ "Hà-Nội" ] }, { "ipa": "[t͡ɕaj˨˩˦]", "tags": [ "Huế" ] }, { "ipa": "[ca(ː)j˦˥]", "note": "Saigon" }, { "ipa": "/t͡ɕaj˩˩/", "tags": [ "Thanh-Chương", "Vinh" ] }, { "ipa": "/t͡ɕa̰j˩˧/", "tags": [ "Hà-Tĩnh" ] } ], "word": "cháy" } { "categories": [ "Pages with 1 entry", "Pages with entries", "Vietnamese adjectives", "Vietnamese entries with incorrect language header", "Vietnamese lemmas", "Vietnamese nouns", "Vietnamese nouns classified by đám", "Vietnamese terms derived from Proto-Vietic", "Vietnamese terms with IPA pronunciation", "Vietnamese verbs", "vi:Fish" ], "derived": [ { "word": "cháy xém" } ], "etymology_number": 1, "etymology_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "mkh-vie-pro", "3": "*k-carʔ", "4": "", "5": "fire, conflagration" }, "expansion": "Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”)", "name": "der" }, { "args": { "1": "mtq", "2": "chẳl" }, "expansion": "Muong chẳl", "name": "cog" }, { "args": { "1": "bgl", "2": "-" }, "expansion": "Bo", "name": "cog" }, { "args": { "1": "aem", "2": "-" }, "expansion": "Arem", "name": "cog" }, { "args": { "lang": "vi" }, "expansion": "", "name": "wp" } ], "etymology_text": "From Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”). Cognate with Muong chẳl, Bo kacarʔ, Arem calʔ.", "forms": [ { "form": "𪸔", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "𤈜", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "奵", "tags": [ "CJK" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "adjective", "3": "", "4": "", "5": "", "6": "", "7": "", "8": "", "head": "", "tr": "𪸔, 𤈜, 奵" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜, 奵)", "name": "head" }, { "args": { "1": "𪸔, 𤈜, 奵" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜, 奵)", "name": "vi-adj" } ], "lang": "Vietnamese", "lang_code": "vi", "pos": "adj", "senses": [ { "glosses": [ "be burnt" ], "links": [ [ "burnt", "burnt" ] ] } ], "sounds": [ { "ipa": "[t͡ɕaj˧˦]", "tags": [ "Hà-Nội" ] }, { "ipa": "[t͡ɕaj˨˩˦]", "tags": [ "Huế" ] }, { "ipa": "[ca(ː)j˦˥]", "note": "Saigon" }, { "ipa": "/t͡ɕaj˩˩/", "tags": [ "Thanh-Chương", "Vinh" ] }, { "ipa": "/t͡ɕa̰j˩˧/", "tags": [ "Hà-Tĩnh" ] } ], "word": "cháy" } { "categories": [ "Pages with 1 entry", "Pages with entries", "Vietnamese adjectives", "Vietnamese entries with incorrect language header", "Vietnamese lemmas", "Vietnamese nouns", "Vietnamese nouns classified by đám", "Vietnamese terms derived from Proto-Vietic", "Vietnamese terms with IPA pronunciation", "Vietnamese verbs", "vi:Fish" ], "derived": [ { "word": "cháy rừng" } ], "etymology_number": 1, "etymology_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "mkh-vie-pro", "3": "*k-carʔ", "4": "", "5": "fire, conflagration" }, "expansion": "Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”)", "name": "der" }, { "args": { "1": "mtq", "2": "chẳl" }, "expansion": "Muong chẳl", "name": "cog" }, { "args": { "1": "bgl", "2": "-" }, "expansion": "Bo", "name": "cog" }, { "args": { "1": "aem", "2": "-" }, "expansion": "Arem", "name": "cog" }, { "args": { "lang": "vi" }, "expansion": "", "name": "wp" } ], "etymology_text": "From Proto-Vietic *k-carʔ (“fire, conflagration”). Cognate with Muong chẳl, Bo kacarʔ, Arem calʔ.", "forms": [ { "form": "đám", "tags": [ "classifier" ] }, { "form": "𪸔", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "𤈜", "tags": [ "CJK" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "noun", "3": "", "4": "", "head": "", "tr": "𪸔, 𤈜" }, "expansion": "cháy • (𪸔, 𤈜)", "name": "head" }, { "args": { "1": "𪸔, 𤈜", "cls": "đám" }, "expansion": "(classifier đám) cháy • (𪸔, 𤈜)", "name": "vi-noun" } ], "lang": "Vietnamese", "lang_code": "vi", "pos": "noun", "senses": [ { "glosses": [ "a fire" ], "links": [ [ "fire", "fire" ] ] }, { "categories": [ "Quotation templates to be cleaned", "Vietnamese terms with quotations" ], "examples": [ { "english": "When a couple loves each other, they feed each other burnt rice [from the pot]; when they hate each other, they tell each other to scour the pot.", "ref": "Vietnamese proverb, //books.google.com/books?id=dBplAAAAMAAJhttp://luanan.nlv.gov.vn/luanan?a=d&d=TTkGWOSpqLVi1999.1.296", "text": "Thương nhau cho nhau ăn cháy, ghét nhau nói nhau cạy nồi." }, { "english": "The writer is looking for burnt rice!", "text": "1932: Lệ Xuân, \"Nhà đại ký-giả thời-sự\", Phụ Nữ Tân Văn, issue 150, page 12 http://baochi.nlv.gov.vn/baochi?a=d&d=HtCq19320622.1.14&srpos=1&e=-------vi-20--1-byDA-img-txIN-%22c%C6%A1m+ch%C3%A1y%22-----\nVăn-sĩ kiếm cơm cháy!", "type": "quotation" }, { "english": "At any house that kindly let them eat, they swooped in, scraping pots clean, eating burnt rice.", "text": "1943: Mạnh Phú Tư, \"Cái Đồng Ma\", Tiểu Thuyết Thứ Bảy, vol. 10, issue 472, page 13 http://baochi.nlv.gov.vn/baochi?a=d&d=HxpJ19430731.2.2&e=-------vi-20--1-byDA-img-txIN-%22%C4%83n+ch%C3%A1y%22-----\nGặp nhà nào phúc hậu cho ăn thì chúng sà vào, vét nồi, vét niêu, ăn vầng, ăn cháy.", "type": "quotation" }, { "english": "Youths go to school, abstaining from burnt rice, fearing retardation.", "ref": "1969, Toan Ánh, Nếp cũ tín ngưỡng Việt-Nam:", "text": "Trẻ đi học, kiêng ăn cơm cháy, sợ tối dạ.", "type": "quote" }, { "english": "You have to look at the guys who are fourteen, fifteen years old but only as big as nine- or ten-year-olds in the lowlands, carrying ĐK 75 grenades, quickly scaling hills, eating no rice but only burnt rice out of fear that the soldiers would go hungry […] they are the ones you love.", "ref": "1976, Nguyễn Khải, Tháng ba ở Tây Nguyên:", "text": "Phải nhìn những chú tuổi đã mười bốn, mười lăm, nhưng chỉ lớn bằng đứa trẻ lên chín lên mười ở vùng xuôi, gùi một quả đạn ĐK 75, vượt dốc phăng phăng, không ăn cơm, chỉ ăn cháy vì sợ các chú bộ đội đói […] mới thật là thương.", "type": "quote" }, { "english": "Whenever we ate, Nuong always left me the tastiest piece of burnt rice, golden brown.", "ref": "1985, Nguyễn Thế Phương, “Đào chèo”, in Truyện ngắn Việt Nam, 1945-1985:", "text": "Chỉ có mỗi khi ăn cơm thì Nương bao giờ cũng dành cho tôi một miếng cháy ngon nhất, vàng xuộm.", "type": "quote" }, { "english": "“Hey Tan. Go in and I'll give you a piece of burnt rice from the wok. Very tasty.”", "ref": "2004, Những kỷ niệm khó quên:", "text": "―Nè Tân. Vô anh cho miếng cháy chảo nè. Ngon lắm.", "type": "quote" }, { "english": "Sometimes mother told me she liked eating burnt rice; other times she told me to just go ahead and scrape away everything when washing.", "ref": "2011, Duy Lan, “Cơm cháy”, in Dịu dàng ơi!, page 253:", "text": "Khi thì mẹ bảo mẹ thích ăn cơm cháy, khi thì mẹ bảo vét hết để rửa nổ cho tiện.", "type": "quote" } ], "glosses": [ "burnt rice caked at the bottom of a pot of rice or rice cooker" ], "links": [ [ "rice", "rice" ], [ "cake", "cake#Verb" ], [ "rice cooker", "rice cooker" ] ] } ], "sounds": [ { "ipa": "[t͡ɕaj˧˦]", "tags": [ "Hà-Nội" ] }, { "ipa": "[t͡ɕaj˨˩˦]", "tags": [ "Huế" ] }, { "ipa": "[ca(ː)j˦˥]", "note": "Saigon" }, { "ipa": "/t͡ɕaj˩˩/", "tags": [ "Thanh-Chương", "Vinh" ] }, { "ipa": "/t͡ɕa̰j˩˧/", "tags": [ "Hà-Tĩnh" ] } ], "synonyms": [ { "sense": "burnt rice", "word": "cơm cháy" } ], "word": "cháy" } { "categories": [ "Pages with 1 entry", "Pages with entries", "Vietnamese entries with incorrect language header", "Vietnamese lemmas", "Vietnamese nouns", "Vietnamese terms with IPA pronunciation", "vi:Fish" ], "etymology_number": 2, "etymology_text": "From cá cháy, from cá (“fish”) + cháy (“to burn”).", "forms": [ { "form": "𩶪", "tags": [ "CJK" ] }, { "form": "𩺧", "tags": [ "CJK" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "vi", "2": "noun", "3": "", "4": "", "head": "", "tr": "𩶪, 𩺧" }, "expansion": "cháy • (𩶪, 𩺧)", "name": "head" }, { "args": { "1": "𩶪, 𩺧" }, "expansion": "cháy • (𩶪, 𩺧)", "name": "vi-noun" } ], "lang": "Vietnamese", "lang_code": "vi", "pos": "noun", "senses": [ { "categories": [ "Entries missing English vernacular names of taxa", "Entries using missing taxonomic name (genus)" ], "glosses": [ "a fish of the genus Tenualosa (hilsa), especially Laotian or Toli shad" ], "links": [ [ "fish", "fish" ], [ "genus", "genus" ], [ "hilsa", "hilsa" ] ] } ], "sounds": [ { "ipa": "[t͡ɕaj˧˦]", "tags": [ "Hà-Nội" ] }, { "ipa": "[t͡ɕaj˨˩˦]", "tags": [ "Huế" ] }, { "ipa": "[ca(ː)j˦˥]", "note": "Saigon" }, { "ipa": "/t͡ɕaj˩˩/", "tags": [ "Thanh-Chương", "Vinh" ] }, { "ipa": "/t͡ɕa̰j˩˧/", "tags": [ "Hà-Tĩnh" ] } ], "synonyms": [ { "topics": [ "fish", "ichthyology", "zoology", "biology", "natural-sciences" ], "word": "cá cháy" } ], "word": "cháy" }
Download raw JSONL data for cháy meaning in All languages combined (13.0kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-11-06 from the enwiktionary dump dated 2024-10-02 using wiktextract (fbeafe8 and 7f03c9b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.