"тәгәрмәс" meaning in Башкирский

See тәгәрмәс in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: tæ.gær.ˈmæs
Etymology: Общетюркское. Forms: тәгәрмәс [nominative, singular], тәгәрмәстәр [nominative, plural], тәгәрмәстең [possessive, singular], тәгәрмәстәрҙең [possessive, plural], тәгәрмәскә [dative, singular], тәгәрмәстәргә [dative, plural], тәгәрмәсте [accusative, singular], тәгәрмәстәрҙе [accusative, plural], тәгәрмәстә [singular], тәгәрмәстәрҙә [plural], тәгәрмәстән [singular], тәгәрмәстәрҙән [plural], тәгәрмәсем [first-person, singular], тәгәрмәсебеҙ [first-person, plural], тәгәрмәсең [second-person, singular], тәгәрмәсегеҙ [second-person, plural], тәгәрмәсе [third-person, singular], тәгәрмәсе [third-person, plural]
  1. колесо
    Sense id: ru-тәгәрмәс-ba-noun-8N1jFchb
  2. колесо Tags: figuratively
    Sense id: ru-тәгәрмәс-ba-noun-8N1jFchb1 Categories (other): Выражения с переносным значением/ba
The following are not (yet) sense-disambiguated
{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Колесо/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 8 букв/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Общетюркское.",
  "forms": [
    {
      "form": "тәгәрмәс",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәр",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстең",
      "tags": [
        "possessive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәрҙең",
      "tags": [
        "possessive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәскә",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәргә",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсте",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәрҙе",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстә",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәрҙә",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстән",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәрҙән",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсем",
      "tags": [
        "first-person",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсебеҙ",
      "tags": [
        "first-person",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсең",
      "tags": [
        "second-person",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсегеҙ",
      "tags": [
        "second-person",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсе",
      "tags": [
        "third-person",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсе",
      "tags": [
        "third-person",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "тә-гәр-мәс",
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              10,
              20
            ]
          ],
          "bold_translation_offsets": [
            [
              15,
              21
            ]
          ],
          "text": "Машинаның тәгәрмәсен алыштырыр кәрәк.",
          "translation": "Нужно поменять колёса у машины."
        }
      ],
      "glosses": [
        "колесо"
      ],
      "id": "ru-тәгәрмәс-ba-noun-8N1jFchb"
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Выражения с переносным значением/ba",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              7,
              16
            ]
          ],
          "bold_translation_offsets": [
            [
              0,
              6
            ]
          ],
          "text": "Тормош тәгәрмәсе, бер ни булмағандай, һаман үҙ яйы менән алға тәгәрәй.",
          "translation": "Колесо жизни всё катится вперёд на свой лад, как будто ничего и не случилось."
        },
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              48,
              56
            ]
          ],
          "bold_translation_offsets": [
            [
              68,
              74
            ]
          ],
          "text": "Фекерҙәребеҙҙе хөкүмәткә лә яҙып белдерҙек, тик тәгәрмәс урынынан ҡуҙғалманы әле.",
          "translation": "Мы уже сообщили своё мнение письменно правительству, но дело (букв. колесо) так и не сдвинулось с места."
        }
      ],
      "glosses": [
        "колесо"
      ],
      "id": "ru-тәгәрмәс-ba-noun-8N1jFchb1",
      "tags": [
        "figuratively"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "tæ.gær.ˈmæs"
    }
  ],
  "word": "тәгәрмәс"
}
{
  "categories": [
    "Башкирские существительные",
    "Башкирский язык",
    "Колесо/ba",
    "Слова из 8 букв/ba"
  ],
  "etymology_text": "Общетюркское.",
  "forms": [
    {
      "form": "тәгәрмәс",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәр",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстең",
      "tags": [
        "possessive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәрҙең",
      "tags": [
        "possessive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәскә",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәргә",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсте",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәрҙе",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстә",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәрҙә",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстән",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәстәрҙән",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсем",
      "tags": [
        "first-person",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсебеҙ",
      "tags": [
        "first-person",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсең",
      "tags": [
        "second-person",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсегеҙ",
      "tags": [
        "second-person",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсе",
      "tags": [
        "third-person",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "тәгәрмәсе",
      "tags": [
        "third-person",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "тә-гәр-мәс",
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              10,
              20
            ]
          ],
          "bold_translation_offsets": [
            [
              15,
              21
            ]
          ],
          "text": "Машинаның тәгәрмәсен алыштырыр кәрәк.",
          "translation": "Нужно поменять колёса у машины."
        }
      ],
      "glosses": [
        "колесо"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Выражения с переносным значением/ba"
      ],
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              7,
              16
            ]
          ],
          "bold_translation_offsets": [
            [
              0,
              6
            ]
          ],
          "text": "Тормош тәгәрмәсе, бер ни булмағандай, һаман үҙ яйы менән алға тәгәрәй.",
          "translation": "Колесо жизни всё катится вперёд на свой лад, как будто ничего и не случилось."
        },
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              48,
              56
            ]
          ],
          "bold_translation_offsets": [
            [
              68,
              74
            ]
          ],
          "text": "Фекерҙәребеҙҙе хөкүмәткә лә яҙып белдерҙек, тик тәгәрмәс урынынан ҡуҙғалманы әле.",
          "translation": "Мы уже сообщили своё мнение письменно правительству, но дело (букв. колесо) так и не сдвинулось с места."
        }
      ],
      "glosses": [
        "колесо"
      ],
      "tags": [
        "figuratively"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "tæ.gær.ˈmæs"
    }
  ],
  "word": "тәгәрмәс"
}

Download raw JSONL data for тәгәрмәс meaning in Башкирский (3.0kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Башкирский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-06-23 from the ruwiktionary dump dated 2025-06-20 using wiktextract (074e7de and f1c2b61). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.