See батыр in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Башкирские существительные",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Башкирский язык",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Герои/bg",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Мифологические персонажи/bg",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Слова из 5 букв/ba",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Храбрость/bg",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "Общетюркское; др.-тюрк. *batur «храбрец», «герой» < пратюрк. *bAgatur «id.».",
"forms": [
{
"form": "батыр",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙар",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "батырҙың",
"tags": [
"possessive",
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарҙың",
"tags": [
"possessive",
"plural"
]
},
{
"form": "батырға",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарға",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "батырҙы",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарҙы",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "батырҙа",
"raw_tags": [
"местно-временной падеж"
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарҙа",
"raw_tags": [
"местно-временной падеж"
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "батырҙан",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарҙан",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "батырым",
"tags": [
"first-person",
"singular"
]
},
{
"form": "батырыбыҙ",
"tags": [
"first-person",
"plural"
]
},
{
"form": "батырың",
"tags": [
"second-person",
"singular"
]
},
{
"form": "батырығыҙ",
"tags": [
"second-person",
"plural"
]
},
{
"form": "батыры",
"tags": [
"third-person",
"singular"
]
},
{
"form": "батыры",
"tags": [
"third-person",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "ба-тыр",
"lang": "Башкирский",
"lang_code": "ba",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
0,
5
]
],
"text": "Батыр яуҙа беленер, телсән дауҙа беленер.",
"translation": "Герой проявляет себя в бою, острослов — в споре."
}
],
"glosses": [
"богатырь; храбрец, герой"
],
"id": "ru-батыр-ba-noun-qkbzEzsj"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Мифологические термины/ba",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
0,
8
]
],
"text": "Батырҙар исемен халыҡ хәтере һаҡлай.",
"translation": "Имена батыров хранит память народа."
},
{
"author": "(«Курлыкающий журавль». Башкирская народная сказка)",
"bold_text_offsets": [
[
45,
50
]
],
"ref": "(«Курлыкающий журавль». Башкирская народная сказка)",
"text": "Борон Урал арты башҡорттары илендә бик көслө батыр йәшәгән.",
"translation": "Давным-давно в краю зауральских башкир жил да был очень сильный батыр."
}
],
"glosses": [
"батыр — мифологизированный герой сказок и эпосов; защитник народа, символ силы и справедливости; предводитель, прославившийся своей храбростью или военным искусством"
],
"id": "ru-батыр-ba-noun-Ms3TPUO8",
"raw_tags": [
"мифол."
]
},
{
"glosses": [
"победитель в национальной борьбе (куреш) на сабантуе"
],
"id": "ru-батыр-ba-noun-jzx3Ah3R"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Башкирские прилагательные",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"glosses": [
"храбрый, смелый, отважный"
],
"id": "ru-батыр-ba-noun-3pI3khxZ",
"tags": [
"adjective"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "bɑˈtɯr"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "ҡаһарман"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "баһадир"
},
{
"raw_tags": [
"частичн."
],
"sense_index": 4,
"word": "еңеүсе"
}
],
"word": "батыр"
}
{
"categories": [
"Башкирские существительные",
"Башкирский язык",
"Герои/bg",
"Мифологические персонажи/bg",
"Слова из 5 букв/ba",
"Храбрость/bg"
],
"etymology_text": "Общетюркское; др.-тюрк. *batur «храбрец», «герой» < пратюрк. *bAgatur «id.».",
"forms": [
{
"form": "батыр",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙар",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "батырҙың",
"tags": [
"possessive",
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарҙың",
"tags": [
"possessive",
"plural"
]
},
{
"form": "батырға",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарға",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "батырҙы",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарҙы",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "батырҙа",
"raw_tags": [
"местно-временной падеж"
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарҙа",
"raw_tags": [
"местно-временной падеж"
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "батырҙан",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "батырҙарҙан",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "батырым",
"tags": [
"first-person",
"singular"
]
},
{
"form": "батырыбыҙ",
"tags": [
"first-person",
"plural"
]
},
{
"form": "батырың",
"tags": [
"second-person",
"singular"
]
},
{
"form": "батырығыҙ",
"tags": [
"second-person",
"plural"
]
},
{
"form": "батыры",
"tags": [
"third-person",
"singular"
]
},
{
"form": "батыры",
"tags": [
"third-person",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "ба-тыр",
"lang": "Башкирский",
"lang_code": "ba",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
0,
5
]
],
"text": "Батыр яуҙа беленер, телсән дауҙа беленер.",
"translation": "Герой проявляет себя в бою, острослов — в споре."
}
],
"glosses": [
"богатырь; храбрец, герой"
]
},
{
"categories": [
"Мифологические термины/ba"
],
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
0,
8
]
],
"text": "Батырҙар исемен халыҡ хәтере һаҡлай.",
"translation": "Имена батыров хранит память народа."
},
{
"author": "(«Курлыкающий журавль». Башкирская народная сказка)",
"bold_text_offsets": [
[
45,
50
]
],
"ref": "(«Курлыкающий журавль». Башкирская народная сказка)",
"text": "Борон Урал арты башҡорттары илендә бик көслө батыр йәшәгән.",
"translation": "Давным-давно в краю зауральских башкир жил да был очень сильный батыр."
}
],
"glosses": [
"батыр — мифологизированный герой сказок и эпосов; защитник народа, символ силы и справедливости; предводитель, прославившийся своей храбростью или военным искусством"
],
"raw_tags": [
"мифол."
]
},
{
"glosses": [
"победитель в национальной борьбе (куреш) на сабантуе"
]
},
{
"categories": [
"Башкирские прилагательные"
],
"glosses": [
"храбрый, смелый, отважный"
],
"tags": [
"adjective"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "bɑˈtɯr"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "ҡаһарман"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "баһадир"
},
{
"raw_tags": [
"частичн."
],
"sense_index": 4,
"word": "еңеүсе"
}
],
"word": "батыр"
}
Download raw JSONL data for батыр meaning in Башкирский (3.7kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Башкирский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-06-10 from the ruwiktionary dump dated 2025-06-01 using wiktextract (58c391d and f1c2b61). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.