See Новруз on Wiktionary
Download JSONL data for Новруз meaning in All languages combined (8.0kB)
{
"etymology_text": "Происходит от др.-русск., ст.-слав. новъ (греч. νέος, καινός), русск. новый, укр. новий, болг. нов, сербохорв. но̑в, но̏ва, но̏во, словенск. nòv, nóva, чешск., словацк. nový, польск., в.-луж., н.-луж. nоwу. Родственно лит. naũjas — то же, латышск. nàujš «стремительный, спешный», др.-прусск. nauns (по аналогии др.-прусск. *jauns, см. юный), др.-инд. návas, návyas, авест. nаvа-, греч. νέος, лат. novus, галльск. novi̯o- в Noviodūnum, др.-ирл. naue «новый», готск. niujis — то же, др.-в.-нем. niuwi, тохарск. А ñu, хеттск. nеwа- «новый», арм. նռր (nor) — то же (из *nov(e)ros). Фасмер М. «Этимологический словарь русского языка» (переод с немецкого) в 4-х томах, М., издательство «Прогресс» 1964–1973 гг.",
"forms": [
{
"form": "Новру́з",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зы",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́за",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зов",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́зу",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зам",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́з",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зы",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́зом",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зами",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́зе",
"tags": [
"prepositional",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зах",
"tags": [
"prepositional",
"plural"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "праздник"
}
],
"lang": "Русский",
"lang_code": "ru",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"author": "Андрей Тарасов",
"collection": "Знание-сила",
"date_published": "2013",
"source": "НКРЯ",
"text": "Перенесемся в страны Новруза ― от Азербайджана до центральноазиатских республик. Все смыслы этого праздника на полпланеты, его совпадения и оттенки развернуты в панораме широкого ареала. И опять подкупает главный смысл ― гостеприимство, глубоко народное ощущение единства с природой и миром.",
"title": "Время не бросать камни"
}
],
"glosses": [
"праздник нового года по астрономическому солнечному календарю у иранских и тюркских народов ."
],
"id": "ru-Новруз-ru-noun-sKQecg8m",
"raw_glosses": [
"этногр. праздник нового года по астрономическому солнечному календарю у иранских и тюркских народов ."
]
}
],
"sounds": [
{
"homophones": [
"Навруз"
],
"ipa": "nɐˈvrus",
"tags": [
"singular"
]
},
{
"ipa": "nɐˈvruzɨ",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "Новый год"
}
],
"tags": [
"declension-2",
"inanimate",
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Азербайджанский",
"lang_code": "az",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Novruz"
},
{
"lang": "Азербайджанский",
"lang_code": "az",
"word": "Novruz bayramı"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "Nowruz"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "Nouruz"
},
{
"lang": "Арабский",
"lang_code": "ar",
"roman": "nawrūz, nūrūz",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "نوروز"
},
{
"lang": "Арабский",
"lang_code": "ar",
"roman": "nayrūz",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "نيروز"
},
{
"lang": "Армянский",
"lang_code": "hy",
"roman": "Noṙuz",
"word": "Նոռուզ"
},
{
"lang": "Башкирский",
"lang_code": "ba",
"word": "Нәүрүз"
},
{
"lang": "Башкирский",
"lang_code": "ba",
"word": "Науруз"
},
{
"lang": "Грузинский",
"lang_code": "ka",
"roman": "navruzi",
"word": "ნავრუზი"
},
{
"lang": "Дари",
"lang_code": "prs",
"word": "نوروز"
},
{
"lang": "Иврит",
"lang_code": "he",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "נורוז"
},
{
"lang": "Индонезийский",
"lang_code": "id",
"word": "Norouz"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Noruz"
},
{
"lang": "Казахский",
"lang_code": "kk",
"word": "Наурыз"
},
{
"lang": "Казахский",
"lang_code": "kk",
"word": "Наурыз мейрамы"
},
{
"lang": "Киргизский",
"lang_code": "ky",
"word": "Нооруз"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Yīlǎng de xīnnián",
"word": "伊朗的新年"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Nàwúròuzī jié",
"tags": [
"traditional"
],
"word": "納吾肉孜節"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Nuòlǔzī jié",
"word": "諾魯茲節"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Nàwúròuzī jié",
"tags": [
"simplified"
],
"word": "纳吾肉孜节"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Nuòlǔzī jié",
"word": "诺鲁兹节"
},
{
"lang": "Корейский",
"lang_code": "ko",
"roman": "Nurujeu",
"word": "누루즈"
},
{
"lang": "Крымскотатарский",
"lang_code": "crh",
"word": "Наврез"
},
{
"lang": "Курдский",
"lang_code": "ku",
"word": "Newroz"
},
{
"lang": "Курдский",
"lang_code": "ckb",
"roman": "Newroz",
"tags": [
"Sorani"
],
"word": "نەورۆز"
},
{
"lang": "Литовский",
"lang_code": "lt",
"word": "Novrūzas"
},
{
"lang": "Малайский",
"lang_code": "ms",
"word": "Nowruz"
},
{
"lang": "Нидерландский",
"lang_code": "nl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Noroez"
},
{
"lang": "Осетинский",
"lang_code": "os",
"word": "Новруз"
},
{
"lang": "Персидский",
"lang_code": "fa",
"roman": "Nouruz",
"word": "نوروز"
},
{
"lang": "Португальский",
"lang_code": "pt",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Noruz"
},
{
"lang": "Пушту",
"lang_code": "ps",
"word": "نوورځ"
},
{
"lang": "Сербский",
"lang_code": "sr",
"tags": [
"Cyrillic",
"masculine"
],
"word": "Новруз"
},
{
"lang": "Сербский",
"lang_code": "sr",
"tags": [
"Latin",
"masculine"
],
"word": "Novruz"
},
{
"lang": "Таджикский",
"lang_code": "tg",
"word": "Наврӯз"
},
{
"lang": "Татарский",
"lang_code": "tt",
"word": "Нәүрүз"
},
{
"lang": "Турецкий",
"lang_code": "tr",
"word": "Nevruz"
},
{
"lang": "Турецкий",
"lang_code": "tr",
"word": "Nevruz Bayramı"
},
{
"lang": "Туркменский",
"lang_code": "tk",
"word": "Новруз"
},
{
"lang": "Туркменский",
"lang_code": "tk",
"word": "Nowruz"
},
{
"lang": "Узбекский",
"lang_code": "uz",
"word": "Наврўз"
},
{
"lang": "Узбекский",
"lang_code": "uz",
"word": "Navroʻz"
},
{
"lang": "Уйгурский",
"lang_code": "ug",
"roman": "noruz",
"word": "نورۇز"
},
{
"lang": "Уйгурский",
"lang_code": "ug",
"word": "Норуз"
},
{
"lang": "Урду",
"lang_code": "ur",
"roman": "nauroz",
"word": "نوروز"
},
{
"lang": "Финский",
"lang_code": "fi",
"word": "Noruz"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Norouz"
},
{
"lang": "Хинди",
"lang_code": "hi",
"roman": "nauroz",
"word": "नौरोज़"
},
{
"lang": "Чувашский",
"lang_code": "cv",
"word": "Нарӑс"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"word": "nouruz"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"word": "norouz"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"word": "nowruz"
},
{
"lang": "Японский",
"lang_code": "ja",
"roman": "Nourūzu",
"word": "ノウルーズ"
}
],
"word": "Новруз"
}
{
"etymology_text": "Происходит от др.-русск., ст.-слав. новъ (греч. νέος, καινός), русск. новый, укр. новий, болг. нов, сербохорв. но̑в, но̏ва, но̏во, словенск. nòv, nóva, чешск., словацк. nový, польск., в.-луж., н.-луж. nоwу. Родственно лит. naũjas — то же, латышск. nàujš «стремительный, спешный», др.-прусск. nauns (по аналогии др.-прусск. *jauns, см. юный), др.-инд. návas, návyas, авест. nаvа-, греч. νέος, лат. novus, галльск. novi̯o- в Noviodūnum, др.-ирл. naue «новый», готск. niujis — то же, др.-в.-нем. niuwi, тохарск. А ñu, хеттск. nеwа- «новый», арм. նռր (nor) — то же (из *nov(e)ros). Фасмер М. «Этимологический словарь русского языка» (переод с немецкого) в 4-х томах, М., издательство «Прогресс» 1964–1973 гг.",
"forms": [
{
"form": "Новру́з",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зы",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́за",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зов",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́зу",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зам",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́з",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зы",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́зом",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зами",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "Новру́зе",
"tags": [
"prepositional",
"singular"
]
},
{
"form": "Новру́зах",
"tags": [
"prepositional",
"plural"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "праздник"
}
],
"lang": "Русский",
"lang_code": "ru",
"pos": "noun",
"senses": [
{
"examples": [
{
"author": "Андрей Тарасов",
"collection": "Знание-сила",
"date_published": "2013",
"source": "НКРЯ",
"text": "Перенесемся в страны Новруза ― от Азербайджана до центральноазиатских республик. Все смыслы этого праздника на полпланеты, его совпадения и оттенки развернуты в панораме широкого ареала. И опять подкупает главный смысл ― гостеприимство, глубоко народное ощущение единства с природой и миром.",
"title": "Время не бросать камни"
}
],
"glosses": [
"праздник нового года по астрономическому солнечному календарю у иранских и тюркских народов ."
],
"raw_glosses": [
"этногр. праздник нового года по астрономическому солнечному календарю у иранских и тюркских народов ."
]
}
],
"sounds": [
{
"homophones": [
"Навруз"
],
"ipa": "nɐˈvrus",
"tags": [
"singular"
]
},
{
"ipa": "nɐˈvruzɨ",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "Новый год"
}
],
"tags": [
"declension-2",
"inanimate",
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Азербайджанский",
"lang_code": "az",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Novruz"
},
{
"lang": "Азербайджанский",
"lang_code": "az",
"word": "Novruz bayramı"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "Nowruz"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "Nouruz"
},
{
"lang": "Арабский",
"lang_code": "ar",
"roman": "nawrūz, nūrūz",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "نوروز"
},
{
"lang": "Арабский",
"lang_code": "ar",
"roman": "nayrūz",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "نيروز"
},
{
"lang": "Армянский",
"lang_code": "hy",
"roman": "Noṙuz",
"word": "Նոռուզ"
},
{
"lang": "Башкирский",
"lang_code": "ba",
"word": "Нәүрүз"
},
{
"lang": "Башкирский",
"lang_code": "ba",
"word": "Науруз"
},
{
"lang": "Грузинский",
"lang_code": "ka",
"roman": "navruzi",
"word": "ნავრუზი"
},
{
"lang": "Дари",
"lang_code": "prs",
"word": "نوروز"
},
{
"lang": "Иврит",
"lang_code": "he",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "נורוז"
},
{
"lang": "Индонезийский",
"lang_code": "id",
"word": "Norouz"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Noruz"
},
{
"lang": "Казахский",
"lang_code": "kk",
"word": "Наурыз"
},
{
"lang": "Казахский",
"lang_code": "kk",
"word": "Наурыз мейрамы"
},
{
"lang": "Киргизский",
"lang_code": "ky",
"word": "Нооруз"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Yīlǎng de xīnnián",
"word": "伊朗的新年"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Nàwúròuzī jié",
"tags": [
"traditional"
],
"word": "納吾肉孜節"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Nuòlǔzī jié",
"word": "諾魯茲節"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Nàwúròuzī jié",
"tags": [
"simplified"
],
"word": "纳吾肉孜节"
},
{
"lang": "Китайский",
"lang_code": "zh",
"roman": "Nuòlǔzī jié",
"word": "诺鲁兹节"
},
{
"lang": "Корейский",
"lang_code": "ko",
"roman": "Nurujeu",
"word": "누루즈"
},
{
"lang": "Крымскотатарский",
"lang_code": "crh",
"word": "Наврез"
},
{
"lang": "Курдский",
"lang_code": "ku",
"word": "Newroz"
},
{
"lang": "Курдский",
"lang_code": "ckb",
"roman": "Newroz",
"tags": [
"Sorani"
],
"word": "نەورۆز"
},
{
"lang": "Литовский",
"lang_code": "lt",
"word": "Novrūzas"
},
{
"lang": "Малайский",
"lang_code": "ms",
"word": "Nowruz"
},
{
"lang": "Нидерландский",
"lang_code": "nl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Noroez"
},
{
"lang": "Осетинский",
"lang_code": "os",
"word": "Новруз"
},
{
"lang": "Персидский",
"lang_code": "fa",
"roman": "Nouruz",
"word": "نوروز"
},
{
"lang": "Португальский",
"lang_code": "pt",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Noruz"
},
{
"lang": "Пушту",
"lang_code": "ps",
"word": "نوورځ"
},
{
"lang": "Сербский",
"lang_code": "sr",
"tags": [
"Cyrillic",
"masculine"
],
"word": "Новруз"
},
{
"lang": "Сербский",
"lang_code": "sr",
"tags": [
"Latin",
"masculine"
],
"word": "Novruz"
},
{
"lang": "Таджикский",
"lang_code": "tg",
"word": "Наврӯз"
},
{
"lang": "Татарский",
"lang_code": "tt",
"word": "Нәүрүз"
},
{
"lang": "Турецкий",
"lang_code": "tr",
"word": "Nevruz"
},
{
"lang": "Турецкий",
"lang_code": "tr",
"word": "Nevruz Bayramı"
},
{
"lang": "Туркменский",
"lang_code": "tk",
"word": "Новруз"
},
{
"lang": "Туркменский",
"lang_code": "tk",
"word": "Nowruz"
},
{
"lang": "Узбекский",
"lang_code": "uz",
"word": "Наврўз"
},
{
"lang": "Узбекский",
"lang_code": "uz",
"word": "Navroʻz"
},
{
"lang": "Уйгурский",
"lang_code": "ug",
"roman": "noruz",
"word": "نورۇز"
},
{
"lang": "Уйгурский",
"lang_code": "ug",
"word": "Норуз"
},
{
"lang": "Урду",
"lang_code": "ur",
"roman": "nauroz",
"word": "نوروز"
},
{
"lang": "Финский",
"lang_code": "fi",
"word": "Noruz"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Norouz"
},
{
"lang": "Хинди",
"lang_code": "hi",
"roman": "nauroz",
"word": "नौरोज़"
},
{
"lang": "Чувашский",
"lang_code": "cv",
"word": "Нарӑс"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"word": "nouruz"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"word": "norouz"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"word": "nowruz"
},
{
"lang": "Японский",
"lang_code": "ja",
"roman": "Nourūzu",
"word": "ノウルーズ"
}
],
"word": "Новруз"
}
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-07-24 from the ruwiktionary dump dated 2024-07-20 using wiktextract (123b4ad and 6aeea9b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.