"ил" meaning in Башкирский

See ил in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: il̟ Audio: ba-ил.ogg
Etymology: Общетюркское; др.тюрк. *el «народ, страна». Forms: ил [nominative, singular], илдәр [nominative, plural], илдең [singular], илдәрҙең [plural], илгә [dative, singular], илдәргә [dative, plural], илде [accusative, singular], илдәрҙе [accusative, plural], илдә [singular], илдәрҙә [plural], илдән [singular], илдәрҙән [plural]
  1. страна
    Sense id: ru-ил-ba-noun-U1L5D2-X
  2. край, местность (населённая людьми)
    Sense id: ru-ил-ba-noun-dWhoQpO7
  3. (свой) род, племя; народ
    Sense id: ru-ил-ba-noun-ZvbZDqzD
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: дәүләт
{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Башкирский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Государства/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 2 букв/ba",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "Общетюркское; др.тюрк. *el «народ, страна».",
  "forms": [
    {
      "form": "ил",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәр",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илдең",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәрҙең",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илгә",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәргә",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илде",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәрҙе",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илдә",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәрҙә",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илдән",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәрҙән",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Сит ил",
          "translation": "чужаястрана; чужбина"
        },
        {
          "collection": "Йәшлек",
          "date": "2011",
          "ref": "«Беҙ бер ҡандан…», 2011 г. // «Йәшлек»",
          "text": "Беҙҙең илебеҙҙә Интернет түгел, гәзит барып етмәгән, почтальон аяғы баҫмаған мөйөштәр бар һаман.",
          "title": "Беҙ бер ҡандан…",
          "translation": "В нашейстране ещё есть углы, куда не то что Интернет — газеты не доходят, (где) ещё не ступала нога почтальона."
        },
        {
          "text": "Алға киткән илдәрҙең барыһы ла тиерлек үҙҙәрендәге ауыл етештереүселәренә теге йәки был дәрәжәлә ярҙам күрһәтә, субсидиялай.",
          "translation": "Практически все развитыестраны в той или иной степени помогают своим сельским производителям, выделяют субсидии."
        }
      ],
      "glosses": [
        "страна"
      ],
      "id": "ru-ил-ba-noun-U1L5D2-X"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "(«Курлыкающий журавль». Башкирская народная сказка)",
          "ref": "(«Курлыкающий журавль». Башкирская народная сказка)",
          "text": "Борон Урал арты башҡорттары илендә бик көслө батыр йәшәгән.",
          "translation": "Давным-давно вкраю зауральских башкир жил да был очень сильный батыр."
        }
      ],
      "glosses": [
        "край, местность (населённая людьми)"
      ],
      "id": "ru-ил-ba-noun-dWhoQpO7"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "Башкирская народная песня «Буранбай».",
          "ref": "Башкирская народная песня «Буранбай».",
          "text": "Буранбай ҙа китте, иле ҡалды, // илкәйенә булды ла ҙур көйөк.",
          "translation": "Буранбай уехал, его народ остался, и (это) стало для егонарода большим горем."
        }
      ],
      "glosses": [
        "(свой) род, племя; народ"
      ],
      "id": "ru-ил-ba-noun-ZvbZDqzD"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "ba-ил.ogg",
      "ipa": "il̟",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/17/Ba-ил.ogg/Ba-ил.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/ba-ил.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "дәүләт"
    }
  ],
  "word": "ил"
}
{
  "categories": [
    "Башкирские существительные",
    "Башкирский язык",
    "Государства/ba",
    "Слова из 2 букв/ba"
  ],
  "etymology_text": "Общетюркское; др.тюрк. *el «народ, страна».",
  "forms": [
    {
      "form": "ил",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәр",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илдең",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәрҙең",
      "raw_tags": [
        "Прит."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илгә",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәргә",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илде",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәрҙе",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илдә",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәрҙә",
      "raw_tags": [
        "местно-временной падеж"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "илдән",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "илдәрҙән",
      "raw_tags": [
        "Исх."
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Башкирский",
  "lang_code": "ba",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "Сит ил",
          "translation": "чужаястрана; чужбина"
        },
        {
          "collection": "Йәшлек",
          "date": "2011",
          "ref": "«Беҙ бер ҡандан…», 2011 г. // «Йәшлек»",
          "text": "Беҙҙең илебеҙҙә Интернет түгел, гәзит барып етмәгән, почтальон аяғы баҫмаған мөйөштәр бар һаман.",
          "title": "Беҙ бер ҡандан…",
          "translation": "В нашейстране ещё есть углы, куда не то что Интернет — газеты не доходят, (где) ещё не ступала нога почтальона."
        },
        {
          "text": "Алға киткән илдәрҙең барыһы ла тиерлек үҙҙәрендәге ауыл етештереүселәренә теге йәки был дәрәжәлә ярҙам күрһәтә, субсидиялай.",
          "translation": "Практически все развитыестраны в той или иной степени помогают своим сельским производителям, выделяют субсидии."
        }
      ],
      "glosses": [
        "страна"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "(«Курлыкающий журавль». Башкирская народная сказка)",
          "ref": "(«Курлыкающий журавль». Башкирская народная сказка)",
          "text": "Борон Урал арты башҡорттары илендә бик көслө батыр йәшәгән.",
          "translation": "Давным-давно вкраю зауральских башкир жил да был очень сильный батыр."
        }
      ],
      "glosses": [
        "край, местность (населённая людьми)"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "Башкирская народная песня «Буранбай».",
          "ref": "Башкирская народная песня «Буранбай».",
          "text": "Буранбай ҙа китте, иле ҡалды, // илкәйенә булды ла ҙур көйөк.",
          "translation": "Буранбай уехал, его народ остался, и (это) стало для егонарода большим горем."
        }
      ],
      "glosses": [
        "(свой) род, племя; народ"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "ba-ил.ogg",
      "ipa": "il̟",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/17/Ba-ил.ogg/Ba-ил.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/ba-ил.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "дәүләт"
    }
  ],
  "word": "ил"
}

Download raw JSONL data for ил meaning in Башкирский (3.7kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Башкирский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the ruwiktionary dump dated 2024-12-20 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.