See przezornie in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Polski (indeks)",
"orig": "polski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"pol. przezorny + -ie"
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "ostrożnie"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"pos": "adv",
"pos_text": "przysłówek",
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "cofnąć się"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "odsunąć się"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "schować się"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "milczeć"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "zapytać"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"accusative"
],
"word": "ukryć (kogo"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "co) przezornie"
},
{
"tags": [
"noun",
"masculine"
],
"word": "przezorny"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "przezorność"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "przezorna"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "przezorny"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Cudzysłowy w parametrze „hasło”",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
62,
72
]
],
"ref": "V [5] Wspomnij, proszę, żeś mię z gliny ulepił i w proch mię obrócisz. (Job [Hiob] 10[,9]). [w:] Hugon, Herman. Pobożne pragnienia. Lacki, Aleksander Teodor (tłum. oryg.); Mrowcewicz, Krzysztof (red. współcz.). ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego (oryg.); Warszawa (współcz.): \"Prō Cultūra Litterāria\" (współcz.), 1673 (współcz. 1997), s. 42, linia 37–38.",
"text": "… albo mię otoczyły górne światła one, / które mocą niebieską przezornie stworzone, …"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
81,
91
]
],
"ref": "Konarski, Stanisław. O skutecznym rad sposobie. Nowak-Dłużewski, Juliusz (red. współcz.). Warszawa (współcz.): Państwowy Instytut Wydawniczy (współcz.), 1760–1763 (współcz. 1955), s. 267, seria: Pisma wybrane.",
"text": "Ale rezonujmy rozsądnie i sprawiedliwie, myślmy tak o nich, jak należy, mądrze i przezornie, …"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
83,
93
]
],
"ref": "Dukaj, Jacek Józef. W kraju niewiernych. Warszawa: superNOWA, 2000, seria: Polska fantastyka. ISBN 978-83-7054-141-5. OCLC 654295121. Dostępna na: Google Books; Korpus Języka Polskiego PWN.",
"text": "Ojalika zatrzymała się za wrakiem unieruchomionej na zawsze ciężarówki, ograbionej przezornie ze wszystkiego, co przenośne, nawet szyb"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
6,
16
]
],
"text": "Meyer przezornie wyłączył się"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
57,
67
]
],
"ref": "Szpotański, Janusz. Zebrane utwory poetyckie. Wyd. 1 polskie. London: Puls, 1990, s. 271. ISBN 978-0-907587-55-2. LCCN 91213092. OCLC 1407502347. Dostępna na Google Books. [w:] Korpus Języka Polskiego PWN.",
"text": "… być może, wskutek złej wykładni — / od siebie dodałbym przezornie …"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
73,
83
]
],
"ref": "Chmielewska, Joanna. Lesio: powieść, nie da siẹ ukryć, humorystyczna. Warszawa: Kobra, 2009, seria: Biblioteka satyry. ISBN 978-83-61455-18-9. OCLC 1402808955. [w:] Korpus Języka Polskiego PWN.",
"text": "Cztery pary oczu patrzyły na niego nieufnie i z niepokojem, a czworo ust przezornie milczało"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
41,
51
]
],
"text": "Janusz spojrzał na przyjaciół bystrzej i przezornie odsunął się na drugi koniec pnia"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
41,
51
]
],
"text": "Koledzy, uwzględniając stan jego umysłu, przezornie odsunęli go od wszelkich działań"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
74,
84
]
],
"ref": "Rudnicka, Halina. [https://openlibrary.org/books/OL47353767M/Uczniowie_Spartakusa Uczniowie Spartakusa: lektura dla klasy V [5] szkoły podstawowej]. Wrocław: Siedmioróg, 2003, seria: Kanon Lektur. ISBN 978-83-7162-468-1. OCLC 852141613. [w:] Korpus Języka Polskiego PWN dla: zaskomleć (lub zaskomlić).",
"text": "Kalias pochylił się gwałtownie, jakby chciał mu wyrwać ten kęs, więc Bubo przezornie uskoczył w bok i w bezpiecznej odległości pogrążył się w rozkoszy jedzenia"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
59,
69
]
],
"text": "Bubo zaskomlał, ale Kalias nie oglądając się ruszył dalej, przezornie szerokim półkolem omijając pracujących przy rozbiórce chaty"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
56,
66
]
],
"ref": "Puc, Bursztyn[,] i goście: rozdział siódmy. [w:] Grabowski, Jan Antoni. Opowiadania, t. 2, s. 116, OCLC 833332853.",
"text": "Jak tylko usłyszał w kuchni podejrzany hałas, cofał się przezornie na podwórze"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
15,
25
]
],
"ref": "Rybka, Stanisław. Zerwane Pęta. Karty z pamiętnika p[od]porucznika Stanisława Rybki, Wspomnienia z dni rewolucji niemieckiej i powstania polskiego w Poznaniu. ~ 1918–[19]19 r. ~. Poznań: Tomaszewski, 1919, s. 38.",
"text": "Namyślałem się przezornie i długo, jakby ów milionowy majątek dla nas utrzymać"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
23,
33
]
],
"ref": "Zegadłowicz, Emil. Uśmiech: kronika z zamierzchłej przeszłości. Wyd. 2. Kraków: Księgarnia Nowoczesna, 1936, s. 351, seria: Żywot Mikołaja Srebrempisanego. OCLC 682510331. Dostępna na Google Books.",
"text": "Odłożyła worek — wbiła przezornie igłę w wór, żeby się nie wysmyknęła — …"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
130,
140
]
],
"ref": "Rozdział III. [3.]. [w:] Sienkiewicz, Henryk Adam Aleksander Pius. Ogniem i mieczem. T. II. [2 z 4]. Warszawa—Kraków: Gebethner i Wolff, 1901, s. 46.",
"text": "To rzekłszy, zsiadł z konia i Helenie zsiąść pomógł; następnie jął zdejmować terlice i wydobywać zapasy żywności, w które się był przezornie w Rozłogach zaopatrzył"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
0,
10
]
],
"ref": "Akt drugi. Scena druga. [w:] Romanowski, Mieczysław Jan Juliusz (herbu Bożawola). Popiel i Piast: tragedya w 5. aktach. Lwów: Towarzystwo nauczycieli szkół wyższych, 1905, s. 29.",
"text": "Przezornie, bacząc na szczęśliwą porę, / Rzucajmy iskry w serca[,] do burz skore"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
142,
152
]
],
"ref": "Szklarski, Alfred; Marek, Józef; Zięba, Wiesław. Tomek w krainie kangurów. Wyd. 14. Warszawa: Muza, 1995. ISBN 978-83-7079-368-5. OCLC 750987179.",
"text": "Słoń powolnym ruchem zwrócił głowę w kierunku Tomka trzymającego w ręku apetyczny owoc. Wyciągnął trąbę, lecz Tomek, niepewny bezpieczeństwa, przezornie schował się za stojącego przy nim Smugę"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
43,
53
]
],
"ref": "(af). Oszczędność nie zawsze popłaca. Gazeta Krakowska, 26 lipca 2003. Kraków: „Polskapresse” Oddział „Prasa Krakowska”. ISSN 1898-3138. OCLC 233458264.",
"text": "Zakupioną niedawno trzyletnią corsę sołtys przezornie ubezpieczył od wszelkiego rodzaju wypadków, w tym kradzieży"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
0,
10
]
],
"ref": "Żyła, Łukasz. Wsiąść do pociągu byle jakiego. „Tygodnik Rybnicki”, 2 grudnia 2008. Racibórz: Nowiny. ISSN 1896-8163. OCLC 839219366.",
"text": "Przezornie sprawdziłem godzinę odjazdu pociągu z Raciborza, godzinę, o której zatrzymuje się w Rybniku, i o której przyjeżdża do Warszawy. Wszystko się zgadzało"
}
],
"glosses": [
"w sposób przezorny"
],
"id": "pl-przezornie-pl-adv-O8Xpd9C4",
"sense_index": "1.1"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "pʃɛˈzɔrɲɛ"
},
{
"ipa": "pšezorńe",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-przezornie.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/ce/LL-Q809_(pol)-Poemat-przezornie.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-przezornie.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/ce/LL-Q809_(pol)-Poemat-przezornie.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-przezornie.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-przezornie.wav"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "zapobiegliwie"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "przewidująco"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "ostrożnie"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "rozważnie"
}
],
"translations": [
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "prudently"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "providently"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "warily"
}
],
"word": "przezornie"
}
{
"categories": [
"polski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"pol. przezorny + -ie"
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "ostrożnie"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"pos": "adv",
"pos_text": "przysłówek",
"related": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "cofnąć się"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "odsunąć się"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "schować się"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "milczeć"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "zapytać"
},
{
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"accusative"
],
"word": "ukryć (kogo"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "co) przezornie"
},
{
"tags": [
"noun",
"masculine"
],
"word": "przezorny"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "przezorność"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "przezorna"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "przezorny"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
"Cudzysłowy w parametrze „hasło”"
],
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
62,
72
]
],
"ref": "V [5] Wspomnij, proszę, żeś mię z gliny ulepił i w proch mię obrócisz. (Job [Hiob] 10[,9]). [w:] Hugon, Herman. Pobożne pragnienia. Lacki, Aleksander Teodor (tłum. oryg.); Mrowcewicz, Krzysztof (red. współcz.). ziemie Wielkiego Księstwa Litewskiego (oryg.); Warszawa (współcz.): \"Prō Cultūra Litterāria\" (współcz.), 1673 (współcz. 1997), s. 42, linia 37–38.",
"text": "… albo mię otoczyły górne światła one, / które mocą niebieską przezornie stworzone, …"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
81,
91
]
],
"ref": "Konarski, Stanisław. O skutecznym rad sposobie. Nowak-Dłużewski, Juliusz (red. współcz.). Warszawa (współcz.): Państwowy Instytut Wydawniczy (współcz.), 1760–1763 (współcz. 1955), s. 267, seria: Pisma wybrane.",
"text": "Ale rezonujmy rozsądnie i sprawiedliwie, myślmy tak o nich, jak należy, mądrze i przezornie, …"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
83,
93
]
],
"ref": "Dukaj, Jacek Józef. W kraju niewiernych. Warszawa: superNOWA, 2000, seria: Polska fantastyka. ISBN 978-83-7054-141-5. OCLC 654295121. Dostępna na: Google Books; Korpus Języka Polskiego PWN.",
"text": "Ojalika zatrzymała się za wrakiem unieruchomionej na zawsze ciężarówki, ograbionej przezornie ze wszystkiego, co przenośne, nawet szyb"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
6,
16
]
],
"text": "Meyer przezornie wyłączył się"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
57,
67
]
],
"ref": "Szpotański, Janusz. Zebrane utwory poetyckie. Wyd. 1 polskie. London: Puls, 1990, s. 271. ISBN 978-0-907587-55-2. LCCN 91213092. OCLC 1407502347. Dostępna na Google Books. [w:] Korpus Języka Polskiego PWN.",
"text": "… być może, wskutek złej wykładni — / od siebie dodałbym przezornie …"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
73,
83
]
],
"ref": "Chmielewska, Joanna. Lesio: powieść, nie da siẹ ukryć, humorystyczna. Warszawa: Kobra, 2009, seria: Biblioteka satyry. ISBN 978-83-61455-18-9. OCLC 1402808955. [w:] Korpus Języka Polskiego PWN.",
"text": "Cztery pary oczu patrzyły na niego nieufnie i z niepokojem, a czworo ust przezornie milczało"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
41,
51
]
],
"text": "Janusz spojrzał na przyjaciół bystrzej i przezornie odsunął się na drugi koniec pnia"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
41,
51
]
],
"text": "Koledzy, uwzględniając stan jego umysłu, przezornie odsunęli go od wszelkich działań"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
74,
84
]
],
"ref": "Rudnicka, Halina. [https://openlibrary.org/books/OL47353767M/Uczniowie_Spartakusa Uczniowie Spartakusa: lektura dla klasy V [5] szkoły podstawowej]. Wrocław: Siedmioróg, 2003, seria: Kanon Lektur. ISBN 978-83-7162-468-1. OCLC 852141613. [w:] Korpus Języka Polskiego PWN dla: zaskomleć (lub zaskomlić).",
"text": "Kalias pochylił się gwałtownie, jakby chciał mu wyrwać ten kęs, więc Bubo przezornie uskoczył w bok i w bezpiecznej odległości pogrążył się w rozkoszy jedzenia"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
59,
69
]
],
"text": "Bubo zaskomlał, ale Kalias nie oglądając się ruszył dalej, przezornie szerokim półkolem omijając pracujących przy rozbiórce chaty"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
56,
66
]
],
"ref": "Puc, Bursztyn[,] i goście: rozdział siódmy. [w:] Grabowski, Jan Antoni. Opowiadania, t. 2, s. 116, OCLC 833332853.",
"text": "Jak tylko usłyszał w kuchni podejrzany hałas, cofał się przezornie na podwórze"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
15,
25
]
],
"ref": "Rybka, Stanisław. Zerwane Pęta. Karty z pamiętnika p[od]porucznika Stanisława Rybki, Wspomnienia z dni rewolucji niemieckiej i powstania polskiego w Poznaniu. ~ 1918–[19]19 r. ~. Poznań: Tomaszewski, 1919, s. 38.",
"text": "Namyślałem się przezornie i długo, jakby ów milionowy majątek dla nas utrzymać"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
23,
33
]
],
"ref": "Zegadłowicz, Emil. Uśmiech: kronika z zamierzchłej przeszłości. Wyd. 2. Kraków: Księgarnia Nowoczesna, 1936, s. 351, seria: Żywot Mikołaja Srebrempisanego. OCLC 682510331. Dostępna na Google Books.",
"text": "Odłożyła worek — wbiła przezornie igłę w wór, żeby się nie wysmyknęła — …"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
130,
140
]
],
"ref": "Rozdział III. [3.]. [w:] Sienkiewicz, Henryk Adam Aleksander Pius. Ogniem i mieczem. T. II. [2 z 4]. Warszawa—Kraków: Gebethner i Wolff, 1901, s. 46.",
"text": "To rzekłszy, zsiadł z konia i Helenie zsiąść pomógł; następnie jął zdejmować terlice i wydobywać zapasy żywności, w które się był przezornie w Rozłogach zaopatrzył"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
0,
10
]
],
"ref": "Akt drugi. Scena druga. [w:] Romanowski, Mieczysław Jan Juliusz (herbu Bożawola). Popiel i Piast: tragedya w 5. aktach. Lwów: Towarzystwo nauczycieli szkół wyższych, 1905, s. 29.",
"text": "Przezornie, bacząc na szczęśliwą porę, / Rzucajmy iskry w serca[,] do burz skore"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
142,
152
]
],
"ref": "Szklarski, Alfred; Marek, Józef; Zięba, Wiesław. Tomek w krainie kangurów. Wyd. 14. Warszawa: Muza, 1995. ISBN 978-83-7079-368-5. OCLC 750987179.",
"text": "Słoń powolnym ruchem zwrócił głowę w kierunku Tomka trzymającego w ręku apetyczny owoc. Wyciągnął trąbę, lecz Tomek, niepewny bezpieczeństwa, przezornie schował się za stojącego przy nim Smugę"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
43,
53
]
],
"ref": "(af). Oszczędność nie zawsze popłaca. Gazeta Krakowska, 26 lipca 2003. Kraków: „Polskapresse” Oddział „Prasa Krakowska”. ISSN 1898-3138. OCLC 233458264.",
"text": "Zakupioną niedawno trzyletnią corsę sołtys przezornie ubezpieczył od wszelkiego rodzaju wypadków, w tym kradzieży"
},
{
"bold_text_offsets": [
[
0,
10
]
],
"ref": "Żyła, Łukasz. Wsiąść do pociągu byle jakiego. „Tygodnik Rybnicki”, 2 grudnia 2008. Racibórz: Nowiny. ISSN 1896-8163. OCLC 839219366.",
"text": "Przezornie sprawdziłem godzinę odjazdu pociągu z Raciborza, godzinę, o której zatrzymuje się w Rybniku, i o której przyjeżdża do Warszawy. Wszystko się zgadzało"
}
],
"glosses": [
"w sposób przezorny"
],
"sense_index": "1.1"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "pʃɛˈzɔrɲɛ"
},
{
"ipa": "pšezorńe",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-przezornie.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/ce/LL-Q809_(pol)-Poemat-przezornie.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-przezornie.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/c/ce/LL-Q809_(pol)-Poemat-przezornie.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-przezornie.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-przezornie.wav"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "zapobiegliwie"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "przewidująco"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "ostrożnie"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "rozważnie"
}
],
"translations": [
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "prudently"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "providently"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "warily"
}
],
"word": "przezornie"
}
Download raw JSONL data for przezornie meaning in język polski (7.7kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable język polski dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-04-13 from the plwiktionary dump dated 2025-04-03 using wiktextract (aeaf2a1 and fb63907). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.