See sowizdrzał on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Polski (indeks)",
"orig": "polski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"Od Dyla Sowizdrzała (niem. Till Eulenspiegel < dolnoniem. Dyl Ulenspegel), postaci z folkloru północnych Niemiec. Polskie słowo, niegdyś zapisywane też sowiźrzał, to kalka przydomka niem. Eulenspiegel rozbitego na Eule → sowa + Spiegel → zwierciadło (st.pol. źrzadło). Istnieją sugestie, że ten dolnoniemiecki przydomek był grą słów z dolnoniem. ul'n + Spegel → dosł. wytrzyj (mi) lustro, przy czym \"lustro\" należy rozumieć jak w dzisiejszej polskiej gwarze łowieckiej, gdzie oznacza jasny zad zwierzyny płowej. Cały przydomek miałby więc być odpowiednikiem podałuj mnie w dupę."
],
"forms": [
{
"form": "sowizdrzałowie",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzała",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałów",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzałowi",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałom",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzała",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałów",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzałem",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałami",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzale",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałach",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzale",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałowie",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzały",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"depreciative",
"nominative",
"vocative",
"plural"
]
}
],
"hyponyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "błazen"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"raw_tags": [
"męskoosobowy"
],
"related": [
{
"tags": [
"noun",
"neuter"
],
"word": "sowizdrzalstwo"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "sowizdrzalski"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"żartowniś charakteryzujący się prześmiewczą i niepokorną postawą wobec wysoko postawionych osób oraz wobec oficjalnych norm społeczno-kulturowych"
],
"id": "pl-sowizdrzał-pl-noun-ivd09Ztk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"obsolete"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "sɔˈvʲizḍʒaw"
},
{
"ipa": "sovʹizḍžau̯",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Olaf-sowizdrzał.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/15/LL-Q809_(pol)-Olaf-sowizdrzał.wav/LL-Q809_(pol)-Olaf-sowizdrzał.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/15/LL-Q809_(pol)-Olaf-sowizdrzał.wav/LL-Q809_(pol)-Olaf-sowizdrzał.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Olaf-sowizdrzał.wav"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "dowcipniś"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "figlarz"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "filut"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "wesołek"
}
],
"translations": [
{
"lang": "niemiecki",
"lang_code": "de",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Eulenspiegel"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "suøvižoł"
}
],
"word": "sowizdrzał"
}
{
"categories": [
"polski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"Od Dyla Sowizdrzała (niem. Till Eulenspiegel < dolnoniem. Dyl Ulenspegel), postaci z folkloru północnych Niemiec. Polskie słowo, niegdyś zapisywane też sowiźrzał, to kalka przydomka niem. Eulenspiegel rozbitego na Eule → sowa + Spiegel → zwierciadło (st.pol. źrzadło). Istnieją sugestie, że ten dolnoniemiecki przydomek był grą słów z dolnoniem. ul'n + Spegel → dosł. wytrzyj (mi) lustro, przy czym \"lustro\" należy rozumieć jak w dzisiejszej polskiej gwarze łowieckiej, gdzie oznacza jasny zad zwierzyny płowej. Cały przydomek miałby więc być odpowiednikiem podałuj mnie w dupę."
],
"forms": [
{
"form": "sowizdrzałowie",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzała",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałów",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzałowi",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałom",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzała",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałów",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzałem",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałami",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzale",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałach",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzale",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "sowizdrzałowie",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "sowizdrzały",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"depreciative",
"nominative",
"vocative",
"plural"
]
}
],
"hyponyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "błazen"
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"raw_tags": [
"męskoosobowy"
],
"related": [
{
"tags": [
"noun",
"neuter"
],
"word": "sowizdrzalstwo"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "sowizdrzalski"
}
],
"senses": [
{
"glosses": [
"żartowniś charakteryzujący się prześmiewczą i niepokorną postawą wobec wysoko postawionych osób oraz wobec oficjalnych norm społeczno-kulturowych"
],
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"obsolete"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "sɔˈvʲizḍʒaw"
},
{
"ipa": "sovʹizḍžau̯",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Olaf-sowizdrzał.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/15/LL-Q809_(pol)-Olaf-sowizdrzał.wav/LL-Q809_(pol)-Olaf-sowizdrzał.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/1/15/LL-Q809_(pol)-Olaf-sowizdrzał.wav/LL-Q809_(pol)-Olaf-sowizdrzał.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Olaf-sowizdrzał.wav"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "dowcipniś"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "figlarz"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "filut"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "wesołek"
}
],
"translations": [
{
"lang": "niemiecki",
"lang_code": "de",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Eulenspiegel"
},
{
"lang": "wilamowski",
"lang_code": "wym",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "suøvižoł"
}
],
"word": "sowizdrzał"
}
Download raw JSONL data for sowizdrzał meaning in All languages combined (3.3kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the plwiktionary dump dated 2024-12-20 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.