See rózga on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Polski (indeks)",
"orig": "polski (indeks)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"(1.1) używane od XV w.; st.pol. rozga → gałązka, młody pęd < prasł. *rozga → pęd, latorośl, młoda gałązka, łac. restis → powróz, sznur, lina. Esencją słowa rózga było zatem „pęd odpowiedni do splatania”. W zamierzchłych czasach Słowianie używali splecionych, giętkich gałęzi jako wiązadeł."
],
"forms": [
{
"form": "rózgi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "rózdze",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "rózgę",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "rózgą",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "rózdze",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "rózgo",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "rózgi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "rózg",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgom",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgami",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgach",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"notes": [
{
"sense_index": "1.2",
"text": "zwykle w lm „rózgi”"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"word": "Czarna Rózga"
},
{
"word": "Rózga Pasterza"
},
{
"word": "rózga weselna"
},
{
"word": "rózgi liktorskie"
},
{
"word": "złota rózga"
},
{
"word": "przysłowia: kogo rodzice nie karzą rózgą, tego kat mieczem karze"
},
{
"word": "kto folguje rózdze, nienawidzi syna swego, lecz kto go miłuje, ustawnie ćwiczy"
}
],
"related": [
{
"tags": [
"noun",
"masculine"
],
"word": "różdżkarz"
},
{
"tags": [
"neuter"
],
"word": "różdżkarstwo"
},
{
"word": "rózgi lm nmos"
},
{
"tags": [
"diminutive",
"feminine"
],
"word": "różdżka"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "rózeczka"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "rózgowaty"
},
{
"word": "rózgowy"
},
{
"word": "różdżkarski"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Brzozowe rózgi są dobre do robienia mioteł."
},
{
"ref": "Władysław Reymont Chłopi",
"text": "— Wiecie, a to moja rózga zakwitła! — krzyknęła do chodzącej Jagny. — Jaka rózga? — A tom ją ucięła w Jędrzejki, zasadziłam w piasek, trzymałam na piecu i zakwitła!"
}
],
"glosses": [
"cienka, elastyczna, bezlistna gałązka"
],
"id": "pl-rózga-pl-noun-pYhogT1u",
"sense_index": "1.1"
},
{
"examples": [
{
"text": "Za gadanie na lekcji, dostawało się kiedyś od belfra rózgę po łapach."
},
{
"ref": "Stary Testament, Przypowieści Salomona 29,15, tłum. wg Biblii Gdańskiej.",
"text": "Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję"
}
],
"glosses": [
"uderzenie rózgą (1.1)"
],
"id": "pl-rózga-pl-noun-gkDjnNRT",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"obsolete"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Jacusiu, jak będziesz tak rozrabiał, to dostaniesz rózgę zamiast prezentów."
}
],
"glosses": [
"symboliczny pęk rózg (1.1) wręczany tradycyjnie niegrzecznym dzieciom przez Świętego Mikołaja"
],
"id": "pl-rózga-pl-noun-t9G2OpY4",
"sense_index": "1.3"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "ˈruzɡa"
},
{
"ipa": "ruzga",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-rózga.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/da/LL-Q809_(pol)-Poemat-rózga.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-rózga.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/da/LL-Q809_(pol)-Poemat-rózga.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-rózga.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-rózga.wav"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "witka"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "gałązka"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "łoza"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "trzcinka"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "bicie"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "chłosta"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "lanie"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "rod"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "twig"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "birch"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "stick"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"obsolete"
],
"word": "switch"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.1",
"word": "vergo"
},
{
"lang": "francuski",
"lang_code": "fr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "férule"
},
{
"lang": "francuski",
"lang_code": "fr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "verge"
},
{
"lang": "hiszpański",
"lang_code": "es",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "junco"
},
{
"lang": "hiszpański",
"lang_code": "es",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "varilla"
},
{
"lang": "kazachski",
"lang_code": "kk",
"sense_index": "1.1",
"word": "шыбық"
},
{
"lang": "litewski",
"lang_code": "lt",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "rykštė"
},
{
"lang": "nowogrecki",
"lang_code": "el",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "βέργα"
},
{
"lang": "nowogrecki",
"lang_code": "el",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "βίτσα"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "розга"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "прут"
},
{
"lang": "ukraiński",
"lang_code": "uk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "різка"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.2",
"word": "vergo"
},
{
"lang": "hiszpański",
"lang_code": "es",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "azote"
},
{
"lang": "nowogrecki",
"lang_code": "el",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "ξυλιά"
}
],
"word": "rózga"
}
{
"categories": [
"polski (indeks)"
],
"etymology_texts": [
"(1.1) używane od XV w.; st.pol. rozga → gałązka, młody pęd < prasł. *rozga → pęd, latorośl, młoda gałązka, łac. restis → powróz, sznur, lina. Esencją słowa rózga było zatem „pęd odpowiedni do splatania”. W zamierzchłych czasach Słowianie używali splecionych, giętkich gałęzi jako wiązadeł."
],
"forms": [
{
"form": "rózgi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "rózdze",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "rózgę",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "rózgą",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "rózdze",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "rózgo",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "rózgi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "rózg",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgom",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgami",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgach",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "rózgi",
"sense_index": "1.1-3",
"tags": [
"vocative",
"plural"
]
}
],
"lang": "język polski",
"lang_code": "pl",
"notes": [
{
"sense_index": "1.2",
"text": "zwykle w lm „rózgi”"
}
],
"pos": "noun",
"pos_text": "rzeczownik",
"proverbs": [
{
"word": "Czarna Rózga"
},
{
"word": "Rózga Pasterza"
},
{
"word": "rózga weselna"
},
{
"word": "rózgi liktorskie"
},
{
"word": "złota rózga"
},
{
"word": "przysłowia: kogo rodzice nie karzą rózgą, tego kat mieczem karze"
},
{
"word": "kto folguje rózdze, nienawidzi syna swego, lecz kto go miłuje, ustawnie ćwiczy"
}
],
"related": [
{
"tags": [
"noun",
"masculine"
],
"word": "różdżkarz"
},
{
"tags": [
"neuter"
],
"word": "różdżkarstwo"
},
{
"word": "rózgi lm nmos"
},
{
"tags": [
"diminutive",
"feminine"
],
"word": "różdżka"
},
{
"tags": [
"feminine"
],
"word": "rózeczka"
},
{
"tags": [
"adjective"
],
"word": "rózgowaty"
},
{
"word": "rózgowy"
},
{
"word": "różdżkarski"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Brzozowe rózgi są dobre do robienia mioteł."
},
{
"ref": "Władysław Reymont Chłopi",
"text": "— Wiecie, a to moja rózga zakwitła! — krzyknęła do chodzącej Jagny. — Jaka rózga? — A tom ją ucięła w Jędrzejki, zasadziłam w piasek, trzymałam na piecu i zakwitła!"
}
],
"glosses": [
"cienka, elastyczna, bezlistna gałązka"
],
"sense_index": "1.1"
},
{
"examples": [
{
"text": "Za gadanie na lekcji, dostawało się kiedyś od belfra rózgę po łapach."
},
{
"ref": "Stary Testament, Przypowieści Salomona 29,15, tłum. wg Biblii Gdańskiej.",
"text": "Rózga i karność mądrość daje; ale dziecię swawolne zawstydza matkę swoję"
}
],
"glosses": [
"uderzenie rózgą (1.1)"
],
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"obsolete"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "Jacusiu, jak będziesz tak rozrabiał, to dostaniesz rózgę zamiast prezentów."
}
],
"glosses": [
"symboliczny pęk rózg (1.1) wręczany tradycyjnie niegrzecznym dzieciom przez Świętego Mikołaja"
],
"sense_index": "1.3"
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "ˈruzɡa"
},
{
"ipa": "ruzga",
"tags": [
"Slavic-alphabet"
]
},
{
"audio": "LL-Q809 (pol)-Poemat-rózga.wav",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/da/LL-Q809_(pol)-Poemat-rózga.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-rózga.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/d/da/LL-Q809_(pol)-Poemat-rózga.wav/LL-Q809_(pol)-Poemat-rózga.wav.ogg",
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q809 (pol)-Poemat-rózga.wav"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1.1",
"word": "witka"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "gałązka"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "łoza"
},
{
"sense_index": "1.1",
"word": "trzcinka"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "bicie"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "chłosta"
},
{
"sense_index": "1.2",
"word": "lanie"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "rod"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "twig"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "birch"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"word": "stick"
},
{
"lang": "angielski",
"lang_code": "en",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"obsolete"
],
"word": "switch"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.1",
"word": "vergo"
},
{
"lang": "francuski",
"lang_code": "fr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "férule"
},
{
"lang": "francuski",
"lang_code": "fr",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "verge"
},
{
"lang": "hiszpański",
"lang_code": "es",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "junco"
},
{
"lang": "hiszpański",
"lang_code": "es",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "varilla"
},
{
"lang": "kazachski",
"lang_code": "kk",
"sense_index": "1.1",
"word": "шыбық"
},
{
"lang": "litewski",
"lang_code": "lt",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "rykštė"
},
{
"lang": "nowogrecki",
"lang_code": "el",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "βέργα"
},
{
"lang": "nowogrecki",
"lang_code": "el",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "βίτσα"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "розга"
},
{
"lang": "rosyjski",
"lang_code": "ru",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "прут"
},
{
"lang": "ukraiński",
"lang_code": "uk",
"sense_index": "1.1",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "різка"
},
{
"lang": "esperanto",
"lang_code": "eo",
"sense_index": "1.2",
"word": "vergo"
},
{
"lang": "hiszpański",
"lang_code": "es",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "azote"
},
{
"lang": "nowogrecki",
"lang_code": "el",
"sense_index": "1.2",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "ξυλιά"
}
],
"word": "rózga"
}
Download raw JSONL data for rózga meaning in All languages combined (6.0kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-02-12 from the plwiktionary dump dated 2025-02-02 using wiktextract (1c4b89b and 9dbd323). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.