See tirannie in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Achtervoegsel -ie in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Ontbrekend geluid",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Retrograad van het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Telbaar",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "WikiWoordenboek:Wikilink",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands van lengte 8",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met 3 lettergrepen in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"via Middelnederlands tirannie van Oudfrans tyrannie, in de betekenis van ‘onwettig verkregen alleenheerschappij’ aangetroffen vanaf 1485, op te vatten als afgeleid van tiran met het achtervoegsel -ie"
],
"forms": [
{
"form": "tirannieën",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "ti·ran·nie",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"related": [
{
"sense_index": 1,
"word": "geweld"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "heerschappij"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "willekeur"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Politiek_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nBart Funnekotter\n “‘Het is de afgelopen twee eeuwen fout gegaan met de ontwikkeling van ons vrijheidsbegrip’” (7 augustus 2020) op nrc.nl",
"text": "Het ging mis in Frankrijk omdat er daar weinig ervaring was met zelfbestuur én omdat de jonge republiek meteen bedreigd werd door vijanden van buitenaf die de revolutie in de kiem wilden smoren. Dat leidde tot tirannie en geweld."
}
],
"glosses": [
"onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld; de verbasterde vorm van een monarchie"
],
"id": "nl-tirannie-nl-noun-CsdAVRAa",
"topics": [
"politics"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Pejoratief_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nRinskje Koelewijn & Jannetje Koelewijn\n “‘Ik hoopte dat hij ooit over me zou schrijven’” (5 juni 2020) op nrc.nl",
"text": "Murat Isik (42), de schrijver van Wees onzichtbaar (Libris Literatuur Prijs 2018), heeft een boek over zijn moeder geschreven, over haar leven dat begon in een dorp zonder waterleiding of elektriciteit in het oosten van Turkije en haar via Izmir en Hamburg naar Amsterdam bracht, naar een flat in het hart van de Bijlmer, waar ze zich bevrijdde van de tirannie van haar man en zich ontwikkelde tot een vrouw met een fulltime baan (voedingsassistente in het AMC) en een inkomen dat hoog genoeg was voor een koopappartement."
}
],
"glosses": [
"machtsmisbruik of heerszuchtig gedrag"
],
"id": "nl-tirannie-nl-noun-bJqmzb2N",
"tags": [
"pejorative"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Figuurlijk_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Pejoratief_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nPaul Steenhuis\n “Kan kunst de wereld redden?” (19 mei 2021) op nrc.nl",
"text": "De primaire functie van kunst […] is het bevrijden van het individu van de tirannie van zijn cultuur."
},
{
"ref": "Weblink bron\nAnnemiek Leclaire\n “Worden Nederlandse kinderen te soft opgevoed?” (23 maart 2021) op nrc.nl",
"text": "De opvoeder moet zich dus wel degelijk ‘inspannen om het kind te laten ontsnappen aan de tirannie van het ik en het hier en nu: alles en wel nu meteen’, zoals de Franse pedagoog Philippe Meirieu stelt."
}
],
"glosses": [
"dwingende overheersing"
],
"id": "nl-tirannie-nl-noun-arl63AZo",
"tags": [
"figuratively",
"pejorative"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-tirannie.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ac/Nl-tirannie.ogg/Nl-tirannie.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-tirannie.ogg"
},
{
"ipa": "tirɑˈni"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 2,
"word": "machtswellust"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Tyrannei"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld",
"sense_index": 1,
"word": "tyranny"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tyrannie"
},
{
"lang": "Spaans",
"lang_code": "es",
"sense": "onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tiranía"
}
],
"word": "tirannie"
}
{
"categories": [
"Achtervoegsel -ie in het Nederlands",
"Ontbrekend geluid",
"Retrograad van het Nederlands",
"Telbaar",
"WikiWoordenboek:Wikilink",
"Woorden in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"Woorden in het Nederlands van lengte 8",
"Woorden met 3 lettergrepen in het Nederlands",
"Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
],
"etymology_texts": [
"via Middelnederlands tirannie van Oudfrans tyrannie, in de betekenis van ‘onwettig verkregen alleenheerschappij’ aangetroffen vanaf 1485, op te vatten als afgeleid van tiran met het achtervoegsel -ie"
],
"forms": [
{
"form": "tirannieën",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "ti·ran·nie",
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"related": [
{
"sense_index": 1,
"word": "geweld"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "heerschappij"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "willekeur"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
"Politiek_in_het_Nederlands",
"Woorden met referenties naar een online publicatie"
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nBart Funnekotter\n “‘Het is de afgelopen twee eeuwen fout gegaan met de ontwikkeling van ons vrijheidsbegrip’” (7 augustus 2020) op nrc.nl",
"text": "Het ging mis in Frankrijk omdat er daar weinig ervaring was met zelfbestuur én omdat de jonge republiek meteen bedreigd werd door vijanden van buitenaf die de revolutie in de kiem wilden smoren. Dat leidde tot tirannie en geweld."
}
],
"glosses": [
"onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld; de verbasterde vorm van een monarchie"
],
"topics": [
"politics"
]
},
{
"categories": [
"Pejoratief_in_het_Nederlands",
"Woorden met referenties naar een online publicatie"
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nRinskje Koelewijn & Jannetje Koelewijn\n “‘Ik hoopte dat hij ooit over me zou schrijven’” (5 juni 2020) op nrc.nl",
"text": "Murat Isik (42), de schrijver van Wees onzichtbaar (Libris Literatuur Prijs 2018), heeft een boek over zijn moeder geschreven, over haar leven dat begon in een dorp zonder waterleiding of elektriciteit in het oosten van Turkije en haar via Izmir en Hamburg naar Amsterdam bracht, naar een flat in het hart van de Bijlmer, waar ze zich bevrijdde van de tirannie van haar man en zich ontwikkelde tot een vrouw met een fulltime baan (voedingsassistente in het AMC) en een inkomen dat hoog genoeg was voor een koopappartement."
}
],
"glosses": [
"machtsmisbruik of heerszuchtig gedrag"
],
"tags": [
"pejorative"
]
},
{
"categories": [
"Figuurlijk_in_het_Nederlands",
"Pejoratief_in_het_Nederlands",
"Woorden met referenties naar een online publicatie"
],
"examples": [
{
"ref": "Weblink bron\nPaul Steenhuis\n “Kan kunst de wereld redden?” (19 mei 2021) op nrc.nl",
"text": "De primaire functie van kunst […] is het bevrijden van het individu van de tirannie van zijn cultuur."
},
{
"ref": "Weblink bron\nAnnemiek Leclaire\n “Worden Nederlandse kinderen te soft opgevoed?” (23 maart 2021) op nrc.nl",
"text": "De opvoeder moet zich dus wel degelijk ‘inspannen om het kind te laten ontsnappen aan de tirannie van het ik en het hier en nu: alles en wel nu meteen’, zoals de Franse pedagoog Philippe Meirieu stelt."
}
],
"glosses": [
"dwingende overheersing"
],
"tags": [
"figuratively",
"pejorative"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-tirannie.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/ac/Nl-tirannie.ogg/Nl-tirannie.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-tirannie.ogg"
},
{
"ipa": "tirɑˈni"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 2,
"word": "machtswellust"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Duits",
"lang_code": "de",
"sense": "onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Tyrannei"
},
{
"lang": "Engels",
"lang_code": "en",
"sense": "onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld",
"sense_index": 1,
"word": "tyranny"
},
{
"lang": "Frans",
"lang_code": "fr",
"sense": "onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tyrannie"
},
{
"lang": "Spaans",
"lang_code": "es",
"sense": "onrechtmatige heerschappij, gekenmerkt door willekeur en geweld",
"sense_index": 1,
"tags": [
"feminine"
],
"word": "tiranía"
}
],
"word": "tirannie"
}
Download raw JSONL data for tirannie meaning in Nederlands (4.2kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Nederlands dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-03-30 from the nlwiktionary dump dated 2025-03-21 using wiktextract (fef8596 and 633533e). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.