"gedachtenis" meaning in Nederlands

See gedachtenis in All languages combined, or Wiktionary

Noun

Audio: nl-gedachtenis.ogg Forms: gedachtenissen [plural]
  1. een dag waarop een heilige of een groep van heiligen in de Katholieke Kerk herdacht worden
    Sense id: nl-gedachtenis-nl-noun-b5yL4BLd Categories (other): Religie_in_het_Nederlands Topics: religion
  2. het oproepen van iets in de gedachten om te voorkomen dat je het zou vergeten; vaak ook als eerbetoon
    Sense id: nl-gedachtenis-nl-noun-m15xPEJq
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: aandenken, herinnering, memorie, herdenking, aandenken, heugenis Translations (het oproepen van iets in de gedachten om te voorkomen dat je het zou vergeten vaak ook als eerbetoon): memory (Engels)

Inflected forms

{
  "antonyms": [
    {
      "word": "vergetelheid"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Achtervoegsel -nis in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Ontbrekend geluid",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Retrograad van het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Telbaar",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "WikiWoordenboek:Wikilink",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Woorden in het Nederlands van lengte 11",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_texts": [
    "afleiding van gedachte met het achtervoegsel -nis"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "gedachtenissen",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "ge·dach·te·nis",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Religie_in_het_Nederlands",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "glosses": [
        "een dag waarop een heilige of een groep van heiligen in de Katholieke Kerk herdacht worden"
      ],
      "id": "nl-gedachtenis-nl-noun-b5yL4BLd",
      "topics": [
        "religion"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              92,
              103
            ]
          ],
          "text": "Het dienstboek schrijft dan ook: “De taal van de kerk is traditioneel in die zin dat zij in gedachtenis roept wat is geschied. Dat is geen vrijbrief voor archaïsmen. Evenmin is de opdracht tot actualiseren een uitnodiging tot eendimensionaal taalgebruik. Altijd houdt liturgische taal een verwijzend karakter. Zij biedt ruimte om in ieders leven gehoord en beleefd te worden.'"
        },
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              114,
              125
            ]
          ],
          "text": "Bijna twintig jaar geleden is mijn broer, Koning Boudewijn, van ons heengegaan, en ik heb hem dan opgevolgd. Zijn gedachtenis wens ik nogmaals te eren. Hij verstond de kunst om staatsmanschap en het nakomen van zijn plicht te laten samengaan met ware goedheid, met grote eenvoud, en met zorg voor de zwakste in onze samenleving."
        }
      ],
      "glosses": [
        "het oproepen van iets in de gedachten om te voorkomen dat je het zou vergeten; vaak ook als eerbetoon"
      ],
      "id": "nl-gedachtenis-nl-noun-m15xPEJq"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-gedachtenis.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/09/Nl-gedachtenis.ogg/Nl-gedachtenis.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-gedachtenis.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "aandenken"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "herinnering"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "memorie"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "herdenking"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "aandenken"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "heugenis"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "het oproepen van iets in de gedachten om te voorkomen dat je het zou vergeten vaak ook als eerbetoon",
      "sense_index": 1,
      "word": "memory"
    }
  ],
  "word": "gedachtenis"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "word": "vergetelheid"
    }
  ],
  "categories": [
    "Achtervoegsel -nis in het Nederlands",
    "Ontbrekend geluid",
    "Retrograad van het Nederlands",
    "Telbaar",
    "WikiWoordenboek:Wikilink",
    "Woorden in het Nederlands",
    "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
    "Woorden in het Nederlands van lengte 11",
    "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
  ],
  "etymology_texts": [
    "afleiding van gedachte met het achtervoegsel -nis"
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "gedachtenissen",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hyphenation": "ge·dach·te·nis",
  "lang": "Nederlands",
  "lang_code": "nl",
  "pos": "noun",
  "pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Religie_in_het_Nederlands"
      ],
      "glosses": [
        "een dag waarop een heilige of een groep van heiligen in de Katholieke Kerk herdacht worden"
      ],
      "topics": [
        "religion"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              92,
              103
            ]
          ],
          "text": "Het dienstboek schrijft dan ook: “De taal van de kerk is traditioneel in die zin dat zij in gedachtenis roept wat is geschied. Dat is geen vrijbrief voor archaïsmen. Evenmin is de opdracht tot actualiseren een uitnodiging tot eendimensionaal taalgebruik. Altijd houdt liturgische taal een verwijzend karakter. Zij biedt ruimte om in ieders leven gehoord en beleefd te worden.'"
        },
        {
          "bold_text_offsets": [
            [
              114,
              125
            ]
          ],
          "text": "Bijna twintig jaar geleden is mijn broer, Koning Boudewijn, van ons heengegaan, en ik heb hem dan opgevolgd. Zijn gedachtenis wens ik nogmaals te eren. Hij verstond de kunst om staatsmanschap en het nakomen van zijn plicht te laten samengaan met ware goedheid, met grote eenvoud, en met zorg voor de zwakste in onze samenleving."
        }
      ],
      "glosses": [
        "het oproepen van iets in de gedachten om te voorkomen dat je het zou vergeten; vaak ook als eerbetoon"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "audio": "nl-gedachtenis.ogg",
      "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/0/09/Nl-gedachtenis.ogg/Nl-gedachtenis.ogg.mp3",
      "ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-gedachtenis.ogg"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "aandenken"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "herinnering"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "memorie"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "herdenking"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "aandenken"
    },
    {
      "sense_index": 2,
      "word": "heugenis"
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Engels",
      "lang_code": "en",
      "sense": "het oproepen van iets in de gedachten om te voorkomen dat je het zou vergeten vaak ook als eerbetoon",
      "sense_index": 1,
      "word": "memory"
    }
  ],
  "word": "gedachtenis"
}

Download raw JSONL data for gedachtenis meaning in Nederlands (2.4kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Nederlands dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-04-26 from the nlwiktionary dump dated 2025-04-20 using wiktextract (89e900c and ea19a0a). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.