See diender on Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Achtervoegsel -der in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Ontbrekend geluid",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Retrograad van het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Telbaar",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "WikiWoordenboek:Wikilink",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden in het Nederlands van lengte 7",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Zelfstandig naamwoord in het Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_texts": [
"Naamwoord van handeling van dienen met het achtervoegsel -der\n**[1] van Middelnederlands diender\n**[2] de algemene betekenis \"iemand die dienstbaar is\" is geleidelijk verdrongen door de meer specifieke betekenis \"gerechtsdienaar, politieagent\" die al in de 17e eeuw voorkwam"
],
"forms": [
{
"form": "dienders",
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "diendertje",
"tags": [
"diminutive",
"singular"
]
},
{
"form": "diendertjes",
"tags": [
"diminutive",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "dien·der",
"hyponyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "hofdiender"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "metserdiender"
}
],
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"notes": [
"Ook de letterlijke betekenis 2. \"politieagent\" is in het gewone taalgebruik verouderd, maar wordt nog wel als archaïsme gebruikt: soms om de dienstbaarheid van de politie aan de samenleving te benadrukken, maar vaker schijnbaar respectvol met een ironische ondertoon."
],
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Verouderd_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Woorden met referenties naar een online publicatie",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"ref": "Jan Renier Snieders\n “De meesterknecht.” (1855), Van Dieren, Antwerpen, p. 76",
"text": "⧖ Binnen, in de kamer der hoofdlui, hoorde men gedurig de stoppen van de wynflesschen trekken, en de diender der gilde had werk genoeg, om de geledigde glazen vol te houden."
}
],
"glosses": [
"iemand die een zuiver ondersteunende taak heeft voor een persoon of instantie met meer aanzien"
],
"id": "nl-diender-nl-noun-h9AIO~op",
"tags": [
"obsolete"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Beroep_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Ordehandhaving_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Verouderd_in_het_Nederlands",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "De diender had zojuist met een collega zijn beschadigde politiewagen bij een schadeherstelbedrijf afgeleverd, toen hij op de Dillenburgstraat betrokken raakte bij een aanrijding, weet Dichtbij."
}
],
"glosses": [
"licht functionaris die door daadwerkelijk optreden zorgt voor het naleven van wettelijke regels"
],
"id": "nl-diender-nl-noun-EF4lCypZ",
"raw_tags": [
"beroep"
],
"tags": [
"obsolete"
],
"topics": [
"law enforcement"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-diender.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Nl-diender.ogg/Nl-diender.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-diender.ogg"
},
{
"ipa": "ˈdindər"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "bediende"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "dienaar"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "gerechtsdienaar"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "politieagent"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "veldwachter"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"word": "diender"
}
{
"categories": [
"Achtervoegsel -der in het Nederlands",
"Ontbrekend geluid",
"Retrograad van het Nederlands",
"Telbaar",
"WikiWoordenboek:Wikilink",
"Woorden in het Nederlands",
"Woorden in het Nederlands met IPA-weergave",
"Woorden in het Nederlands met audioweergave",
"Woorden in het Nederlands van lengte 7",
"Woorden met 2 lettergrepen in het Nederlands",
"Zelfstandig naamwoord in het Nederlands"
],
"etymology_texts": [
"Naamwoord van handeling van dienen met het achtervoegsel -der\n**[1] van Middelnederlands diender\n**[2] de algemene betekenis \"iemand die dienstbaar is\" is geleidelijk verdrongen door de meer specifieke betekenis \"gerechtsdienaar, politieagent\" die al in de 17e eeuw voorkwam"
],
"forms": [
{
"form": "dienders",
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "diendertje",
"tags": [
"diminutive",
"singular"
]
},
{
"form": "diendertjes",
"tags": [
"diminutive",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "dien·der",
"hyponyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "hofdiender"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "metserdiender"
}
],
"lang": "Nederlands",
"lang_code": "nl",
"notes": [
"Ook de letterlijke betekenis 2. \"politieagent\" is in het gewone taalgebruik verouderd, maar wordt nog wel als archaïsme gebruikt: soms om de dienstbaarheid van de politie aan de samenleving te benadrukken, maar vaker schijnbaar respectvol met een ironische ondertoon."
],
"pos": "noun",
"pos_title": "Zelfstandig naamwoord",
"senses": [
{
"categories": [
"Verouderd_in_het_Nederlands",
"Woorden met referenties naar een online publicatie"
],
"examples": [
{
"ref": "Jan Renier Snieders\n “De meesterknecht.” (1855), Van Dieren, Antwerpen, p. 76",
"text": "⧖ Binnen, in de kamer der hoofdlui, hoorde men gedurig de stoppen van de wynflesschen trekken, en de diender der gilde had werk genoeg, om de geledigde glazen vol te houden."
}
],
"glosses": [
"iemand die een zuiver ondersteunende taak heeft voor een persoon of instantie met meer aanzien"
],
"tags": [
"obsolete"
]
},
{
"categories": [
"Beroep_in_het_Nederlands",
"Ordehandhaving_in_het_Nederlands",
"Verouderd_in_het_Nederlands"
],
"examples": [
{
"text": "De diender had zojuist met een collega zijn beschadigde politiewagen bij een schadeherstelbedrijf afgeleverd, toen hij op de Dillenburgstraat betrokken raakte bij een aanrijding, weet Dichtbij."
}
],
"glosses": [
"licht functionaris die door daadwerkelijk optreden zorgt voor het naleven van wettelijke regels"
],
"raw_tags": [
"beroep"
],
"tags": [
"obsolete"
],
"topics": [
"law enforcement"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "nl-diender.ogg",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/7/73/Nl-diender.ogg/Nl-diender.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/nl-diender.ogg"
},
{
"ipa": "ˈdindər"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "bediende"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "dienaar"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "gerechtsdienaar"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "politieagent"
},
{
"sense_index": 2,
"word": "veldwachter"
}
],
"tags": [
"masculine"
],
"word": "diender"
}
Download raw JSONL data for diender meaning in All languages combined (2.9kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-02-03 from the nlwiktionary dump dated 2025-01-20 using wiktextract (05fdf6b and 9dbd323). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.