See biyokîmya in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Navdêr bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Navdêrên mê bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Peyvên kurmancî bi pêşgira biyo-",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "Ji biyo- + kîmya.",
"forms": [
{
"form": "biyokîmyaya",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"construct",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayên",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"construct",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayan",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "wê biyokîmyayê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"demonstrative",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "wan biyokîmyayan",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"demonstrative",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayino",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayek",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayin",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayeke",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"construct",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayine",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"construct",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayekê",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayinan",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"oblique",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "bi·yo·kîm·ya",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"related": [
{
"word": "bîokîmya"
},
{
"word": "biyokîmyawî"
},
{
"word": "biyokîmîst"
},
{
"word": "kîmyaya organîk"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Biyolojî bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Jêgirtin bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Kîmya bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Zanist bi kurmancî",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
933,
944
]
],
"ref": "Êlxan Penaber: Nirxên me yên pîroz û alternatîva nû - Galegal. Nasname.com, 11/2008",
"text": "Hewceyê dubarekirinê nîne ku serhildana dawî ya Bakur têkçûye, ketiye bin fermana dijmin û hatiye guhertin. Gelê Bakur ji dil ve birîndar bûye, ketiye tengezariya ku di hinavê xwe de baweriyê jî dihewîne. Dem pêwîst e jê re, daku ji nû ve xwe vejîne. Me dijmin berdaye lê ew bi me bernade. Bi rêxistina me avakiribû, bi me re şer dike. Helbet em hemî jî dizanin, dijminên Kurd û Kurdistanê di hemî eniyên şer de bi me re cengê dikin. Ji bikaranînasaroxan heya rizandina sinc û estetîkê, ji şerê psîkolojîk heya tunekirina ajalên avî yên Kurdistanê, bi hemî alav û rêbazan li ber pozê me sekiniye, li mejiyê me dixe. Dijmin ketiye nav me û me berra hevûdu dide. Nirxên pîroz ên Kurdewariyê guftûgo dike, di şikê de dihêle û hêdî hêdî dixwaze ji holê rabike. Dijmin dixwaze Kurd bêî nirx, bêî bawerî, bêî armanc bimînin. Metodên zanistiyê bi kar tînin. Ji kognîtîv psîkolojiyê bigire heya civaknasiya koman, ji sîbernetîkê bigire heya biyokîmyayê ji tevayî cîhana zanistiyê sûdê werdigire û li dijî me dixebitîne."
}
],
"glosses": [
"zanista ku lêkolînan li ser hemû tiştên molekulên jîndaran û pêkhatin û guherîna wan dike dike"
],
"id": "ku-biyokîmya-ku-noun-x7Rv~uHW",
"topics": [
"biology",
"chemistry",
"sciences"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/bɪjoːkiːmˈjɑː/"
}
],
"synonyms": [
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "ajelnasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "anatomî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "biyokîmya"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "biyoteknolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "botanîka"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "briyolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "dîtaneya peresanî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "dermannasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "deryanasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "embriyolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "fiziyolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "genetîka"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "jehrnasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "krîptozoolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "leşnasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "mîkolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "mîkrobiyolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "onkolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "şaniknasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "sîtolojî"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Afrîkansî",
"lang_code": "af",
"word": "biochemie"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Biochemie"
},
{
"lang": "Astûrî",
"lang_code": "ast",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "bioquímica"
},
{
"lang": "Baskî",
"lang_code": "eu",
"word": "biokimika"
},
{
"lang": "Bulgarî",
"lang_code": "bg",
"roman": "biohimija",
"word": "биохимия"
},
{
"lang": "Çekî",
"lang_code": "cs",
"word": "biochemie"
},
{
"lang": "Çînî",
"lang_code": "zh",
"roman": "shēngwùhuàxué",
"word": "生物化学"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "biokemi"
},
{
"lang": "Endonezyayî",
"lang_code": "id",
"word": "biokimia"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "كيمياء حيوية"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "biokemio"
},
{
"lang": "Estonî",
"lang_code": "et",
"word": "biokeemia"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "زیستشیمی"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "بیوشیمی"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "biokemia"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "biochimie"
},
{
"lang": "Frîsî",
"lang_code": "fy",
"word": "biogemy"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "biochemie"
},
{
"lang": "Îbranî",
"lang_code": "he",
"word": "ביוכימיה"
},
{
"lang": "Îdoyî",
"lang_code": "io",
"word": "biokemio"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "biochemistry"
},
{
"lang": "Îtalî",
"lang_code": "it",
"word": "biochimica"
},
{
"lang": "Îzlendî",
"lang_code": "is",
"word": "lífefnafræði"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "生化学"
},
{
"lang": "Katalanî",
"lang_code": "ca",
"word": "bioquímica"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "saenghwahak",
"word": "생화학"
},
{
"lang": "Latviyayî",
"lang_code": "lv",
"word": "bioķīmija"
},
{
"lang": "Lîtwanî",
"lang_code": "lt",
"word": "biochemija"
},
{
"lang": "Luksembûrgî",
"lang_code": "lb",
"word": "biochimie"
},
{
"lang": "Makedonî",
"lang_code": "mk",
"roman": "biohemija",
"word": "биохемија"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "biokimia"
},
{
"lang": "Mongolî",
"lang_code": "mn",
"roman": "bBiohimi",
"word": "бБиохими"
},
{
"lang": "Polonî",
"lang_code": "pl",
"word": "biochemia"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "bioquímica"
},
{
"lang": "Romanyayî",
"lang_code": "ro",
"word": "biochimie"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "bioximija",
"word": "биохимия"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "биохемија"
},
{
"lang": "Slovakî",
"lang_code": "sk",
"word": "biochémia"
},
{
"lang": "Slovenî",
"lang_code": "sl",
"word": "biokemija"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "bioquímica"
},
{
"lang": "Sundanî",
"lang_code": "su",
"word": "biokimia"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "biokemi"
},
{
"lang": "Tagalogî",
"lang_code": "tl",
"word": "biyokimika"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"word": "ชีวเคมี"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "biyokimya"
},
{
"lang": "Ûkraynî",
"lang_code": "uk",
"roman": "biolohična ximija",
"word": "біологічна хімія"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "hóa sinh"
},
{
"lang": "Yûnanî",
"lang_code": "el",
"roman": "viochimeía",
"word": "βιοχημεία"
}
],
"word": "biyokîmya"
}
{
"categories": [
"Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî",
"Kurmancî",
"Navdêr bi kurmancî",
"Navdêrên mê bi kurmancî",
"Peyvên kurmancî bi pêşgira biyo-"
],
"etymology_text": "Ji biyo- + kîmya.",
"forms": [
{
"form": "biyokîmyaya",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"construct",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayên",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"construct",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayan",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "wê biyokîmyayê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"demonstrative",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "wan biyokîmyayan",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"demonstrative",
"oblique",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayê",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"vocative",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayino",
"tags": [
"feminine",
"definite",
"vocative",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayek",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayin",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayeke",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"construct",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayine",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"construct",
"plural"
]
},
{
"form": "biyokîmyayekê",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"oblique",
"singular"
]
},
{
"form": "biyokîmyayinan",
"tags": [
"feminine",
"indefinite",
"oblique",
"plural"
]
}
],
"hyphenation": "bi·yo·kîm·ya",
"lang": "Kurmancî",
"lang_code": "ku",
"pos": "noun",
"pos_title": "Navdêr",
"related": [
{
"word": "bîokîmya"
},
{
"word": "biyokîmyawî"
},
{
"word": "biyokîmîst"
},
{
"word": "kîmyaya organîk"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
"Biyolojî bi kurmancî",
"Jêgirtin bi kurmancî",
"Kîmya bi kurmancî",
"Zanist bi kurmancî"
],
"examples": [
{
"bold_text_offsets": [
[
933,
944
]
],
"ref": "Êlxan Penaber: Nirxên me yên pîroz û alternatîva nû - Galegal. Nasname.com, 11/2008",
"text": "Hewceyê dubarekirinê nîne ku serhildana dawî ya Bakur têkçûye, ketiye bin fermana dijmin û hatiye guhertin. Gelê Bakur ji dil ve birîndar bûye, ketiye tengezariya ku di hinavê xwe de baweriyê jî dihewîne. Dem pêwîst e jê re, daku ji nû ve xwe vejîne. Me dijmin berdaye lê ew bi me bernade. Bi rêxistina me avakiribû, bi me re şer dike. Helbet em hemî jî dizanin, dijminên Kurd û Kurdistanê di hemî eniyên şer de bi me re cengê dikin. Ji bikaranînasaroxan heya rizandina sinc û estetîkê, ji şerê psîkolojîk heya tunekirina ajalên avî yên Kurdistanê, bi hemî alav û rêbazan li ber pozê me sekiniye, li mejiyê me dixe. Dijmin ketiye nav me û me berra hevûdu dide. Nirxên pîroz ên Kurdewariyê guftûgo dike, di şikê de dihêle û hêdî hêdî dixwaze ji holê rabike. Dijmin dixwaze Kurd bêî nirx, bêî bawerî, bêî armanc bimînin. Metodên zanistiyê bi kar tînin. Ji kognîtîv psîkolojiyê bigire heya civaknasiya koman, ji sîbernetîkê bigire heya biyokîmyayê ji tevayî cîhana zanistiyê sûdê werdigire û li dijî me dixebitîne."
}
],
"glosses": [
"zanista ku lêkolînan li ser hemû tiştên molekulên jîndaran û pêkhatin û guherîna wan dike dike"
],
"topics": [
"biology",
"chemistry",
"sciences"
]
}
],
"sounds": [
{
"ipa": "/bɪjoːkiːmˈjɑː/"
}
],
"synonyms": [
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "ajelnasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "anatomî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "biyokîmya"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "biyoteknolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "botanîka"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "briyolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "dîtaneya peresanî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "dermannasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "deryanasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "embriyolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "fiziyolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "genetîka"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "jehrnasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "krîptozoolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "leşnasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "mîkolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "mîkrobiyolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "onkolojî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "şaniknasî"
},
{
"sense": "Şaxên biyolojiyê",
"word": "sîtolojî"
}
],
"tags": [
"feminine"
],
"translations": [
{
"lang": "Afrîkansî",
"lang_code": "af",
"word": "biochemie"
},
{
"lang": "Almanî",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Biochemie"
},
{
"lang": "Astûrî",
"lang_code": "ast",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "bioquímica"
},
{
"lang": "Baskî",
"lang_code": "eu",
"word": "biokimika"
},
{
"lang": "Bulgarî",
"lang_code": "bg",
"roman": "biohimija",
"word": "биохимия"
},
{
"lang": "Çekî",
"lang_code": "cs",
"word": "biochemie"
},
{
"lang": "Çînî",
"lang_code": "zh",
"roman": "shēngwùhuàxué",
"word": "生物化学"
},
{
"lang": "Danmarkî",
"lang_code": "da",
"word": "biokemi"
},
{
"lang": "Endonezyayî",
"lang_code": "id",
"word": "biokimia"
},
{
"lang": "Erebî",
"lang_code": "ar",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "كيمياء حيوية"
},
{
"lang": "Esperantoyî",
"lang_code": "eo",
"word": "biokemio"
},
{
"lang": "Estonî",
"lang_code": "et",
"word": "biokeemia"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "زیستشیمی"
},
{
"lang": "Farisî",
"lang_code": "fa",
"word": "بیوشیمی"
},
{
"lang": "Fînî",
"lang_code": "fi",
"word": "biokemia"
},
{
"lang": "Fransî",
"lang_code": "fr",
"word": "biochimie"
},
{
"lang": "Frîsî",
"lang_code": "fy",
"word": "biogemy"
},
{
"lang": "Holendî",
"lang_code": "nl",
"word": "biochemie"
},
{
"lang": "Îbranî",
"lang_code": "he",
"word": "ביוכימיה"
},
{
"lang": "Îdoyî",
"lang_code": "io",
"word": "biokemio"
},
{
"lang": "Îngilîzî",
"lang_code": "en",
"word": "biochemistry"
},
{
"lang": "Îtalî",
"lang_code": "it",
"word": "biochimica"
},
{
"lang": "Îzlendî",
"lang_code": "is",
"word": "lífefnafræði"
},
{
"lang": "Japonî",
"lang_code": "ja",
"word": "生化学"
},
{
"lang": "Katalanî",
"lang_code": "ca",
"word": "bioquímica"
},
{
"lang": "Koreyî",
"lang_code": "ko",
"roman": "saenghwahak",
"word": "생화학"
},
{
"lang": "Latviyayî",
"lang_code": "lv",
"word": "bioķīmija"
},
{
"lang": "Lîtwanî",
"lang_code": "lt",
"word": "biochemija"
},
{
"lang": "Luksembûrgî",
"lang_code": "lb",
"word": "biochimie"
},
{
"lang": "Makedonî",
"lang_code": "mk",
"roman": "biohemija",
"word": "биохемија"
},
{
"lang": "Malezî",
"lang_code": "ms",
"word": "biokimia"
},
{
"lang": "Mongolî",
"lang_code": "mn",
"roman": "bBiohimi",
"word": "бБиохими"
},
{
"lang": "Polonî",
"lang_code": "pl",
"word": "biochemia"
},
{
"lang": "Portugalî",
"lang_code": "pt",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "bioquímica"
},
{
"lang": "Romanyayî",
"lang_code": "ro",
"word": "biochimie"
},
{
"lang": "Rusî",
"lang_code": "ru",
"roman": "bioximija",
"word": "биохимия"
},
{
"lang": "Sirboxirwatî",
"lang_code": "sh",
"word": "биохемија"
},
{
"lang": "Slovakî",
"lang_code": "sk",
"word": "biochémia"
},
{
"lang": "Slovenî",
"lang_code": "sl",
"word": "biokemija"
},
{
"lang": "Spanî",
"lang_code": "es",
"word": "bioquímica"
},
{
"lang": "Sundanî",
"lang_code": "su",
"word": "biokimia"
},
{
"lang": "Swêdî",
"lang_code": "sv",
"word": "biokemi"
},
{
"lang": "Tagalogî",
"lang_code": "tl",
"word": "biyokimika"
},
{
"lang": "Tayî",
"lang_code": "th",
"word": "ชีวเคมี"
},
{
"lang": "Tirkî",
"lang_code": "tr",
"word": "biyokimya"
},
{
"lang": "Ûkraynî",
"lang_code": "uk",
"roman": "biolohična ximija",
"word": "біологічна хімія"
},
{
"lang": "Viyetnamî",
"lang_code": "vi",
"word": "hóa sinh"
},
{
"lang": "Yûnanî",
"lang_code": "el",
"roman": "viochimeía",
"word": "βιοχημεία"
}
],
"word": "biyokîmya"
}
Download raw JSONL data for biyokîmya meaning in Kurmancî (7.7kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Kurmancî dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-05-02 from the kuwiktionary dump dated 2025-04-20 using wiktextract (bb9bcd7 and e876143). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.