"あやまつ" meaning in 日本語

See あやまつ in All languages combined, or Wiktionary

Verb

IPA: [a̠ja̠ma̠t͡sɨᵝ]
Forms: 過つ, 誤つ, あやま, , , , っ, , , , , あやまたない, 未然形 + ない, あやまとう, 未然形音便 + う, あやまちます, 連用形 + ます, あやまった, 連用形音便 + た, あやまつ, 終止形のみ, あやまつこと, 連体形 + こと, あやまてば, 仮定形 + ば, あやまて, 命令形のみ
  1. 何かを行うことに失敗する。ねらいを外す。
    Sense id: ja-あやまつ-ja-verb-1ngjBzDO
  2. (人命や健康などを)損なう。
    Sense id: ja-あやまつ-ja-verb-YYlrJ3AW
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: しそんじる, しそこなう Derived forms: あやまち, しあやまつ

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "日本語",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "日本語 動詞",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "日本語 動詞 タ五",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "日本語 国際音声記号あり",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "あやまち"
    },
    {
      "word": "しあやまつ"
    }
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "過つ"
    },
    {
      "form": "誤つ"
    },
    {
      "form": "あやま",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "語幹"
      ]
    },
    {
      "form": "た",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "未然形"
      ]
    },
    {
      "form": "と",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "未然形"
      ]
    },
    {
      "form": "ち",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "連用形"
      ]
    },
    {
      "form": "っ",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "連用形"
      ]
    },
    {
      "form": "つ",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "終止形"
      ]
    },
    {
      "form": "つ",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "連体形"
      ]
    },
    {
      "form": "て",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "仮定形"
      ]
    },
    {
      "form": "て",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "命令形"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまたない",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "否定"
      ]
    },
    {
      "form": "未然形 + ない",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "否定"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまとう",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "意志・勧誘"
      ]
    },
    {
      "form": "未然形音便 + う",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "意志・勧誘"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまちます",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "丁寧"
      ]
    },
    {
      "form": "連用形 + ます",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "丁寧"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまった",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "過去・完了・状態"
      ]
    },
    {
      "form": "連用形音便 + た",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "過去・完了・状態"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまつ",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "言い切り"
      ]
    },
    {
      "form": "終止形のみ",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "言い切り"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまつこと",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "名詞化"
      ]
    },
    {
      "form": "連体形 + こと",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "名詞化"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまてば",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "仮定条件"
      ]
    },
    {
      "form": "仮定形 + ば",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "仮定条件"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまて",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "命令"
      ]
    },
    {
      "form": "命令形のみ",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "命令"
      ]
    }
  ],
  "lang": "日本語",
  "lang_code": "ja",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "動詞",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "(土井晩翠訳『イーリアス』)",
          "text": "彼は巧みに、過たず馬より馬に飛び移り、飛びかへりつゝ驅けて行く。"
        }
      ],
      "glosses": [
        "何かを行うことに失敗する。ねらいを外す。"
      ],
      "id": "ja-あやまつ-ja-verb-1ngjBzDO"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "(宮本百合子『男女交際より家庭生活へ』)",
          "text": "人間が、或る場合自己の天分によって却って身を過つことがあるように、一国にしても、或る時には、その是とすべき伝統的習俗によって、却って真実な人間的生活に破綻を生ぜしめることが多くあります。"
        }
      ],
      "glosses": [
        "(人命や健康などを)損なう。"
      ],
      "id": "ja-あやまつ-ja-verb-YYlrJ3AW"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "form": "あやまつ",
      "raw_tags": [
        "東京式"
      ],
      "roman": "[àyámáꜜtsù]",
      "tags": [
        "Nakadaka"
      ]
    },
    {
      "ipa": "[a̠ja̠ma̠t͡sɨᵝ]"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "word": "しそんじる"
    },
    {
      "word": "しそこなう"
    }
  ],
  "word": "あやまつ"
}
{
  "categories": [
    "日本語",
    "日本語 動詞",
    "日本語 動詞 タ五",
    "日本語 国際音声記号あり"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "あやまち"
    },
    {
      "word": "しあやまつ"
    }
  ],
  "forms": [
    {
      "form": "過つ"
    },
    {
      "form": "誤つ"
    },
    {
      "form": "あやま",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "語幹"
      ]
    },
    {
      "form": "た",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "未然形"
      ]
    },
    {
      "form": "と",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "未然形"
      ]
    },
    {
      "form": "ち",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "連用形"
      ]
    },
    {
      "form": "っ",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "連用形"
      ]
    },
    {
      "form": "つ",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "終止形"
      ]
    },
    {
      "form": "つ",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "連体形"
      ]
    },
    {
      "form": "て",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "仮定形"
      ]
    },
    {
      "form": "て",
      "raw_tags": [
        "タ行五段活用",
        "命令形"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまたない",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "否定"
      ]
    },
    {
      "form": "未然形 + ない",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "否定"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまとう",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "意志・勧誘"
      ]
    },
    {
      "form": "未然形音便 + う",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "意志・勧誘"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまちます",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "丁寧"
      ]
    },
    {
      "form": "連用形 + ます",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "丁寧"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまった",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "過去・完了・状態"
      ]
    },
    {
      "form": "連用形音便 + た",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "過去・完了・状態"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまつ",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "言い切り"
      ]
    },
    {
      "form": "終止形のみ",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "言い切り"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまつこと",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "名詞化"
      ]
    },
    {
      "form": "連体形 + こと",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "名詞化"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまてば",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "仮定条件"
      ]
    },
    {
      "form": "仮定形 + ば",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "仮定条件"
      ]
    },
    {
      "form": "あやまて",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "語形",
        "命令"
      ]
    },
    {
      "form": "命令形のみ",
      "raw_tags": [
        "各活用形の基礎的な結合例",
        "結合",
        "命令"
      ]
    }
  ],
  "lang": "日本語",
  "lang_code": "ja",
  "pos": "verb",
  "pos_title": "動詞",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "(土井晩翠訳『イーリアス』)",
          "text": "彼は巧みに、過たず馬より馬に飛び移り、飛びかへりつゝ驅けて行く。"
        }
      ],
      "glosses": [
        "何かを行うことに失敗する。ねらいを外す。"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "(宮本百合子『男女交際より家庭生活へ』)",
          "text": "人間が、或る場合自己の天分によって却って身を過つことがあるように、一国にしても、或る時には、その是とすべき伝統的習俗によって、却って真実な人間的生活に破綻を生ぜしめることが多くあります。"
        }
      ],
      "glosses": [
        "(人命や健康などを)損なう。"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "form": "あやまつ",
      "raw_tags": [
        "東京式"
      ],
      "roman": "[àyámáꜜtsù]",
      "tags": [
        "Nakadaka"
      ]
    },
    {
      "ipa": "[a̠ja̠ma̠t͡sɨᵝ]"
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "word": "しそんじる"
    },
    {
      "word": "しそこなう"
    }
  ],
  "word": "あやまつ"
}

Download raw JSONL data for あやまつ meaning in 日本語 (3.5kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable 日本語 dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-02-06 from the jawiktionary dump dated 2025-02-02 using wiktextract (0ee4b87 and 9dbd323). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.