"εἷμα" meaning in Ancient Greek

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Προέλευση λέξεων από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *wes-, ντύνω (αρχαία ελληνικά)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": ": εἷμα < Ϝεσ-μα με αντέκταση. Θέμα *Ϝεσ- του ἕννυμι (ντύνω) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *wes- στη σημασία ντύνω. Συγγενή: αρχαία ελληνική ἱμάτιον, ἐσθής, ἀμφίεσις, σανσκριτική वस्मन् (vásman), λατινική vestio, vestis (> γαλλική vêtir), πρωτογερμανική *wazjaną (> αγγλική wear)",
  "forms": [
    {
      "form": "εἷμα"
    },
    {
      "form": "-ατος",
      "raw_tags": [
        "συχνά στον πληθυντικό",
        "ουδέτερο"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Ancient Greek",
  "lang_code": "grc",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "word": "''αιολικός τύπος''"
    },
    {
      "word": "ἔμμα"
    },
    {
      "word": "''κρητικός τύπος''"
    },
    {
      "word": "ϝῆμα"
    },
    {
      "word": "ἕμμα"
    },
    {
      "word": "γῆμα"
    },
    {
      "word": "-είμων Αρχαίες ελληνικές λέξεις με&nbsp;επίθημα -είμων&nbsp;στο Βικιλεξικό"
    },
    {
      "word": "ἁβροείμων"
    },
    {
      "word": "ἀνείμων"
    },
    {
      "word": "δροσοείμων"
    },
    {
      "word": "δυσείμων"
    },
    {
      "word": "εὐείμων"
    },
    {
      "word": "κακοείμων"
    },
    {
      "word": "κροκοείμων"
    },
    {
      "word": "λαμπρείμων"
    },
    {
      "word": "λαμπροείμων"
    },
    {
      "word": "λευκοείμων"
    },
    {
      "word": "λευχείμων"
    },
    {
      "word": "μεγαλοείμων"
    },
    {
      "word": "μελανείμων"
    },
    {
      "word": "μελανοείμων"
    },
    {
      "word": "μελανονεκυοείμων"
    },
    {
      "word": "μονοείμων"
    },
    {
      "word": "ποικιλείμων"
    },
    {
      "word": "πολυείμων"
    },
    {
      "word": "πτεροείμων"
    },
    {
      "word": "φαιδροείμων"
    },
    {
      "word": "φοινικείμων"
    },
    {
      "word": "χρυσοείμων"
    },
    {
      "word": "διπλοείματος"
    },
    {
      "word": "δυσείματος"
    },
    {
      "word": "εἱματανωπερίβαλλος"
    },
    {
      "word": "εἱματοπώλης"
    },
    {
      "word": "ἕννυμι"
    },
    {
      "word": "γλ=grc"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "※ 8ος αιώνας πκε ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, στη Βικιθήκη",
          "translation": "6 (ζ. Ὀδυσσέως ἄφιξις εἰς Φαίακας.), στίχ. 214\n#:*: πὰρ δ᾽ ἄρα οἱ φᾶρός τε χιτῶνά τε εἵματ’ ἔθηκαν\n#:*:: Δίπλα του απόθεσαν τα ρούχα, το πανωφόρι και χιτώνα\n#:*:: Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr\n#:* 7 (η. Ὀδυσσέως εἴσοδος πρὸς Ἀλκίνουν.), στίχ. 265 (264-266 )\n#:*: πέμπε δ᾽ ἐπὶ σχεδίης πολυδέσμου, πολλὰ δ᾽ ἔδωκε, | σῖτον καὶ μέθυ ἡδύ, καὶ ἄμβροτα εἵματα ἕσσεν, | οὖρον δὲ προέηκεν ἀπήμονά τε λιαρόν τε.\n#:*:: Μ᾽ έβαλε τότε σε σχεδία ξυλόδετη, | άφθονα τρόφιμα μου δίνει και γλυκό κρασί, μ᾽ έντυσε και με ρούχα αθάνατα, | έστειλε και τον ούριο άνεμο, ήπιο κι άβλαβο, ξοπίσω μου.\n#:*:: Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr"
        },
        {
          "text": "※ 5ος αιώνας πκε ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 2 (Εὐτέρπη), 37.2",
          "translation": "εἵματα δὲ λίνεα φορέουσι αἰεὶ νεόπλυτα, ἐπιτηδεύοντες τοῦτο μάλιστα.\n#:::Φορούν λινά ρούχα, πάντοτε φρεσκοπλυμένα, και αυτό είναι κάτι που το φροντίζουν πολύ.\n#:::Μετάφραση (1992): Λεωνίδας Ζενάκος Αθήνα:Γκοβόστης @greek‑language.gr"
        }
      ],
      "glosses": [
        "ρούχα, ένδυση"
      ],
      "id": "el-εἷμα-grc-noun-QgbOwKnS",
      "raw_tags": [
        "στον πληθυντικό"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Ενδυμασία (αρχαία ελληνικά)",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "※ 7ος πκε αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, (αποδίδεται) Ἀσπὶς Ἡρακλέουςʷ, 159 (159-160)",
          "translation": "εἷμα δ᾽ ἔχ᾽ ἀμφ᾽ ὤμοισι δαφοινεὸν αἵματι φωτῶν, | δεινὸν δερκομένη καναχῇσί τε βεβρυχυῖα.\n#:::Κι ήταν το ρούχο της στους ώμους ματωμένο από το αίμα των ανδρών, | καθώς κοιτούσε φοβερά και με κραυγές βρυχιόταν.\n#:::Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr"
        },
        {
          "text": "※ 6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Πίνδαροςʷ, Πυθιονίκαις, 4. Ἀρκεσιλάῳ Κυρηναίῳ ἅρματι, 233 Επιμ. Boeck, Pindari opera quae supersunt, 1811. (4.233-4.234)",
          "translation": "ὣς ἄρ᾽ αὐδάσαντος ἀπὸ κρόκεον ῥίψαις Ἰάσων εἷμα θεῷ πίσυνος | εἴχετ᾽ ἔργου·\n#:::Έτσι μίλησε, κι ο Ιάσονας επέταξε από πάνω του τον κροκωτό χιτώνα κι ευθύς, με πίστη στον θεό, στο έργο ρίχτηκε·\n#::: Μετάφραση (1994): Γιάννης Οικονομίδης, @greek‑language.gr"
        },
        {
          "text": "※ 5ος αιώνας πκε ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 1 (Κλειώ), 152.1",
          "translation": "ὁ δὲ πορφύρεόν τε εἷμα περιβαλόμενος, ὡς ἂν πυνθανόμενοι πλεῖστοι συνέλθοιεν Σπαρτιητέων, καὶ καταστὰς ἔλεγε πολλὰ τιμωρέειν ἑωυτοῖσι χρηίζων.\n#:::Κι αυτός, αφού ντύθηκε μ᾽ ένα ρούχο πορφυρό —για να το μάθουνε οι Σπαρτιάτες και να μαζευτούν όσο γινόταν περισσότεροι— παρουσιάστηκε μπροστά τους και έλεγε πολλά και διάφορα, τονίζοντας πως είναι ανάγκη να τους βοηθήσουν.\n#:::Μετάφραση (1964): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης Αθήνα:Γκοβόστης @greek‑language.gr"
        }
      ],
      "glosses": [
        "ένδυμα, ιμάτιο, εξωτερικό ρούχο"
      ],
      "id": "el-εἷμα-grc-noun-FEuWYh7V",
      "raw_tags": [
        "ενδυμασία"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "※ 6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Ἀγαμέμνων, στίχ. 960",
          "translation": "εἱμάτων βαφάς. - βαφές για σκεπάσματα."
        }
      ],
      "glosses": [
        "σκέπασμα, στρώμα, χαλί"
      ],
      "id": "el-εἷμα-grc-noun-6kflFwcL"
    }
  ],
  "word": "εἷμα"
}

{
  "categories": [
    "Προέλευση λέξεων από την πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *wes-, ντύνω (αρχαία ελληνικά)"
  ],
  "etymology_text": ": εἷμα < Ϝεσ-μα με αντέκταση. Θέμα *Ϝεσ- του ἕννυμι (ντύνω) < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή ρίζα *wes- στη σημασία ντύνω. Συγγενή: αρχαία ελληνική ἱμάτιον, ἐσθής, ἀμφίεσις, σανσκριτική वस्मन् (vásman), λατινική vestio, vestis (> γαλλική vêtir), πρωτογερμανική *wazjaną (> αγγλική wear)",
  "forms": [
    {
      "form": "εἷμα"
    },
    {
      "form": "-ατος",
      "raw_tags": [
        "συχνά στον πληθυντικό",
        "ουδέτερο"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Ancient Greek",
  "lang_code": "grc",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "word": "''αιολικός τύπος''"
    },
    {
      "word": "ἔμμα"
    },
    {
      "word": "''κρητικός τύπος''"
    },
    {
      "word": "ϝῆμα"
    },
    {
      "word": "ἕμμα"
    },
    {
      "word": "γῆμα"
    },
    {
      "word": "-είμων Αρχαίες ελληνικές λέξεις με&nbsp;επίθημα -είμων&nbsp;στο Βικιλεξικό"
    },
    {
      "word": "ἁβροείμων"
    },
    {
      "word": "ἀνείμων"
    },
    {
      "word": "δροσοείμων"
    },
    {
      "word": "δυσείμων"
    },
    {
      "word": "εὐείμων"
    },
    {
      "word": "κακοείμων"
    },
    {
      "word": "κροκοείμων"
    },
    {
      "word": "λαμπρείμων"
    },
    {
      "word": "λαμπροείμων"
    },
    {
      "word": "λευκοείμων"
    },
    {
      "word": "λευχείμων"
    },
    {
      "word": "μεγαλοείμων"
    },
    {
      "word": "μελανείμων"
    },
    {
      "word": "μελανοείμων"
    },
    {
      "word": "μελανονεκυοείμων"
    },
    {
      "word": "μονοείμων"
    },
    {
      "word": "ποικιλείμων"
    },
    {
      "word": "πολυείμων"
    },
    {
      "word": "πτεροείμων"
    },
    {
      "word": "φαιδροείμων"
    },
    {
      "word": "φοινικείμων"
    },
    {
      "word": "χρυσοείμων"
    },
    {
      "word": "διπλοείματος"
    },
    {
      "word": "δυσείματος"
    },
    {
      "word": "εἱματανωπερίβαλλος"
    },
    {
      "word": "εἱματοπώλης"
    },
    {
      "word": "ἕννυμι"
    },
    {
      "word": "γλ=grc"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "text": "※ 8ος αιώνας πκε ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, στη Βικιθήκη",
          "translation": "6 (ζ. Ὀδυσσέως ἄφιξις εἰς Φαίακας.), στίχ. 214\n#:*: πὰρ δ᾽ ἄρα οἱ φᾶρός τε χιτῶνά τε εἵματ’ ἔθηκαν\n#:*:: Δίπλα του απόθεσαν τα ρούχα, το πανωφόρι και χιτώνα\n#:*:: Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr\n#:* 7 (η. Ὀδυσσέως εἴσοδος πρὸς Ἀλκίνουν.), στίχ. 265 (264-266 )\n#:*: πέμπε δ᾽ ἐπὶ σχεδίης πολυδέσμου, πολλὰ δ᾽ ἔδωκε, | σῖτον καὶ μέθυ ἡδύ, καὶ ἄμβροτα εἵματα ἕσσεν, | οὖρον δὲ προέηκεν ἀπήμονά τε λιαρόν τε.\n#:*:: Μ᾽ έβαλε τότε σε σχεδία ξυλόδετη, | άφθονα τρόφιμα μου δίνει και γλυκό κρασί, μ᾽ έντυσε και με ρούχα αθάνατα, | έστειλε και τον ούριο άνεμο, ήπιο κι άβλαβο, ξοπίσω μου.\n#:*:: Μετάφραση σε πεζό (2006): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, @greek‑language.gr"
        },
        {
          "text": "※ 5ος αιώνας πκε ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 2 (Εὐτέρπη), 37.2",
          "translation": "εἵματα δὲ λίνεα φορέουσι αἰεὶ νεόπλυτα, ἐπιτηδεύοντες τοῦτο μάλιστα.\n#:::Φορούν λινά ρούχα, πάντοτε φρεσκοπλυμένα, και αυτό είναι κάτι που το φροντίζουν πολύ.\n#:::Μετάφραση (1992): Λεωνίδας Ζενάκος Αθήνα:Γκοβόστης @greek‑language.gr"
        }
      ],
      "glosses": [
        "ρούχα, ένδυση"
      ],
      "raw_tags": [
        "στον πληθυντικό"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Ενδυμασία (αρχαία ελληνικά)"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "※ 7ος πκε αιώνας ⌘ Ἡσίοδος, (αποδίδεται) Ἀσπὶς Ἡρακλέουςʷ, 159 (159-160)",
          "translation": "εἷμα δ᾽ ἔχ᾽ ἀμφ᾽ ὤμοισι δαφοινεὸν αἵματι φωτῶν, | δεινὸν δερκομένη καναχῇσί τε βεβρυχυῖα.\n#:::Κι ήταν το ρούχο της στους ώμους ματωμένο από το αίμα των ανδρών, | καθώς κοιτούσε φοβερά και με κραυγές βρυχιόταν.\n#:::Μετάφραση (2001): Σταύρος Γκιργκένης, Θεσσαλονίκη: Ζήτρος @greek‑language.gr"
        },
        {
          "text": "※ 6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Πίνδαροςʷ, Πυθιονίκαις, 4. Ἀρκεσιλάῳ Κυρηναίῳ ἅρματι, 233 Επιμ. Boeck, Pindari opera quae supersunt, 1811. (4.233-4.234)",
          "translation": "ὣς ἄρ᾽ αὐδάσαντος ἀπὸ κρόκεον ῥίψαις Ἰάσων εἷμα θεῷ πίσυνος | εἴχετ᾽ ἔργου·\n#:::Έτσι μίλησε, κι ο Ιάσονας επέταξε από πάνω του τον κροκωτό χιτώνα κι ευθύς, με πίστη στον θεό, στο έργο ρίχτηκε·\n#::: Μετάφραση (1994): Γιάννης Οικονομίδης, @greek‑language.gr"
        },
        {
          "text": "※ 5ος αιώνας πκε ⌘ Ἡρόδοτος, Ἱστορίαι, 1 (Κλειώ), 152.1",
          "translation": "ὁ δὲ πορφύρεόν τε εἷμα περιβαλόμενος, ὡς ἂν πυνθανόμενοι πλεῖστοι συνέλθοιεν Σπαρτιητέων, καὶ καταστὰς ἔλεγε πολλὰ τιμωρέειν ἑωυτοῖσι χρηίζων.\n#:::Κι αυτός, αφού ντύθηκε μ᾽ ένα ρούχο πορφυρό —για να το μάθουνε οι Σπαρτιάτες και να μαζευτούν όσο γινόταν περισσότεροι— παρουσιάστηκε μπροστά τους και έλεγε πολλά και διάφορα, τονίζοντας πως είναι ανάγκη να τους βοηθήσουν.\n#:::Μετάφραση (1964): Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης Αθήνα:Γκοβόστης @greek‑language.gr"
        }
      ],
      "glosses": [
        "ένδυμα, ιμάτιο, εξωτερικό ρούχο"
      ],
      "raw_tags": [
        "ενδυμασία"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "text": "※ 6ος/5ος πκε αιώνας ⌘ Αἰσχύλος, Ἀγαμέμνων, στίχ. 960",
          "translation": "εἱμάτων βαφάς. - βαφές για σκεπάσματα."
        }
      ],
      "glosses": [
        "σκέπασμα, στρώμα, χαλί"
      ]
    }
  ],
  "word": "εἷμα"
}