See Արցախ in All languages combined, or Wiktionary
{ "descendants": [ { "depth": 1, "templates": [ { "args": { "1": "hy", "2": "Արցախ", "lbor": "1" }, "expansion": "→ Armenian: Արցախ (Arcʻax) (learned)", "name": "desc" } ], "text": "→ Armenian: Արցախ (Arcʻax) (learned)" } ], "etymology_templates": [ { "args": { "1": "xcl", "nocap": "1" }, "expansion": "uncertain", "name": "unc" }, { "args": { "1": "xur", "2": "𒆳𒌨𒉈𒄭", "tr": "ᴷᵁᴿUr-ṭè-ḫi", "ts": "Urṭeḫi" }, "expansion": "Urartian 𒆳𒌨𒉈𒄭 (ᴷᵁᴿUr-ṭè-ḫi /Urṭeḫi/)", "name": "cog" } ], "etymology_text": "The ultimate origin is uncertain. Identical with Strabo's Ὀρχιστηνή (Orkhistēnḗ) and with Urartian 𒆳𒌨𒉈𒄭 (ᴷᵁᴿUr-ṭè-ḫi /Urṭeḫi/).", "forms": [ { "form": "Arcʻax", "tags": [ "romanization" ] }, { "form": "no-table-tags", "source": "declension", "tags": [ "table-tags" ] }, { "form": "xcl-noun-ա-unc", "source": "declension", "tags": [ "inflection-template" ] }, { "form": "a-type", "source": "declension", "tags": [ "class" ] }, { "form": "Արցախ", "roman": "Arcʻax", "source": "declension", "tags": [ "nominative", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախայ", "roman": "Arcʻaxay", "source": "declension", "tags": [ "genitive", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախայ", "roman": "Arcʻaxay", "source": "declension", "tags": [ "dative", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախ", "roman": "Arcʻax", "source": "declension", "tags": [ "accusative", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախայ", "roman": "Arcʻaxay", "source": "declension", "tags": [ "ablative", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախաւ", "roman": "Arcʻaxaw", "source": "declension", "tags": [ "instrumental", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախ", "roman": "Arcʻax", "source": "declension", "tags": [ "locative", "singular", "uncountable" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "xcl", "2": "proper noun", "cat2": "", "g": "", "head": "" }, "expansion": "Արցախ • (Arcʻax)", "name": "head" }, { "args": {}, "expansion": "Արցախ • (Arcʻax)", "name": "xcl-proper noun" } ], "inflection_templates": [ { "args": { "1": "Արցախ", "11": "Արցախաւ", "13": "Արցախ", "3": "Արցախայ", "5": "Արցախայ", "7": "Արցախ", "9": "Արցախայ", "note": "", "type": "a-type" }, "name": "xcl-decl-noun-unc" } ], "lang": "Old Armenian", "lang_code": "xcl", "pos": "name", "senses": [ { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Old Armenian entries with incorrect language header", "parents": [ "Entries with incorrect language header", "Entry maintenance" ], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Old Armenian links with redundant wikilinks", "parents": [ "Links with redundant wikilinks", "Entry maintenance" ], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Pages with 2 entries", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Pages with entries", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "place", "langcode": "xcl", "name": "Places in Armenia", "orig": "xcl:Places in Armenia", "parents": [ "Places", "Names", "All topics", "Proper nouns", "Terms by semantic function", "Fundamental", "Nouns", "Lemmas" ], "source": "w" }, { "kind": "place", "langcode": "xcl", "name": "Provinces of Armenia", "orig": "xcl:Provinces of Armenia", "parents": [ "Provinces", "Places", "Political subdivisions", "Names", "Polities", "All topics", "Proper nouns", "Terms by semantic function", "Fundamental", "Nouns", "Lemmas" ], "source": "w" } ], "examples": [ { "ref": "5th century, Pʻawstos Buzand, Hayoc Patmutʻiwnʻ [History of the Armenians] IV.50", "roman": "The inaccessible district of Arjax revolted against Aršak king of Armenia, and also the inaccessible district of Tmorikʿ, and the inaccessible realm of Kordikʿ.", "text": "Ապստամբեցին յԱրշակայ արքայէն Հայոց ամուր գաւառն Արձախայ, եւ ամուր գաւառն Տմօրեաց, եւ ամուր աշխարհն Կորդեաց․ ապա եւ տէր գաւառին Կորդուաց չոգաւ եկաց առաջի թագաւորին Պարսից։\nApstambecʻin yAršakay arkʻayēn Hayocʻ amur gawaṙn Arjaxay, ew amur gawaṙn Tmōreacʻ, ew amur ašxarhn Kordeacʻ; apa ew tēr gawaṙin Korduacʻ čʻogaw ekacʻ aṙaǰi tʻagaworin Parsicʻ.\nTranslation by Nina G. Garsoïan" }, { "ref": "5th century, Ełišē, Vasn Vardanay ew Hayocʻ paterazmin [History of Vardan and the Armenian War] Chapter 4", "roman": "He acted likewise with the garrisons in all regions of the country, in Tmorikʿ and in Kordikʿ, in Artsʿakh and in Albania, in Georgia and in the land of Khaḷtikʿ.", "text": "Սոյնպէս առնէր եւ ընդ ամենայն կողմանս ամրականաց աշխարհին, ի Տմորիսն եւ ի Կորդիսն, յԱրցախ (var. յԱրձախ) եւ յԱղուանսն, ի Վիրս եւ յաշխարհն Խաղտեաց\nSoynpēs aṙnēr ew ənd amenayn kołmans amrakanacʻ ašxarhin, i Tmorisn ew i Kordisn, yArcʻax (var. yArjax) ew yAłuansn, i Virs ew yašxarhn Xałteacʻ\nTranslation by Robert W. Thomson" }, { "ref": "7th century, Anania Širakacʻi, Ašxarhacʻoycʻ [Geography]", "text": "Իններորդ աշխարհ Սիւնիք, ընդ մէջ կալով Երասխայ, եւ Արձախայ, յելից Այրարատոյ, ունի գաւառս երկոտասան […]\nInnerord ašxarh Siwnikʻ, ənd mēǰ kalov Erasxay, ew Arjaxay, yelicʻ Ayraratoy, uni gawaṙs erkotasan[…]\nTranslation by Robert H. Hewsen\nThe ninth land, Siwnikʿ, is east of Ayrarat, between the Arax and Arjax. It has twelve districts […]" }, { "ref": "7th century, Anania Širakacʻi, Ašxarhacʻoycʻ [Geography]", "text": "Տասներորդ [աշխարհ] Արցախ յերի կալով Սիւնեաց․ ունի գաւառս երկոտասան […]\nTasnerord [ašxarh] Arcʻax yeri kalov Siwneacʻ; uni gawaṙs erkotasan[…]\nTranslation by Robert H. Hewsen\nThe tenth, Arcʿax, borders Siwnikʿ. It has twelve districts […]" }, { "ref": "7–10th century, Movsēs Kałankatuacʻi, Patmutʻiwn Ałuanicʻ ašxarhi [The History of the Country of Albania] Chapter 23. The canons of Vačʿagan, king of Albania, promulgated in the council held in Ałuēn", "text": "Ես Վաչագան՝ Աղուանից արքայ, եւ Շուփհաղիշոյ՝ Պարտաւայ արքեպիսկոպոս, Մանասէ՝ Կապաղակայ եպիսկոպոս, Յունան՝ Հաշուայ եպիսկոպոս, Անանիա եւ Սահակ, եւ Ուտոյ Փոդ եպիսկոպոս, Յովսէփ՝ Կաղանկատուաց երէց, Մատթէ՝ Պարտաւայ երէց, Թոմա՝ թագաւորի դրան երէց, Պօղոս՝ Գայեգուճու երէց, Շմաւոն՝ Ցրւոյ քորեպիսկոպոս, Մատթէ՝ Դարահոճոյ երէց, Աբիկազ՝ Բեդայ երէց, Ուրբաթայր՝ Մանուշէից երէց, Յովէլ եւ Պարմիդէ եւ՛ Յակոբ երիցունք, եւ՛ ազատ մարդիկ, եւ՛ նահապետք Արցախայ (var. Արցախա, Արձախայ), Բակուր՝ Կաղանկատուաց նահապետ եւ այլք բազումք, որք միաբան առաջի իմ եկին ի հանդէս ի հովոց՝ ի տեղւոջս յԱղուէն, կարգեցաք այսպէս.\nEs Vačʻagan, Ałuanicʻ arkʻay, ew Šupʻhałišoy, Partaway arkʻepiskopos, Manasē, Kapałakay episkopos, Yunan, Hašuay episkopos, Anania ew Sahak, ew Utoy Pʻod episkopos, Yovsēpʻ, Kałankatuacʻ erēcʻ, Mattʻē, Partaway erēcʻ, Tʻoma, tʻagawori dran erēcʻ, Pōłos, Gayeguču erēcʻ, Šmawon, Cʻrwoy kʻorepiskopos, Mattʻē, Darahočoy erēcʻ, Abikaz, Beday erēcʻ, Urbatʻayr, Manušēicʻ erēcʻ, Yovēl ew Parmidē eẃ Yakob ericʻunkʻ, eẃ azat mardik, eẃ nahapetkʻ Arcʻaxay (var. Arcʻaxa, Arjaxay), Bakur, Kałankatuacʻ nahapet ew aylkʻ bazumkʻ, orkʻ miaban aṙaǰi im ekin i handēs i hovocʻ, i tełwoǰs yAłuēn, kargecʻakʻ ayspēs.\n1951 translation by C. J. F. Dowsett (with corrections)\nI, Vačʻagan, king of Albania, and Šupʻhałišoy, archbishop of Partaw, Manasē, bishop of Kapałak, Yunan, bishop of Hašu, Anania and Sahak, chorepiscopi of Uti (?), Yovsepʿ, priest of Kałankatukʿ, Matʿē, priest of Partaw, Tʿomay, priest of the royal court, Pōłos, priest of Gegač, Šmawon, chorepiscopus of Cʻri, Matʿē, priest of Darahoč, Abikaz, priest of Bed, Urbatʿ, priest of Ayrmanušay, Yovel and Parmidē and Yakob, priests, and the nobles and heads of clans (azgapetkʻ) of Arcʿax, Bakur, head of clan of Kałankatukʿ, and many others who assembled before me in my summer-residence at Ałuēn, ordained thus" } ], "glosses": [ "Artsakh (a province of Armenia)" ], "id": "en-Արցախ-xcl-name-ZkbhKz8u", "links": [ [ "Artsakh", "Artsakh#English" ], [ "province", "province" ], [ "Armenia", "Armenia#English" ] ], "synonyms": [ { "roman": "Arjax", "word": "Արձախ" } ] } ], "word": "Արցախ" }
{ "descendants": [ { "depth": 1, "templates": [ { "args": { "1": "hy", "2": "Արցախ", "lbor": "1" }, "expansion": "→ Armenian: Արցախ (Arcʻax) (learned)", "name": "desc" } ], "text": "→ Armenian: Արցախ (Arcʻax) (learned)" } ], "etymology_templates": [ { "args": { "1": "xcl", "nocap": "1" }, "expansion": "uncertain", "name": "unc" }, { "args": { "1": "xur", "2": "𒆳𒌨𒉈𒄭", "tr": "ᴷᵁᴿUr-ṭè-ḫi", "ts": "Urṭeḫi" }, "expansion": "Urartian 𒆳𒌨𒉈𒄭 (ᴷᵁᴿUr-ṭè-ḫi /Urṭeḫi/)", "name": "cog" } ], "etymology_text": "The ultimate origin is uncertain. Identical with Strabo's Ὀρχιστηνή (Orkhistēnḗ) and with Urartian 𒆳𒌨𒉈𒄭 (ᴷᵁᴿUr-ṭè-ḫi /Urṭeḫi/).", "forms": [ { "form": "Arcʻax", "tags": [ "romanization" ] }, { "form": "no-table-tags", "source": "declension", "tags": [ "table-tags" ] }, { "form": "xcl-noun-ա-unc", "source": "declension", "tags": [ "inflection-template" ] }, { "form": "a-type", "source": "declension", "tags": [ "class" ] }, { "form": "Արցախ", "roman": "Arcʻax", "source": "declension", "tags": [ "nominative", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախայ", "roman": "Arcʻaxay", "source": "declension", "tags": [ "genitive", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախայ", "roman": "Arcʻaxay", "source": "declension", "tags": [ "dative", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախ", "roman": "Arcʻax", "source": "declension", "tags": [ "accusative", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախայ", "roman": "Arcʻaxay", "source": "declension", "tags": [ "ablative", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախաւ", "roman": "Arcʻaxaw", "source": "declension", "tags": [ "instrumental", "singular", "uncountable" ] }, { "form": "Արցախ", "roman": "Arcʻax", "source": "declension", "tags": [ "locative", "singular", "uncountable" ] } ], "head_templates": [ { "args": { "1": "xcl", "2": "proper noun", "cat2": "", "g": "", "head": "" }, "expansion": "Արցախ • (Arcʻax)", "name": "head" }, { "args": {}, "expansion": "Արցախ • (Arcʻax)", "name": "xcl-proper noun" } ], "inflection_templates": [ { "args": { "1": "Արցախ", "11": "Արցախաւ", "13": "Արցախ", "3": "Արցախայ", "5": "Արցախայ", "7": "Արցախ", "9": "Արցախայ", "note": "", "type": "a-type" }, "name": "xcl-decl-noun-unc" } ], "lang": "Old Armenian", "lang_code": "xcl", "pos": "name", "senses": [ { "categories": [ "Old Armenian entries with incorrect language header", "Old Armenian lemmas", "Old Armenian links with redundant wikilinks", "Old Armenian proper nouns", "Old Armenian terms with quotations", "Old Armenian terms with unknown etymologies", "Pages with 2 entries", "Pages with entries", "xcl:Places in Armenia", "xcl:Provinces of Armenia" ], "examples": [ { "ref": "5th century, Pʻawstos Buzand, Hayoc Patmutʻiwnʻ [History of the Armenians] IV.50", "roman": "The inaccessible district of Arjax revolted against Aršak king of Armenia, and also the inaccessible district of Tmorikʿ, and the inaccessible realm of Kordikʿ.", "text": "Ապստամբեցին յԱրշակայ արքայէն Հայոց ամուր գաւառն Արձախայ, եւ ամուր գաւառն Տմօրեաց, եւ ամուր աշխարհն Կորդեաց․ ապա եւ տէր գաւառին Կորդուաց չոգաւ եկաց առաջի թագաւորին Պարսից։\nApstambecʻin yAršakay arkʻayēn Hayocʻ amur gawaṙn Arjaxay, ew amur gawaṙn Tmōreacʻ, ew amur ašxarhn Kordeacʻ; apa ew tēr gawaṙin Korduacʻ čʻogaw ekacʻ aṙaǰi tʻagaworin Parsicʻ.\nTranslation by Nina G. Garsoïan" }, { "ref": "5th century, Ełišē, Vasn Vardanay ew Hayocʻ paterazmin [History of Vardan and the Armenian War] Chapter 4", "roman": "He acted likewise with the garrisons in all regions of the country, in Tmorikʿ and in Kordikʿ, in Artsʿakh and in Albania, in Georgia and in the land of Khaḷtikʿ.", "text": "Սոյնպէս առնէր եւ ընդ ամենայն կողմանս ամրականաց աշխարհին, ի Տմորիսն եւ ի Կորդիսն, յԱրցախ (var. յԱրձախ) եւ յԱղուանսն, ի Վիրս եւ յաշխարհն Խաղտեաց\nSoynpēs aṙnēr ew ənd amenayn kołmans amrakanacʻ ašxarhin, i Tmorisn ew i Kordisn, yArcʻax (var. yArjax) ew yAłuansn, i Virs ew yašxarhn Xałteacʻ\nTranslation by Robert W. Thomson" }, { "ref": "7th century, Anania Širakacʻi, Ašxarhacʻoycʻ [Geography]", "text": "Իններորդ աշխարհ Սիւնիք, ընդ մէջ կալով Երասխայ, եւ Արձախայ, յելից Այրարատոյ, ունի գաւառս երկոտասան […]\nInnerord ašxarh Siwnikʻ, ənd mēǰ kalov Erasxay, ew Arjaxay, yelicʻ Ayraratoy, uni gawaṙs erkotasan[…]\nTranslation by Robert H. Hewsen\nThe ninth land, Siwnikʿ, is east of Ayrarat, between the Arax and Arjax. It has twelve districts […]" }, { "ref": "7th century, Anania Širakacʻi, Ašxarhacʻoycʻ [Geography]", "text": "Տասներորդ [աշխարհ] Արցախ յերի կալով Սիւնեաց․ ունի գաւառս երկոտասան […]\nTasnerord [ašxarh] Arcʻax yeri kalov Siwneacʻ; uni gawaṙs erkotasan[…]\nTranslation by Robert H. Hewsen\nThe tenth, Arcʿax, borders Siwnikʿ. It has twelve districts […]" }, { "ref": "7–10th century, Movsēs Kałankatuacʻi, Patmutʻiwn Ałuanicʻ ašxarhi [The History of the Country of Albania] Chapter 23. The canons of Vačʿagan, king of Albania, promulgated in the council held in Ałuēn", "text": "Ես Վաչագան՝ Աղուանից արքայ, եւ Շուփհաղիշոյ՝ Պարտաւայ արքեպիսկոպոս, Մանասէ՝ Կապաղակայ եպիսկոպոս, Յունան՝ Հաշուայ եպիսկոպոս, Անանիա եւ Սահակ, եւ Ուտոյ Փոդ եպիսկոպոս, Յովսէփ՝ Կաղանկատուաց երէց, Մատթէ՝ Պարտաւայ երէց, Թոմա՝ թագաւորի դրան երէց, Պօղոս՝ Գայեգուճու երէց, Շմաւոն՝ Ցրւոյ քորեպիսկոպոս, Մատթէ՝ Դարահոճոյ երէց, Աբիկազ՝ Բեդայ երէց, Ուրբաթայր՝ Մանուշէից երէց, Յովէլ եւ Պարմիդէ եւ՛ Յակոբ երիցունք, եւ՛ ազատ մարդիկ, եւ՛ նահապետք Արցախայ (var. Արցախա, Արձախայ), Բակուր՝ Կաղանկատուաց նահապետ եւ այլք բազումք, որք միաբան առաջի իմ եկին ի հանդէս ի հովոց՝ ի տեղւոջս յԱղուէն, կարգեցաք այսպէս.\nEs Vačʻagan, Ałuanicʻ arkʻay, ew Šupʻhałišoy, Partaway arkʻepiskopos, Manasē, Kapałakay episkopos, Yunan, Hašuay episkopos, Anania ew Sahak, ew Utoy Pʻod episkopos, Yovsēpʻ, Kałankatuacʻ erēcʻ, Mattʻē, Partaway erēcʻ, Tʻoma, tʻagawori dran erēcʻ, Pōłos, Gayeguču erēcʻ, Šmawon, Cʻrwoy kʻorepiskopos, Mattʻē, Darahočoy erēcʻ, Abikaz, Beday erēcʻ, Urbatʻayr, Manušēicʻ erēcʻ, Yovēl ew Parmidē eẃ Yakob ericʻunkʻ, eẃ azat mardik, eẃ nahapetkʻ Arcʻaxay (var. Arcʻaxa, Arjaxay), Bakur, Kałankatuacʻ nahapet ew aylkʻ bazumkʻ, orkʻ miaban aṙaǰi im ekin i handēs i hovocʻ, i tełwoǰs yAłuēn, kargecʻakʻ ayspēs.\n1951 translation by C. J. F. Dowsett (with corrections)\nI, Vačʻagan, king of Albania, and Šupʻhałišoy, archbishop of Partaw, Manasē, bishop of Kapałak, Yunan, bishop of Hašu, Anania and Sahak, chorepiscopi of Uti (?), Yovsepʿ, priest of Kałankatukʿ, Matʿē, priest of Partaw, Tʿomay, priest of the royal court, Pōłos, priest of Gegač, Šmawon, chorepiscopus of Cʻri, Matʿē, priest of Darahoč, Abikaz, priest of Bed, Urbatʿ, priest of Ayrmanušay, Yovel and Parmidē and Yakob, priests, and the nobles and heads of clans (azgapetkʻ) of Arcʿax, Bakur, head of clan of Kałankatukʿ, and many others who assembled before me in my summer-residence at Ałuēn, ordained thus" } ], "glosses": [ "Artsakh (a province of Armenia)" ], "links": [ [ "Artsakh", "Artsakh#English" ], [ "province", "province" ], [ "Armenia", "Armenia#English" ] ] } ], "synonyms": [ { "roman": "Arjax", "word": "Արձախ" } ], "word": "Արցախ" }
Download raw JSONL data for Արցախ meaning in Old Armenian (8.0kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Old Armenian dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the enwiktionary dump dated 2024-12-04 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.