See auxiliarius in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Adjektiv (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Anagramm sortiert (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Latein",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Siehe auch",
"orig": "siehe auch",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Übersetzungen (Latein)",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"sense_index": "2",
"word": "auxiliarii"
}
],
"etymology_text": "Ableitung zu dem Substantiv auxilium ^(→ la) mit dem Suffix -arius ^(→ la)",
"forms": [
{
"form": "Positiv",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "auxiliārius",
"raw_tags": [
"Steigerungsstufe"
]
},
{
"form": "auxiliāria",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "auxiliārium",
"tags": [
"feminine"
]
},
{
"form": "Komparativ",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "Superlativ",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "Alle weiteren Formen: Flexion:auxiliarius",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
}
],
"hyphenation": "au·xi·li·a·ri·us",
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "adj",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus II: Miles Gloriosus, Mostellaria, Persa, Poenulus, Pseudolus, Rudens, Stichus, Trinummus, Truculentus, Vidularia, Fragmenta, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat) .",
"text": "„verum apud hunc mea era sua consilia summa eloquitur libere, / magi’ que adeo ei consiliarius hic amicust quam auxiliarius.“ (Plaut. Truc. 215–216)"
}
],
"glosses": [
"Hilfe leistend; helfend, hilfreich"
],
"id": "de-auxiliarius-la-adj-DkuU2qTH",
"sense_index": "1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero: Oratio de provinciis consularibus, Oratio pro L. Cornelio Balbo. In: Tadeusz Maslowski (Herausgeber): Scripta quae manserunt omnia. 1. Auflage. Fasc. 24, De Gruyter, Berlin/New York 2007, ISBN 978-3-11-019749-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 8.",
"text": "„quod est primum dissimile, res in Sardinia cum mastrucatis latrunculis a propraetore una cohorte auxiliaria gesta et bellum cum maximis Syriae gentibus et tyrannis consulari exercitu imperioque confectum.“ (Cic. Prov. 15)"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Epistulae ad familiares. Libri: I–XVI. 1. Auflage. B. G. Teubner, Stuttgart 1988, ISBN 3-519-01210-3 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 365.",
"text": "„nam et provinciam in otio et exercitum in mea potestate tenui, finibus meae provinciae nusquam excessi, militem non modo legionarium sed ne auxiliarium quidem ullum quoquam misi et, si quos equites decedentis nactus sum, supplicio adfeci.“ (Poll. in Cic. fam. 10,32,5)"
},
{
"ref": "Gaius Iulius Caesar: Bellum Gallicum. In: Wolfgang Hering (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71127-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1987) , Seite 150.",
"text": "„equites tamen et auxiliarios pedites in omnes partes mittit, quascumque petisse dicebantur hostes.“ (Hirt. Gall. 8,5,3)"
},
{
"ref": "Gaius Iulius Caesar: Commentarii belli Alexandrini, belli Africi, belli Hispaniensis. Accedunt C. Iuli Caesaris et A. Hirti fragmenta. In: Alfred Klotz (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. III, B. G. Teubner, Stuttgart 1982, ISBN 3-519-01126-3 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1927) , Seite 47.",
"text": "„Paucis diebus Q. Cassi litteris acceptis rex Bogus cum copiis venit adiungitque ei legioni quam secum adduxerat, conpluris cohortis auxiliarias Hispanorum.“ (Bell. Alex. 62,1)"
},
{
"ref": "C. Sallustius Crispus; Alfons Kurfess (Herausgeber): Catilina, Iugurtha, Fragmenta ampliora. stereotype 3. Auflage. B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1991, ISBN 3-519-01763-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1957) , Seite 92–93.",
"text": "„itaque ipse cum expeditis cohortibus, item funditorum et sagittariorum delecta manu apud primos erat, in postremo C. Marius legatus cum equitibus curabat, in utrumque latus auxiliarios equites tribunis legionum et praefectis cohortium dispertiverat, ut cum iis permixti velites, quocumque adcederent, equitatus hostium propulsarent.“ (Sall. Iug. 46,7)"
},
{
"ref": "Titus Livius; John Briscoe (Herausgeber): Ab urbe condita. 1. Auflage. Tomus II: Libri XXXVI–XL, B. G. Teubner, Stuttgart 1991, ISBN 3-519-01493-9 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 755.",
"text": "„victoria non sine iactura militum fuit: quadringenti septuaginta duo milites Romani, socium ac Latini nominis mille decem et novem, cum his tria milia militum auxiliariorum perierunt.“ (Liv. 40,40,13)"
}
],
"glosses": [
"Auxiliar-, Hilfs-"
],
"id": "de-auxiliarius-la-adj-mUpwHNh9",
"sense_index": "2",
"topics": [
"military"
]
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1",
"word": "auxiliabundus"
},
{
"sense_index": "1",
"word": "auxiliaris"
},
{
"sense_index": "2",
"word": "auxiliaris"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Hilfe leistend; helfend, hilfreich",
"sense_index": "1",
"word": "helfend"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Hilfe leistend; helfend, hilfreich",
"sense_index": "1",
"word": "hilfreich"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Militär: Auxiliar-, Hilfs-",
"sense_index": "2",
"word": "Auxiliar-"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Militär: Auxiliar-, Hilfs-",
"sense_index": "2",
"word": "Hilfs-"
}
],
"word": "auxiliarius"
}
{
"categories": [
"Adjektiv (Latein)",
"Anagramm sortiert (Latein)",
"Latein",
"Rückläufige Wörterliste (Latein)",
"siehe auch",
"Übersetzungen (Latein)"
],
"derived": [
{
"sense_index": "2",
"word": "auxiliarii"
}
],
"etymology_text": "Ableitung zu dem Substantiv auxilium ^(→ la) mit dem Suffix -arius ^(→ la)",
"forms": [
{
"form": "Positiv",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "auxiliārius",
"raw_tags": [
"Steigerungsstufe"
]
},
{
"form": "auxiliāria",
"tags": [
"masculine"
]
},
{
"form": "auxiliārium",
"tags": [
"feminine"
]
},
{
"form": "Komparativ",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "Superlativ",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
},
{
"form": "Alle weiteren Formen: Flexion:auxiliarius",
"raw_tags": [
"Nominativ Singular und Adverbia"
]
}
],
"hyphenation": "au·xi·li·a·ri·us",
"lang": "Latein",
"lang_code": "la",
"pos": "adj",
"senses": [
{
"examples": [
{
"ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus II: Miles Gloriosus, Mostellaria, Persa, Poenulus, Pseudolus, Rudens, Stichus, Trinummus, Truculentus, Vidularia, Fragmenta, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat) .",
"text": "„verum apud hunc mea era sua consilia summa eloquitur libere, / magi’ que adeo ei consiliarius hic amicust quam auxiliarius.“ (Plaut. Truc. 215–216)"
}
],
"glosses": [
"Hilfe leistend; helfend, hilfreich"
],
"sense_index": "1"
},
{
"examples": [
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero: Oratio de provinciis consularibus, Oratio pro L. Cornelio Balbo. In: Tadeusz Maslowski (Herausgeber): Scripta quae manserunt omnia. 1. Auflage. Fasc. 24, De Gruyter, Berlin/New York 2007, ISBN 978-3-11-019749-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 8.",
"text": "„quod est primum dissimile, res in Sardinia cum mastrucatis latrunculis a propraetore una cohorte auxiliaria gesta et bellum cum maximis Syriae gentibus et tyrannis consulari exercitu imperioque confectum.“ (Cic. Prov. 15)"
},
{
"ref": "Marcus Tullius Cicero; D. R. Shackleton Bailey (Herausgeber): Epistulae ad familiares. Libri: I–XVI. 1. Auflage. B. G. Teubner, Stuttgart 1988, ISBN 3-519-01210-3 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 365.",
"text": "„nam et provinciam in otio et exercitum in mea potestate tenui, finibus meae provinciae nusquam excessi, militem non modo legionarium sed ne auxiliarium quidem ullum quoquam misi et, si quos equites decedentis nactus sum, supplicio adfeci.“ (Poll. in Cic. fam. 10,32,5)"
},
{
"ref": "Gaius Iulius Caesar: Bellum Gallicum. In: Wolfgang Hering (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. I, Walter de Gruyter, Berlin/New York 2008, ISBN 978-3-598-71127-5 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1987) , Seite 150.",
"text": "„equites tamen et auxiliarios pedites in omnes partes mittit, quascumque petisse dicebantur hostes.“ (Hirt. Gall. 8,5,3)"
},
{
"ref": "Gaius Iulius Caesar: Commentarii belli Alexandrini, belli Africi, belli Hispaniensis. Accedunt C. Iuli Caesaris et A. Hirti fragmenta. In: Alfred Klotz (Herausgeber): Commentarii. stereotype 1. Auflage. Vol. III, B. G. Teubner, Stuttgart 1982, ISBN 3-519-01126-3 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1927) , Seite 47.",
"text": "„Paucis diebus Q. Cassi litteris acceptis rex Bogus cum copiis venit adiungitque ei legioni quam secum adduxerat, conpluris cohortis auxiliarias Hispanorum.“ (Bell. Alex. 62,1)"
},
{
"ref": "C. Sallustius Crispus; Alfons Kurfess (Herausgeber): Catilina, Iugurtha, Fragmenta ampliora. stereotype 3. Auflage. B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1991, ISBN 3-519-01763-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1957) , Seite 92–93.",
"text": "„itaque ipse cum expeditis cohortibus, item funditorum et sagittariorum delecta manu apud primos erat, in postremo C. Marius legatus cum equitibus curabat, in utrumque latus auxiliarios equites tribunis legionum et praefectis cohortium dispertiverat, ut cum iis permixti velites, quocumque adcederent, equitatus hostium propulsarent.“ (Sall. Iug. 46,7)"
},
{
"ref": "Titus Livius; John Briscoe (Herausgeber): Ab urbe condita. 1. Auflage. Tomus II: Libri XXXVI–XL, B. G. Teubner, Stuttgart 1991, ISBN 3-519-01493-9 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 755.",
"text": "„victoria non sine iactura militum fuit: quadringenti septuaginta duo milites Romani, socium ac Latini nominis mille decem et novem, cum his tria milia militum auxiliariorum perierunt.“ (Liv. 40,40,13)"
}
],
"glosses": [
"Auxiliar-, Hilfs-"
],
"sense_index": "2",
"topics": [
"military"
]
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": "1",
"word": "auxiliabundus"
},
{
"sense_index": "1",
"word": "auxiliaris"
},
{
"sense_index": "2",
"word": "auxiliaris"
}
],
"translations": [
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Hilfe leistend; helfend, hilfreich",
"sense_index": "1",
"word": "helfend"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Hilfe leistend; helfend, hilfreich",
"sense_index": "1",
"word": "hilfreich"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Militär: Auxiliar-, Hilfs-",
"sense_index": "2",
"word": "Auxiliar-"
},
{
"lang": "Deutsch",
"lang_code": "de",
"sense": "Militär: Auxiliar-, Hilfs-",
"sense_index": "2",
"word": "Hilfs-"
}
],
"word": "auxiliarius"
}
Download raw JSONL data for auxiliarius meaning in Latein (5.3kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Latein dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-11-05 from the dewiktionary dump dated 2024-10-20 using wiktextract (fbeafe8 and 7f03c9b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.