"actualis" meaning in Latein

{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": "1",
      "word": "inspectivus"
    },
    {
      "sense_index": "1",
      "word": "theoreticus"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Adjektiv (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Anagramm sortiert (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Latein",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Siehe auch",
      "orig": "siehe auch",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "actualitas"
    },
    {
      "word": "actualiter"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ableitung zu dem Substantiv actus ^(→ la) mit dem Suffix -alis ^(→ la)",
  "forms": [
    {
      "form": "Positiv",
      "raw_tags": [
        "Nominativ Singular und Adverbia"
      ]
    },
    {
      "form": "āctuālis",
      "raw_tags": [
        "Steigerungsstufe"
      ]
    },
    {
      "form": "āctuālis",
      "tags": [
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "āctuālis",
      "tags": [
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "āctuāliter",
      "tags": [
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "Komparativ",
      "raw_tags": [
        "Nominativ Singular und Adverbia"
      ]
    },
    {
      "form": "Superlativ",
      "raw_tags": [
        "Nominativ Singular und Adverbia"
      ]
    },
    {
      "form": "Alle weiteren Formen: Flexion:actualis",
      "raw_tags": [
        "Nominativ Singular und Adverbia"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Latein",
  "lang_code": "la",
  "pos": "adj",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Spätlatein",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": ", Seite 7–8.",
          "text": "„Cum in heremo Sciti, ubi monachorum probatissimi patres, et omnium sanctorum morabatur perfectio, abbatem Moysen, qui suavius inter illos egregios flores non solum actuali, verum etiam theorica virtute fragrabat, institutione eius fundari cupiens expetissem una cum sancto abbate Germano […], pariterque ab eodem abbate aedificationis sermonem fusis lacrimis posceremus […], tandem fatigatus precibus nostris ita exorsus est.“ (Cassian. conl. 1,1)"
        },
        {
          "ref": ", Seite 104–105.",
          "text": "„neque enim de rebus substantialibus loquitur, sed de actualibus, quae in uno eodemque homine vel pariter vel singillatim cum quadam temporis vicissitudine et mutatione luctantur.“ (Cassian. conl. 4,10,3)"
        },
        {
          "ref": ", Seite 154.",
          "text": "„maesti ad sanctum Theodorum singularem in conuersatione actuali perreximus virum.“ (Cassian. conl. 6,1,2)"
        },
        {
          "ref": ", Seite 405.",
          "text": "„tropologia est moralis explanatio ad emundationem vitae et instructionem pertinens actualem, velut si haec eadem duo testamenta intellegamus πρακτικὴν et theoreticam disciplinam, vel certe si Hierusalem aut Sion animam hominis velimus accipere secundum illud: lauda Hierusalem dominum: lauda deum tuum Sion.“ (Cassian. conl. 14,8,3)"
        },
        {
          "ref": "Isidorus Hispalensis episcopus: Etymologiarum sive originum libri XX. Recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. 1. Auflage. Tomus I libros I–X continens, Oxford 1911 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis)",
          "text": "„Philsophia dividitur in duas partes: prima inspectiva; secunda actualis. Alii definierunt Philosophiae rationem in duabus consistere partibus, quarum prima inspectiva est, secunda actualis.“ (Isid. etym. 2,24,9–10)"
        },
        {
          "text": "„Actualis dividitur in tribus, id est, prima in moralem, secunda dispensativam, tertia civilem.“ (Isid. etym. 2,24,11)"
        },
        {
          "text": "„Porro actualis dicitur, quae res propositas operationibus suis explicat.“ (Isid. etym. 2,24,16)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "tätig, wirksam, praktisch"
      ],
      "id": "de-actualis-la-adj-fqimc1h9",
      "sense_index": "1",
      "tags": [
        "Late Latin"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        {
          "kind": "other",
          "name": "Spätlatein",
          "parents": [],
          "source": "w"
        }
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "„Actualia ab actu descendunt, ut ‚dux‘, ‚rex‘, ‚cursor‘, ‚nutrix‘, ‚orator‘.“ (Isid. etym. 1,7,23)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "eine Person bezeichnend, die eine Tätigkeit ausübt"
      ],
      "id": "de-actualis-la-adj-BFe9InLT",
      "sense_index": "2",
      "tags": [
        "Late Latin"
      ],
      "topics": [
        "linguistics"
      ]
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "spätlateinisch: tätig, wirksam, praktisch",
      "sense_index": "1",
      "word": "tätig"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "spätlateinisch: tätig, wirksam, praktisch",
      "sense_index": "1",
      "word": "wirksam"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "spätlateinisch: tätig, wirksam, praktisch",
      "sense_index": "1",
      "word": "praktisch"
    }
  ],
  "word": "actualis"
}

{
  "antonyms": [
    {
      "sense_index": "1",
      "word": "inspectivus"
    },
    {
      "sense_index": "1",
      "word": "theoreticus"
    }
  ],
  "categories": [
    "Adjektiv (Latein)",
    "Anagramm sortiert (Latein)",
    "Latein",
    "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
    "siehe auch",
    "Übersetzungen (Latein)"
  ],
  "derived": [
    {
      "word": "actualitas"
    },
    {
      "word": "actualiter"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ableitung zu dem Substantiv actus ^(→ la) mit dem Suffix -alis ^(→ la)",
  "forms": [
    {
      "form": "Positiv",
      "raw_tags": [
        "Nominativ Singular und Adverbia"
      ]
    },
    {
      "form": "āctuālis",
      "raw_tags": [
        "Steigerungsstufe"
      ]
    },
    {
      "form": "āctuālis",
      "tags": [
        "masculine"
      ]
    },
    {
      "form": "āctuālis",
      "tags": [
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "āctuāliter",
      "tags": [
        "neuter"
      ]
    },
    {
      "form": "Komparativ",
      "raw_tags": [
        "Nominativ Singular und Adverbia"
      ]
    },
    {
      "form": "Superlativ",
      "raw_tags": [
        "Nominativ Singular und Adverbia"
      ]
    },
    {
      "form": "Alle weiteren Formen: Flexion:actualis",
      "raw_tags": [
        "Nominativ Singular und Adverbia"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Latein",
  "lang_code": "la",
  "pos": "adj",
  "senses": [
    {
      "categories": [
        "Spätlatein"
      ],
      "examples": [
        {
          "ref": ", Seite 7–8.",
          "text": "„Cum in heremo Sciti, ubi monachorum probatissimi patres, et omnium sanctorum morabatur perfectio, abbatem Moysen, qui suavius inter illos egregios flores non solum actuali, verum etiam theorica virtute fragrabat, institutione eius fundari cupiens expetissem una cum sancto abbate Germano […], pariterque ab eodem abbate aedificationis sermonem fusis lacrimis posceremus […], tandem fatigatus precibus nostris ita exorsus est.“ (Cassian. conl. 1,1)"
        },
        {
          "ref": ", Seite 104–105.",
          "text": "„neque enim de rebus substantialibus loquitur, sed de actualibus, quae in uno eodemque homine vel pariter vel singillatim cum quadam temporis vicissitudine et mutatione luctantur.“ (Cassian. conl. 4,10,3)"
        },
        {
          "ref": ", Seite 154.",
          "text": "„maesti ad sanctum Theodorum singularem in conuersatione actuali perreximus virum.“ (Cassian. conl. 6,1,2)"
        },
        {
          "ref": ", Seite 405.",
          "text": "„tropologia est moralis explanatio ad emundationem vitae et instructionem pertinens actualem, velut si haec eadem duo testamenta intellegamus πρακτικὴν et theoreticam disciplinam, vel certe si Hierusalem aut Sion animam hominis velimus accipere secundum illud: lauda Hierusalem dominum: lauda deum tuum Sion.“ (Cassian. conl. 14,8,3)"
        },
        {
          "ref": "Isidorus Hispalensis episcopus: Etymologiarum sive originum libri XX. Recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. 1. Auflage. Tomus I libros I–X continens, Oxford 1911 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis)",
          "text": "„Philsophia dividitur in duas partes: prima inspectiva; secunda actualis. Alii definierunt Philosophiae rationem in duabus consistere partibus, quarum prima inspectiva est, secunda actualis.“ (Isid. etym. 2,24,9–10)"
        },
        {
          "text": "„Actualis dividitur in tribus, id est, prima in moralem, secunda dispensativam, tertia civilem.“ (Isid. etym. 2,24,11)"
        },
        {
          "text": "„Porro actualis dicitur, quae res propositas operationibus suis explicat.“ (Isid. etym. 2,24,16)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "tätig, wirksam, praktisch"
      ],
      "sense_index": "1",
      "tags": [
        "Late Latin"
      ]
    },
    {
      "categories": [
        "Spätlatein"
      ],
      "examples": [
        {
          "text": "„Actualia ab actu descendunt, ut ‚dux‘, ‚rex‘, ‚cursor‘, ‚nutrix‘, ‚orator‘.“ (Isid. etym. 1,7,23)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "eine Person bezeichnend, die eine Tätigkeit ausübt"
      ],
      "sense_index": "2",
      "tags": [
        "Late Latin"
      ],
      "topics": [
        "linguistics"
      ]
    }
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "spätlateinisch: tätig, wirksam, praktisch",
      "sense_index": "1",
      "word": "tätig"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "spätlateinisch: tätig, wirksam, praktisch",
      "sense_index": "1",
      "word": "wirksam"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "spätlateinisch: tätig, wirksam, praktisch",
      "sense_index": "1",
      "word": "praktisch"
    }
  ],
  "word": "actualis"
}