"abdicatio" meaning in Latein

See abdicatio in All languages combined, or Wiktionary

Noun

Etymology: Ableitung zu dem Verb abdicare ^(→ la) mit dem Suffix -tio ^(→ la) Forms: abdicātiō [nominative, singular], abdicātiōnēs [nominative, plural], abdicātiōnis [genitive, singular], abdicātiōnum [genitive, plural], abdicātiōnī [dative, singular], abdicātiōnibus [dative, plural], abdicātiōnem [accusative, singular], abdicātiōnēs [accusative, plural], abdicātiō [singular], abdicātiōnēs [plural], abdicātiōne [ablative, singular], abdicātiōnibus [ablative, plural]
  1. Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung
    Sense id: de-abdicatio-la-noun-1 Topics: politics
  2. Entfernung eines Nachkommen aus einem Testament; Enterbung, Verstoßung
    Sense id: de-abdicatio-la-noun-2 Topics: law
  3. Entsagung, Verachtung Tags: figurative
    Sense id: de-abdicatio-la-noun-3
The following are not (yet) sense-disambiguated
Coordinate_terms: exhereditatio, explusio, abiectio, renuntiatio Translations (Politik: Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung): Entsagung [feminine] (Deutsch), Niederlegung [feminine] (Deutsch), Amtsniederlegung [feminine] (Deutsch), Abdankung [feminine] (Deutsch) Translations (Recht: Entfernung eines Nachkommen aus einem Testament; Enterbung, Verstoßung): Enterbung [feminine] (Deutsch), Verstoßung [feminine] (Deutsch) Translations (übertragen: Entsagung, Verachtung): Entsagung [feminine] (Deutsch), Verachtung [feminine] (Deutsch)

Inflected forms

Download JSONL data for abdicatio meaning in Latein (7.9kB)

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Anagramm sortiert (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Latein",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Substantiv (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Substantiv 3. Deklination (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Siehe auch",
      "orig": "siehe auch",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "coordinate_terms": [
    {
      "sense_id": "2",
      "word": "exhereditatio"
    },
    {
      "sense_id": "2",
      "word": "explusio"
    },
    {
      "sense_id": "3",
      "word": "abiectio"
    },
    {
      "sense_id": "3",
      "word": "renuntiatio"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ableitung zu dem Verb abdicare ^(→ la) mit dem Suffix -tio ^(→ la)",
  "forms": [
    {
      "form": "abdicātiō",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnēs",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnis",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnum",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnī",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnibus",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnem",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnēs",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiō",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnēs",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōne",
      "tags": [
        "ablative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnibus",
      "tags": [
        "ablative",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Latein",
  "lang_code": "la",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Conway/Walters)",
          "raw_ref": "Titus Livius; Robert Seymour Conway, Charles Flamstead Walters (Herausgeber): Ab urbe condita. 1. Auflage. Tomus II: Libri VI–X, Clarendon Press Press, Oxford/New York 1919 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis; ohne Seitenangabe) .",
          "text": "„Et iam magis insignis et sordibus et facie reorum turba Manliana erat, amotusque post triumphum abdicatione dictaturae terror et linguam et animos liberaverat hominum.“ (Liv. 6, 16, 8)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung"
      ],
      "id": "de-abdicatio-la-noun-1",
      "senseid": "1",
      "topics": [
        "politics"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Håkanson)",
          "raw_ref": "L. Annaeus Seneca Maior; Lennart Håkanson (Herausgeber): Oratorum et rhetorum sententiae, divisiones, colores. 1. Auflage. B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1989, ISBN 3-322-00668-9 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 56.",
          "text": "„ille abdicationem virtute delevit, ego merui.“ (Sen. contr. 1, 8, 6)"
        },
        {
          "author": "1 (Håkanson)",
          "raw_ref": "L. Annaeus Seneca Maior; Lennart Håkanson (Herausgeber): Oratorum et rhetorum sententiae, divisiones, colores. 1. Auflage. B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1989, ISBN 3-322-00668-9 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 72.",
          "text": "„Si nescirem, quid mali esset paupertas, nunc intellegerem: abdicationem filius meus non timet.“ (Sen. contr. 2, 1, 17)\n::Die Enterbung fürchtet mein Sohn nicht."
        },
        {
          "author": "1 (Mayhoff)",
          "raw_ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen II. Libri VII–XV, K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71651-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1909) , Seite 50–51.",
          "text": "„In Divo quoque Augusto, quem universa mortalitas in hac censura nuncupet, si diligenter aestimentur cuneta, magna sortis humanae reperiantur volumina: […] iuxta haec Variana clades et maiestatis eius foeda suggillatio, abdicatio Postumi Agrippae post adoptionem, desiderium post relegationem, inde suspicio in Fabium arcanorumque proditionem, hinc uxoris et Tiberii cogitationes, suprema eius cura.“ (Plin. nat. 7,147–150)"
        },
        {
          "author": "1 (Briscoe)",
          "raw_ref": "Valerius Maximus; John Briscoe (Herausgeber): Facta et dicta memorabilia. 1. Auflage. Volumen I: Libri I–VI, B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1998, ISBN 3-519-01916-7 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 429–430.",
          "text": "„Piget Themistoclis adulescentiam attingere, sive patrem aspiciam abdicationis iniungentem notam, sive matrem suspendio finire vitam propter fili turpitudinem coactam, cum omnium postea Graii sanguinis virorum clarissimus extiterit mediumque Europae et Asiae vel spei vel desperationis pignus fuerit: haec enim eum salutis suae patronum habuit, illa vadem victoriae adsumpsit.“ (Val. Max. 6, 9, ext.2)"
        },
        {
          "author": "1 (Radermacher)",
          "raw_ref": "Marcus Fabius Quintilianus: Institutionis Oratoriae Libri XII. Edidit Ludwig Radermacher, addenda et corrigenda collegit et adiecit Vinzenz Buchheit. korrigierte, stereotype 1. Auflage. Pars prior libros I–VI continens, B. G. Teubner, Leipzig 1971 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 154.",
          "text": "„habeo ius, quia abdicatio actio non est“ (Quint. inst. 3, 6, 77)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Entfernung eines Nachkommen aus einem Testament; Enterbung, Verstoßung"
      ],
      "id": "de-abdicatio-la-noun-2",
      "senseid": "2",
      "topics": [
        "law"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Quintus Septimus Florens Tertullianus: Opera. Pars I: Opera catholica, Adversus Marcionem, Brepolis, Turnholt 1954 (Corpus Christanorum, Series Latina) , Seite 227.",
          "text": "„Sunt qui existimant Christianos, expeditum morti genus, ad hanc obstinationem abdicatione voluptatum erudiri, quo facilius vitam contemnant amputatis quasi retinaculis eius nec desiderent, quam iam supervacuam sibi fecerint, ut hoc consilio potius et humano prospectu, non divino praescripto definitum existimetur.“ (Tert. spect. 1, 5)"
        },
        {
          "raw_ref": "Quintus Septimus Florens Tertullianus: Opera. Pars I: Opera catholica, Adversus Marcionem, Brepolis, Turnholt 1954 (Corpus Christanorum, Series Latina) , Seite 230.",
          "text": "„Quorundam enim fides aut simplicior aut scrupulosior ad hanc abdicationem spectaculorum de scripturis auctoritatem exposcit et se in incertum constituit, quod non significanter neque nominatim denuntietur servis dei abstinentia eiusmodi.“ (Tert. spect. 3, 1)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Entsagung, Verachtung"
      ],
      "id": "de-abdicatio-la-noun-3",
      "senseid": "3",
      "tags": [
        "figurative"
      ]
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Politik: Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Entsagung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Politik: Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Niederlegung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Politik: Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Amtsniederlegung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Politik: Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Abdankung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Recht: Entfernung eines Nachkommen aus einem Testament; Enterbung, Verstoßung",
      "sense_id": "2",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Enterbung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Recht: Entfernung eines Nachkommen aus einem Testament; Enterbung, Verstoßung",
      "sense_id": "2",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Verstoßung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "übertragen: Entsagung, Verachtung",
      "sense_id": "3",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Entsagung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "übertragen: Entsagung, Verachtung",
      "sense_id": "3",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Verachtung"
    }
  ],
  "word": "abdicatio"
}
{
  "categories": [
    "Anagramm sortiert (Latein)",
    "Latein",
    "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
    "Substantiv (Latein)",
    "Substantiv 3. Deklination (Latein)",
    "siehe auch",
    "Übersetzungen (Latein)"
  ],
  "coordinate_terms": [
    {
      "sense_id": "2",
      "word": "exhereditatio"
    },
    {
      "sense_id": "2",
      "word": "explusio"
    },
    {
      "sense_id": "3",
      "word": "abiectio"
    },
    {
      "sense_id": "3",
      "word": "renuntiatio"
    }
  ],
  "etymology_text": "Ableitung zu dem Verb abdicare ^(→ la) mit dem Suffix -tio ^(→ la)",
  "forms": [
    {
      "form": "abdicātiō",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnēs",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnis",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnum",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnī",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnibus",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnem",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnēs",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiō",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnēs",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōne",
      "tags": [
        "ablative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "abdicātiōnibus",
      "tags": [
        "ablative",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Latein",
  "lang_code": "la",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Conway/Walters)",
          "raw_ref": "Titus Livius; Robert Seymour Conway, Charles Flamstead Walters (Herausgeber): Ab urbe condita. 1. Auflage. Tomus II: Libri VI–X, Clarendon Press Press, Oxford/New York 1919 (Scriptorum classicorum bibliotheca Oxoniensis; ohne Seitenangabe) .",
          "text": "„Et iam magis insignis et sordibus et facie reorum turba Manliana erat, amotusque post triumphum abdicatione dictaturae terror et linguam et animos liberaverat hominum.“ (Liv. 6, 16, 8)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung"
      ],
      "senseid": "1",
      "topics": [
        "politics"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "author": "1 (Håkanson)",
          "raw_ref": "L. Annaeus Seneca Maior; Lennart Håkanson (Herausgeber): Oratorum et rhetorum sententiae, divisiones, colores. 1. Auflage. B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1989, ISBN 3-322-00668-9 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 56.",
          "text": "„ille abdicationem virtute delevit, ego merui.“ (Sen. contr. 1, 8, 6)"
        },
        {
          "author": "1 (Håkanson)",
          "raw_ref": "L. Annaeus Seneca Maior; Lennart Håkanson (Herausgeber): Oratorum et rhetorum sententiae, divisiones, colores. 1. Auflage. B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1989, ISBN 3-322-00668-9 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 72.",
          "text": "„Si nescirem, quid mali esset paupertas, nunc intellegerem: abdicationem filius meus non timet.“ (Sen. contr. 2, 1, 17)\n::Die Enterbung fürchtet mein Sohn nicht."
        },
        {
          "author": "1 (Mayhoff)",
          "raw_ref": "Gaius Plinius Secundus: Naturalis Historia. Post Ludovici Iani obitum recognovit et scripturae discrepantia adiecta edidit Karl Mayhoff. stereotype 1. Auflage. Volumen II. Libri VII–XV, K. G. Saur, München/Leipzig 2002, ISBN 3-598-71651-6 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana, Erstauflage 1909) , Seite 50–51.",
          "text": "„In Divo quoque Augusto, quem universa mortalitas in hac censura nuncupet, si diligenter aestimentur cuneta, magna sortis humanae reperiantur volumina: […] iuxta haec Variana clades et maiestatis eius foeda suggillatio, abdicatio Postumi Agrippae post adoptionem, desiderium post relegationem, inde suspicio in Fabium arcanorumque proditionem, hinc uxoris et Tiberii cogitationes, suprema eius cura.“ (Plin. nat. 7,147–150)"
        },
        {
          "author": "1 (Briscoe)",
          "raw_ref": "Valerius Maximus; John Briscoe (Herausgeber): Facta et dicta memorabilia. 1. Auflage. Volumen I: Libri I–VI, B. G. Teubner, Stuttgart/Leipzig 1998, ISBN 3-519-01916-7 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 429–430.",
          "text": "„Piget Themistoclis adulescentiam attingere, sive patrem aspiciam abdicationis iniungentem notam, sive matrem suspendio finire vitam propter fili turpitudinem coactam, cum omnium postea Graii sanguinis virorum clarissimus extiterit mediumque Europae et Asiae vel spei vel desperationis pignus fuerit: haec enim eum salutis suae patronum habuit, illa vadem victoriae adsumpsit.“ (Val. Max. 6, 9, ext.2)"
        },
        {
          "author": "1 (Radermacher)",
          "raw_ref": "Marcus Fabius Quintilianus: Institutionis Oratoriae Libri XII. Edidit Ludwig Radermacher, addenda et corrigenda collegit et adiecit Vinzenz Buchheit. korrigierte, stereotype 1. Auflage. Pars prior libros I–VI continens, B. G. Teubner, Leipzig 1971 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 154.",
          "text": "„habeo ius, quia abdicatio actio non est“ (Quint. inst. 3, 6, 77)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Entfernung eines Nachkommen aus einem Testament; Enterbung, Verstoßung"
      ],
      "senseid": "2",
      "topics": [
        "law"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Quintus Septimus Florens Tertullianus: Opera. Pars I: Opera catholica, Adversus Marcionem, Brepolis, Turnholt 1954 (Corpus Christanorum, Series Latina) , Seite 227.",
          "text": "„Sunt qui existimant Christianos, expeditum morti genus, ad hanc obstinationem abdicatione voluptatum erudiri, quo facilius vitam contemnant amputatis quasi retinaculis eius nec desiderent, quam iam supervacuam sibi fecerint, ut hoc consilio potius et humano prospectu, non divino praescripto definitum existimetur.“ (Tert. spect. 1, 5)"
        },
        {
          "raw_ref": "Quintus Septimus Florens Tertullianus: Opera. Pars I: Opera catholica, Adversus Marcionem, Brepolis, Turnholt 1954 (Corpus Christanorum, Series Latina) , Seite 230.",
          "text": "„Quorundam enim fides aut simplicior aut scrupulosior ad hanc abdicationem spectaculorum de scripturis auctoritatem exposcit et se in incertum constituit, quod non significanter neque nominatim denuntietur servis dei abstinentia eiusmodi.“ (Tert. spect. 3, 1)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Entsagung, Verachtung"
      ],
      "senseid": "3",
      "tags": [
        "figurative"
      ]
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Politik: Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Entsagung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Politik: Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Niederlegung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Politik: Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Amtsniederlegung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Politik: Ablegung eines Amtes; Entsagung, Niederlegung, Amtniederlegung, Abdankung",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Abdankung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Recht: Entfernung eines Nachkommen aus einem Testament; Enterbung, Verstoßung",
      "sense_id": "2",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Enterbung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Recht: Entfernung eines Nachkommen aus einem Testament; Enterbung, Verstoßung",
      "sense_id": "2",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Verstoßung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "übertragen: Entsagung, Verachtung",
      "sense_id": "3",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Entsagung"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "übertragen: Entsagung, Verachtung",
      "sense_id": "3",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Verachtung"
    }
  ],
  "word": "abdicatio"
}

This page is a part of the kaikki.org machine-readable Latein dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-07-04 from the dewiktionary dump dated 2024-07-01 using wiktextract (c690d5d and b5d1315). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.