"haruspex" meaning in All languages combined

See haruspex on Wiktionary

Noun [Latein]

Etymology: seit Plautus bezeugtes Erbwort aus dem uritalischen *χaruspek-, das ein Kompositum aus dem Substantiv *χario- und *spek- (lateinisch -spex ^(→ la)) ist, dessen erster Bestandteil sich auf das indogermanische *ǵʰrH-u- ‚Eingeweide‘ zurückführen lässt; etymologisch verwandt mit faliskisch haraspex ^(→ xfa) und harispex ^(→ xfa) sowie urverwandt mit sanskritisch हिरा (hirā-) ^(→ sa), litauisch žarna ^(→ lt) und altnordisch gǫrn ^(→ non); es wurde alternativ eine Entlehnung aus dem Etruskischen angenommen Forms: haruspica [feminine], hariolus [diminutive], haruspex [nominative, singular], haruspicēs [nominative, plural], haruspicis [genitive, singular], haruspicum [genitive, plural], haruspicī [dative, singular], haruspicibus [dative, plural], haruspicem [accusative, singular], haruspicēs [accusative, plural], haruspex [singular], haruspicēs [plural], haruspice [ablative, singular], haruspicibus [ablative, plural]
  1. Priester, der aus den Eingeweiden von Opfertieren und aus dem Einschlag von Blitzen weissagt; Haruspex
    Sense id: de-haruspex-la-noun-NMEjpkhY Topics: religion
The following are not (yet) sense-disambiguated
Derived forms: haruspicinus, haruspicium Translations: Haruspex [masculine] (Deutsch), haruspex (Englisch)

Inflected forms

{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Anagramm sortiert (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Latein",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Substantiv (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Substantiv 3. Deklination (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Siehe auch",
      "orig": "siehe auch",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Altnordisch)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Faliskisch)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Latein)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Litauisch)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Sanskrit)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "sense_index": "1",
      "word": "haruspicinus"
    },
    {
      "sense_index": "1",
      "word": "haruspicium"
    }
  ],
  "etymology_text": "seit Plautus bezeugtes Erbwort aus dem uritalischen *χaruspek-, das ein Kompositum aus dem Substantiv *χario- und *spek- (lateinisch -spex ^(→ la)) ist, dessen erster Bestandteil sich auf das indogermanische *ǵʰrH-u- ‚Eingeweide‘ zurückführen lässt; etymologisch verwandt mit faliskisch haraspex ^(→ xfa) und harispex ^(→ xfa) sowie urverwandt mit sanskritisch हिरा (hirā-) ^(→ sa), litauisch žarna ^(→ lt) und altnordisch gǫrn ^(→ non); es wurde alternativ eine Entlehnung aus dem Etruskischen angenommen",
  "forms": [
    {
      "form": "haruspica",
      "sense_index": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "hariolus",
      "sense_index": "1",
      "tags": [
        "diminutive"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspex",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicēs",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicis",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicum",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicī",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicibus",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicem",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicēs",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspex",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicēs",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspice",
      "tags": [
        "ablative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicibus",
      "tags": [
        "ablative",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Latein",
  "lang_code": "la",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 14.",
          "text": "„haruspicem, augurem, hariolum, chaldaeum ne quem consuluisse velit.“ (Cato agr. 5,4)"
        },
        {
          "ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat) .",
          "text": "„hariolos, haruspices / mitte omnis; quae futura et quae facta eloquar, / multo adeo melius quam illi, quom sum Iuppiter.“ (Plaut. Amph. 1132–1134)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Priester, der aus den Eingeweiden von Opfertieren und aus dem Einschlag von Blitzen weissagt; Haruspex"
      ],
      "id": "de-haruspex-la-noun-NMEjpkhY",
      "sense_index": "1",
      "topics": [
        "religion"
      ]
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Haruspex"
    },
    {
      "lang": "Englisch",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1",
      "word": "haruspex"
    }
  ],
  "word": "haruspex"
}
{
  "categories": [
    "Anagramm sortiert (Latein)",
    "Latein",
    "Rückläufige Wörterliste (Latein)",
    "Substantiv (Latein)",
    "Substantiv 3. Deklination (Latein)",
    "siehe auch",
    "Übersetzungen (Altnordisch)",
    "Übersetzungen (Faliskisch)",
    "Übersetzungen (Latein)",
    "Übersetzungen (Litauisch)",
    "Übersetzungen (Sanskrit)"
  ],
  "derived": [
    {
      "sense_index": "1",
      "word": "haruspicinus"
    },
    {
      "sense_index": "1",
      "word": "haruspicium"
    }
  ],
  "etymology_text": "seit Plautus bezeugtes Erbwort aus dem uritalischen *χaruspek-, das ein Kompositum aus dem Substantiv *χario- und *spek- (lateinisch -spex ^(→ la)) ist, dessen erster Bestandteil sich auf das indogermanische *ǵʰrH-u- ‚Eingeweide‘ zurückführen lässt; etymologisch verwandt mit faliskisch haraspex ^(→ xfa) und harispex ^(→ xfa) sowie urverwandt mit sanskritisch हिरा (hirā-) ^(→ sa), litauisch žarna ^(→ lt) und altnordisch gǫrn ^(→ non); es wurde alternativ eine Entlehnung aus dem Etruskischen angenommen",
  "forms": [
    {
      "form": "haruspica",
      "sense_index": "1",
      "tags": [
        "feminine"
      ]
    },
    {
      "form": "hariolus",
      "sense_index": "1",
      "tags": [
        "diminutive"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspex",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicēs",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicis",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicum",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicī",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicibus",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicem",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicēs",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspex",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicēs",
      "raw_tags": [
        "Vokativ"
      ],
      "tags": [
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspice",
      "tags": [
        "ablative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "haruspicibus",
      "tags": [
        "ablative",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "lang": "Latein",
  "lang_code": "la",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "ref": "Marcus Porcius Cato; Antonius Mazzarino (Herausgeber): De agri cultura. Ad fidem Florentini codicis deperditi. 2. Auflage. BSB B. G. Teubner Verlagsgesellschaft, Leipzig 1982 (Bibliotheca scriptorum Graecorum et Romanorum Teubneriana) , Seite 14.",
          "text": "„haruspicem, augurem, hariolum, chaldaeum ne quem consuluisse velit.“ (Cato agr. 5,4)"
        },
        {
          "ref": "Titus Maccius Plautus: Comoediae. recognovit brevique adnotatione critica instruxit W. M. Lindsay. Nachdruck der 1. Auflage. Tomus I: Amphitruo, Asinaria, Aulularia, Bacchides, Captivi, Casina, Cistellaria, Curculio, Epidicus, Menaechmi, Mercator, Oxford 1936 (Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis, Digitalisat) .",
          "text": "„hariolos, haruspices / mitte omnis; quae futura et quae facta eloquar, / multo adeo melius quam illi, quom sum Iuppiter.“ (Plaut. Amph. 1132–1134)"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Priester, der aus den Eingeweiden von Opfertieren und aus dem Einschlag von Blitzen weissagt; Haruspex"
      ],
      "sense_index": "1",
      "topics": [
        "religion"
      ]
    }
  ],
  "tags": [
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_index": "1",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Haruspex"
    },
    {
      "lang": "Englisch",
      "lang_code": "en",
      "sense_index": "1",
      "word": "haruspex"
    }
  ],
  "word": "haruspex"
}

Download raw JSONL data for haruspex meaning in All languages combined (3.1kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-09-30 from the dewiktionary dump dated 2024-09-20 using wiktextract (3fd8a50 and 59b8406). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.