"ψυχή" meaning in All languages combined

See ψυχή on Wiktionary

Noun [Altgriechisch]

IPA: pʰsʉːkʰɛː́, pʰsʉːkʰa͜ɪ́, pʰsyːˈcʰeː, pʰsyːˈcʰɛː, psyˈçi, psyˈçe
Etymology: seit der Ilias bezeugt; die Etymologie ist umstritten; es könnte sich um eine Ableitung zu dem Verb ψύχω (psychō^☆) ^(→ grc) handeln, dessen ursprüngliche Form *ψύω lauten könnte; diese ließe sich auf die Wurzel *bʰes- zurückführen wie in sanskritisch भस्त्रा (bhastrā-) ^(→ sa), dessen erweiterte Form *bhs-eu sich im vedischen अप्सु (apsu-) ^(→ sa) finde; es könnte sich auch um eine Entlehnung aus dem Vorgriechischen handeln
  1. Atem, Odem (ausgeatmete Luft) Tags: rare
    Sense id: de-ψυχή-grc-noun-1
  2. Leben (die Eigenschaft lebendiger Wesen, die den Toten fehlt)
    Sense id: de-ψυχή-grc-noun-2
  3. Lebensblut (die Eigenschaft [2] als Materie betrachtet)
    Sense id: de-ψυχή-grc-noun-3
  4. Seele (der unsterbliche Teil eines Menschen)
    Sense id: de-ψυχή-grc-noun-4
  5. Geist (Seele eines Toten)
    Sense id: de-ψυχή-grc-noun-5
  6. Seele, Herz, Gemüt
    Sense id: de-ψυχή-grc-noun-6
  7. Verstand
    Sense id: de-ψυχή-grc-noun-7
  8. Geist, Mut
    Sense id: de-ψυχή-grc-noun-8
  9. selten, übertragen Schmetterling, Motte
    Sense id: de-ψυχή-grc-noun-9
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: πνεῦμα Derived forms: ψυχικός Translations: Schmetterling [masculine] (Deutsch), Motte [feminine] (Deutsch) Translations (Geist (Seele eines Toten)): Geist [masculine] (Deutsch) Translations (Seele (der unsterbliche Teil eines Menschen)): Seele [feminine] (Deutsch) Translations (selten, wörtlich: Atem, Odem (ausgeatmete Luft)): Atem [masculine] (Deutsch), Odem [masculine] (Deutsch)

Inflected forms

Download JSONL data for ψυχή meaning in All languages combined (6.6kB)

{
  "antonyms": [
    {
      "sense_id": "4",
      "word": "σῶμα"
    }
  ],
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Altgriechisch",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Anagramm sortiert (Altgriechisch)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Rückläufige Wörterliste (Altgriechisch)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Substantiv (Altgriechisch)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Siehe auch",
      "orig": "siehe auch",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Altgriechisch)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Übersetzungen (Sanskrit)",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "derived": [
    {
      "sense_id": "1",
      "word": "ψυχικός"
    }
  ],
  "etymology_text": "seit der Ilias bezeugt; die Etymologie ist umstritten; es könnte sich um eine Ableitung zu dem Verb ψύχω (psychō^☆) ^(→ grc) handeln, dessen ursprüngliche Form *ψύω lauten könnte; diese ließe sich auf die Wurzel *bʰes- zurückführen wie in sanskritisch भस्त्रा (bhastrā-) ^(→ sa), dessen erweiterte Form *bhs-eu sich im vedischen अप्सु (apsu-) ^(→ sa) finde; es könnte sich auch um eine Entlehnung aus dem Vorgriechischen handeln",
  "lang": "Altgriechisch",
  "lang_code": "grc",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "Atem, Odem (ausgeatmete Luft)"
      ],
      "id": "de-ψυχή-grc-noun-1",
      "raw_tags": [
        "wörtlich"
      ],
      "senseid": "1",
      "tags": [
        "rare"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Offenbarung 8:9, Text nach Stephanus (1550) und Scrivener (1894)",
          "text": "και απεθανεν το τριτον των κτισματων των εν τη θαλασση τα εχοντα ψυχας και το τριτον των πλοιων διεφθαρη\n::Und es starb der dritte Teil der Geschöpfe, welche im Meere waren, die Leben hatten, und der dritte Teil der Schiffe wurde zerstört."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Leben (die Eigenschaft lebendiger Wesen, die den Toten fehlt)"
      ],
      "id": "de-ψυχή-grc-noun-2",
      "senseid": "2"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Homer, Ἰλιάς (Ilias), 14. Buch, 516–19",
          "text": "Ἀτρεΐδης δ᾽ ἄρ᾽ ἔπειθ᾽ Ὑπερήνορα ποιμένα λαῶν / οὖτα κατὰ λαπάρην, διὰ δ᾽ ἔντερα χαλκὸς ἄφυσσε / δῃώσας: ψυχὴ δὲ κατ᾽ οὐταμένην ὠτειλὴν / ἔσσυτ᾽ ἐπειγομένη, τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε."
        },
        {
          "raw_ref": "Homer, Ἰλιάς (Ilias), 16. Buch, 505",
          "text": "τοῖο δ᾽ ἅμα ψυχήν τε καὶ ἔγχεος ἐξέρυσ᾽ αἰχμήν."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Lebensblut (die Eigenschaft [2] als Materie betrachtet)"
      ],
      "id": "de-ψυχή-grc-noun-3",
      "raw_tags": [
        "dichterisch"
      ],
      "senseid": "3"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Homer, Ἰλιάς (Ilias), 1. Buch, 1–5",
          "text": "μῆνιν ἄειδε θεὰ Πηληϊάδεω Ἀχιλῆος / οὐλομένην, ἣ μυρί᾽ Ἀχαιοῖς ἄλγε᾽ ἔθηκε, / πολλὰς δ᾽ ἰφθίμους ψυχὰς Ἄϊδι προΐαψεν / ἡρώων, αὐτοὺς δὲ ἑλώρια τεῦχε κύνεσσιν / οἰωνοῖσί τε πᾶσι, Διὸς δ᾽ ἐτελείετο βουλή,"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Seele (der unsterbliche Teil eines Menschen)"
      ],
      "id": "de-ψυχή-grc-noun-4",
      "senseid": "4"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Homer, Ὀδύσσεια (Odyssee), 23. Buch, 362–363 und 24. Buch, 1–2",
          "text": "αὐτίκα γὰρ φάτις εἶσιν ἅμ᾽ ἠελίῳ ἀνιόντι / ἀνδρῶν μνηστήρων, οὓς ἔκτανον ἐν μεγάροισιν: […] Ἑρμῆς δὲ ψυχὰς Κυλλήνιος ἐξεκαλεῖτο / ἀνδρῶν μνηστήρων:"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Geist (Seele eines Toten)"
      ],
      "id": "de-ψυχή-grc-noun-5",
      "senseid": "5"
    },
    {
      "glosses": [
        "Seele, Herz, Gemüt"
      ],
      "id": "de-ψυχή-grc-noun-6",
      "raw_tags": [
        "Ort der Emotionen und Wünsche"
      ],
      "senseid": "6"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Xenophon, Οἰκονομικων, 6. Kapitel, 16. Abschnitt",
          "text": "ἀλλ᾽ οὐκ ἄρα εἶχεν οὕτως, ἀλλ᾽ ἐνίους ἐδόκουν καταμανθάνειν τῶν καλῶν τὰς μορφὰς πάνυ μοχθηροὺς ὄντας τὰς ψυχάς."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Verstand"
      ],
      "id": "de-ψυχή-grc-noun-7",
      "senseid": "7"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Xenophon, Ἱππαρχικὸς ἢ περὶ ἱππικῆς (Über die Reitkunst), 11. Kapitel, 1. Abschnitt",
          "text": "ἢν δέ τις ἄρα βουληθῇ καὶ πομπικῷ καὶ μετεώρῳ καὶ λαμπρῷ ἵππῳ χρήσασθαι, οὐ μάλα μὲν τὰ τοιαῦτα ἐκ παντὸς ἵππου γίγνεται, ἀλλὰ δεῖ ὑπάρξαι αὐτῷ καὶ τὴν ψυχὴν μεγαλόφρονα καὶ τὸ σῶμα εὔρωστον."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Geist, Mut"
      ],
      "id": "de-ψυχή-grc-noun-8",
      "senseid": "8"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Aristoteles, Περὶ Τὰ Ζῷα Ἱστορίαι, 5. Buch, 19. Abschnitt",
          "text": "Γίνονται δ᾽ αἱ μὲν καλούμεναι ψυχαὶ ἐκ τῶν καμπῶν, αἳ γίνονται ἐπὶ τῶν φύλλων τῶν χλωρῶν, καὶ μάλιστα ἐπὶ τῆς ῥαφάνου, ἣν καλοῦσί τινες κράμβην."
        }
      ],
      "glosses": [
        "selten, übertragen Schmetterling, Motte"
      ],
      "id": "de-ψυχή-grc-noun-9",
      "senseid": "9"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "pʰsʉːkʰɛː́",
      "raw_tags": [
        "altgriechisch (klassisch)"
      ]
    },
    {
      "ipa": "pʰsʉːkʰa͜ɪ́",
      "raw_tags": [
        "Plural:",
        "Koine:"
      ]
    },
    {
      "ipa": "pʰsyːˈcʰeː"
    },
    {
      "ipa": "pʰsyːˈcʰɛː",
      "raw_tags": [
        "Plural:",
        "byzantinisch:"
      ]
    },
    {
      "ipa": "psyˈçi"
    },
    {
      "ipa": "psyˈçe",
      "raw_tags": [
        "Plural:"
      ]
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Plural:"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_id": "1",
      "word": "πνεῦμα"
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "selten, wörtlich: Atem, Odem (ausgeatmete Luft)",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Atem"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "selten, wörtlich: Atem, Odem (ausgeatmete Luft)",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Odem"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Seele (der unsterbliche Teil eines Menschen)",
      "sense_id": "4",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Seele"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Geist (Seele eines Toten)",
      "sense_id": "5",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Geist"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_id": "9",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Schmetterling"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_id": "9",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Motte"
    }
  ],
  "word": "ψυχή"
}
{
  "antonyms": [
    {
      "sense_id": "4",
      "word": "σῶμα"
    }
  ],
  "categories": [
    "Altgriechisch",
    "Anagramm sortiert (Altgriechisch)",
    "Rückläufige Wörterliste (Altgriechisch)",
    "Substantiv (Altgriechisch)",
    "siehe auch",
    "Übersetzungen (Altgriechisch)",
    "Übersetzungen (Sanskrit)"
  ],
  "derived": [
    {
      "sense_id": "1",
      "word": "ψυχικός"
    }
  ],
  "etymology_text": "seit der Ilias bezeugt; die Etymologie ist umstritten; es könnte sich um eine Ableitung zu dem Verb ψύχω (psychō^☆) ^(→ grc) handeln, dessen ursprüngliche Form *ψύω lauten könnte; diese ließe sich auf die Wurzel *bʰes- zurückführen wie in sanskritisch भस्त्रा (bhastrā-) ^(→ sa), dessen erweiterte Form *bhs-eu sich im vedischen अप्सु (apsu-) ^(→ sa) finde; es könnte sich auch um eine Entlehnung aus dem Vorgriechischen handeln",
  "lang": "Altgriechisch",
  "lang_code": "grc",
  "pos": "noun",
  "senses": [
    {
      "glosses": [
        "Atem, Odem (ausgeatmete Luft)"
      ],
      "raw_tags": [
        "wörtlich"
      ],
      "senseid": "1",
      "tags": [
        "rare"
      ]
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Offenbarung 8:9, Text nach Stephanus (1550) und Scrivener (1894)",
          "text": "και απεθανεν το τριτον των κτισματων των εν τη θαλασση τα εχοντα ψυχας και το τριτον των πλοιων διεφθαρη\n::Und es starb der dritte Teil der Geschöpfe, welche im Meere waren, die Leben hatten, und der dritte Teil der Schiffe wurde zerstört."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Leben (die Eigenschaft lebendiger Wesen, die den Toten fehlt)"
      ],
      "senseid": "2"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Homer, Ἰλιάς (Ilias), 14. Buch, 516–19",
          "text": "Ἀτρεΐδης δ᾽ ἄρ᾽ ἔπειθ᾽ Ὑπερήνορα ποιμένα λαῶν / οὖτα κατὰ λαπάρην, διὰ δ᾽ ἔντερα χαλκὸς ἄφυσσε / δῃώσας: ψυχὴ δὲ κατ᾽ οὐταμένην ὠτειλὴν / ἔσσυτ᾽ ἐπειγομένη, τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε."
        },
        {
          "raw_ref": "Homer, Ἰλιάς (Ilias), 16. Buch, 505",
          "text": "τοῖο δ᾽ ἅμα ψυχήν τε καὶ ἔγχεος ἐξέρυσ᾽ αἰχμήν."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Lebensblut (die Eigenschaft [2] als Materie betrachtet)"
      ],
      "raw_tags": [
        "dichterisch"
      ],
      "senseid": "3"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Homer, Ἰλιάς (Ilias), 1. Buch, 1–5",
          "text": "μῆνιν ἄειδε θεὰ Πηληϊάδεω Ἀχιλῆος / οὐλομένην, ἣ μυρί᾽ Ἀχαιοῖς ἄλγε᾽ ἔθηκε, / πολλὰς δ᾽ ἰφθίμους ψυχὰς Ἄϊδι προΐαψεν / ἡρώων, αὐτοὺς δὲ ἑλώρια τεῦχε κύνεσσιν / οἰωνοῖσί τε πᾶσι, Διὸς δ᾽ ἐτελείετο βουλή,"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Seele (der unsterbliche Teil eines Menschen)"
      ],
      "senseid": "4"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Homer, Ὀδύσσεια (Odyssee), 23. Buch, 362–363 und 24. Buch, 1–2",
          "text": "αὐτίκα γὰρ φάτις εἶσιν ἅμ᾽ ἠελίῳ ἀνιόντι / ἀνδρῶν μνηστήρων, οὓς ἔκτανον ἐν μεγάροισιν: […] Ἑρμῆς δὲ ψυχὰς Κυλλήνιος ἐξεκαλεῖτο / ἀνδρῶν μνηστήρων:"
        }
      ],
      "glosses": [
        "Geist (Seele eines Toten)"
      ],
      "senseid": "5"
    },
    {
      "glosses": [
        "Seele, Herz, Gemüt"
      ],
      "raw_tags": [
        "Ort der Emotionen und Wünsche"
      ],
      "senseid": "6"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Xenophon, Οἰκονομικων, 6. Kapitel, 16. Abschnitt",
          "text": "ἀλλ᾽ οὐκ ἄρα εἶχεν οὕτως, ἀλλ᾽ ἐνίους ἐδόκουν καταμανθάνειν τῶν καλῶν τὰς μορφὰς πάνυ μοχθηροὺς ὄντας τὰς ψυχάς."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Verstand"
      ],
      "senseid": "7"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Xenophon, Ἱππαρχικὸς ἢ περὶ ἱππικῆς (Über die Reitkunst), 11. Kapitel, 1. Abschnitt",
          "text": "ἢν δέ τις ἄρα βουληθῇ καὶ πομπικῷ καὶ μετεώρῳ καὶ λαμπρῷ ἵππῳ χρήσασθαι, οὐ μάλα μὲν τὰ τοιαῦτα ἐκ παντὸς ἵππου γίγνεται, ἀλλὰ δεῖ ὑπάρξαι αὐτῷ καὶ τὴν ψυχὴν μεγαλόφρονα καὶ τὸ σῶμα εὔρωστον."
        }
      ],
      "glosses": [
        "Geist, Mut"
      ],
      "senseid": "8"
    },
    {
      "examples": [
        {
          "raw_ref": "Aristoteles, Περὶ Τὰ Ζῷα Ἱστορίαι, 5. Buch, 19. Abschnitt",
          "text": "Γίνονται δ᾽ αἱ μὲν καλούμεναι ψυχαὶ ἐκ τῶν καμπῶν, αἳ γίνονται ἐπὶ τῶν φύλλων τῶν χλωρῶν, καὶ μάλιστα ἐπὶ τῆς ῥαφάνου, ἣν καλοῦσί τινες κράμβην."
        }
      ],
      "glosses": [
        "selten, übertragen Schmetterling, Motte"
      ],
      "senseid": "9"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "pʰsʉːkʰɛː́",
      "raw_tags": [
        "altgriechisch (klassisch)"
      ]
    },
    {
      "ipa": "pʰsʉːkʰa͜ɪ́",
      "raw_tags": [
        "Plural:",
        "Koine:"
      ]
    },
    {
      "ipa": "pʰsyːˈcʰeː"
    },
    {
      "ipa": "pʰsyːˈcʰɛː",
      "raw_tags": [
        "Plural:",
        "byzantinisch:"
      ]
    },
    {
      "ipa": "psyˈçi"
    },
    {
      "ipa": "psyˈçe",
      "raw_tags": [
        "Plural:"
      ]
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Plural:"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_id": "1",
      "word": "πνεῦμα"
    }
  ],
  "tags": [
    "feminine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "selten, wörtlich: Atem, Odem (ausgeatmete Luft)",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Atem"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "selten, wörtlich: Atem, Odem (ausgeatmete Luft)",
      "sense_id": "1",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Odem"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Seele (der unsterbliche Teil eines Menschen)",
      "sense_id": "4",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Seele"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense": "Geist (Seele eines Toten)",
      "sense_id": "5",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Geist"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_id": "9",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Schmetterling"
    },
    {
      "lang": "Deutsch",
      "lang_code": "de",
      "sense_id": "9",
      "tags": [
        "feminine"
      ],
      "word": "Motte"
    }
  ],
  "word": "ψυχή"
}

This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-07-06 from the dewiktionary dump dated 2024-07-01 using wiktextract (ad53249 and b4eb25b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.