See усталый in All languages combined, or Wiktionary
{
"antonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "свежий"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "отдохнувший"
}
],
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Прилагательные, склонение 1a",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские лексемы",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские прилагательные",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские слова с суффиксом -л",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские слова, тип морфемного строения R-s-f",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русский язык",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Слова из 7 букв/ru",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Усталость/ru",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "Происходит от гл. устать, из у- + стать. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
"forms": [
{
"form": "уста́лый",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лое",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лая",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лые",
"tags": [
"plural",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лому",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лому",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"plural",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лое",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лую",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лый",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"accusative",
"inanimate"
]
},
{
"form": "уста́лые",
"tags": [
"plural",
"accusative",
"inanimate"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лою",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лыми",
"tags": [
"plural",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лом",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лом",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лы",
"tags": [
"plural",
"short-form"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "слабый"
}
],
"hyphenation": "у·ста́-лый",
"hyponyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "изнемождённый"
}
],
"lang": "Русский",
"lang_code": "ru",
"pos": "adj",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "усталость"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "усталь"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "уставание"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "устать"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "уставать"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство"
],
"tags": [
"adverb"
],
"word": "устало"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Усталые спортсмены возвращались в радевалку."
},
{
"author": "А. А. Григорьев",
"bold_text_offsets": [
[
29,
36
]
],
"date": "1845",
"ref": "А. А. Григорьев, «„Гамлет“ на одном провинциальном театре», 1845 г. [НКРЯ]",
"source": "НКРЯ",
"text": "Я приехал в *** на рассвете, усталый, разбитый ухабистою доро́гой, измученный бессоницею, больной.",
"title": "«Гамлет» на одном провинциальном театре"
}
],
"glosses": [
"испытывающий слабость, упадок сил в результате работы, движения, совершения усилий"
],
"id": "ru-усталый-ru-adj-I6XUPKvk"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Выражения с переносным значением/ru",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"text": "У тебя усталый вид."
},
{
"author": "В. Э. Берлин",
"bold_text_offsets": [
[
7,
14
]
],
"ref": "В. Э. Берлин",
"text": "Тундры усталые плечи, // И негасимый закат. // Утро – а всё-таки вечер! // Камни – а всё-таки сад!"
}
],
"glosses": [
"проявляющий признаки такого состояния"
],
"id": "ru-усталый-ru-adj-FOtrta-K",
"tags": [
"figuratively"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "Ru-усталый.ogg",
"ipa": "ʊˈstaɫɨɪ̯",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/2b/Ru-усталый.ogg/Ru-усталый.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ru-усталый.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "утомлённый"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "разбитый"
}
],
"tags": [
"qualitative"
],
"translations": [
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "tired"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "weary"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "fatigued"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "fatigado"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "cansado"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "laso"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "rendido"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "stanco"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "affaticato"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "stracco"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "fiacco"
},
{
"lang": "Корейский",
"lang_code": "ko",
"word": "지치다"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"word": "müde"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"word": "ermüdet"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "втомлений"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "стомлений"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "утомлений"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "fatigué"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "las"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "rendu"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "unavený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "znavený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "mdlý"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "umdlený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "ustaraný"
}
],
"word": "усталый"
}
{
"antonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "свежий"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "отдохнувший"
}
],
"categories": [
"Прилагательные, склонение 1a",
"Русские лексемы",
"Русские прилагательные",
"Русские слова с суффиксом -л",
"Русские слова, тип морфемного строения R-s-f",
"Русский язык",
"Слова из 7 букв/ru",
"Усталость/ru"
],
"etymology_text": "Происходит от гл. устать, из у- + стать. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
"forms": [
{
"form": "уста́лый",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лое",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лая",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лые",
"tags": [
"plural",
"nominative"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"genitive"
]
},
{
"form": "уста́лому",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лому",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"plural",
"dative"
]
},
{
"form": "уста́лого",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лое",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лую",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"accusative",
"animate"
]
},
{
"form": "уста́лый",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"accusative",
"inanimate"
]
},
{
"form": "уста́лые",
"tags": [
"plural",
"accusative",
"inanimate"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лым",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лою",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лыми",
"tags": [
"plural",
"instrumental"
]
},
{
"form": "уста́лом",
"tags": [
"singular",
"masculine",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лом",
"tags": [
"singular",
"neuter",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лой",
"tags": [
"singular",
"feminine",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лых",
"tags": [
"plural",
"prepositional"
]
},
{
"form": "уста́лы",
"tags": [
"plural",
"short-form"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "слабый"
}
],
"hyphenation": "у·ста́-лый",
"hyponyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "изнемождённый"
}
],
"lang": "Русский",
"lang_code": "ru",
"pos": "adj",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "усталость"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "усталь"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "уставание"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "устать"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "уставать"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство"
],
"tags": [
"adverb"
],
"word": "устало"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Усталые спортсмены возвращались в радевалку."
},
{
"author": "А. А. Григорьев",
"bold_text_offsets": [
[
29,
36
]
],
"date": "1845",
"ref": "А. А. Григорьев, «„Гамлет“ на одном провинциальном театре», 1845 г. [НКРЯ]",
"source": "НКРЯ",
"text": "Я приехал в *** на рассвете, усталый, разбитый ухабистою доро́гой, измученный бессоницею, больной.",
"title": "«Гамлет» на одном провинциальном театре"
}
],
"glosses": [
"испытывающий слабость, упадок сил в результате работы, движения, совершения усилий"
]
},
{
"categories": [
"Выражения с переносным значением/ru"
],
"examples": [
{
"text": "У тебя усталый вид."
},
{
"author": "В. Э. Берлин",
"bold_text_offsets": [
[
7,
14
]
],
"ref": "В. Э. Берлин",
"text": "Тундры усталые плечи, // И негасимый закат. // Утро – а всё-таки вечер! // Камни – а всё-таки сад!"
}
],
"glosses": [
"проявляющий признаки такого состояния"
],
"tags": [
"figuratively"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "Ru-усталый.ogg",
"ipa": "ʊˈstaɫɨɪ̯",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/2/2b/Ru-усталый.ogg/Ru-усталый.ogg.mp3",
"ogg_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/Ru-усталый.ogg"
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "утомлённый"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "разбитый"
}
],
"tags": [
"qualitative"
],
"translations": [
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "tired"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "weary"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "fatigued"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "fatigado"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "cansado"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "laso"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"word": "rendido"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "stanco"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "affaticato"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "stracco"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "fiacco"
},
{
"lang": "Корейский",
"lang_code": "ko",
"word": "지치다"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"word": "müde"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"word": "ermüdet"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "втомлений"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "стомлений"
},
{
"lang": "Украинский",
"lang_code": "uk",
"word": "утомлений"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "fatigué"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "las"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "rendu"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "unavený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "znavený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "mdlý"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "umdlený"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "ustaraný"
}
],
"word": "усталый"
}
Download raw JSONL data for усталый meaning in Русский (7.2kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Русский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-06-07 from the ruwiktionary dump dated 2025-06-01 using wiktextract (92124b4 and f1c2b61). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.