See сүз in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Общение/tt",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Речь/tt",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Слова из 3 букв/tt",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Слово/tt",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Татарские существительные",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Татарский язык",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"word": "сүз алырга"
},
{
"word": "сүз алышырга"
},
{
"word": "сүз арасында"
},
{
"word": "сүз байлыгы"
},
{
"word": "сүз бара"
},
{
"word": "сүз башларга"
},
{
"word": "сүз башы"
},
{
"word": "сүз бирергә"
},
{
"word": "сүз катарга"
},
{
"word": "сүз тыңламаска"
},
{
"word": "сүз тыңларга"
},
{
"word": "сүз тыңлаучан"
},
{
"word": "сүз төрләндергеч"
},
{
"word": "сүз уйнату"
},
{
"word": "сүз уңаенда"
},
{
"word": "сүз җаенда"
},
{
"word": "сүз ясагыч"
},
{
"word": "сүз ясалышы"
},
{
"word": "сүзгә килергә"
},
{
"word": "сүздән туктарга"
},
{
"word": "сүз артыннан сүз чыга"
},
{
"word": "сүз белән сыйларга"
},
{
"word": "сүз белән тамак туймас"
},
{
"word": "сүз бер"
},
{
"word": "сүз беркетергә"
},
{
"word": "сүз боткасы"
},
{
"word": "сүз боткасы ясарга"
},
{
"word": "сүз дә булырга мөмкин түгел"
},
{
"word": "сүз йөртергә"
},
{
"word": "сүз кайтарырга"
},
{
"word": "сүз көрештерергә"
},
{
"word": "сүз салырга"
},
{
"word": "сүз тидертмәскә"
},
{
"word": "сүз тидерергә"
},
{
"word": "сүз эзләп кесәгә керми"
},
{
"word": "сүзгә аптырамый"
},
{
"word": "сүзгә колак салырга"
},
{
"word": "сүздән калырга"
},
{
"word": "сүзе үтә"
},
{
"word": "сүзен бирмәскә"
},
{
"word": "сүзен сүз итәргә"
},
{
"word": "сүз сүзгә"
},
{
"word": "сүзендә торырга"
},
{
"word": "сүзең көмеш булса, тик торуың алтын"
}
],
"etymology_text": "От пратюркск. *söŕ «слово, речь», от которой в числе прочего произошли: др.-тюрк. sӧz, чагат. سوز (söz), азерб. söz (сөз; سؤز), гагаузск., кр.-тат., тур., туркм. söz, башк. һүҙ, карач.-балк., кумыкск. сёз, казахск., кирг. сөз, каракалп. soʻz, ногайск. соьз, османск. سوز (söz), тат. сүз, тувинск. сөс, узб. soʻz (сўз), уйгурск. سۆز (söz), хакас., шорск., южн.-алтайск. сӧс, долганск., якутск. өс.",
"forms": [
{
"form": "süz",
"tags": [
"romanization"
]
},
{
"form": "сүз",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләр",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "сүзнең",
"raw_tags": [
"Прит."
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләрнең",
"raw_tags": [
"Прит."
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "сүзгә",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләргә",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "сүзне",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләрне",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "сүздә",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләрдә",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "сүздән",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләрдән",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"plural"
]
}
],
"lang": "Татарский",
"lang_code": "tt",
"pos": "noun",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "сүзлек"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "сүзлекче"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "сүзле"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "сүзсез"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "сүзчән"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "сүзләшергә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"наречия"
],
"word": "сүздә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"наречия"
],
"word": "сүзгә-сүз"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "кереш сүз",
"translation": "вступительное слово"
},
{
"text": "сүз иреге",
"translation": "свобода слова"
}
],
"glosses": [
"слово (словесный)"
],
"id": "ru-сүз-tt-noun-q2-wHE9a"
},
{
"examples": [
{
"text": "сүзгә катнаша",
"translation": "вступает в разговор"
}
],
"glosses": [
"разговор, речь"
],
"id": "ru-сүз-tt-noun-rjdsHX8u"
},
{
"examples": [
{
"text": "үз сүзендә кала",
"translation": "остаётся при своём мнении"
}
],
"glosses": [
"суждение, мнение, слово"
],
"id": "ru-сүз-tt-noun-e3pcIiDC"
},
{
"examples": [
{
"text": "олылар сүзен тота",
"translation": "прислушивается к совету старших"
}
],
"glosses": [
"совет, предложение"
],
"id": "ru-сүз-tt-noun-33cWjSV5"
},
{
"examples": [
{
"text": "сүз таратты",
"translation": "распустил слухи"
}
],
"glosses": [
"молва, слух"
],
"id": "ru-сүз-tt-noun-h1YZno5D"
},
{
"examples": [
{
"text": "сүзеннән кайткан",
"translation": "отказался от своего слова"
}
],
"glosses": [
"обещание, слово, клятва"
],
"id": "ru-сүз-tt-noun-GEE5RHDh"
},
{
"examples": [
{
"text": "җырның сүзләре",
"translation": "слова к песне"
}
],
"glosses": [
"сүзләр текст, слова"
],
"id": "ru-сүз-tt-noun-shV4jk9z"
},
{
"examples": [
{
"text": "борынгылар сүзе",
"translation": "изречение древних"
}
],
"glosses": [
"изречение, афоризм"
],
"id": "ru-сүз-tt-noun-gKi-fvO5"
}
],
"word": "сүз"
}
{
"categories": [
"Общение/tt",
"Речь/tt",
"Слова из 3 букв/tt",
"Слово/tt",
"Татарские существительные",
"Татарский язык"
],
"derived": [
{
"word": "сүз алырга"
},
{
"word": "сүз алышырга"
},
{
"word": "сүз арасында"
},
{
"word": "сүз байлыгы"
},
{
"word": "сүз бара"
},
{
"word": "сүз башларга"
},
{
"word": "сүз башы"
},
{
"word": "сүз бирергә"
},
{
"word": "сүз катарга"
},
{
"word": "сүз тыңламаска"
},
{
"word": "сүз тыңларга"
},
{
"word": "сүз тыңлаучан"
},
{
"word": "сүз төрләндергеч"
},
{
"word": "сүз уйнату"
},
{
"word": "сүз уңаенда"
},
{
"word": "сүз җаенда"
},
{
"word": "сүз ясагыч"
},
{
"word": "сүз ясалышы"
},
{
"word": "сүзгә килергә"
},
{
"word": "сүздән туктарга"
},
{
"word": "сүз артыннан сүз чыга"
},
{
"word": "сүз белән сыйларга"
},
{
"word": "сүз белән тамак туймас"
},
{
"word": "сүз бер"
},
{
"word": "сүз беркетергә"
},
{
"word": "сүз боткасы"
},
{
"word": "сүз боткасы ясарга"
},
{
"word": "сүз дә булырга мөмкин түгел"
},
{
"word": "сүз йөртергә"
},
{
"word": "сүз кайтарырга"
},
{
"word": "сүз көрештерергә"
},
{
"word": "сүз салырга"
},
{
"word": "сүз тидертмәскә"
},
{
"word": "сүз тидерергә"
},
{
"word": "сүз эзләп кесәгә керми"
},
{
"word": "сүзгә аптырамый"
},
{
"word": "сүзгә колак салырга"
},
{
"word": "сүздән калырга"
},
{
"word": "сүзе үтә"
},
{
"word": "сүзен бирмәскә"
},
{
"word": "сүзен сүз итәргә"
},
{
"word": "сүз сүзгә"
},
{
"word": "сүзендә торырга"
},
{
"word": "сүзең көмеш булса, тик торуың алтын"
}
],
"etymology_text": "От пратюркск. *söŕ «слово, речь», от которой в числе прочего произошли: др.-тюрк. sӧz, чагат. سوز (söz), азерб. söz (сөз; سؤز), гагаузск., кр.-тат., тур., туркм. söz, башк. һүҙ, карач.-балк., кумыкск. сёз, казахск., кирг. сөз, каракалп. soʻz, ногайск. соьз, османск. سوز (söz), тат. сүз, тувинск. сөс, узб. soʻz (сўз), уйгурск. سۆز (söz), хакас., шорск., южн.-алтайск. сӧс, долганск., якутск. өс.",
"forms": [
{
"form": "süz",
"tags": [
"romanization"
]
},
{
"form": "сүз",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләр",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "сүзнең",
"raw_tags": [
"Прит."
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләрнең",
"raw_tags": [
"Прит."
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "сүзгә",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләргә",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "сүзне",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләрне",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "сүздә",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләрдә",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "сүздән",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "сүзләрдән",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"plural"
]
}
],
"lang": "Татарский",
"lang_code": "tt",
"pos": "noun",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "сүзлек"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "сүзлекче"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "сүзле"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "сүзсез"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "сүзчән"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "сүзләшергә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"наречия"
],
"word": "сүздә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"наречия"
],
"word": "сүзгә-сүз"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "кереш сүз",
"translation": "вступительное слово"
},
{
"text": "сүз иреге",
"translation": "свобода слова"
}
],
"glosses": [
"слово (словесный)"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "сүзгә катнаша",
"translation": "вступает в разговор"
}
],
"glosses": [
"разговор, речь"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "үз сүзендә кала",
"translation": "остаётся при своём мнении"
}
],
"glosses": [
"суждение, мнение, слово"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "олылар сүзен тота",
"translation": "прислушивается к совету старших"
}
],
"glosses": [
"совет, предложение"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "сүз таратты",
"translation": "распустил слухи"
}
],
"glosses": [
"молва, слух"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "сүзеннән кайткан",
"translation": "отказался от своего слова"
}
],
"glosses": [
"обещание, слово, клятва"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "җырның сүзләре",
"translation": "слова к песне"
}
],
"glosses": [
"сүзләр текст, слова"
]
},
{
"examples": [
{
"text": "борынгылар сүзе",
"translation": "изречение древних"
}
],
"glosses": [
"изречение, афоризм"
]
}
],
"word": "сүз"
}
Download raw JSONL data for сүз meaning in Татарский (5.7kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Татарский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-11-06 from the ruwiktionary dump dated 2024-10-20 using wiktextract (fbeafe8 and 7f03c9b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.