See күз in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Викисловарь:Статьи с межъязыковой омонимией/4",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Глаз/tt",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Зрение/tt",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Слова из 3 букв/tt",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Татарские существительные",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Татарский язык",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"derived": [
{
"word": "күз агы"
},
{
"word": "күз алдында"
},
{
"word": "күз алмасы"
},
{
"word": "күз буарга"
},
{
"word": "күз буучы"
},
{
"word": "күз бәйләш"
},
{
"word": "күз врачы"
},
{
"word": "күз кабагы"
},
{
"word": "күз карасы"
},
{
"word": "күз карашы"
},
{
"word": "күз кысарга"
},
{
"word": "күз чокыры"
},
{
"word": "күз үләне"
},
{
"word": "күз агым"
},
{
"word": "күз алдында тотарга"
},
{
"word": "күз алмаска"
},
{
"word": "күз алышырга"
},
{
"word": "күз ачкысыз"
},
{
"word": "күз ачып йомганчы"
},
{
"word": "күз ачырмаска"
},
{
"word": "күз буярга"
},
{
"word": "күз бәйләнергә"
},
{
"word": "күз дә йоммыйча"
},
{
"word": "күз карасы кебек саклау"
},
{
"word": "күз күргән"
},
{
"word": "күз күрсә дә, кул җитми"
},
{
"word": "күз салырга"
},
{
"word": "күз терәргә"
},
{
"word": "күз тияргә"
},
{
"word": "күз тотарга"
},
{
"word": "күз төшәргә"
},
{
"word": "күзләре ут кебек яна"
},
{
"word": "күз үлчәве белән"
},
{
"word": "күз җитәргә"
},
{
"word": "күзгә бәрелергә"
},
{
"word": "күзгә бәреп"
},
{
"word": "күзгә төртсәң күренмәс"
},
{
"word": "күзе ачык"
},
{
"word": "күзе белән ашый"
},
{
"word": "күзем күрмәсен иде"
},
{
"word": "күзем чәчрәп чыксын!"
},
{
"word": "күземнән югал!"
},
{
"word": "күзен ачарга"
},
{
"word": "күзен кан баскан"
},
{
"word": "күзләрен тозландырып"
},
{
"word": "күзне текәргә"
}
],
"etymology_text": "От пратюркск. *göŕ / *köŕ «глаз; зрение», от которой в числе прочего произошли: др.-тюрк. köz «глаз», башк. күҙ, кр.-тат. köz, карач.-балк. кёз, каракалп. koʻz, кумыкск. гёз, ногайск. коьз, казахск., кирг. көз, южн.-алтайск., шорск. кӧс, османск. گوز (göz), тур., азерб., гагаузск., туркм. göz, узб. koʻz (кўз), уйгурск. كۆز (köz), тат. күз (küz), чувашск. куҫ и др.",
"forms": [
{
"form": "күз",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләр",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "күзнең",
"tags": [
"possessive",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләрнең",
"tags": [
"possessive",
"plural"
]
},
{
"form": "күзгә",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләргә",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "күзне",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләрне",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "күздә",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләрдә",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "күздән",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "күзләрдән",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "күзем",
"tags": [
"first-person",
"singular"
]
},
{
"form": "күзебез",
"tags": [
"first-person",
"plural"
]
},
{
"form": "күзең",
"tags": [
"second-person",
"singular"
]
},
{
"form": "күзегез",
"tags": [
"second-person",
"plural"
]
},
{
"form": "күзе",
"tags": [
"third-person",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләре",
"tags": [
"third-person",
"plural"
]
}
],
"hyphenations": [
{
"parts": [
"күз"
]
}
],
"lang": "Татарский",
"lang_code": "tt",
"pos": "noun",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзлек"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтеш"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтү"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтче"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтүче"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтчелек"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтүчәнлек"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "күзсез"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "күзләргә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "күзәтергә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "күзегергә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство"
],
"tags": [
"adverb"
],
"word": "күзгә-күз"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Анатомические термины/tt",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"examples": [
{
"author": "Институт Перевода Библии",
"bold_text_offsets": [
[
13,
16
]
],
"bold_translation_offsets": [
[
39,
42
],
[
46,
49
]
],
"date": "2001",
"ref": "Институт Перевода Библии, «Изге Язма», Евангелие от Матфея 5:38, 2001 г. [ИПБ]",
"source": "ИПБ",
"text": "Сез „Күзгә – күз“ һәм „тешкә – теш“ диелгәнне ишеттегез.",
"title": "Изге Язма",
"translation": "Вы слышали, что сказано: «око за око и зуб за зуб»."
}
],
"glosses": [
"глаз, око (глазной)"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-PGEpJAlw",
"topics": [
"medicine"
]
},
{
"glosses": [
"зрение (зрительный)"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-zvdcKVcM"
},
{
"glosses": [
"взгляд, взор"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-3lk2-rqv"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Выражения с переносным значением/tt",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"glosses": [
"внимание, глаза"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-2hJ2~Fwe",
"tags": [
"figuratively"
]
},
{
"glosses": [
"петля, ячея (напр., в сетях)"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-kkgc~hpS"
},
{
"glosses": [
"ушко (иголки)"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-w6ilXTy~"
},
{
"glosses": [
"глазок (в двери)"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-aYSMwMVP"
},
{
"glosses": [
"глазок (картофеля)"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-YXK8AsB3"
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Разговорные выражения/tt",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"glosses": [
"очко (в карточной игре)"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-zMXy1Ep0",
"tags": [
"colloquial"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Выражения с переносным значением/tt",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"glosses": [
"полынья"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-eFZnRFHw",
"tags": [
"figuratively"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Выражения с переносным значением/tt",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"glosses": [
"поры (в выпеченном хлебе)"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-A3C6yNyf",
"tags": [
"figuratively"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Выражения с переносным значением/tt",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Разговорные выражения/tt",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"glosses": [
"в зн. нареч. күзеннән: доверху, до краёв"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-unkecYXE",
"tags": [
"colloquial",
"figuratively"
]
},
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Выражения с переносным значением/tt",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Разговорные выражения/tt",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"glosses": [
"в зн. нареч. күзгә: по внешнему виду, со стороны"
],
"id": "ru-күз-tt-noun-eE~ZYIW6",
"tags": [
"colloquial",
"figuratively"
]
}
],
"word": "күз"
}
{
"categories": [
"Викисловарь:Статьи с межъязыковой омонимией/4",
"Глаз/tt",
"Зрение/tt",
"Слова из 3 букв/tt",
"Татарские существительные",
"Татарский язык"
],
"derived": [
{
"word": "күз агы"
},
{
"word": "күз алдында"
},
{
"word": "күз алмасы"
},
{
"word": "күз буарга"
},
{
"word": "күз буучы"
},
{
"word": "күз бәйләш"
},
{
"word": "күз врачы"
},
{
"word": "күз кабагы"
},
{
"word": "күз карасы"
},
{
"word": "күз карашы"
},
{
"word": "күз кысарга"
},
{
"word": "күз чокыры"
},
{
"word": "күз үләне"
},
{
"word": "күз агым"
},
{
"word": "күз алдында тотарга"
},
{
"word": "күз алмаска"
},
{
"word": "күз алышырга"
},
{
"word": "күз ачкысыз"
},
{
"word": "күз ачып йомганчы"
},
{
"word": "күз ачырмаска"
},
{
"word": "күз буярга"
},
{
"word": "күз бәйләнергә"
},
{
"word": "күз дә йоммыйча"
},
{
"word": "күз карасы кебек саклау"
},
{
"word": "күз күргән"
},
{
"word": "күз күрсә дә, кул җитми"
},
{
"word": "күз салырга"
},
{
"word": "күз терәргә"
},
{
"word": "күз тияргә"
},
{
"word": "күз тотарга"
},
{
"word": "күз төшәргә"
},
{
"word": "күзләре ут кебек яна"
},
{
"word": "күз үлчәве белән"
},
{
"word": "күз җитәргә"
},
{
"word": "күзгә бәрелергә"
},
{
"word": "күзгә бәреп"
},
{
"word": "күзгә төртсәң күренмәс"
},
{
"word": "күзе ачык"
},
{
"word": "күзе белән ашый"
},
{
"word": "күзем күрмәсен иде"
},
{
"word": "күзем чәчрәп чыксын!"
},
{
"word": "күземнән югал!"
},
{
"word": "күзен ачарга"
},
{
"word": "күзен кан баскан"
},
{
"word": "күзләрен тозландырып"
},
{
"word": "күзне текәргә"
}
],
"etymology_text": "От пратюркск. *göŕ / *köŕ «глаз; зрение», от которой в числе прочего произошли: др.-тюрк. köz «глаз», башк. күҙ, кр.-тат. köz, карач.-балк. кёз, каракалп. koʻz, кумыкск. гёз, ногайск. коьз, казахск., кирг. көз, южн.-алтайск., шорск. кӧс, османск. گوز (göz), тур., азерб., гагаузск., туркм. göz, узб. koʻz (кўз), уйгурск. كۆز (köz), тат. күз (küz), чувашск. куҫ и др.",
"forms": [
{
"form": "күз",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләр",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "күзнең",
"tags": [
"possessive",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләрнең",
"tags": [
"possessive",
"plural"
]
},
{
"form": "күзгә",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләргә",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "күзне",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләрне",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "күздә",
"tags": [
"locative",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләрдә",
"tags": [
"locative",
"plural"
]
},
{
"form": "күздән",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"singular"
]
},
{
"form": "күзләрдән",
"raw_tags": [
"Исх."
],
"tags": [
"plural"
]
},
{
"form": "күзем",
"tags": [
"first-person",
"singular"
]
},
{
"form": "күзебез",
"tags": [
"first-person",
"plural"
]
},
{
"form": "күзең",
"tags": [
"second-person",
"singular"
]
},
{
"form": "күзегез",
"tags": [
"second-person",
"plural"
]
},
{
"form": "күзе",
"tags": [
"third-person",
"singular"
]
},
{
"form": "күзләре",
"tags": [
"third-person",
"plural"
]
}
],
"hyphenations": [
{
"parts": [
"күз"
]
}
],
"lang": "Татарский",
"lang_code": "tt",
"pos": "noun",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзлек"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтеш"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтү"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтче"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтүче"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтчелек"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"существительные"
],
"word": "күзәтүчәнлек"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "күзсез"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "күзләргә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "күзәтергә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"глаголы"
],
"word": "күзегергә"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство"
],
"tags": [
"adverb"
],
"word": "күзгә-күз"
}
],
"senses": [
{
"categories": [
"Анатомические термины/tt"
],
"examples": [
{
"author": "Институт Перевода Библии",
"bold_text_offsets": [
[
13,
16
]
],
"bold_translation_offsets": [
[
39,
42
],
[
46,
49
]
],
"date": "2001",
"ref": "Институт Перевода Библии, «Изге Язма», Евангелие от Матфея 5:38, 2001 г. [ИПБ]",
"source": "ИПБ",
"text": "Сез „Күзгә – күз“ һәм „тешкә – теш“ диелгәнне ишеттегез.",
"title": "Изге Язма",
"translation": "Вы слышали, что сказано: «око за око и зуб за зуб»."
}
],
"glosses": [
"глаз, око (глазной)"
],
"topics": [
"medicine"
]
},
{
"glosses": [
"зрение (зрительный)"
]
},
{
"glosses": [
"взгляд, взор"
]
},
{
"categories": [
"Выражения с переносным значением/tt"
],
"glosses": [
"внимание, глаза"
],
"tags": [
"figuratively"
]
},
{
"glosses": [
"петля, ячея (напр., в сетях)"
]
},
{
"glosses": [
"ушко (иголки)"
]
},
{
"glosses": [
"глазок (в двери)"
]
},
{
"glosses": [
"глазок (картофеля)"
]
},
{
"categories": [
"Разговорные выражения/tt"
],
"glosses": [
"очко (в карточной игре)"
],
"tags": [
"colloquial"
]
},
{
"categories": [
"Выражения с переносным значением/tt"
],
"glosses": [
"полынья"
],
"tags": [
"figuratively"
]
},
{
"categories": [
"Выражения с переносным значением/tt"
],
"glosses": [
"поры (в выпеченном хлебе)"
],
"tags": [
"figuratively"
]
},
{
"categories": [
"Выражения с переносным значением/tt",
"Разговорные выражения/tt"
],
"glosses": [
"в зн. нареч. күзеннән: доверху, до краёв"
],
"tags": [
"colloquial",
"figuratively"
]
},
{
"categories": [
"Выражения с переносным значением/tt",
"Разговорные выражения/tt"
],
"glosses": [
"в зн. нареч. күзгә: по внешнему виду, со стороны"
],
"tags": [
"colloquial",
"figuratively"
]
}
],
"word": "күз"
}
Download raw JSONL data for күз meaning in Татарский (7.3kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Татарский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-08-03 from the ruwiktionary dump dated 2025-07-21 using wiktextract (a681f8a and 3c020d2). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.