"чуваш" meaning in Русский

See чуваш in All languages combined, or Wiktionary

Noun

IPA: t͡ɕʊˈvaʂ [singular], t͡ɕʊˈvaʂɨ ~ t͡ɕʊvɐˈʂɨ [plural]
Etymology: От чувашск. чăваш, далее из неустановленной формы; сравнивают с пратюркск. *yabaĺč «мирный, спокойный». Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы. Forms: чува́ш [nominative, singular], чува́ши [nominative, plural], чуваши́ [nominative, plural], чува́ша [genitive, singular], чуваша́ [genitive, singular], чува́шей [genitive, plural], чуваше́й [genitive, plural], чува́шу [dative, singular], чувашу́ [dative, singular], чува́шам [dative, plural], чуваша́м [dative, plural], чува́ша [accusative, singular], чуваша́ [accusative, singular], чува́шей [accusative, plural], чуваше́й [accusative, plural], чува́шем [instrumental, singular], чувашо́м [instrumental, singular], чува́шами [instrumental, plural], чуваша́ми [instrumental, plural], чува́ше [prepositional, singular], чуваше́ [prepositional, singular], чува́шах [prepositional, plural], чуваша́х [prepositional, plural]
  1. представитель народности, составляющей коренное население Чувашии
    Sense id: ru-чуваш-ru-noun-QeFTxpKJ
The following are not (yet) sense-disambiguated
Synonyms: чувашин, чувашанин Hypernyms: представитель Related terms: Чувашия, чувашка, чувашский Translations: çuvash (Албанский), Chuvash (Английский), չուվաշ (Армянский), сыуаш (Башкирский), чуваш [masculine] (Белорусский), chuvaxo [masculine] (Галисийский), ჩუვაში (Грузинский), Suvaiseach [masculine] (Ирландский), chuvacho (Испанский), chuvasio (Испанский), ciuvascio (Итальянский), ciuvaš (Итальянский), txuvaixo (Каталанский), çuvaş (Крымскотатарский), čuvašs [masculine] (Латышский), čiuvašas [masculine] (Литовский), чуваш (Мокшанский), Tschuwasche (Немецкий), чуваш (Осетинский), чувашаг (Осетинский), Czuwasz (Польский), tchuvache [masculine] (Португальский), chuvaco [masculine] (Португальский), ciuvaș [masculine] (Румынский), Čuvaš (Словацкий), чуваш (Таджикский), чуваш (Татарский), чуаш (Татарский), чуваш (Тувинский), Çuvaş (Турецкий), чуваш (Удмуртский), chuvash (Узбекский), чуваш [masculine] (Украинский), tšuvassi (Финский), Tchouvache (Французский), суваш (Хакасский), чуваш (Чеченский), Čuvaš (Чешский), чăваш (Чувашский), tjuvasj (Шведский), ветьке (Эрзянский), ĉuvaŝo (Эсперанто), tšuvašš (Эстонский), чуваш (Якутский)
{
  "categories": [
    {
      "kind": "other",
      "name": "Мужской род/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Непроизводные слова/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Одушевлённые/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские лексемы",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские слова, тип морфемного строения R",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные, склонение 4a",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русские существительные, склонение 4b",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Русский язык",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова из 5 букв/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Слова чувашского происхождения/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    },
    {
      "kind": "other",
      "name": "Чуваши/ru",
      "parents": [],
      "source": "w"
    }
  ],
  "etymology_text": "От чувашск. чăваш, далее из неустановленной формы; сравнивают с пратюркск. *yabaĺč «мирный, спокойный». Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "forms": [
    {
      "form": "чува́ш",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́ши",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваши́",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́ша",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шей",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваше́й",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шу",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чувашу́",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шам",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́м",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́ша",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шей",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваше́й",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шем",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чувашо́м",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́ми",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́ше",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваше́",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́х",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "представитель"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Чувашия"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чувашка"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чувашский"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "А. С. Пушкин",
          "date": "1833",
          "ref": "А. С. Пушкин, «История Пугачёва», 1833 г. [НКРЯ]",
          "text": "Мордва, чуваши, черемисы перестали повиноваться русскому начальству.",
          "title": "История Пугачёва"
        }
      ],
      "glosses": [
        "представитель народности, составляющей коренное население Чувашии"
      ],
      "id": "ru-чуваш-ru-noun-QeFTxpKJ"
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "t͡ɕʊˈvaʂ",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "ipa": "t͡ɕʊˈvaʂɨ ~ t͡ɕʊvɐˈʂɨ",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "чувашин"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "чувашанин"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Албанский",
      "lang_code": "sq",
      "word": "çuvash"
    },
    {
      "lang": "Английский",
      "lang_code": "en",
      "word": "Chuvash"
    },
    {
      "lang": "Армянский",
      "lang_code": "hy",
      "word": "չուվաշ"
    },
    {
      "lang": "Башкирский",
      "lang_code": "ba",
      "word": "сыуаш"
    },
    {
      "lang": "Белорусский",
      "lang_code": "be",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "chuvaxo"
    },
    {
      "lang": "Грузинский",
      "lang_code": "ka",
      "word": "ჩუვაში"
    },
    {
      "lang": "Ирландский",
      "lang_code": "ga",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Suvaiseach"
    },
    {
      "lang": "Испанский",
      "lang_code": "es",
      "word": "chuvacho"
    },
    {
      "lang": "Испанский",
      "lang_code": "es",
      "word": "chuvasio"
    },
    {
      "lang": "Итальянский",
      "lang_code": "it",
      "word": "ciuvascio"
    },
    {
      "lang": "Итальянский",
      "lang_code": "it",
      "word": "ciuvaš"
    },
    {
      "lang": "Каталанский",
      "lang_code": "ca",
      "word": "txuvaixo"
    },
    {
      "lang": "Крымскотатарский",
      "lang_code": "crh",
      "word": "çuvaş"
    },
    {
      "lang": "Латышский",
      "lang_code": "lv",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "čuvašs"
    },
    {
      "lang": "Литовский",
      "lang_code": "lt",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "čiuvašas"
    },
    {
      "lang": "Мокшанский",
      "lang_code": "mdf",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Немецкий",
      "lang_code": "de",
      "word": "Tschuwasche"
    },
    {
      "lang": "Осетинский",
      "lang_code": "os",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Осетинский",
      "lang_code": "os",
      "word": "чувашаг"
    },
    {
      "lang": "Польский",
      "lang_code": "pl",
      "word": "Czuwasz"
    },
    {
      "lang": "Португальский",
      "lang_code": "pt",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "tchuvache"
    },
    {
      "lang": "Португальский",
      "lang_code": "pt",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "chuvaco"
    },
    {
      "lang": "Румынский",
      "lang_code": "ro",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "ciuvaș"
    },
    {
      "lang": "Словацкий",
      "lang_code": "sk",
      "word": "Čuvaš"
    },
    {
      "lang": "Таджикский",
      "lang_code": "tg",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Татарский",
      "lang_code": "tt",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Татарский",
      "lang_code": "tt",
      "word": "чуаш"
    },
    {
      "lang": "Тувинский",
      "lang_code": "tyv",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Турецкий",
      "lang_code": "tr",
      "word": "Çuvaş"
    },
    {
      "lang": "Удмуртский",
      "lang_code": "udm",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Узбекский",
      "lang_code": "uz",
      "word": "chuvash"
    },
    {
      "lang": "Украинский",
      "lang_code": "uk",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Финский",
      "lang_code": "fi",
      "word": "tšuvassi"
    },
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "word": "Tchouvache"
    },
    {
      "lang": "Хакасский",
      "lang_code": "kjh",
      "word": "суваш"
    },
    {
      "lang": "Чеченский",
      "lang_code": "ce",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "word": "Čuvaš"
    },
    {
      "lang": "Чувашский",
      "lang_code": "cv",
      "word": "чăваш"
    },
    {
      "lang": "Шведский",
      "lang_code": "sv",
      "word": "tjuvasj"
    },
    {
      "lang": "Эрзянский",
      "lang_code": "myv",
      "word": "ветьке"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "word": "ĉuvaŝo"
    },
    {
      "lang": "Эстонский",
      "lang_code": "et",
      "word": "tšuvašš"
    },
    {
      "lang": "Якутский",
      "lang_code": "sah",
      "word": "чуваш"
    }
  ],
  "word": "чуваш"
}
{
  "categories": [
    "Мужской род/ru",
    "Непроизводные слова/ru",
    "Одушевлённые/ru",
    "Русские лексемы",
    "Русские слова, тип морфемного строения R",
    "Русские существительные",
    "Русские существительные, склонение 4a",
    "Русские существительные, склонение 4b",
    "Русский язык",
    "Слова из 5 букв/ru",
    "Слова чувашского происхождения/ru",
    "Чуваши/ru"
  ],
  "etymology_text": "От чувашск. чăваш, далее из неустановленной формы; сравнивают с пратюркск. *yabaĺč «мирный, спокойный». Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
  "forms": [
    {
      "form": "чува́ш",
      "tags": [
        "nominative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́ши",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваши́",
      "tags": [
        "nominative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́ша",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́",
      "tags": [
        "genitive",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шей",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваше́й",
      "tags": [
        "genitive",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шу",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чувашу́",
      "tags": [
        "dative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шам",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́м",
      "tags": [
        "dative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́ша",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́",
      "tags": [
        "accusative",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шей",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваше́й",
      "tags": [
        "accusative",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шем",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чувашо́м",
      "tags": [
        "instrumental",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шами",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́ми",
      "tags": [
        "instrumental",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́ше",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваше́",
      "tags": [
        "prepositional",
        "singular"
      ]
    },
    {
      "form": "чува́шах",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    },
    {
      "form": "чуваша́х",
      "tags": [
        "prepositional",
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "hypernyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "представитель"
    }
  ],
  "lang": "Русский",
  "lang_code": "ru",
  "pos": "noun",
  "related": [
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "топонимы"
      ],
      "word": "Чувашия"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "существительные"
      ],
      "word": "чувашка"
    },
    {
      "raw_tags": [
        "Ближайшее родство",
        "прилагательные"
      ],
      "word": "чувашский"
    }
  ],
  "senses": [
    {
      "examples": [
        {
          "author": "А. С. Пушкин",
          "date": "1833",
          "ref": "А. С. Пушкин, «История Пугачёва», 1833 г. [НКРЯ]",
          "text": "Мордва, чуваши, черемисы перестали повиноваться русскому начальству.",
          "title": "История Пугачёва"
        }
      ],
      "glosses": [
        "представитель народности, составляющей коренное население Чувашии"
      ]
    }
  ],
  "sounds": [
    {
      "ipa": "t͡ɕʊˈvaʂ",
      "tags": [
        "singular"
      ]
    },
    {
      "ipa": "t͡ɕʊˈvaʂɨ ~ t͡ɕʊvɐˈʂɨ",
      "tags": [
        "plural"
      ]
    }
  ],
  "synonyms": [
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "чувашин"
    },
    {
      "sense_index": 1,
      "word": "чувашанин"
    }
  ],
  "tags": [
    "animate",
    "declension-2",
    "masculine"
  ],
  "translations": [
    {
      "lang": "Албанский",
      "lang_code": "sq",
      "word": "çuvash"
    },
    {
      "lang": "Английский",
      "lang_code": "en",
      "word": "Chuvash"
    },
    {
      "lang": "Армянский",
      "lang_code": "hy",
      "word": "չուվաշ"
    },
    {
      "lang": "Башкирский",
      "lang_code": "ba",
      "word": "сыуаш"
    },
    {
      "lang": "Белорусский",
      "lang_code": "be",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Галисийский",
      "lang_code": "gl",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "chuvaxo"
    },
    {
      "lang": "Грузинский",
      "lang_code": "ka",
      "word": "ჩუვაში"
    },
    {
      "lang": "Ирландский",
      "lang_code": "ga",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "Suvaiseach"
    },
    {
      "lang": "Испанский",
      "lang_code": "es",
      "word": "chuvacho"
    },
    {
      "lang": "Испанский",
      "lang_code": "es",
      "word": "chuvasio"
    },
    {
      "lang": "Итальянский",
      "lang_code": "it",
      "word": "ciuvascio"
    },
    {
      "lang": "Итальянский",
      "lang_code": "it",
      "word": "ciuvaš"
    },
    {
      "lang": "Каталанский",
      "lang_code": "ca",
      "word": "txuvaixo"
    },
    {
      "lang": "Крымскотатарский",
      "lang_code": "crh",
      "word": "çuvaş"
    },
    {
      "lang": "Латышский",
      "lang_code": "lv",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "čuvašs"
    },
    {
      "lang": "Литовский",
      "lang_code": "lt",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "čiuvašas"
    },
    {
      "lang": "Мокшанский",
      "lang_code": "mdf",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Немецкий",
      "lang_code": "de",
      "word": "Tschuwasche"
    },
    {
      "lang": "Осетинский",
      "lang_code": "os",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Осетинский",
      "lang_code": "os",
      "word": "чувашаг"
    },
    {
      "lang": "Польский",
      "lang_code": "pl",
      "word": "Czuwasz"
    },
    {
      "lang": "Португальский",
      "lang_code": "pt",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "tchuvache"
    },
    {
      "lang": "Португальский",
      "lang_code": "pt",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "chuvaco"
    },
    {
      "lang": "Румынский",
      "lang_code": "ro",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "ciuvaș"
    },
    {
      "lang": "Словацкий",
      "lang_code": "sk",
      "word": "Čuvaš"
    },
    {
      "lang": "Таджикский",
      "lang_code": "tg",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Татарский",
      "lang_code": "tt",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Татарский",
      "lang_code": "tt",
      "word": "чуаш"
    },
    {
      "lang": "Тувинский",
      "lang_code": "tyv",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Турецкий",
      "lang_code": "tr",
      "word": "Çuvaş"
    },
    {
      "lang": "Удмуртский",
      "lang_code": "udm",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Узбекский",
      "lang_code": "uz",
      "word": "chuvash"
    },
    {
      "lang": "Украинский",
      "lang_code": "uk",
      "tags": [
        "masculine"
      ],
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Финский",
      "lang_code": "fi",
      "word": "tšuvassi"
    },
    {
      "lang": "Французский",
      "lang_code": "fr",
      "word": "Tchouvache"
    },
    {
      "lang": "Хакасский",
      "lang_code": "kjh",
      "word": "суваш"
    },
    {
      "lang": "Чеченский",
      "lang_code": "ce",
      "word": "чуваш"
    },
    {
      "lang": "Чешский",
      "lang_code": "cs",
      "word": "Čuvaš"
    },
    {
      "lang": "Чувашский",
      "lang_code": "cv",
      "word": "чăваш"
    },
    {
      "lang": "Шведский",
      "lang_code": "sv",
      "word": "tjuvasj"
    },
    {
      "lang": "Эрзянский",
      "lang_code": "myv",
      "word": "ветьке"
    },
    {
      "lang": "Эсперанто",
      "lang_code": "eo",
      "raw_tags": [
        "искусственный язык"
      ],
      "word": "ĉuvaŝo"
    },
    {
      "lang": "Эстонский",
      "lang_code": "et",
      "word": "tšuvašš"
    },
    {
      "lang": "Якутский",
      "lang_code": "sah",
      "word": "чуваш"
    }
  ],
  "word": "чуваш"
}

Download raw JSONL data for чуваш meaning in Русский (7.0kB)


This page is a part of the kaikki.org machine-readable Русский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-11-06 from the ruwiktionary dump dated 2024-10-20 using wiktextract (fbeafe8 and 7f03c9b). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.

If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.