See изумруд in All languages combined, or Wiktionary
{ "categories": [ { "kind": "other", "name": "Драгоценные камни/ru", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Зелёный цвет/ru", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Мужской род/ru", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Неодушевлённые/ru", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русские лексемы", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русские слова, тип морфемного строения R", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русские существительные", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русские существительные, склонение 1a", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Русский язык", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Слова из 7 букв/ru", "parents": [], "source": "w" } ], "etymology_text": "Происходит от перс.-араб. zumurrud из греч. σμάραγδος, далее из семитск. Др.-русск. изумрутъ, с 1462 г. в грам., позднее у Бориса Годунова, Котошихина и др. Заимств. через тур. zümrüt — то же. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.", "forms": [ { "form": "изумру́д", "tags": [ "nominative", "singular" ] }, { "form": "изумру́ды", "tags": [ "nominative", "plural" ] }, { "form": "изумру́да", "tags": [ "genitive", "singular" ] }, { "form": "изумру́дов", "tags": [ "genitive", "plural" ] }, { "form": "изумру́ду", "tags": [ "dative", "singular" ] }, { "form": "изумру́дам", "tags": [ "dative", "plural" ] }, { "form": "изумру́д", "tags": [ "accusative", "singular" ] }, { "form": "изумру́ды", "tags": [ "accusative", "plural" ] }, { "form": "изумру́дом", "tags": [ "instrumental", "singular" ] }, { "form": "изумру́дами", "tags": [ "instrumental", "plural" ] }, { "form": "изумру́де", "tags": [ "prepositional", "singular" ] }, { "form": "изумру́дах", "tags": [ "prepositional", "plural" ] } ], "hypernyms": [ { "sense_index": 1, "word": "драгоценный камень" }, { "sense_index": 1, "word": "берилл" } ], "lang": "Русский", "lang_code": "ru", "pos": "noun", "senses": [ { "examples": [ { "author": "А. К. Толстой", "date": "1842–1862", "ref": "А. К. Толстой, «Князь Серебряный», 1842–1862 гг. [НКРЯ]", "text": "Посох и колпак, украшенный большим изумрудом, лежали перед царём на столе.", "title": "Князь Серебряный" } ], "glosses": [ "драгоценный камень, прозрачная разновидность берилла с травянисто-зелёной окраской" ], "id": "ru-изумруд-ru-noun-rpCEEpmh", "raw_glosses": [ "ювел. драгоценный камень, прозрачная разновидность берилла с травянисто-зелёной окраской" ], "topics": [ "jewelry" ] }, { "examples": [ { "author": "Н. С. Лесков", "date": "1873", "ref": "Н. С. Лесков, «Очарованный странник», 1873 г. [НКРЯ]", "text": "— Ты бы, — говорит, — изумруд мой яхонтовый, куда-нибудь поехал, прогулялся, что тебе со мною сидеть; я проста, неучёная.", "title": "Очарованный странник" } ], "glosses": [ "то же, что драгоценный" ], "id": "ru-изумруд-ru-noun-vb~xYfYA", "raw_glosses": [ "перен., разг. то же, что драгоценный" ], "tags": [ "colloquial", "figuratively" ] } ], "sounds": [ { "audio": "LL-Q7737 (rus)-Rominf-изумруд.wav", "ipa": "ɪzʊmˈrut", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a6/LL-Q7737_(rus)-Rominf-изумруд.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-изумруд.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a6/LL-Q7737_(rus)-Rominf-изумруд.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-изумруд.wav.ogg", "tags": [ "singular" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q7737 (rus)-Rominf-изумруд.wav" }, { "ipa": "ɪzʊmˈrudɨ", "tags": [ "plural" ] } ], "synonyms": [ { "sense_index": 1, "tags": [ "obsolete" ], "word": "смарагд" } ], "tags": [ "declension-2", "inanimate", "masculine" ], "translations": [ { "lang": "Абхазский", "lang_code": "ab", "word": "аизумруд" }, { "lang": "Аварский", "lang_code": "av", "word": "зумруд" }, { "lang": "Агульский", "lang_code": "agx", "word": "зумруд" }, { "lang": "Адыгейский", "lang_code": "ady", "word": "налкъут" }, { "lang": "Азербайджанский", "lang_code": "az", "word": "zümrüd" }, { "lang": "Албанский", "lang_code": "sq", "tags": [ "masculine" ], "word": "smerald" }, { "lang": "Амхарский", "lang_code": "am", "word": "አረንጓዴ ዕንቍ" }, { "lang": "Английский", "lang_code": "en", "word": "emerald" }, { "lang": "Арабский", "lang_code": "ar", "roman": "zumurrud", "tags": [ "masculine" ], "word": "زمرد" }, { "lang": "Арагонский", "lang_code": "an", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Армянский", "lang_code": "hy", "roman": "zmruxt", "word": "զմրուխտ" }, { "lang": "Ассамский", "lang_code": "asm", "word": "পান্না" }, { "lang": "Ассамский", "lang_code": "asm", "word": "মৰকত" }, { "lang": "Астурийский", "lang_code": "ast", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Африкаанс", "lang_code": "af", "word": "smarag" }, { "lang": "Баварский", "lang_code": "bar", "tags": [ "masculine" ], "word": "Smarogt" }, { "lang": "Балийский", "lang_code": "ban", "word": "zamrud" }, { "lang": "Бамбара", "lang_code": "bm", "word": "emɛridi" }, { "lang": "Баскский", "lang_code": "eu", "word": "esmeralda" }, { "lang": "Башкирский", "lang_code": "ba", "word": "зөбәржәт" }, { "lang": "Белорусский", "lang_code": "be", "tags": [ "masculine" ], "word": "ізумруд" }, { "lang": "Бенгальский", "lang_code": "bn", "word": "পান্না" }, { "lang": "Бирманский", "lang_code": "my", "roman": "mra.", "word": "မြ" }, { "lang": "Болгарский", "lang_code": "bg", "tags": [ "masculine" ], "word": "изумруд" }, { "lang": "Боснийский", "lang_code": "bs", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Бретонский", "lang_code": "br", "tags": [ "feminine" ], "word": "emrodenn" }, { "lang": "Бугийский", "lang_code": "bug", "word": "zamrud" }, { "lang": "Бурятский", "lang_code": "bua", "word": "номин" }, { "lang": "Валлийский", "lang_code": "cy", "tags": [ "masculine" ], "word": "emrallt" }, { "lang": "Валлонский", "lang_code": "wa", "tags": [ "feminine" ], "word": "èmerôde" }, { "lang": "Варайский", "lang_code": "war", "word": "esmeralda" }, { "lang": "Венгерский", "lang_code": "hu", "word": "smaragd" }, { "lang": "Венетский", "lang_code": "vec", "tags": [ "masculine" ], "word": "smeraldo" }, { "lang": "Верхнелужицкий", "lang_code": "hsb", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Волапюк", "lang_code": "vo", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "smaragoin" }, { "lang": "Вьетнамский", "lang_code": "vi", "word": "ngọc bích" }, { "lang": "Вьетнамский", "lang_code": "vi", "word": "ngọc lục bảo" }, { "lang": "Гавайский", "lang_code": "haw", "word": "ʻemelala" }, { "lang": "Гагаузский", "lang_code": "gag", "word": "zümrüt" }, { "lang": "Гаитянский", "lang_code": "ht", "word": "emwòd" }, { "lang": "Галисийский", "lang_code": "gl", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Грабар", "lang_code": "xcl", "word": "զմրուխտ" }, { "lang": "Греческий", "lang_code": "el", "tags": [ "neuter" ], "word": "σμαράγδι" }, { "lang": "Грузинский", "lang_code": "ka", "roman": "zurmuxṭi", "word": "ზურმუხტი" }, { "lang": "Гуджарати", "lang_code": "gu", "word": "પન્ના" }, { "lang": "Гэльский", "lang_code": "gd", "tags": [ "feminine" ], "word": "smàrag" }, { "lang": "Даргинский", "lang_code": "dar", "word": "зумруд" }, { "lang": "Дари", "lang_code": "prs", "word": "زمرد" }, { "lang": "Датский", "lang_code": "da", "raw_tags": [ "общ." ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Древнегреческий", "lang_code": "grc", "raw_tags": [ "мёртвый язык" ], "tags": [ "masculine" ], "word": "σμάραγδος" }, { "lang": "Древнегреческий", "lang_code": "grc", "tags": [ "masculine" ], "word": "μάραγδος" }, { "lang": "Иврит", "lang_code": "he", "roman": "bareket", "tags": [ "feminine" ], "word": "ברקת" }, { "lang": "Идиш", "lang_code": "yi", "roman": "smaragd", "tags": [ "masculine" ], "word": "סמאַראַגד" }, { "lang": "Идиш", "lang_code": "yi", "roman": "shmorak", "tags": [ "masculine" ], "word": "שמאָראַק" }, { "lang": "Идо", "lang_code": "io", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "smeraldo" }, { "lang": "Индонезийский", "lang_code": "id", "word": "zamrud" }, { "lang": "Интерлингва", "lang_code": "ia", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "esmeraldo" }, { "lang": "Интерлингве", "lang_code": "ie", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "smeralde" }, { "lang": "Ирландский", "lang_code": "ga", "tags": [ "feminine" ], "word": "smaragaid" }, { "lang": "Исландский", "lang_code": "is", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragður" }, { "lang": "Испанский", "lang_code": "es", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Итальянский", "lang_code": "it", "tags": [ "masculine" ], "word": "smeraldo" }, { "lang": "Кабардино-черкесский", "lang_code": "kbd", "word": "налкъут удзыфэ" }, { "lang": "Кабийе", "lang_code": "kbp", "word": "emeroodi" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "зүмірет" }, { "lang": "Калмыцкий", "lang_code": "xal", "word": "марһад" }, { "lang": "Каннада", "lang_code": "kn", "roman": "marakatavu", "word": "ಮರಕತವು" }, { "lang": "Каннада", "lang_code": "kn", "word": "ಮರಕತ" }, { "lang": "Каракалпакский", "lang_code": "kaa", "word": "zúmret" }, { "lang": "Карачаево-балкарский", "lang_code": "krc", "word": "накъут" }, { "lang": "Каталанский", "lang_code": "ca", "tags": [ "feminine" ], "word": "maragda" }, { "lang": "Кашубский", "lang_code": "csb", "tags": [ "masculine" ], "word": "szmaragd" }, { "lang": "Кечуа", "lang_code": "qu", "word": "q'umir umiña" }, { "lang": "Киргизский", "lang_code": "ky", "word": "изумруд" }, { "lang": "Киргизский", "lang_code": "ky", "word": "зумурут" }, { "lang": "Китайский", "lang_code": "zh", "roman": "lǜbǎoshí", "tags": [ "traditional" ], "word": "綠寶石" }, { "lang": "Китайский", "lang_code": "zh", "tags": [ "simplified" ], "word": "绿宝石" }, { "lang": "Корейский", "lang_code": "ko", "word": "에메랄드" }, { "lang": "Крымскотатарский", "lang_code": "crh", "word": "zumrut" }, { "lang": "Кумыкский", "lang_code": "kum", "word": "зумрут" }, { "lang": "Курдский", "lang_code": "ku", "tags": [ "masculine" ], "word": "zimrûd" }, { "lang": "Курдский", "lang_code": "ku", "tags": [ "masculine" ], "word": "zumrûd" }, { "lang": "Кхмерский", "lang_code": "km", "roman": "mĕəʼrĕəʼkɑt", "word": "មរកត" }, { "lang": "Лакский", "lang_code": "lbe", "word": "зумруд" }, { "lang": "Лаосский", "lang_code": "lo", "roman": "kwǣ mǭ la kot", "word": "ແກ້ວມໍລະກົດ" }, { "lang": "Латинский", "lang_code": "la", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragdus" }, { "lang": "Латышский", "lang_code": "lv", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragds" }, { "lang": "Лезгинский", "lang_code": "lez", "word": "зумруд" }, { "lang": "Литовский", "lang_code": "lt", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragdas" }, { "lang": "Ложбан", "lang_code": "jbo", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "ri'ojme" }, { "lang": "Люксембургский", "lang_code": "lb", "tags": [ "masculine" ], "word": "Smaragd" }, { "lang": "Македонский", "lang_code": "mk", "tags": [ "masculine" ], "word": "смарагд" }, { "lang": "Малагасийский", "lang_code": "mg", "word": "emeraoda" }, { "lang": "Малайский", "lang_code": "ms", "word": "zamrud" }, { "lang": "Малаялам", "lang_code": "ml", "roman": "maratakam", "word": "മരതകം" }, { "lang": "Мальтийский", "lang_code": "mt", "tags": [ "masculine" ], "word": "żmerald" }, { "lang": "Маори", "lang_code": "mi", "word": "emerara" }, { "lang": "Маратхи", "lang_code": "mr", "word": "पाचू" }, { "lang": "Марийский", "lang_code": "chm", "word": "изумруд" }, { "lang": "Мегрельский", "lang_code": "xmf", "roman": "zurmuxṭi", "word": "ზურმუხტი" }, { "lang": "Мокшанский", "lang_code": "mdf", "word": "изумруд" }, { "lang": "Молдавский", "lang_code": "mo", "tags": [ "neuter" ], "word": "смаралд" }, { "lang": "Монгольский", "lang_code": "mn", "word": "маргад" }, { "lang": "Мэнский", "lang_code": "gv", "word": "smaragaid" }, { "lang": "Науатль", "lang_code": "nah", "word": "quetzalitztli" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "tags": [ "masculine" ], "word": "Smaragd" }, { "lang": "Нидерландский", "lang_code": "nl", "word": "smaragd" }, { "lang": "Нижнелужицкий", "lang_code": "dsb", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Ногайский", "lang_code": "nog", "word": "зуьбаржат" }, { "lang": "Норвежский", "lang_code": "no", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Окситанский", "lang_code": "oc", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Ория", "lang_code": "or", "word": "ମରକତ" }, { "lang": "Оромо", "lang_code": "om", "word": "emeraaldii" }, { "lang": "Осетинский", "lang_code": "os", "word": "изумруд" }, { "lang": "Пали", "lang_code": "pi", "word": "marakata" }, { "lang": "Панджаби", "lang_code": "pa", "word": "ਪੰਨਾ" }, { "lang": "Папьяменту", "lang_code": "pap", "word": "esmeralda" }, { "lang": "Персидский", "lang_code": "fa", "roman": "zomorrod", "word": "زمرد" }, { "lang": "Польский", "lang_code": "pl", "tags": [ "masculine" ], "word": "szmaragd" }, { "lang": "Португальский", "lang_code": "pt", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Пушту", "lang_code": "ps", "roman": "zamurrúd", "tags": [ "masculine" ], "word": "زمرد" }, { "lang": "Пьемонтский", "lang_code": "pms", "tags": [ "masculine" ], "word": "smerald" }, { "lang": "Ретороманский", "lang_code": "rm", "word": "smaragd" }, { "lang": "Румынский", "lang_code": "ro", "tags": [ "neuter" ], "word": "smarald" }, { "lang": "Рутульский", "lang_code": "rut", "word": "зымрытӏ" }, { "lang": "Санскрит", "lang_code": "sa", "roman": "marakata", "tags": [ "neuter" ], "word": "मरकत" }, { "lang": "Сванский", "lang_code": "sva", "roman": "zurmixṭû", "word": "ზურმიხტუ̂" }, { "lang": "Себуано", "lang_code": "ceb", "word": "esmeralda" }, { "lang": "Сербский", "lang_code": "sr", "tags": [ "Cyrillic", "masculine" ], "word": "смарагд" }, { "lang": "Сербский", "lang_code": "sr", "tags": [ "Latin", "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Сингальский", "lang_code": "si", "roman": "garudapaşanaya", "word": "ගරුඩපාෂාණය" }, { "lang": "Синдхи", "lang_code": "sd", "word": "زمرد" }, { "lang": "Сирийский", "lang_code": "syc", "tags": [ "masculine" ], "word": "ܙܡܪܓܕܐ" }, { "lang": "Сицилийский", "lang_code": "scn", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaraudu" }, { "lang": "Словацкий", "lang_code": "sk", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Словенский", "lang_code": "sl", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Сольресоль", "lang_code": "sol", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "lalasire" }, { "lang": "Сомалийский", "lang_code": "so", "word": "sumurud" }, { "lang": "Суахили", "lang_code": "sw", "word": "zumaridi" }, { "lang": "Сунданский", "lang_code": "su", "word": "zamrud" }, { "lang": "Тагальский", "lang_code": "tl", "word": "samrud" }, { "lang": "Таджикский", "lang_code": "tg", "word": "зумуррад" }, { "lang": "Тайский", "lang_code": "th", "roman": "marakot", "word": "มรกต" }, { "lang": "Тамильский", "lang_code": "ta", "roman": "marahatam", "word": "மரகதம்" }, { "lang": "Татарский", "lang_code": "tt", "word": "зөбәрҗәт" }, { "lang": "Татарский", "lang_code": "tt", "tags": [ "Latin" ], "word": "zöbärcät" }, { "lang": "Телугу", "lang_code": "te", "roman": "paçça", "word": "పచ్చ" }, { "lang": "Телугу", "lang_code": "te", "roman": "marakatamu", "word": "మరకతము" }, { "lang": "Тибетский", "lang_code": "bo", "roman": "mar gad", "word": "མར་གད" }, { "lang": "Тибетский", "lang_code": "bo", "roman": "marge", "word": "མརྒད་" }, { "lang": "Ток-писин", "lang_code": "tpi", "word": "emeral" }, { "lang": "Тувинский", "lang_code": "tyv", "word": "изумруд" }, { "lang": "Турецкий", "lang_code": "tr", "word": "zümrüt" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "zümerret" }, { "lang": "Убыхский", "lang_code": "uby", "raw_tags": [ "мёртвый язык" ], "word": "зуруԯ" }, { "lang": "Удмуртский", "lang_code": "udm", "word": "изумруд" }, { "lang": "Узбекский", "lang_code": "uz", "word": "zumrad" }, { "lang": "Уйгурский", "lang_code": "ug", "roman": "zumret", "word": "زۇمرەت" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "tags": [ "masculine" ], "word": "смарагд" }, { "lang": "Урду", "lang_code": "ur", "word": "زمرد" }, { "lang": "Фарерский", "lang_code": "fo", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragdur" }, { "lang": "Финский", "lang_code": "fi", "word": "smaragdi" }, { "lang": "Французский", "lang_code": "fr", "tags": [ "feminine" ], "word": "émeraude" }, { "lang": "Фризский", "lang_code": "fy", "raw_tags": [ "общ." ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Фриульский", "lang_code": "fur", "tags": [ "masculine" ], "word": "smeralt" }, { "lang": "Фриульский", "lang_code": "fur", "tags": [ "masculine" ], "word": "smerald" }, { "lang": "Хауса", "lang_code": "ha", "tags": [ "masculine" ], "word": "zumurrudu" }, { "lang": "Хинди", "lang_code": "hi", "roman": "panna", "word": "पन्ना" }, { "lang": "Хинди", "lang_code": "hi", "roman": "markat", "word": "मरकत" }, { "lang": "Хорватский", "lang_code": "hr", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Цыганский", "lang_code": "rom", "word": "мирикло" }, { "lang": "Цыганский", "lang_code": "rom", "word": "miriklo" }, { "lang": "Чероки", "lang_code": "chr", "roman": "emila", "word": "ᎡᎻᎳ" }, { "lang": "Чеченский", "lang_code": "ce", "word": "изумруд" }, { "lang": "Чешский", "lang_code": "cs", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Чувашский", "lang_code": "cv", "word": "изумруд" }, { "lang": "Шведский", "lang_code": "sv", "raw_tags": [ "общ." ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Шотландский", "lang_code": "sco", "word": "emerant" }, { "lang": "Эрзянский", "lang_code": "myv", "word": "изумруд" }, { "lang": "Эсперанто", "lang_code": "eo", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "smeraldo" }, { "lang": "Эстонский", "lang_code": "et", "word": "smaragd" }, { "lang": "Яванский", "lang_code": "jv", "word": "jamrud" }, { "lang": "Яванский", "lang_code": "jv", "word": "jumerud" }, { "lang": "Якутский", "lang_code": "sah", "word": "изумруд" }, { "lang": "Японский", "lang_code": "ja", "roman": "emerarudo", "word": "エメラルド" } ], "word": "изумруд" }
{ "categories": [ "Драгоценные камни/ru", "Зелёный цвет/ru", "Мужской род/ru", "Неодушевлённые/ru", "Русские лексемы", "Русские слова, тип морфемного строения R", "Русские существительные", "Русские существительные, склонение 1a", "Русский язык", "Слова из 7 букв/ru" ], "etymology_text": "Происходит от перс.-араб. zumurrud из греч. σμάραγδος, далее из семитск. Др.-русск. изумрутъ, с 1462 г. в грам., позднее у Бориса Годунова, Котошихина и др. Заимств. через тур. zümrüt — то же. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.", "forms": [ { "form": "изумру́д", "tags": [ "nominative", "singular" ] }, { "form": "изумру́ды", "tags": [ "nominative", "plural" ] }, { "form": "изумру́да", "tags": [ "genitive", "singular" ] }, { "form": "изумру́дов", "tags": [ "genitive", "plural" ] }, { "form": "изумру́ду", "tags": [ "dative", "singular" ] }, { "form": "изумру́дам", "tags": [ "dative", "plural" ] }, { "form": "изумру́д", "tags": [ "accusative", "singular" ] }, { "form": "изумру́ды", "tags": [ "accusative", "plural" ] }, { "form": "изумру́дом", "tags": [ "instrumental", "singular" ] }, { "form": "изумру́дами", "tags": [ "instrumental", "plural" ] }, { "form": "изумру́де", "tags": [ "prepositional", "singular" ] }, { "form": "изумру́дах", "tags": [ "prepositional", "plural" ] } ], "hypernyms": [ { "sense_index": 1, "word": "драгоценный камень" }, { "sense_index": 1, "word": "берилл" } ], "lang": "Русский", "lang_code": "ru", "pos": "noun", "senses": [ { "examples": [ { "author": "А. К. Толстой", "date": "1842–1862", "ref": "А. К. Толстой, «Князь Серебряный», 1842–1862 гг. [НКРЯ]", "text": "Посох и колпак, украшенный большим изумрудом, лежали перед царём на столе.", "title": "Князь Серебряный" } ], "glosses": [ "драгоценный камень, прозрачная разновидность берилла с травянисто-зелёной окраской" ], "raw_glosses": [ "ювел. драгоценный камень, прозрачная разновидность берилла с травянисто-зелёной окраской" ], "topics": [ "jewelry" ] }, { "examples": [ { "author": "Н. С. Лесков", "date": "1873", "ref": "Н. С. Лесков, «Очарованный странник», 1873 г. [НКРЯ]", "text": "— Ты бы, — говорит, — изумруд мой яхонтовый, куда-нибудь поехал, прогулялся, что тебе со мною сидеть; я проста, неучёная.", "title": "Очарованный странник" } ], "glosses": [ "то же, что драгоценный" ], "raw_glosses": [ "перен., разг. то же, что драгоценный" ], "tags": [ "colloquial", "figuratively" ] } ], "sounds": [ { "audio": "LL-Q7737 (rus)-Rominf-изумруд.wav", "ipa": "ɪzʊmˈrut", "mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a6/LL-Q7737_(rus)-Rominf-изумруд.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-изумруд.wav.mp3", "ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/a/a6/LL-Q7737_(rus)-Rominf-изумруд.wav/LL-Q7737_(rus)-Rominf-изумруд.wav.ogg", "tags": [ "singular" ], "wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q7737 (rus)-Rominf-изумруд.wav" }, { "ipa": "ɪzʊmˈrudɨ", "tags": [ "plural" ] } ], "synonyms": [ { "sense_index": 1, "tags": [ "obsolete" ], "word": "смарагд" } ], "tags": [ "declension-2", "inanimate", "masculine" ], "translations": [ { "lang": "Абхазский", "lang_code": "ab", "word": "аизумруд" }, { "lang": "Аварский", "lang_code": "av", "word": "зумруд" }, { "lang": "Агульский", "lang_code": "agx", "word": "зумруд" }, { "lang": "Адыгейский", "lang_code": "ady", "word": "налкъут" }, { "lang": "Азербайджанский", "lang_code": "az", "word": "zümrüd" }, { "lang": "Албанский", "lang_code": "sq", "tags": [ "masculine" ], "word": "smerald" }, { "lang": "Амхарский", "lang_code": "am", "word": "አረንጓዴ ዕንቍ" }, { "lang": "Английский", "lang_code": "en", "word": "emerald" }, { "lang": "Арабский", "lang_code": "ar", "roman": "zumurrud", "tags": [ "masculine" ], "word": "زمرد" }, { "lang": "Арагонский", "lang_code": "an", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Армянский", "lang_code": "hy", "roman": "zmruxt", "word": "զմրուխտ" }, { "lang": "Ассамский", "lang_code": "asm", "word": "পান্না" }, { "lang": "Ассамский", "lang_code": "asm", "word": "মৰকত" }, { "lang": "Астурийский", "lang_code": "ast", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Африкаанс", "lang_code": "af", "word": "smarag" }, { "lang": "Баварский", "lang_code": "bar", "tags": [ "masculine" ], "word": "Smarogt" }, { "lang": "Балийский", "lang_code": "ban", "word": "zamrud" }, { "lang": "Бамбара", "lang_code": "bm", "word": "emɛridi" }, { "lang": "Баскский", "lang_code": "eu", "word": "esmeralda" }, { "lang": "Башкирский", "lang_code": "ba", "word": "зөбәржәт" }, { "lang": "Белорусский", "lang_code": "be", "tags": [ "masculine" ], "word": "ізумруд" }, { "lang": "Бенгальский", "lang_code": "bn", "word": "পান্না" }, { "lang": "Бирманский", "lang_code": "my", "roman": "mra.", "word": "မြ" }, { "lang": "Болгарский", "lang_code": "bg", "tags": [ "masculine" ], "word": "изумруд" }, { "lang": "Боснийский", "lang_code": "bs", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Бретонский", "lang_code": "br", "tags": [ "feminine" ], "word": "emrodenn" }, { "lang": "Бугийский", "lang_code": "bug", "word": "zamrud" }, { "lang": "Бурятский", "lang_code": "bua", "word": "номин" }, { "lang": "Валлийский", "lang_code": "cy", "tags": [ "masculine" ], "word": "emrallt" }, { "lang": "Валлонский", "lang_code": "wa", "tags": [ "feminine" ], "word": "èmerôde" }, { "lang": "Варайский", "lang_code": "war", "word": "esmeralda" }, { "lang": "Венгерский", "lang_code": "hu", "word": "smaragd" }, { "lang": "Венетский", "lang_code": "vec", "tags": [ "masculine" ], "word": "smeraldo" }, { "lang": "Верхнелужицкий", "lang_code": "hsb", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Волапюк", "lang_code": "vo", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "smaragoin" }, { "lang": "Вьетнамский", "lang_code": "vi", "word": "ngọc bích" }, { "lang": "Вьетнамский", "lang_code": "vi", "word": "ngọc lục bảo" }, { "lang": "Гавайский", "lang_code": "haw", "word": "ʻemelala" }, { "lang": "Гагаузский", "lang_code": "gag", "word": "zümrüt" }, { "lang": "Гаитянский", "lang_code": "ht", "word": "emwòd" }, { "lang": "Галисийский", "lang_code": "gl", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Грабар", "lang_code": "xcl", "word": "զմրուխտ" }, { "lang": "Греческий", "lang_code": "el", "tags": [ "neuter" ], "word": "σμαράγδι" }, { "lang": "Грузинский", "lang_code": "ka", "roman": "zurmuxṭi", "word": "ზურმუხტი" }, { "lang": "Гуджарати", "lang_code": "gu", "word": "પન્ના" }, { "lang": "Гэльский", "lang_code": "gd", "tags": [ "feminine" ], "word": "smàrag" }, { "lang": "Даргинский", "lang_code": "dar", "word": "зумруд" }, { "lang": "Дари", "lang_code": "prs", "word": "زمرد" }, { "lang": "Датский", "lang_code": "da", "raw_tags": [ "общ." ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Древнегреческий", "lang_code": "grc", "raw_tags": [ "мёртвый язык" ], "tags": [ "masculine" ], "word": "σμάραγδος" }, { "lang": "Древнегреческий", "lang_code": "grc", "tags": [ "masculine" ], "word": "μάραγδος" }, { "lang": "Иврит", "lang_code": "he", "roman": "bareket", "tags": [ "feminine" ], "word": "ברקת" }, { "lang": "Идиш", "lang_code": "yi", "roman": "smaragd", "tags": [ "masculine" ], "word": "סמאַראַגד" }, { "lang": "Идиш", "lang_code": "yi", "roman": "shmorak", "tags": [ "masculine" ], "word": "שמאָראַק" }, { "lang": "Идо", "lang_code": "io", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "smeraldo" }, { "lang": "Индонезийский", "lang_code": "id", "word": "zamrud" }, { "lang": "Интерлингва", "lang_code": "ia", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "esmeraldo" }, { "lang": "Интерлингве", "lang_code": "ie", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "smeralde" }, { "lang": "Ирландский", "lang_code": "ga", "tags": [ "feminine" ], "word": "smaragaid" }, { "lang": "Исландский", "lang_code": "is", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragður" }, { "lang": "Испанский", "lang_code": "es", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Итальянский", "lang_code": "it", "tags": [ "masculine" ], "word": "smeraldo" }, { "lang": "Кабардино-черкесский", "lang_code": "kbd", "word": "налкъут удзыфэ" }, { "lang": "Кабийе", "lang_code": "kbp", "word": "emeroodi" }, { "lang": "Казахский", "lang_code": "kk", "word": "зүмірет" }, { "lang": "Калмыцкий", "lang_code": "xal", "word": "марһад" }, { "lang": "Каннада", "lang_code": "kn", "roman": "marakatavu", "word": "ಮರಕತವು" }, { "lang": "Каннада", "lang_code": "kn", "word": "ಮರಕತ" }, { "lang": "Каракалпакский", "lang_code": "kaa", "word": "zúmret" }, { "lang": "Карачаево-балкарский", "lang_code": "krc", "word": "накъут" }, { "lang": "Каталанский", "lang_code": "ca", "tags": [ "feminine" ], "word": "maragda" }, { "lang": "Кашубский", "lang_code": "csb", "tags": [ "masculine" ], "word": "szmaragd" }, { "lang": "Кечуа", "lang_code": "qu", "word": "q'umir umiña" }, { "lang": "Киргизский", "lang_code": "ky", "word": "изумруд" }, { "lang": "Киргизский", "lang_code": "ky", "word": "зумурут" }, { "lang": "Китайский", "lang_code": "zh", "roman": "lǜbǎoshí", "tags": [ "traditional" ], "word": "綠寶石" }, { "lang": "Китайский", "lang_code": "zh", "tags": [ "simplified" ], "word": "绿宝石" }, { "lang": "Корейский", "lang_code": "ko", "word": "에메랄드" }, { "lang": "Крымскотатарский", "lang_code": "crh", "word": "zumrut" }, { "lang": "Кумыкский", "lang_code": "kum", "word": "зумрут" }, { "lang": "Курдский", "lang_code": "ku", "tags": [ "masculine" ], "word": "zimrûd" }, { "lang": "Курдский", "lang_code": "ku", "tags": [ "masculine" ], "word": "zumrûd" }, { "lang": "Кхмерский", "lang_code": "km", "roman": "mĕəʼrĕəʼkɑt", "word": "មរកត" }, { "lang": "Лакский", "lang_code": "lbe", "word": "зумруд" }, { "lang": "Лаосский", "lang_code": "lo", "roman": "kwǣ mǭ la kot", "word": "ແກ້ວມໍລະກົດ" }, { "lang": "Латинский", "lang_code": "la", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragdus" }, { "lang": "Латышский", "lang_code": "lv", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragds" }, { "lang": "Лезгинский", "lang_code": "lez", "word": "зумруд" }, { "lang": "Литовский", "lang_code": "lt", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragdas" }, { "lang": "Ложбан", "lang_code": "jbo", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "ri'ojme" }, { "lang": "Люксембургский", "lang_code": "lb", "tags": [ "masculine" ], "word": "Smaragd" }, { "lang": "Македонский", "lang_code": "mk", "tags": [ "masculine" ], "word": "смарагд" }, { "lang": "Малагасийский", "lang_code": "mg", "word": "emeraoda" }, { "lang": "Малайский", "lang_code": "ms", "word": "zamrud" }, { "lang": "Малаялам", "lang_code": "ml", "roman": "maratakam", "word": "മരതകം" }, { "lang": "Мальтийский", "lang_code": "mt", "tags": [ "masculine" ], "word": "żmerald" }, { "lang": "Маори", "lang_code": "mi", "word": "emerara" }, { "lang": "Маратхи", "lang_code": "mr", "word": "पाचू" }, { "lang": "Марийский", "lang_code": "chm", "word": "изумруд" }, { "lang": "Мегрельский", "lang_code": "xmf", "roman": "zurmuxṭi", "word": "ზურმუხტი" }, { "lang": "Мокшанский", "lang_code": "mdf", "word": "изумруд" }, { "lang": "Молдавский", "lang_code": "mo", "tags": [ "neuter" ], "word": "смаралд" }, { "lang": "Монгольский", "lang_code": "mn", "word": "маргад" }, { "lang": "Мэнский", "lang_code": "gv", "word": "smaragaid" }, { "lang": "Науатль", "lang_code": "nah", "word": "quetzalitztli" }, { "lang": "Немецкий", "lang_code": "de", "tags": [ "masculine" ], "word": "Smaragd" }, { "lang": "Нидерландский", "lang_code": "nl", "word": "smaragd" }, { "lang": "Нижнелужицкий", "lang_code": "dsb", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Ногайский", "lang_code": "nog", "word": "зуьбаржат" }, { "lang": "Норвежский", "lang_code": "no", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Окситанский", "lang_code": "oc", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Ория", "lang_code": "or", "word": "ମରକତ" }, { "lang": "Оромо", "lang_code": "om", "word": "emeraaldii" }, { "lang": "Осетинский", "lang_code": "os", "word": "изумруд" }, { "lang": "Пали", "lang_code": "pi", "word": "marakata" }, { "lang": "Панджаби", "lang_code": "pa", "word": "ਪੰਨਾ" }, { "lang": "Папьяменту", "lang_code": "pap", "word": "esmeralda" }, { "lang": "Персидский", "lang_code": "fa", "roman": "zomorrod", "word": "زمرد" }, { "lang": "Польский", "lang_code": "pl", "tags": [ "masculine" ], "word": "szmaragd" }, { "lang": "Португальский", "lang_code": "pt", "tags": [ "feminine" ], "word": "esmeralda" }, { "lang": "Пушту", "lang_code": "ps", "roman": "zamurrúd", "tags": [ "masculine" ], "word": "زمرد" }, { "lang": "Пьемонтский", "lang_code": "pms", "tags": [ "masculine" ], "word": "smerald" }, { "lang": "Ретороманский", "lang_code": "rm", "word": "smaragd" }, { "lang": "Румынский", "lang_code": "ro", "tags": [ "neuter" ], "word": "smarald" }, { "lang": "Рутульский", "lang_code": "rut", "word": "зымрытӏ" }, { "lang": "Санскрит", "lang_code": "sa", "roman": "marakata", "tags": [ "neuter" ], "word": "मरकत" }, { "lang": "Сванский", "lang_code": "sva", "roman": "zurmixṭû", "word": "ზურმიხტუ̂" }, { "lang": "Себуано", "lang_code": "ceb", "word": "esmeralda" }, { "lang": "Сербский", "lang_code": "sr", "tags": [ "Cyrillic", "masculine" ], "word": "смарагд" }, { "lang": "Сербский", "lang_code": "sr", "tags": [ "Latin", "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Сингальский", "lang_code": "si", "roman": "garudapaşanaya", "word": "ගරුඩපාෂාණය" }, { "lang": "Синдхи", "lang_code": "sd", "word": "زمرد" }, { "lang": "Сирийский", "lang_code": "syc", "tags": [ "masculine" ], "word": "ܙܡܪܓܕܐ" }, { "lang": "Сицилийский", "lang_code": "scn", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaraudu" }, { "lang": "Словацкий", "lang_code": "sk", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Словенский", "lang_code": "sl", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Сольресоль", "lang_code": "sol", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "lalasire" }, { "lang": "Сомалийский", "lang_code": "so", "word": "sumurud" }, { "lang": "Суахили", "lang_code": "sw", "word": "zumaridi" }, { "lang": "Сунданский", "lang_code": "su", "word": "zamrud" }, { "lang": "Тагальский", "lang_code": "tl", "word": "samrud" }, { "lang": "Таджикский", "lang_code": "tg", "word": "зумуррад" }, { "lang": "Тайский", "lang_code": "th", "roman": "marakot", "word": "มรกต" }, { "lang": "Тамильский", "lang_code": "ta", "roman": "marahatam", "word": "மரகதம்" }, { "lang": "Татарский", "lang_code": "tt", "word": "зөбәрҗәт" }, { "lang": "Татарский", "lang_code": "tt", "tags": [ "Latin" ], "word": "zöbärcät" }, { "lang": "Телугу", "lang_code": "te", "roman": "paçça", "word": "పచ్చ" }, { "lang": "Телугу", "lang_code": "te", "roman": "marakatamu", "word": "మరకతము" }, { "lang": "Тибетский", "lang_code": "bo", "roman": "mar gad", "word": "མར་གད" }, { "lang": "Тибетский", "lang_code": "bo", "roman": "marge", "word": "མརྒད་" }, { "lang": "Ток-писин", "lang_code": "tpi", "word": "emeral" }, { "lang": "Тувинский", "lang_code": "tyv", "word": "изумруд" }, { "lang": "Турецкий", "lang_code": "tr", "word": "zümrüt" }, { "lang": "Туркменский", "lang_code": "tk", "word": "zümerret" }, { "lang": "Убыхский", "lang_code": "uby", "raw_tags": [ "мёртвый язык" ], "word": "зуруԯ" }, { "lang": "Удмуртский", "lang_code": "udm", "word": "изумруд" }, { "lang": "Узбекский", "lang_code": "uz", "word": "zumrad" }, { "lang": "Уйгурский", "lang_code": "ug", "roman": "zumret", "word": "زۇمرەت" }, { "lang": "Украинский", "lang_code": "uk", "tags": [ "masculine" ], "word": "смарагд" }, { "lang": "Урду", "lang_code": "ur", "word": "زمرد" }, { "lang": "Фарерский", "lang_code": "fo", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragdur" }, { "lang": "Финский", "lang_code": "fi", "word": "smaragdi" }, { "lang": "Французский", "lang_code": "fr", "tags": [ "feminine" ], "word": "émeraude" }, { "lang": "Фризский", "lang_code": "fy", "raw_tags": [ "общ." ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Фриульский", "lang_code": "fur", "tags": [ "masculine" ], "word": "smeralt" }, { "lang": "Фриульский", "lang_code": "fur", "tags": [ "masculine" ], "word": "smerald" }, { "lang": "Хауса", "lang_code": "ha", "tags": [ "masculine" ], "word": "zumurrudu" }, { "lang": "Хинди", "lang_code": "hi", "roman": "panna", "word": "पन्ना" }, { "lang": "Хинди", "lang_code": "hi", "roman": "markat", "word": "मरकत" }, { "lang": "Хорватский", "lang_code": "hr", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Цыганский", "lang_code": "rom", "word": "мирикло" }, { "lang": "Цыганский", "lang_code": "rom", "word": "miriklo" }, { "lang": "Чероки", "lang_code": "chr", "roman": "emila", "word": "ᎡᎻᎳ" }, { "lang": "Чеченский", "lang_code": "ce", "word": "изумруд" }, { "lang": "Чешский", "lang_code": "cs", "tags": [ "masculine" ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Чувашский", "lang_code": "cv", "word": "изумруд" }, { "lang": "Шведский", "lang_code": "sv", "raw_tags": [ "общ." ], "word": "smaragd" }, { "lang": "Шотландский", "lang_code": "sco", "word": "emerant" }, { "lang": "Эрзянский", "lang_code": "myv", "word": "изумруд" }, { "lang": "Эсперанто", "lang_code": "eo", "raw_tags": [ "искусственный язык" ], "word": "smeraldo" }, { "lang": "Эстонский", "lang_code": "et", "word": "smaragd" }, { "lang": "Яванский", "lang_code": "jv", "word": "jamrud" }, { "lang": "Яванский", "lang_code": "jv", "word": "jumerud" }, { "lang": "Якутский", "lang_code": "sah", "word": "изумруд" }, { "lang": "Японский", "lang_code": "ja", "roman": "emerarudo", "word": "エメラルド" } ], "word": "изумруд" }
Download raw JSONL data for изумруд meaning in Русский (20.0kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Русский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the ruwiktionary dump dated 2024-12-20 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.