See гагат in All languages combined, or Wiktionary
{
"categories": [
{
"kind": "other",
"name": "Горные породы/ru",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Мужской род/ru",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Неодушевлённые/ru",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские лексемы",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские слова, тип морфемного строения R",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские существительные",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русские существительные, склонение 1a",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Русский язык",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Слова греческого происхождения/ru",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Слова из 5 букв/ru",
"parents": [],
"source": "w"
},
{
"kind": "other",
"name": "Уголь/ru",
"parents": [],
"source": "w"
}
],
"etymology_text": "Происходит от др.-греч. γαγάτης букв. «гагский», от собств. Γάγας (назв. реки в Лидии). В ряде европейских языков слово заимств. через лат. gagates. Русск. гагат заимств. через нов.-в.-нем. Gagat. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
"forms": [
{
"form": "гага́т",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́ты",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́та",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́тов",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́ту",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́там",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́т",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́ты",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́том",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́тами",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́те",
"tags": [
"prepositional",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́тах",
"tags": [
"prepositional",
"plural"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "каменный уголь"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "уголь"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "минерал"
}
],
"lang": "Русский",
"lang_code": "ru",
"pos": "noun",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"уменьш.-ласк. формы"
],
"word": "гагатик"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "гагатовый"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Гагат образуется в результате метаморфизма древесины, которая накапливалась в древние времена на дне и по берегам озер, морей, а также в болотах миллионы лет назад."
},
{
"text": "Сибирские месторождения гагата сконцентрированы на территории Иркутской области."
}
],
"glosses": [
"разновидность каменного угля, осадочная горная порода, легко поддающийся обработке и полировке поделочный камень (употребляется для изготовления различных мелких изделий: бус, мундштуков и др.)"
],
"id": "ru-гагат-ru-noun-uR4y2avD",
"raw_glosses": [
"минер. разновидность каменного угля, осадочная горная порода, легко поддающийся обработке и полировке поделочный камень (употребляется для изготовления различных мелких изделий: бус, мундштуков и др.)"
],
"topics": [
"mineralogy"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "LL-Q7737 (rus)-Cinemantique-гагат.wav",
"ipa": "ɡɐˈɡat",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/LL-Q7737_(rus)-Cinemantique-гагат.wav/LL-Q7737_(rus)-Cinemantique-гагат.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/LL-Q7737_(rus)-Cinemantique-гагат.wav/LL-Q7737_(rus)-Cinemantique-гагат.wav.ogg",
"tags": [
"singular"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q7737 (rus)-Cinemantique-гагат.wav"
},
{
"ipa": "ɡɐˈɡatɨ",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "чёрная яшма"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "гишер"
}
],
"tags": [
"declension-2",
"inanimate",
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Азербайджанский",
"lang_code": "az",
"word": "qaqat"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "jet"
},
{
"lang": "Армянский",
"lang_code": "hy",
"roman": "gišer",
"word": "գիշեր"
},
{
"lang": "Баскский",
"lang_code": "eu",
"word": "azabatxe"
},
{
"lang": "Болгарский",
"lang_code": "bg",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "гагат"
},
{
"lang": "Болгарский",
"lang_code": "bg",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "черен кехлибар"
},
{
"lang": "Валлийский",
"lang_code": "cy",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "muchudd"
},
{
"lang": "Венгерский",
"lang_code": "hu",
"word": "gagát"
},
{
"lang": "Галисийский",
"lang_code": "gl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "acibeche"
},
{
"lang": "Греческий",
"lang_code": "el",
"word": "γαγάτης"
},
{
"lang": "Греческий",
"lang_code": "el",
"word": "ημιπολύτιμη πέτρα"
},
{
"lang": "Грузинский",
"lang_code": "ka",
"roman": "gišeri",
"word": "გიშერი"
},
{
"lang": "Датский",
"lang_code": "da",
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Датский",
"lang_code": "da",
"word": "jet"
},
{
"lang": "Иврит",
"lang_code": "he",
"word": "לקלוח"
},
{
"lang": "Иврит",
"lang_code": "he",
"word": "סילון"
},
{
"lang": "Идо",
"lang_code": "io",
"raw_tags": [
"искусственный язык"
],
"word": "gagato"
},
{
"lang": "Индонезийский",
"lang_code": "id",
"word": "jet"
},
{
"lang": "Исландский",
"lang_code": "is",
"word": "svartaraf"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagate"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "azabache"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "gagate"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "nero"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "ambra nera"
},
{
"lang": "Каталанский",
"lang_code": "ca",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "atzabeja"
},
{
"lang": "Латинский",
"lang_code": "la",
"word": "gagates"
},
{
"lang": "Латышский",
"lang_code": "lv",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagāts"
},
{
"lang": "Литовский",
"lang_code": "lt",
"word": "gagatas"
},
{
"lang": "Монгольский",
"lang_code": "mn",
"word": "хар хув"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Gagat"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Pechkohle"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Gagatkohle"
},
{
"lang": "Нидерландский",
"lang_code": "nl",
"word": "gagaat"
},
{
"lang": "Нидерландский",
"lang_code": "nl",
"word": "git"
},
{
"lang": "Окситанский",
"lang_code": "oc",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "jaiet"
},
{
"lang": "Персидский",
"lang_code": "fa",
"word": "شبق"
},
{
"lang": "Польский",
"lang_code": "pl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Польский",
"lang_code": "pl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "jet"
},
{
"lang": "Польский",
"lang_code": "pl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "dżet"
},
{
"lang": "Португальский",
"lang_code": "pt",
"word": "azeviche"
},
{
"lang": "Румынский",
"lang_code": "ro",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "jais"
},
{
"lang": "Румынский",
"lang_code": "ro",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Сардинский",
"lang_code": "sc",
"word": "sabeggia"
},
{
"lang": "Сербский",
"lang_code": "sr",
"tags": [
"Latin",
"masculine"
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Словацкий",
"lang_code": "sk",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagát"
},
{
"lang": "Словенский",
"lang_code": "sl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagát"
},
{
"lang": "Финский",
"lang_code": "fi",
"word": "gagaatti"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "jais"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "jaget"
},
{
"lang": "Хорватский",
"lang_code": "hr",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "gagát"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "černý jantar"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "jet"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "akštýn"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "kanell"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"raw_tags": [
"общ."
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "beckkol"
},
{
"lang": "Эсперанто",
"lang_code": "eo",
"raw_tags": [
"искусственный язык"
],
"word": "gagato"
},
{
"lang": "Эстонский",
"lang_code": "et",
"word": "gagaat"
},
{
"lang": "Японский",
"lang_code": "ja",
"roman": "kokugyoku",
"word": "黒玉"
}
],
"word": "гагат"
}
{
"categories": [
"Горные породы/ru",
"Мужской род/ru",
"Неодушевлённые/ru",
"Русские лексемы",
"Русские слова, тип морфемного строения R",
"Русские существительные",
"Русские существительные, склонение 1a",
"Русский язык",
"Слова греческого происхождения/ru",
"Слова из 5 букв/ru",
"Уголь/ru"
],
"etymology_text": "Происходит от др.-греч. γαγάτης букв. «гагский», от собств. Γάγας (назв. реки в Лидии). В ряде европейских языков слово заимств. через лат. gagates. Русск. гагат заимств. через нов.-в.-нем. Gagat. Использованы данные словаря М. Фасмера. См. Список литературы.",
"forms": [
{
"form": "гага́т",
"tags": [
"nominative",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́ты",
"tags": [
"nominative",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́та",
"tags": [
"genitive",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́тов",
"tags": [
"genitive",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́ту",
"tags": [
"dative",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́там",
"tags": [
"dative",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́т",
"tags": [
"accusative",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́ты",
"tags": [
"accusative",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́том",
"tags": [
"instrumental",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́тами",
"tags": [
"instrumental",
"plural"
]
},
{
"form": "гага́те",
"tags": [
"prepositional",
"singular"
]
},
{
"form": "гага́тах",
"tags": [
"prepositional",
"plural"
]
}
],
"hypernyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "каменный уголь"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "уголь"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "минерал"
}
],
"lang": "Русский",
"lang_code": "ru",
"pos": "noun",
"related": [
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"уменьш.-ласк. формы"
],
"word": "гагатик"
},
{
"raw_tags": [
"Ближайшее родство",
"прилагательные"
],
"word": "гагатовый"
}
],
"senses": [
{
"examples": [
{
"text": "Гагат образуется в результате метаморфизма древесины, которая накапливалась в древние времена на дне и по берегам озер, морей, а также в болотах миллионы лет назад."
},
{
"text": "Сибирские месторождения гагата сконцентрированы на территории Иркутской области."
}
],
"glosses": [
"разновидность каменного угля, осадочная горная порода, легко поддающийся обработке и полировке поделочный камень (употребляется для изготовления различных мелких изделий: бус, мундштуков и др.)"
],
"raw_glosses": [
"минер. разновидность каменного угля, осадочная горная порода, легко поддающийся обработке и полировке поделочный камень (употребляется для изготовления различных мелких изделий: бус, мундштуков и др.)"
],
"topics": [
"mineralogy"
]
}
],
"sounds": [
{
"audio": "LL-Q7737 (rus)-Cinemantique-гагат.wav",
"ipa": "ɡɐˈɡat",
"mp3_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/LL-Q7737_(rus)-Cinemantique-гагат.wav/LL-Q7737_(rus)-Cinemantique-гагат.wav.mp3",
"ogg_url": "https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/transcoded/f/f8/LL-Q7737_(rus)-Cinemantique-гагат.wav/LL-Q7737_(rus)-Cinemantique-гагат.wav.ogg",
"tags": [
"singular"
],
"wav_url": "https://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/LL-Q7737 (rus)-Cinemantique-гагат.wav"
},
{
"ipa": "ɡɐˈɡatɨ",
"tags": [
"plural"
]
}
],
"synonyms": [
{
"sense_index": 1,
"word": "чёрная яшма"
},
{
"sense_index": 1,
"word": "гишер"
}
],
"tags": [
"declension-2",
"inanimate",
"masculine"
],
"translations": [
{
"lang": "Азербайджанский",
"lang_code": "az",
"word": "qaqat"
},
{
"lang": "Английский",
"lang_code": "en",
"word": "jet"
},
{
"lang": "Армянский",
"lang_code": "hy",
"roman": "gišer",
"word": "գիշեր"
},
{
"lang": "Баскский",
"lang_code": "eu",
"word": "azabatxe"
},
{
"lang": "Болгарский",
"lang_code": "bg",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "гагат"
},
{
"lang": "Болгарский",
"lang_code": "bg",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "черен кехлибар"
},
{
"lang": "Валлийский",
"lang_code": "cy",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "muchudd"
},
{
"lang": "Венгерский",
"lang_code": "hu",
"word": "gagát"
},
{
"lang": "Галисийский",
"lang_code": "gl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "acibeche"
},
{
"lang": "Греческий",
"lang_code": "el",
"word": "γαγάτης"
},
{
"lang": "Греческий",
"lang_code": "el",
"word": "ημιπολύτιμη πέτρα"
},
{
"lang": "Грузинский",
"lang_code": "ka",
"roman": "gišeri",
"word": "გიშერი"
},
{
"lang": "Датский",
"lang_code": "da",
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Датский",
"lang_code": "da",
"word": "jet"
},
{
"lang": "Иврит",
"lang_code": "he",
"word": "לקלוח"
},
{
"lang": "Иврит",
"lang_code": "he",
"word": "סילון"
},
{
"lang": "Идо",
"lang_code": "io",
"raw_tags": [
"искусственный язык"
],
"word": "gagato"
},
{
"lang": "Индонезийский",
"lang_code": "id",
"word": "jet"
},
{
"lang": "Исландский",
"lang_code": "is",
"word": "svartaraf"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagate"
},
{
"lang": "Испанский",
"lang_code": "es",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "azabache"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "gagate"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "nero"
},
{
"lang": "Итальянский",
"lang_code": "it",
"word": "ambra nera"
},
{
"lang": "Каталанский",
"lang_code": "ca",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "atzabeja"
},
{
"lang": "Латинский",
"lang_code": "la",
"word": "gagates"
},
{
"lang": "Латышский",
"lang_code": "lv",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagāts"
},
{
"lang": "Литовский",
"lang_code": "lt",
"word": "gagatas"
},
{
"lang": "Монгольский",
"lang_code": "mn",
"word": "хар хув"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "Gagat"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Pechkohle"
},
{
"lang": "Немецкий",
"lang_code": "de",
"tags": [
"feminine"
],
"word": "Gagatkohle"
},
{
"lang": "Нидерландский",
"lang_code": "nl",
"word": "gagaat"
},
{
"lang": "Нидерландский",
"lang_code": "nl",
"word": "git"
},
{
"lang": "Окситанский",
"lang_code": "oc",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "jaiet"
},
{
"lang": "Персидский",
"lang_code": "fa",
"word": "شبق"
},
{
"lang": "Польский",
"lang_code": "pl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Польский",
"lang_code": "pl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "jet"
},
{
"lang": "Польский",
"lang_code": "pl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "dżet"
},
{
"lang": "Португальский",
"lang_code": "pt",
"word": "azeviche"
},
{
"lang": "Румынский",
"lang_code": "ro",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "jais"
},
{
"lang": "Румынский",
"lang_code": "ro",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Сардинский",
"lang_code": "sc",
"word": "sabeggia"
},
{
"lang": "Сербский",
"lang_code": "sr",
"tags": [
"Latin",
"masculine"
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Словацкий",
"lang_code": "sk",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagát"
},
{
"lang": "Словенский",
"lang_code": "sl",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagát"
},
{
"lang": "Финский",
"lang_code": "fi",
"word": "gagaatti"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "jais"
},
{
"lang": "Французский",
"lang_code": "fr",
"word": "jaget"
},
{
"lang": "Хорватский",
"lang_code": "hr",
"tags": [
"masculine"
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "gagát"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "černý jantar"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "jet"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "akštýn"
},
{
"lang": "Чешский",
"lang_code": "cs",
"word": "kanell"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"raw_tags": [
"общ."
],
"word": "gagat"
},
{
"lang": "Шведский",
"lang_code": "sv",
"tags": [
"neuter"
],
"word": "beckkol"
},
{
"lang": "Эсперанто",
"lang_code": "eo",
"raw_tags": [
"искусственный язык"
],
"word": "gagato"
},
{
"lang": "Эстонский",
"lang_code": "et",
"word": "gagaat"
},
{
"lang": "Японский",
"lang_code": "ja",
"roman": "kokugyoku",
"word": "黒玉"
}
],
"word": "гагат"
}
Download raw JSONL data for гагат meaning in Русский (9.1kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable Русский dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2024-12-21 from the ruwiktionary dump dated 2024-12-20 using wiktextract (d8cb2f3 and 4e554ae). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.